Mất dấu bệnh nhân COVID -19 F0: Có tăng nguy cơ lây nhiễm cộng đồng?
Bước vào giai đoạn 3 của cuộc chiến phòng chống dịch COVID-19, PGS.TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho biết, khó khăn xuất hiện khi Việt Nam mất dấu bệnh nhân số 0 tại một số ổ dịch. Điều này làm tăng nguy cơ lây lan ca bệnh trong cộng đồng.
PGS.TS Trần Đắc Phu nói, trong giai đoạn vừa qua, Việt Nam chủ yếu ngăn chặn COVID-19 từ nước ngoài về, ban đầu áp dụng với Trung Quốc, tiếp theo đến Hàn Quốc, Iran, Ý rồi toàn châu Âu, cuối cùng với mọi quốc gia.
“Và thực tế đã làm rất tốt để những người nhiễm không lây lan ra cộng đồng. Tuy nhiên không có quốc gia nào có thể ngăn triệt để dịch lây ra cộng đồng do không thể quản được hết người từ nước ngoài về. Nhưng phải ghi nhận số ca mắc tại Việt Nam đến nay là rất ít so với tình hình chung của thế giới, giúp kéo số ca mắc thấp hơn hẳn nhiều quốc gia khác khi họ có 100 ca lên 1.000 ca chỉ mất 7 ngày”, chuyên gia hàng đầu về dịch tễ của Việt Nam cho biết.
Theo ông Phu, trước đây những ca lây ra cộng đồng còn xác định được bệnh nhân F0 như khu vực Trúc Bạch (Hà Nội) liên quan bệnh nhân 17, khu vực Bình Thuận liên quan bệnh nhân 34. Nhưng đến ổ dịch tại quán bar Buddha hay Bệnh viện Bạch Mai giờ không thể xác định được đâu là ca nhiễm đầu tiên. Tại Việt Nam còn có thể có nhiều chỗ khác cũng không xác định được bệnh nhân F0. Việc xác định được ca mắc đầu tiên sẽ giúp tìm được những nguồn lây nguy cơ nhằm hạn chế mức độ lây lan ra cộng đồng.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh (Bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM) cho biết, việc mất dấu F0 chắc chắn sẽ xảy ra do các biện pháp cách ly chưa hết những đối tượng có nguy cơ.
Mấy ngày qua cổng Bệnh viện Bạch Mai luôn được kiểm soát chặt chẽ
Theo bác sĩ Khanh: “Thực hiện tốt cách ly xã hội sẽ chặt đứt đường lây nhiễm, khi đó nếu F0 ẩn trong cộng đồng, cũng không quá lo ngại bệnh lây lan rộng. Thực tế là giai đoạn 3 này không đủ sức tìm hết người có nguy cơ nhiễm bệnh cũng như người mắc bệnh. F0 lọt lưới vậy thì người F0 sẽ diễn tiến thế nào? Có 2 diễn tiến, họ đến bệnh viện khi xuất hiện ho nhiều. Còn nguy hiểm hơn khi có người chỉ có biểu hiện ho nhẹ và tự khỏi thì có nguy cơ lây sang những người xung quanh nếu tiếp xúc gần. Nguồn lây không biết F mấy chính là quán bar Buddha (TP HCM) và Bệnh viện Bạch Mai. Trong đó, tại Bệnh viện Bạch Mai tập trung ở căng tin, khoa Thần kinh và nhân viên Công ty Trường Sinh”.
Theo nhận định của bác sĩ Khanh, đến hiện nay F0 có sót cũng là do tiếp xúc gần chứ chưa lây lan. Vì thế việc quan trọng nhất là đeo khẩu trang và tránh tiếp xúc gần sẽ hạn chế thấp nhất nguy cơ lây bệnh. Đó là lý do vì sao Thủ tướng Chính phủ yêu cầu phải giãn cách xã hội.
“Đứng cách nhau 2m thì dù có F0 lọt ra cũng không có nguy cơ gây bệnh. Nếu F0 cũng đeo khẩu trang và hạn chế ra ngoài thì không làm lây lan dịch bệnh. Vì vậy tất cả mọi người cùng phòng ngừa tốt thì có F0 lọt ra ngoài cũng không làm lây lan và bùng phát dịch bệnh. Thời điểm này, mọi người nên thực việc ai ở yên nhà đó để hạn chế dịch bệnh”, bác sĩ Khanh khuyến cáo.
Video đang HOT
Quyết liệt cách ly
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long khẳng định, Việt Nam vẫn đặt mục tiêu phát hiện sớm, thực hiện cách ly, khoanh vùng dập dịch mạnh mẽ, quyết liệt. Do đó, giờ là giai đoạn cả nước phải đồng lòng, phải thực hiện giãn cách xã hội để ngăn người chưa bị bệnh tiếp xúc với người bị bệnh. “Chỉ thị 16 về cách ly xã hội vừa được Thủ tướng Chính phủ ban hành rất quan trọng và rất kịp thời để ứng phó với tình huống dịch bệnh có thể lây lan mạnh trong khoảng 2 tuần tới” – Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.
Các chuyên gia dịch tễ khẳng định, việc tự cách ly tại nhà ít nhất 2 tuần sẽ giúp những người có triệu chứng nhẹ không biết mình mắc bệnh hoặc những người không triệu chứng có nguy cơ mắc bệnh không cơ hội lây bệnh ra cộng đồng. Nhờ thế dịch sẽ không bùng phát thành ổ lớn.
PGS.TS Trần Đắc Phu nhận định: “Nếu không thực hiện nghiêm các yêu cầu của Chính phủ cũng như các khuyến cáo của ngành y tế sẽ dẫn tới dịch lan quá mạnh, không khoanh vùng được sẽ tạo sức ép rất lớn lên hệ thống y tế. Khi đó tỷ lệ tử vong sẽ tăng cao do bác sĩ không thể dồn sức, tập trung cứu các bệnh nhân nặng. Do đó giờ là lúc cấp thiết để người dân thực hiện nghiêm túc tinh thần “ai ở đâu hãy ở yên đó, nhà nào ở nhà đó”, tuyệt đối không đi ra ngoài khi không có việc cần thiết”.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho biết, điều rất mừng là mặc dù tỷ lệ tử vong của bệnh nhân COVID-19 trên thế giới đang gia tăng nhưng đến nay Việt Nam chưa có trường hợp nào tử vong, số ca mắc mới cũng tăng chậm hơn rất nhiều. Đây là thành tựu rất lớn của ngành y tế. Đến nay, Việt Nam là một trong 5 quốc gia và vùng lãnh thổ có trên 200 ca mắc COVID-19 – Việt Nam đang đứng thứ 88 nhưng chưa có trường hợp nào tử vong.
THÁI HÀ
Quán bar, karaoke là nơi có nguy cơ cao lây nhiễm SARS-CoV-2
Theo BS Trương Hữu Khanh, nguy cơ mắc Covid-19 ở nơi đông người rất cao, đặc biệt trong không gian quán bar, buổi tiệc,...
Mới đây, Công an phường Thảo Điền (quận 2, TP.HCM) phát thông báo khẩn yêu cầu những người đã đến hoặc chở khách tới quán bar Buddha cần kiểm tra sức khỏe sau khi có 2 trường hợp mắc Covid-19 từng đến đây. Tính đến sáng 25/3, 8 người ở TP.HCM đã dương tính với SARS-CoV-2 khi đã từng đến và làm việc tại quán bar này.
Bar Buddha thu hút nhiều khách nước ngoài đến chơi. Ảnh: Buddha Bar&Grill.
Tại phương Tây, chính phủ các nước đã ra lệnh hạn chế đi lại, tiệc tùng nhưng nhiều người trẻ vẫn đổ về các tụ điểm vui chơi. Họ coi đây như một cách phản đối khuyến cáo của chính phủ.
Ông Markus Soeder, Thống đốc bang Bavaria, miền Nam nước Đức, cho biết "vẫn còn nhiều buổi tiệc corona" được tổ chức tại địa phương. Ông chỉ trích người trẻ tuổi không chỉ tiệc tùng mà còn có thái độ kỳ thị khi "ho vào mặt người già, hét lớn 'corona' chỉ để cho vui, và điều đặc biệt đáng lo ngại là số lượng nhóm như vậy đang tăng".
Không tụ tập để bảo vệ bản thân và cộng đồng
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM, nhận định nguy cơ lây nhiễm SARS-CoV-2 ở nơi đông người rất cao, đặc biệt trong không gian chật chẹp như quán bar, các buổi tiệc, hội nghị,... Lượng virus trong cơ thể người bệnh phát tán ra môi trường ít hay nhiều phụ thuộc vào từng giai đoạn. Với những người đã có biểu hiện ho thì virus phát tán sẽ càng nhiều.
Vì vậy, bác sĩ Khanh khuyến cáo người dân nếu không biết cách bảo vệ bản thân và cộng đồng sẽ có nguy cơ lây nhiễm cao. Việc hạn chế đi lại, tụ tập nơi đông người rất quan trọng.
"Một người nhận thức được mình có khả năng mắc Covid-19 biết tự cách ly, phòng ngừa trong gia đình sẽ hạn chế rất tốt việc lây nhiễm ra ngoài môi trường. Loại virus này chỉ lây từ người sang người. Nếu ta ngăn chặn được nguồn đó, những người xung quanh không thể lây nhiễm", ông nói.
Cũng theo vị chuyên gia này, khi người dân nâng cao ý thực, dịch bệnh lây lan chậm, được kiểm soát tốt, các y bác sĩ sẽ có đủ thời gian để chăm sóc cho bệnh nhân, đặc biệt là trường hợp nặng. Khi quá nhiều người mắc bệnh trong cùng một thời điểm, bệnh viện quá tải, đồng nghĩa ca bệnh nặng cũng tăng lên, việc chăm sóc và điều trị sẽ khó khăn hơn.
Người dân nếu không biết cách bảo vệ bản thân và cộng đồng sẽ có nguy cơ lây nhiễm cao. Ảnh: Hoàng Giám.
Đồng quan điểm, TS Phạm Bá Hiền, Phó trưởng Ban chỉ đạo phòng chống dịch viêm đường hô hấp cấp do nCoV của Bệnh viện Đa khoa Đống Đa, cho biết quán bar, karaoke hay chùa chiền, nhà thờ là những nơi mọi người có khoảng cách tiếp xúc rất gần với nhau.
Đặc biệt, những nơi như quán bar, karaoke thường có không khi sôi động, mọi người trò chuyện, nhảy, hát, nếu có trường hợp mắc Covid-19, giọt bắn từ họ có cơ hội phát tán rất nhiều. Vì vậy, nguy cơ lây nhiễm cao.
Việc lây nhiễm xảy ra những nơi đông người như trên rất nguy hiểm. Những đối tượng tiếp xúc với F0 là F1, F2 không được phát hiện và cách ly sớm sẽ tăng nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng, khó kiểm soát dịch.
Trước tình trạng không ít người vẫn chưa có ý thức bảo vệ bản thân khi đến nơi đông người, bác sĩ Hiền cho rằng cần tuyên truyền nhiều hơn nữa đến nhân dân. Vận động các tổ chức, gia đình, cá nhân nâng cao ý thức trong việc khử trùng, đeo khẩu trang nơi công cộng để ngăn ngừa lây lan dịch bệnh. "Mỗi cá nhân không ý thức, ngăn ngừa ngay từ đầu thì nguy cơ lây lan virus sẽ rất lớn, theo cấp số nhân, không kiểm soát nổi", BS Hiền nhận định.
Cách tự bảo vệ mình khi đến nơi đông người
Khi bắt buộc đi ra ngoài, bác sĩ Khanh cho hay người dân cần bảo vệ bản thân bằng các biện pháp theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Đặc biệt, trường hợp cách ly tại nhà phải đảm bảo đúng quy trình, tuân thủ các quy định về y tế, ngăn ngừa việc lây lan ra cộng đồng.
Khi ở nơi làm việc: Ở cơ quan, bạn cần hỏi đồng nghiệp xem ai an toàn, ai nguy cơ với SARS-CoV-2 để biết cách bảo vệ bản thân, gia đình. Khi nói chuyện, phải cách xa 1-2 m. Nếu khó có thể đứng cách xa, bạn nên mang khẩu trang vải, rửa tay thường xuyên.
Sau giờ làm việc, chúng ta nên hạn chế đi lung tung, tránh nguy cơ đem virus gây bệnh về nhà.
Khi đi xe buýt: Người dân nên chuẩn bị hai khẩu trang. Một chiếc dùng khi đi, chiếc còn lại cho lúc về, lót thêm giấy lau tay, mang theo chai sát trùng tay nhanh nếu đi xa.
Khi đi thang máy: Đừng quên mang khẩu trang khi đi thang máy. Sau khi bấm nút, bạn chờ một chút cho thoáng khí rồi mới bước vào. Bạn nên yêu cầu ban quản lý tòa nhà mở quạt lớn, không dùng điều hòa. Nếu bạn sử dụng cầu thang bộ sẽ rất tốt.
Khi đi siêu thị: Sử dụng khẩu trang vải và lót thêm một lớp giấy lau tay bên trong. Nếu có thể, bạn nên cố gắng giữ khoảng cách khoảng 1 m với người khác. Trước khi đi siêu thị, bạn nên ghi sẵn những đồ cần mua, về tới nhà phải rửa tay ngay.
Khi ở quán ăn, cà phê: Bạn nên chọn chỗ ngồi thoáng, không gần điều hòa.
Khi đi du lịch: Bạn không nên vào khu dịch vụ nếu có các biểu hiện sốt hoặc ho, khó thở, mệt mỏi. Khi đến người đông người phải đeo khẩu trang đúng cách và bỏ ngay khẩu trang y tế sau khi sử dụng vào thùng rác đúng nơi quy định. Nếu dùng khẩu trang vải, bạn phải giặt sạch với xà phòng trước khi tái sử dụng. Ngoài ra, bạn nên thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch.
PGS.TS Trần Đắc Phu: Tiếp xúc xã hội càng hạn chế bao nhiêu, càng phòng dịch COVID-19 tốt bấy nhiêu Việc tiếp xúc xã hội càng hạn chế được bao nhiêu thì chúng ta càng phòng dịch COVID-19 tốt bấy nhiêu. Vậy chúng ta cần hạn chế bằng cách không đi lại nữa, không tiếp xúc với nhau nữa và không tập trung đông người nữa. Trao đổi về ý nghĩa của việc "cách ly toàn xã hội" theo Chỉ thị của Thủ...