Lý giải việc đổ xô mua giấy vệ sinh chống dịch
Các nhà khoa học lý giải việc ồ ạt tích trữ giấy vệ sinh và nhu yếu phẩm xuất phát từ tâm lý đám đông, sự mâu thuẫn về thông tin và thiếu cam kết của chính phủ.
Khẩu trang và nước rửa tay là 2 mặt hàng được “vét sạch” đầu tiên khi trong vùng xuất hiện ca Covid-19, tiếp theo đó là giấy vệ sinh.
Các nhà bán lẻ ở Mỹ và Canada phải giới hạn số lượng mua giấy vệ sinh cho mỗi khách. Một số siêu thị ở Anh hết hàng. Các cửa hàng tạp hóa ở Australia thuê nhân viên bảo vệ để giám sát việc mua bán. Một tờ báo tại Australia thậm chí đã in thêm 8 trang để làm “giấy vệ sinh khẩn cấp” cho người đọc.
Các nhà khoa học tìm cách giải thích câu hỏi “tích trữ giấy vệ sinh để làm gì?”.
Một siêu thị tại Mỹ treo bảng “Chúng tôi đã hết nước, giấy vệ sinh và giấy ăn”, ngày 2/3. Ảnh: SCNG
Steven Taylor, một nhà tâm lý học lâm sàng tại Đại học British Columbia, tác giả cuốn Tâm lý học đại dịch đưa ra góc nhìn lịch sử về cách mọi người phản ứng và đối phó với dịch bệnh. So sánh với các đại dịch trong quá khứ, ông chỉ ra rằng phản ứng toàn cầu đối với Covid-19 là “cơn hoảng loạn lan rộng”.
“Một mặt, phản ứng này là dễ hiểu, nhưng mặt khác nó quá cực đoan. Chúng ta có thể chuẩn bị mà không cần phải hoảng loạn”, ông nói.
Covid-19 khiến người dân các nước lo ngại vì nó chưa từng xuất hiện trước đây. Có nhiều điều về căn bệnh, khoa học chưa thể lý giải. Khi có tin tức mâu thuẫn về rủi ro mà virus gây ra, nhiều người có xu hướng phản ứng cực đoan.
Taylor chia sẻ: “Mọi người được thông báo điều gì đó nguy hiểm đang đến, nhưng tất cả những gì bạn cần làm là rửa tay, một hành động dường như không tương xứng với mối đe dọa. Họ nghĩ một mối nguy hiểm đặc biệt phải cần một biện pháp phòng ngừa đặc biệt”.
Lý do khác là thiếu thông tin từ chính phủ. Một số quốc gia đã áp dụng biện pháp cách ly diện rộng. Giáo sư Baruch Fischhoff, nhà tâm lý học tại Khoa Kỹ thuật và Chính sách công, Viện Chính trị và Chiến lược tại Đại học Carnegie Mellon cho biết những người mua giấy vệ sinh và đồ dùng gia đình có thể vì họ đang chuẩn bị phòng khi bị cách ly.
“Trừ khi người dân thấy tận mắt một cam kết chính thức rằng tất cả sẽ được chăm lo đầy đủ, họ thường phỏng đoán xác suất cho nhu cầu cần thêm giấy vệ sinh, sớm còn hơn muộn. Thực tế, việc không đưa ra cam kết sẽ làm gia tăng khả năng phỏng đoán này”, Giáo sư Baruch Fischhoff nói.
Steven Taylor cũng cho biết mua sắm cực đoan còn xuất phát từ tâm lý đám đông. Hình ảnh các kệ trống và giỏ mua hàng chất đống nhu yếu phẩm tràn ngập tin tức và mạng xã hội. Người dùng khác nhìn thấy cũng hoảng loạn và bắt đầu đi tích trữ hàng hóa.
“Con người là những sinh vật xã hội, chúng ta nhìn vào những người xung quanh để nhận biết tín hiệu cho điều gì an toàn và điều gì nguy hiểm. Nhìn thấy ai đó mua sắm trong hoảng loạn có thể gây ra hiệu ứng dây chuyền”, ông nói.
Video đang HOT
Phương tiện truyền thông xã hội đóng một vai trò rất quan trọng trong việc lan tỏa nỗi sợ thời đại dịch. Thông tin sai lệch và các diễn đàn mở khuếch đại sự hoảng loạn.
Trên thực tế, tâm lý muốn chuẩn bị quá mức cần thiết là hoàn toàn tự nhiên.
Frank Farley, giáo sư tại Đại học Temple kiêm cựu chủ tịch Hiệp hội Tâm lý học Mỹ nói rằng việc tích trữ cũng có một số ý nghĩa thực tiễn. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) và các cơ quan y tế quốc tế khác hiện đang khuyến cáo người dân nên ở nhà và tránh tiếp xúc đám đông. Việc chuẩn bị là điều dễ hiểu.
Bộ An ninh Nội địa Mỹ khuyến nghị người dân nên tích trữ thực phẩm, đồ dùng vệ sinh và vật tư y tế ít nhất cho hai tuần. Song ông Taylor cho biết hầu hết mọi người không làm vậy. Nhận được khuyến cáo, họ đẩy nó đến mức cực đoan.
Fischhoff cho rằng việc tích trữ còn đem lại cho con người cảm giác kiểm soát đối với một tình huống có vẻ như bất lực.
“Tùy thuộc vào cách mọi người ước tính khả năng cần giấy vệ sinh, họ sẽ không ngại khó khăn để mua chúng. Nếu điều này mang lại cảm giác rằng họ đã làm mọi thứ trong khả năng, giúp giải phóng tâm trí, để họ nghĩ về những thứ khác ngoài dịch bệnh”, ông nói.
Taylor cho biết, những người mua gom nhu yếu phẩm đang nghĩ về bản thân và gia đình họ thay vì các nhân viên y tế hoặc người bệnh.
Ông nói: “Tất cả do tâm lý lo xa. Mọi người trở nên sợ hãi trước khi bị lây nhiễm. Họ không nghĩ về bức tranh lớn hơn, giống như hậu quả của việc dự trữ giấy vệ sinh là gì.”
Nguyễn Phương (Theo CNN/ vnexpress.net)
Dân các nước giàu hối hả đi 'vét' siêu thị
Nỗi lo về sự lây lan nhanh chóng của Covid-19 dẫn tới việc người dân ở những nước phát triển như Anh, Mỹ, Nhật...hốt hoảng mua đồ ăn, nước uống đóng chai và giấy vệ sinh để tích trữ.
Mỹ
Ở Mỹ, các kệ hàng siêu thị tại nhiều nơi đã trống trơn khi người dân trên cả nước bắt đầu tích trữ thực phẩm đóng hộp, thuốc men.
Làn sóng hốt hoảng mua sắm bắt đầu từ lúc giới chức y tế cảnh báo người Mỹ nên bắt đầu chuẩn bị cho sự tăng tốc của Covid-19 ở trong nước sau khi virus đã gây bệnh cho hơn 80.000 người trên toàn cầu và cướp đi sinh mạng của gần 3.000 người.
Tại Nam California, một số cửa hàng Walgreens đã hết sạch thuốc ho, thuốc cảm, khẩu trang và cặp nhiệt độ. Trong khi đó, ở Hawaii, người dân chất đống trên xe chở hàng đủ loại thực phẩm đóng hộp, nước uống đóng chai, khăn giấy, giấy vệ sinh từ siêu thị Costo.
Kho chứa đồ đề phòng Covid-19 của một phụ nữ Mỹ
Tại Virginia, các món đồ khô, để được lâu như mỳ pasta cũng được người dân mua sạch. Nhiều người còn chia sẻ lên mạng những hình ảnh cho thấy số hàng họ tích trữ ở nhà.
Trong số này có Jesse Colombo, hiện làm phân tích tài chính ở Dallas cho hay, anh ta đã mua đủ đồ khô như gạo, thực phẩm sấy, đậu....để ăn trong cả năm chỉ trong một buổi tối. Một phụ nữ ở Michigan cũng chia sẻ bức ảnh kho chứa đồ của cô đã biến thành "siêu thị", để phòng dịch Covid-19 sẽ khiến họ không có thứ gì để ăn và sử dụng.
Cũng giống như nhiều nước khác, người dân Mỹ đua nhau mua khẩu trang để bảo vệ bản thân dù nhà chức trách khuyến cao những người không ốm thì không cần sử dụng. Chính phủ Mỹ cho biết kế hoạch tích trữ 300 triệu chiếc khẩu trang để đề phòng, theo AP.
Anh
Tại Anh, tình trạng khan hiếm hàng trước đây chỉ giới hạn ở nước rửa tay sát khuẩn khô, và xà phòng rửa tay thì hiện đã lan sang các loại hàng như gạo, mỳ, nước đóng chai, toilet và thực phẩm cho vật nuôi cũng như sữa trẻ em, bơ và sữa chua.
Tích trữ thịt, xúc xích để phòng Covid-19 làm mọi nguồn cung cạn kiệt
Ở các nhà thuốc, các kệ đựng nhưng loại thuốc giảm đau, hạ sốt và tăng hệ thống đề kháng cũng trống trơn do quá nhiều người tìm mua để chống lại căn bệnh giống như cúm do virus corona gây ra.
Báo DailyMail dẫn lời một độc giả cho hay: "Tôi đã cố mua mỳ pasta trong 3 ngày liền như hầu như mọi cửa hàng đều hết sạch, kể cả nước sốt".
Nhật
Cách đây hơn một tháng, không ai nghĩ rằng virus corona chủng mới có thể gây ra cảnh hoang mang rộng khắp tại một quốc gia văn minh và phát triển như Nhật: các siêu thị cạn giấy vệ sinh và giấy ăn, mọi người sợ hãi do thiếu khẩu trang.
Cảnh mua sắm như sắp tới ngày tận thế đã khiến Thủ tướng Nhật Shinzo Abe phải lên tiếng. Ông kêu gọi người dân không nghe theo tin đồn rằng Nhật không có đủ giấy vệ sinh. Tuy nhiên, thực tế là việc tìm mua giấy vệ sinh ở thủ đô Tokyo là khá khó khăn trong khi sự lo lắng của người dân ngày càng tăng.
Ngoài giấy, các sản phẩm vệ sinh cá nhân như chất khử trùng, xà phòng, dung dịch sát khuẩn cũng bắt đầu biến mất khỏi các kệ hàng.
Nỗ lực tìm kiếm thủ phạm phát tán tin đồn của chính quyền nhằm trấn an dân chúng cũng không thay đổi được tình hình. Mọi người vẫn lo sợ và chuẩn bị cho những bất ngờ có thể xảy ra.
Các món hàng được ưu tiên tích trữ
Không chỉ ở Mỹ, Anh và Nhật, tình trạng khan hiếm hàng cũng diễn ra ở nhiều nước khác như Trung Quốc, Italia, Australia.
Theo dữ liệu của Nielsen, khẩu trang y tế là món hàng được lùng mua nhiều nhất, với số lượng hàng bán ra tăng 428%. Tiếp đó là khẩu trang chống bụi với số lượng hàng bán ra tăng 218%, số lượng cặp nhiệt độ được bán cũng tăng 43%. Số lượng nước rửa tay sát khuẩn được bán ra tăng 20%.
Hoài Linh
Theo vietnamnet
Dân Mỹ ồ ạt mua giấy vệ sinh, nước rửa tay, khẩu trang vì sợ Covid-19 Nhu cầu giấy vệ sinh, khăn giấy, khẩu trang và nước rửa tay tăng vọt tại Mỹ khi dịch virus corona chủng mới (Covid-19) lan tới quốc gia này. Theo USA Today, hồi giữa tuần anh Ryan Ozawa - sống ở Hawaii - đến siêu thị Iwilei Costco gần công ty thì chứng kiến cảnh hàng trăm người xếp hàng mua giấy vệ...