Marvel kiếm tiền như Apple, DC đốt tiền như startup thất bại: Bí mật sau màn ảnh rộng

Hạnh Phúc06:55 16/06/2025

Phía sau những cú đấm của Thor, ánh mắt của Batman hay màn lật kèo của Iron Man là cuộc chiến âm thầm nhưng khốc liệt hơn rất nhiều giữa hai đế chế Hollywood: Marvel Studios và DC Films .

Marvel Studios và DC Films 2 hãng phim luôn nằm trong thế so sánh, giằng co. Một bên đang vận hành như cỗ máy in tiền kiểu Apple. Bên còn lại thì như một startup nhiều tiềm năng nhưng liên tục… đốt vốn vì thiếu chiến lược rõ ràng.

Điện ảnh siêu anh hùng không chỉ là ngành giải trí, mà còn là bài học về vận hành sản phẩm, xây dựng hệ sinh thái và quản trị thương hiệu quy mô toàn cầu.

Marvel: Từ hãng phim tay trắng thành Apple của ngành giải trí

Năm 2008, Marvel Studios ra mắt Iron Man, bộ phim đầu tiên trong kế hoạch vũ trụ điện ảnh kéo dài hàng thập kỷ. Khi đó, họ không có Superman, không có Batman, thậm chí không có cả ngân sách lớn. Nhưng họ có một thứ quý giá hơn: tư duy hệ sinh thái sản phẩm.

Thay vì tạo ra các phim riêng biệt, Marvel xây dựng từng phần phim như một mảnh ghép logic trong chuỗi sản phẩm lớn. Giống như cách Apple không bán từng chiếc iPhone, mà bán trải nghiệm xuyên suốt từ phần cứng, hệ điều hành đến dịch vụ.

Mỗi nhân vật trong MCU có một đường dây phát triển rõ ràng. Khán giả đi theo cảm xúc, gắn bó như khách hàng trung thành của một nền tảng nội dung. Marvel không cần quảng bá rầm rộ cho từng phim, chính sự gắn kết giữa các phần đã trở thành chiến lược giữ chân người xem bền vững.

Kết quả: Marvel đã mang về gần 32 tỷ USD doanh thu toàn cầu từ 36 phim, trở thành vũ trụ điện ảnh thành công nhất lịch sử, với hàng chục tỷ USD lợi nhuận từ sản phẩm ăn theo, game , công viên giải trí và nền tảng Disney Plus.

DC Films: Có tài sản triệu đô nhưng vận hành như startup non tay

DC có mọi thứ mà Marvel không có lúc khởi đầu: các biểu tượng lâu đời như Superman, Batman, Wonder Woman , Joker… Nhưng họ lại thiếu thứ quan trọng nhất: một hệ thống vận hành thông minh.

Video đang HOT

DC Films khởi động DCEU với Man of Steel năm 2013, rồi ngay lập tức “ném” hàng loạt nhân vật vào Batman v Superman và Justice League mà chưa xây dựng nổi nền tảng cá nhân. Khán giả chưa kịp gắn bó với ai thì đã bị ép vào một vũ trụ rối rắm và thiếu cảm xúc.

Kết quả: Chiến lược thay đổi liên tục, các đạo diễn rời bỏ dự án, Warner Bros. phải chắp vá giữa phim riêng và vũ trụ chung. Trong hơn một thập kỷ, DCEU thu về hơn 7 tỷ USD, bằng khoảng một phần tư doanh thu MCU, dù sở hữu những IP mạnh nhất ngành.

Khác với Marvel, DC xây dựng siêu anh hùng như tượng đài – hoành tráng nhưng xa cách. Trong khi đó, Marvel để khán giả thấy Iron Man yếu đuối, Captain America mâu thuẫn, và cả Thor thất bại. Người xem không chỉ cần thần thánh, họ cần con người.

Marvel và DC: Hai chiến lược, hai cách tiêu tiền

Marvel tiêu tiền như đầu tư công nghệ: bài bản, đo lường được vòng đời nhân vật, tối ưu dòng tiền qua từng giai đoạn. Họ xây dựng kế hoạch mười năm, chốt trước cả điểm kết ( Avengers: Endgame với doanh thu 2,799 tỷ USD) từ khi bắt đầu.

DC thì giống như startup có ý tưởng hay, nhân lực mạnh, nhưng vừa làm vừa thử, thay đổi lãnh đạo giữa chừng, không có roadmap rõ ràng. Họ đặt niềm tin vào các đạo diễn cá tính nhưng không kiểm soát được dòng tiền, dẫn đến sản phẩm thiếu nhất quán, thương hiệu mờ nhạt, khán giả mất lòng tin.

Reboot DCU: Nước cờ cuối cùng hay canh bạc tất tay

James Gunn người từng tạo nên thành công Guardians of the Galaxy cho Marvel hiện được giao tái cấu trúc DCU từ năm 2025. Gunn tuyên bố DCU mới sẽ gắn kết hơn, phát triển nhân vật từ con người trước khi thành anh hùng.

Đây có thể là canh bạc tất tay để Warner Bros. gỡ lại những năm lãng phí thương hiệu. Nhưng cũng có thể là nước cờ cuối cùng nếu tiếp tục thất bại vì khán giả ngày càng ít kiên nhẫn với những vũ trụ rời rạc.

Cuộc chơi siêu anh hùng là bài học chiến lược, không chỉ là phim ảnh

Marvel và DC không đơn thuần đang cạnh tranh nội dung. Họ đang thể hiện hai triết lý đối lập: tư duy hệ sinh thái bền vững đối đầu với phát triển ngắn hạn thiếu nền móng.

Marvel thắng không nhờ có nhân vật mạnh hơn, mà nhờ biến điện ảnh thành chuỗi sản phẩm như một hệ điều hành nội dung. DC nếu muốn vươn lại phải học cách trở thành doanh nghiệp công nghệ, chứ không chỉ là hãng phim sở hữu kho tài sản trí tuệ lớn.

Bởi trong kỷ nguyên quá tải nội dung, ai kiểm soát được cảm xúc khán giả lâu dài người đó thắng.

Màn tái hợp giữa DC và Marvel sẽ làm rung chuyển ngành giải trí: Batman sẽ "chung mâm" với Deadpool!

Lần đầu tiên sau hơn 20 năm, DC Comics và Marvel Comics mới lại bắt tay nhau thực hiện một dự án chung, và spotlight lần này được dành cho Batman & Deadpool.

Marvel và DC được xem là bộ đôi kỳ phùng địch thủ trong mảng truyện tranh siêu anh hùng thế giới. Chính vì vậy, cứ mỗi dịp hai "gã khổng lồ" này bắt tay nhau là thiên hạ lại được dịp dậy sóng. Và màn kết hợp đó lại như một vụ nổ vậy, khi chất xúc tác là tượng đài Batman - người hùng bóng đêm mang tính biểu tượng của DC cũng như nền văn hoá đại chúng thế giới, và Deadpool - gã dị nhân "lắm mồm" siêu lầy lội của Marvel.

Đây chính xác là thông tin mà DC & Marvel đã công bố cách đây ít ngày (thông qua Entertainment Weekly), đánh dấu lần đầu tiên sau hơn 20 năm, 2 thương hiệu này mới lại "ngồi chung mâm" với nhau.

Batman/Deadpool sẽ được nhào nặn dưới bàn tay của huyền thoại Grant Morrison

DC Comics sẽ mang "vũ khí hạng nặng" ra để chinh chiến trong lần hợp tác hiếm hoi với Marvel Comics - Ảnh: Internet.

Trên thực tế, thông tin về màn kết hợp giữa DC và Marvel đã được "nhá hàng" nhẹ tại sự kiện ComicsPRO 2025, diễn ra vào tháng 2 vừa qua, bởi tổng biên tập C.B. Cebulski (Marvel) và Marie Javins (DC). Tuy nhiên tại thời điểm đó, họ chỉ úp mở về việc sẽ cho ra mắt 2 tập truyện one-shot vào cuối năm 2025, nhưng không hé lộ bất cứ thông tin nào liên quan đến nhân vật, bối cảnh, cốt truyện, hay bất cứ thứ gì mà họ đang cùng nhau "nấu". Dẫu vậy, chỉ cần nhiêu đó thôi là cũng quá đủ đến người hâm mộ phải đứng ngồi không yên, khi mà rất lâu rồi, DC Comics và Marvel Comics mới lại hợp tác với nhau.

Phải đến giữa tuần vừa qua, Entertainment Weekly mới xác nhận thông tin vào tháng 9 năm nay, Marvel sẽ phát hành tập truyện Deadpool/Batman #1, với kịch bản do Zeb Wells (The Amazing Spider-Man, Deadpool & Wolverine) xây dựng và phần hình ảnh do hoạ sĩ Greg Capullo (Batman, Wolverine: Revenge) phụ trách.

Tuy nhiên, đó mới chỉ là một nửa sự thật mà thôi, bởi chỉ 2 tháng sau đó, DC sẽ tiếp chiêu với tập truyện Batman/Deadpool #1. Và để tăng thêm phần hấp dẫn, họ đã đưa biên kịch huyền thoại Grant Morrison, người đứng sau thành công của Batman phiên bản truyện tranh, trở lại, cùng với đó là hoạ sĩ ngôi sao Dan Mora (Justice League Unlimited, Superman).

Mặc dù ở thời điểm hiện tại, những chi tiết liên quan đến cốt truyện vẫn chưa được tiết lộ, thế nhưng Morrison đã khẳng định rằng lần hợp tác này giữa DC/Marvel sẽ có rất nhiều điều đáng để mong chờ, bao gồm "những pha phá vỡ bức tường thứ 4 điên rồ, cú mèo, đao thương huyết đổ, và ít nhất một cỗ máy đánh chữ khổng lồ".

Vì sao Grant Morrison là lựa chọn hoàn hảo cho sự trở lại của Batman trong truyện tranh DC?

Morrison đã nhiều lần chứng minh bản thân là người có thể đưa truyện tranh DC lên một tầm cao mới - Ảnh: Internet.

Grant Morrison đã là "dân chơi truyện tranh" trong một khoảng thời gian rất dài, được tính bằng thập kỷ, và cũng tạo ra nhiều tác phẩm với chất lượng đỉnh nóc. Nổi lên ở thập niên 80, Morrison từng khiến cộng đồng người hâm mộ DC kinh ngạc với lối viết táo bạo, những kịch bản mang tính thử nghiệm đầy mới lạ, tạo ra các phiên bản thu hút hơn, lôi cuốn hơn của hàng loạt nhân vật kinh điển.

Những đầu truyện như Doom Patrol hay Animal Man không đơn thuần chỉ là các bộ truyện siêu anh hùng thông thường, mà được xem là kiệt tác, những màn lột xác thần kỳ, đầy chiều sâu cho nhiều nhân vật vốn đã quá quen thuộc của DC. Không chỉ đơn giản là cuộc chiến công lý, thiện ác rõ ràng, dưới ngòi bút của Morrison, siêu anh hùng phải đối mặt với cả những mối đe dọa kỳ quái, đậm chất siêu hình, và thậm chí còn phá vỡ cả bức tường thứ 4 - yếu tố độc đáo tại thời điểm bấy giờ.

Không phải tác phẩm nào của Grant Morrison cũng được xem là "của lạ" trong giới truyện tranh. Nhưng hầu hết các đầu truyện của nhà văn đại này đều có nét duyên dáng riêng để có thể tách biệt và trở nên nổi bật giữa rừng truyện tranh đa dạng và phong phú. Ví dụ điển hình nhất chính là The Bat Epic, một giai thoại hoành tráng về đại gia đình Batman, được kể xuyên suốt trong 6 năm thông qua 5 bộ truyện khác nhau. Giai thoại này không chỉ tôn vinh những phần lập dị nhất trong lịch sử của Kỵ sĩ Bóng đêm, mà còn góp phần mở rộng và làm phong phú thêm di sản huyền thoại của Batman.

Cách Grant Morrison "múa bút" ngày càng trở nên táo bạo và đầy tham vọng hơn vào giai đoạn giữa những năm 2010, với bộ The Multiversity. Đây là loạt truyện one-shot có kết nối với nhau, giúp người hâm mộ có cái nhìn tổng quát hơn về đa vũ trụ của DC sau sự kiện Flashpoint. Nổi bật nhất trong số đó phải kể đến The Multiversity: Ultra Comics, khi mà nhân vật chính được hồi sinh nhờ... chính độc giả. Đó là một trong vô số chi tiết cho thấy Morrison chưa bao giờ ngại thử nghiệm những ý tưởng "ảo ma" với tác phẩm của mình để đóng những ấn tượng khó phải thẳng vào tâm trí của người hâm mộ.

Batman có thể xem là đứa con tinh thần của Grant Morrison, và biên kịch huyền thoại của DC đã hiểu quá rõ siêu anh hùng này - Ảnh: Internet.

Trong kho tác phẩm đồ sộ của mình, Grant Morrison có lẽ đã dành nhiều thời gian cho Batman hơn cả. Chính vì vậy, biên kịch này đã hiểu quá rõ nhân vật Người Dơi, từ xuất thân, tích cách cho đến suy nghĩ, tư duy. Mặt khác, Morrison lại chưa bao giờ có dịp khai thác Deadpool - nhân vật luôn nổi tiếng với khiếu hài hước khó đỡ, vượt qua mọi giới hạn trong trí tưởng tượng của người đọc để mang đến những câu chuyện độc đáo nhất.

Vừa hay, đó lại chính là điểm mạnh của Morrison, người luôn tự mình tạo ra "meta truyện tranh" riêng, thay vì chạy theo xu hướng chung. Liệu màn kết hợp giữa Batman và Deadpool có khó thực hiện hay không? Chắc chắn là có! Và nếu có ai đó có đủ khả năng hiện thực hoá sự kiện crossover đầy tham vọng này, đó chắc chắn phải là biên kịch huyền thoại của DC.

Dĩ nhiên, không ai biết trước tương lai sẽ ra sao. Một siêu anh hùng nghiêm túc như Batman lại đồng hành với "thánh cợt nhả" như Deadpool, có lẽ sẽ mang đến bộ truyện hoặc là cực kỳ giải trí, hoặc là rất "khó nuốt". Làng truyện tranh thế giới không thiếu những cây bút xuất sắc, nhưng Morrison là một trong số hiếm hoi vừa có kinh nghiệm chinh chiến cùng chàng Kỵ sĩ Bóng đêm, lại vừa có khả năng tận dụng triệt để trí tưởng tượng để nâng tầm kịch bản. Bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra khi Batman bắt tay Deadpool, thế nhưng độc giả có thể yên tâm thưởng ngoạn bộ truyện này khi mà đã có một "bác tài" cực kỳ chắc tay lái như Grant Morrison.

Bom tấn gây bão ở Mỹ giữ vị trí thứ 3 phòng vé Việt 'Thunderbolts' quy tụ nhiều ngôi sao của Marvel, do Florence Pugh và Sebastian Stan thủ vai chính đang khởi động thành công mùa phim hè tại phòng vé Mỹ. Thunderbolts thu về 11,5 triệu USD trong buổi chiếu sớm hôm 1.5. Đây là một khởi đầu đầy hứa hẹn cho bộ phim siêu anh hùng của Marvel. Bộ phim toàn sao, do Florence...