Mầm mống gây ung thư có thể lây lan qua… nụ hôn

Theo nghiên cứu của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, khoảng 1/6 các loại ung thư trên thế giới là do nhiễm virus hoặc vi khuẩn.

Virus Epstein-Barr (EBV) là 1 trong 8 loại virus gây bệnh herpes của con người trong họ herpes, và là một trong những loại virus phổ biến nhất ở người.

Virus Epstein-Barr thường lây qua đường nước bọt khi tiếp xúc với người mắc bệnh (hôn, uống chung cốc nước, ăn chung bát nước chấm…). Bệnh cũng có thể lây lan trong quá trình ho, hắt hơi .

Các triệu chứng của nhiễm EBV có thể bao gồm: mệt mỏi, sốt, viêm họng, sưng hạch bạch huyết ở cổ, lá lách to, sưng gan, phát ban…

Nhiều người bị nhiễm EBV trong thời thơ ấu. Nhiễm EBV ở trẻ em thường không gây ra triệu chứng, hoặc các triệu chứng khó phân biệt được với các bệnh nhẹ khác ở trẻ em.

Những người có các triệu chứng do nhiễm EBV thường là thanh thiếu niên hoặc người lớn, sẽ khỏi bệnh sau 2 đến 4 tuần. Tuy nhiên, một số người có thể vẫn cảm thấy mệt mỏi trong vài tuần hoặc thậm chí vài tháng.

Sau khi bị nhiễm EBV, virus vẫn sẽ tiềm ẩn (không hoạt động) trong cơ thể bạn. Trong một số trường hợp, virus có thể kích hoạt trở lại.

Theo thống kê, có đến 90% người trưởng thành trên thế giới đã từng bị nhiễm và có kháng thể chống lại EBV.

Nguy cơ ung thư từ virus Epstein-Barr

Qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy bệnh ung thư vòm họng có liên quan đến EBV. Xét nghiệm kháng thể chống virus này tăng cao ở một số bệnh nhân ung thư vòm họng loại biểu mô không biệt hóa. Ngoài ra, ADN virus này có trong nhân của các tế bào ung thư. EBV còn liên quan đến ung thư ruột, ung thư hạch…

Cách phòng tránh tác hại của EBV là sinh hoạt lành mạnh, vệ sinh; tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn điều độ, hợp lý, luyện tập thể dục hằng ngày. Đặc biệt, cần sát khuẩn thường xuyên vùng họng bằng các dung dịch kiềm; điều trị tốt các viêm mũi họng thông thường theo đúng chỉ định của thầy thuốc.

Ngoài virus Epstein-Barr, những tác nhân dưới đây cũng có thể gây ung thư vòm họng:

- Bất thường nhiễm sắc thể: Các nghiên cứu về biến đổi di truyền ở những bệnh nhân ung thư vòm họng đã phát hiện những tổn thương trên các NST 3p, 9p, 11q, 13a, 14q và 16q có ảnh hưởng tới vùng chứa các gen ức chế hình thành u.để phóng to ảnh

- Môi trường: Kiều dân Trung Quốc di tản sang Mỹ ít bị ung thư vòm họng hơn ở trong nước làm người ta nghĩ tới vai trò của môi trường tác động vào bệnh này.

- Thức ăn và cách chế biến: Thức ăn chế biến qua các khâu lên men như rượu, bia, cá muối, dưa khú, nước mắm có chứa nhiều nitrosamine có liên quan đến ung thư vòm họng.

- Tuổi và giới: Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi từ 5 đến 85 tuổi, tuy nhiên lứa tuổi hay gặp nhất là 40-60, chiếm tỷ lệ 50-70%. Bệnh gặp ở cả hai giới, tuy nhiên hay gặp ở nam hơn (tỷ lệ nam/nữ=2,5/1).

Ung thư vòm họng có tiên lượng tốt nếu được phát hiện sớm, điều trị đúng và kịp thời. Tuy nhiên, ngay cả ở giai đoạn muộn thì việc điều trị cũng đưa lại kết quả khả quan trong việc nâng cao chất lượng và kéo dài thời gian sống cho người bệnh.

Tỷ lệ sống thêm 5 năm sau điều trị đạt 80-90% ở giai đoạn I và II, 30-40% ở giai đoạn III, 15% ở giai đoạn IV. Song 90-97% bệnh nhân ở nước ta phát hiện bệnh ở giai đoạn III và IV.