Mặc kệ tổng thống, địa phương tại Brazil quyết giãn cách chống dịch

Trước tình trạng bệnh viện quá tải và các ca tử vong vì Covid-19 liên tục tăng, lãnh đạo nhiều bang và thành phố tại Brazil buộc phải tính đến phương án phong toả.

Hơn 20 tiểu bang tại Brazil đã áp đặt lệnh hạn chế di chuyển để ngăn chặn sự lây lan của virus corona, theo AP. Tính đến 13/5, Brazil trở thành quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của dịch tại khu vực Mỹ Latin với 177.589 ca nhiễm và 12.400 ca tử vong.

Thành phố Tefe, thuộc rừng Amazon, là một trong những khu vực đầu tiên ban hành lệnh phong toả bắt buộc. Cụ thể, hành vi tự ý rời khỏi nhà mà không có mục đích thiết yếu được coi là tội hình sự.

Thị trưởng Tefe buộc phải “mạnh tay” vì chỉ một nửa cư dân trong thành phố thực hiện các khuyến nghị chống dịch của thống đốc bang Amazonas đưa ra. Trong 3 ngày tiếp theo, thống đốc các bang Maranhao, Para, Ceara đều thực hiện biện pháp tương tự ở nhiều thành phố lớn.

Dù là khu vực chịu ảnh hưởng vì dịch nhất, Rio de Janeiro và Sao Paulo vẫn chưa bị áp đặt lệnh phong toả bắt buộc.

Thống đốc bang Rio, Wilson Witzel chỉ khuyến cáo kiểm dịch tự nguyện và hạn chế hoạt động thương mại đến hết tháng 5. Ông này cũng cam kết lực lượng cảnh sát luôn sẵn sàng phòng trường hợp 92 thành phố của bang ban hành lệnh phong toả.

Người dân Brazil vẫn di chuyển bằng phương tiện công cộng và không giãn cách xã hội tại bang Rio de Janeiro. Ảnh: AP.

Tại Sao Paulo, Thống đốc Joao Doria từng khuyến khích người dân tự cách ly, đồng thời đóng cửa nhiều trường học và doanh nghiệp. Ban đầu, khoảng 70% dân số bang này tuân thủ, song con số này giảm tới mức dưới 50% trong thời gian gần đây.

Trong khi cả thế giới đang chống dịch quyết liệt, giới chức Brazil từng không chịu ban hành lệnh phong toả, bất chấp lời kêu gọi từ các chuyên gia y tế. Song lập trường này buộc phải thay đổi vì sự chủ quan đã gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Ông Miguel Lago, giám đốc Viện nghiên cứu Chính sách y tế Brazil, cho biết các y bác sĩ đang phải chọn người để cứu sống và điều này sẽ gây ra tình trạng bất ổn xã hội. “Lệnh phong toả sẽ giúp chúng ta tránh được một thảm hoạ toàn diện”.

Ông Lago nhận định áp đặt biện pháp phong toả ở thời điểm này “không kịp ngăn hệ thống y tế sụp đổ, song vẫn chưa quá muộn để chặn đứng những thiệt hại to lớn hơn”.

Giới chuyên gia tin rằng số ca nhiễm thực tế tại Brazil cao hơn rất nhiều số liệu thống kê do nước này thiếu hụt bộ xét nghiệm virus corona. Khoa điều trị chuyên sâu ở các bệnh viện đều bị quá tải trong khi thi thể bệnh nhân Covid-19 nằm la liệt ở nhiều nghĩa trang.

Quang cảnh tại một nghĩa trang ở thành phố Manaus, bang Amazonas. Ảnh: Reuters.

Hồi tháng trước, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro từng gọi virus corona là “bệnh cúm thông thường” và khẳng định rằng thống đốc các bang sẽ gây thiệt hại kinh tế nếu buộc người dân tuân thủ khuyến cáo chống dịch.

Hầu hết 27 thống đốc bang tại Brazil đều chỉ trích quan điểm của ông Bolsonaro, song vẫn không áp đặt biện pháp phong toả từng được nhiều chuyên gia khuyến cáo. Họ chỉ phong toả một vài khu vực trong bang hoặc trao quyền quyết định cho các thị trưởng.

Cách chống dịch mềm mỏng này vừa thể hiện sự chủ quan của một đất nước có khí hậu ấm áp (điều kiện môi trường không lý tưởng cho virus corona lây lan), vừa phản ảnh mục đích chính trị: muốn lấy lòng người dân cho chiến dịch tái đắc cử của các thống đốc, thị trưởng.