Lý giải nguyên nhân tần suất bão dày đặc hơn

Theo kết quả một nghiên cứu công bố ngày 18/12, lượng băng tan tại Nam Cực kỷ lục trong năm 2023 là nguyên nhân gây ra nhiều cơn bão xuất hiện với tần suất dày hơn ở các vùng mới được phát hiện trên Nam Đại Dương.

Băng trôi tại Vịnh Chiriguano, quần đảo Nam Shetland, Nam Cực. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Các nhà khoa học cho biết, những nghiên cứu trước đây đã nêu bật tác động của việc mất băng biển đối với quần thể chim cánh cụt, khiến các thềm băng tan chảy ở vùng nước ấm hơn và cản trở Nam Đại Dương hấp thụ khí CO2. Với nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Nature, các nhà khoa học đã tập trung khám phá một hậu quả khác: giảm lượng nhiệt khí quyển hấp thụ từ đại dương dẫn đến sự gia tăng các cơn bão.

Kể từ năm 2016, diện tích băng ở Nam Cực đã giảm đáng kể, nhưng tình hình năm 2023 khá tồi tệ khi một lượng băng tan kỷ lục và mùa Đông giá lạnh đã không thể cứu vãn. Nghiên cứu của chuyên gia Simon Josey thuộc Trung tâm Hải dương học Quốc gia Anh và các đồng nghiệp đã tập trung vào 3 khu vực có mức độ băng tan chảy cao bất thường. Bằng cách phân tích hình ảnh vệ tinh, dữ liệu về đại dương và khí quyển, cũng như các phép đo gió và nhiệt độ, các nhà khí tượng học phát hiện ra rằng một số khu vực mới không có băng đã chứng kiến lượng nhiệt mất đi gấp đôi so với các giai đoạn ổn định hơn trước năm 2015. Lượng nhiệt mất đi này có liên quan đến sự gia tăng tần suất bão ở những khu vực đó, với tần suất bão vào các tháng 6 và tháng 7 tăng thêm tới 7 ngày mỗi tháng trong năm 2023, so với giai đoạn 1990 – 2015.

Cảnh tàn phá tại làng Kaweni, vùng lãnh thổ Mayotte thuộc Pháp, sau khi bão Chido đổ bộ, ngày 18/12/2024. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Ngoài ra, nghiên cứu cho biết thêm rằng tình trạng mất nhiệt do lượng băng giảm có thể ảnh hưởng đến sự lưu thông của đại dương và hệ thống khí hậu nói chung.

Đại dương đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí hậu và hoạt động như một bồn chứa carbon, lưu trữ hơn 90% lượng nhiệt dư thừa bị giữ lại bởi khí nhà kính. Đặc biệt, băng tan có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ và lưu trữ nhiệt của nước đáy Nam Cực, một lớp nước dày và lạnh.

Các tác giả nghiên cứu nhấn mạnh cần có những phân tích sâu hơn để đánh giá các tác động tiềm tàng của khí hậu trong dài hạn, bao gồm cả cách băng liên tục tan có thể gây ra hậu quả sâu rộng hơn, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến các khu vực xa xôi như vùng nhiệt đới và Bắc bán cầu.

Ngoài ra, theo các nhà khoa học, nền nhiệt độ toàn cầu tăng cao làm nước biển ấm lên, tạo điều kiện để bão cường độ mạnh có thể hình thành trên biển, sau đó nhanh chóng tăng cấp và di chuyển vào đất liền.