Mắt nhìn ‘chớp sáng, ruồi bay’ – coi chừng bong võng mạc

Người phụ nữ 69 tuổi, bốn tháng trước mù hoàn toàn mắt trái sau một thời gian bị hiện tượng “ruồi bay”, “chớp sáng”, nay mắt phải cũng xuất hiện triệu chứng tương tự.

Bệnh nhân ngụ Bà Rịa – Vũng Tàu, cho biết mắt hay nhìn thấy những đốm đen nhỏ di chuyển như ruồi bay qua, thỉnh thoảng có những chớp sáng nhấp nháy.

Hồi tháng 4, sau một thời gian chịu đựng các dấu hiệu trên, mắt trái mờ dần, bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Mắt Sài Gòn. Tuy nhiên, do phát hiện quá muộn, võng mạc bong đã chết dần theo thời gian nên mắt trái mất thị lực hoàn toàn, không thể phẫu thuật cứu chữa. Bệnh nhân gặp nhiều khó khăn khi mọi sinh hoạt đều phụ thuộc vào mắt phải.

Bác sĩ Đoàn Hồng Dung, Bệnh viện Đa khoa Mắt Sài Gòn, ngày 25/8, cho biết lần này bệnh nhân đến khám sớm hơn, khi mắt bên phải xuất hiện các triệu chứng tương tự mắt trái.

Theo bác sĩ Dung, bệnh lý bong võng mạc nếu đến quá trễ, thường hơn một tháng thì thần kinh đã chết hết, tiên lượng mổ không sáng, thường sẽ không còn chỉ định phẫu thuật, giống như mắt trái của bệnh nhân.

“May mắn lần này mắt phải được cấp cứu kịp, có thể phẫu thuật”, bác sĩ Dung cho biết.

Bác sĩ áp dụng phương pháp cắt dịch kính xử lý bong võng mạc, sau đó laser đóng kín lỗ rách võng mạc, ngăn không cho các lỗ rách võng mạc tiến triển. Cuối cùng, ê kíp bơm gas vào nhằm ép giữ cho lớp võng mạc bị bong có thể áp lại. Gas này sau khoảng một tháng sẽ tan đi và bệnh nhân nhìn thấy trở lại.

“Trường hợp này tiên lượng tỷ lệ hồi phục lên đến 80%”, bác sĩ Dung chia sẻ.

Bác sĩ phẫu thuật cho nữ bệnh nhân 69 tuổi. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.

Bác sĩ Dung phân tích, bong, rách võng mạc là tình trạng lớp màng thần kinh nằm phía trong cùng của mắt bị tách ra khỏi những lớp còn lại. Bệnh thường gặp nhất ở người lớn tuổi, hoặc những người có độ cận thị cao. Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ là người có chấn thương mắt, tiền sử gia đình có người bị bong võng mạc hay từng có phẫu thuật mắt trước đó như mổ cườm.

Theo bác sĩ Dung, những triệu chứng dễ nhận biết nhất của bong võng mạc đó chính là mờ đột ngột tăng dần, thấy “ruồi bay”, “chớp sáng”. Người bệnh cảm thấy có những vòng tròn hay dải xơ như những sợi tóc bay lơ lửng phía trước.

Một số trường hợp khác, bệnh nhân sẽ thấy bóng mờ khởi phát phía ngoài của vùng nhìn thấy và từ từ đi vào trung tâm nhìn rõ; cảm giác giống như có một lớp màn sương hay màn treo tường phủ trước mặt; đường thẳng bỗng nhiên trở nên cong; mất thị lực trung tâm.

Bệnh gây ảnh hưởng đến thị lực trầm trọng, thậm chí mù lòa nếu không được kịp thời phẫu thuật. Đây là một trong những bệnh lý khó nhất trong ngành nhãn khoa nói chung và trong chuyên ngành đáy mắt nói riêng.

“Nếu bệnh nhân đã bị bong võng mạc một mắt thì nguy cơ cho mắt thứ hai rất cao”, bác sĩ Dung lưu ý. Bong võng mạc có thể điều trị sớm mà không cần phẫu thuật và đạt kết quả rất tốt nếu phát hiện sớm.

Bác sĩ khuyến cáo mỗi người cần nắm rõ các triệu chứng khởi phát của bong võng mạc để kịp thời đến khám hoặc đi khám mắt định kỳ. Khi bác sĩ phát hiện các dấu hiệu sớm của bong võng mạc như có lỗ rách trên võng mạc sẽ sử dụng tia laser hoặc áp lạnh để hàn lại lỗ rách, giúp giảm tỷ lệ cần phẫu thuật đi 20 lần so với phát hiện trễ.

Sau mổ, bệnh nhân cần sử dụng đúng và đủ các thuốc để chống phản ứng viêm và nhiễm trùng. Có thể mở băng ra, không nên băng mắt liên lục vì sẽ là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Nếu ra đường, cần sử dụng kính đặc biệt chống bụi.

Một số trường hợp phẫu thuật bong võng mạc bệnh nhân không thể di máy bay do bơm khí bên trong mắt. Cần hỏi rõ bác sĩ trước khi đi máy bay. Lượng khí sẽ tự tan trong 4-6 tuần, sau thời gian này bệnh nhân có thể đi máy bay lại.

Sau phẫu thuật cần nằm đúng tư thế. Tái khám đúng hẹn, nếu phát hiện bong võng mạc trở lại bác sĩ sẽ xử lý kịp thời. Tuyệt đối khi gội đầu hay tắm, rửa không để nước vào mắt vì vết mổ chưa kín có thể gây nhiễm trùng bên trong mắt, dẫn đến mù. Không kiêng ăn uống, không kiêng đọc sách báo hay ánh sáng. Thị lực sẽ cải thiện dần cho đến 6 tháng sau mổ.