Măng đắng – món ăn của người Tây Bắc
Thật lạ, vị đắng nào cũng đều khó nuốt nhưng măng đắng lại là món yêu thích của rất nhiều người. Chẳng vậy mà người miền núi xa quê luôn ngậm ngùi nhớ vị măng đắng, còn người thành thị đã ăn một lần lại muốn lùng mua cho kỳ được.
Trước đây dọc trên vùng cao Tây Bắc đâu đâu cũng thấy măng đắng, chỉ cần ra ngõ là đã có măng mang về. Nhưng ngày nay bà con phải vào tận rừng sâu mới tìm được. Theo kinh nghiệm của đồng bào Tây Bắc thì măng đắng đầu mùa có vị ngọt xen lẫn vị đắng nhưng hễ có tiếng sấm là măng bị đắng nhanh chóng.
Người già trong bản vẫn kể cho con cháu nghe câu chuyện về tình yêu của một chàng trai người Thái tên Khôm (tức là đắng) và cô gái tên Bók (tức Hoa), con thống lý giàu sang. Tình yêu của đôi trai tài, gái sắc bị ngăn cản. Trên đường chạy trốn họ bị chết. Từ nấm mồ của hai người mọc lên một cây vầu có vị đắng.
Măng đắng dễ dàng chế biến thành các món ăn lạ miệng. Ảnh: Báo Hòa Bình.
Video đang HOT
Măng đắng hầu như có quanh năm nhưng mọc nhiều nhất vào mùa mưa. Măng hái từ rừng, đem bỏ bẹ, thái nhỏ tùy theo ý thích, rồi cho vào nồi luộc sơ qua với chút muối để giảm vị chát đắng. Sau đó vớt ra ngâm nước lạnh khoảng 1 giờ là có thể chế biến được.
Đơn giản nhất là món măng đắng luộc chấm muối ớt cũng dễ khiến bao người ăn một lần lại muốn có lần thứ hai, thứ ba. Những người “sành ăn” thích cái vị đắng, chát thì có thể để nguyên măng tươi đem nướng.
Người thành thị còn chế biến măng đắng thành nhiều món hấp dẫn như xào mẻ, luộc, hầm xương, hấp quấn thịt vịt hoặc thịt lợn hoặc nấu cá. Mỗi món một vị nhưng dù chế biến thế nào vẫn không lẫn đi đâu được vị ngọt đắng của cây măng rừng ấy.
Khi ăn vào miệng, bạn sẽ cảm nhận được cái cảm giác đắng chát cứ mất dần sau mỗi lần nhai. Thay vào đó là cảm giác thoang thoảng ngọt, nhẹ nhẹ cay, rất lạ, lại rất giòn. Ăn quen mà đến bữa không có lại cảm thấy nhạt nhẽo, chẳng khác gì người Miền Nam nhớ vị cay của ớt.
Theo Vnexpress
Lạ lùng nước chấm chẳm chéo
Chẳm chéo là nước chấm quen thuộc trong bữa ăn của người Thái ở vùng núi Tây Bắc. Được dùng để ăn kèm với các món như: xôi, măng, rau, thịt, cá...
Nhắc đến ẩm thực của người Thái ở vùng núi Tây Bắc, không thể không nhắc đến những món nước chấm lạ, hấp dẫn và mang nét đặc trưng rất riêng của họ. Có thể kể đến một số loại như sau: tương, mẳm, măng ớt, chẳm chéo.... Trong đó, chẳm chéo là một loại gia vị gần như không thể thiếu trong bữa ăn của người Thái. Rất nhiều món ăn như xôi, măng, rau, thịt, cá... đều được dùng với nước chấm này.
Chẳm chéo là thức chấm đặc trưng của người Thái ở vùng núi Tây Bắc.
Chế biến chẳm chéo khá đơn giản với nhiều nguyên liệu quen thuộc như: tỏi, ớt tươi, vài lá tỏi tươi, rau mùi, mắm, đường... và nhất là không thể thiếu bột mắc khén - loại gia vị đặc trưng của đồng bào Thái. Các nguyên liệu ớt, tỏi, lá tỏi, rau mùi rửa sạch, bằm nhỏ. Cho vào bát và trộn thật đều, đổ nước mắm vừa ngập các nguyên liệu, cho thêm đường, bột nêm, bột mắc khén cùng một chén nước lọc, dùng đũa khuấy đều, nêm lại vừa ăn là được.
Chẳm chéo thích hợp với nhiều món ăn khác nhau như xôi, thịt, cá... Nhưng thích hợp nhất và tạo sự hấp dẫn hơn cả là măng, cải bắp, cải làn luộc hay bắp cải. Bên bát chẳm chéo luôn luôn là một đĩa măng đắng hay măng lay (loại măng rừng chỉ có ở vùng Điện Biên và Sơn La, to bằng ngón tay cái người lớn) để nguyên củ, một đĩa cải làn luộc xanh mướt còn nguyên cây, một đĩa cải bắp để nguyên từng lá... Khi ăn mới dùng tay tách nhỏ mỗi thứ chấm chẳm chéo rồi thưởng thức.
Chẳm chéo được dùng làm thức chấm với rất nhiều món ăn ngon như: măng, thịt, cá, rau rừng...
Sẽ là thiếu sót nếu ăn chẳm chéo mà không thử với bắp cải cuốn nhót hay me ghém với củ đậu.... Mỗi món ăn khi ăn cùng chẳm chéo đều trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết. Đó là sự tổng hợp hương vị quen thuộc của món ăn khi quện với chẳm chéo thì lại có vị cay của ớt, vị nồng của tỏi, vị tê tê của mắc khén, vị ngòn ngọt của đường cùng mùi thơm của rau mùi và tỏi.
Lâu không ăn thì nhớ, ăn dần thành nghiện. Nghiện cái hương vị đặc trưng không loại nước chấm nào có và nhất là nghiện cái sự đậm đà, sự chân chất như chính những con người của núi rừng, sống với núi rừng. Vào mùa đông, bát chẳm chéo bao giờ cũng đỏ lựng ớt, nhón một chút xôi hay một miếng măng chấm vào bát chẳm chéo rồi đưa lên miệng thưởng thức, cảm nhận bao mùi vị lan tỏa nơi đầu lưỡi, xuýt xoa vì cay quá nhưng sao vẫn thấy hấp dẫn vô cùng. Cái vị cay cay, tê tê cứ dần ngấm vào mình, hơi ấm lan tỏa khắp cơ thể, xua đi cái giá rét của miền rừng núi trong những chiều đông.
Đào Tăng
Theo VNE