Lý do Tổng thống Trump không muốn nghe băng vụ giết hại tàn bạo nhà báo Saudi Arabia

Mai Hoàng Minh10:51 19/11/2018

Tổng thống Donald Trump từ chối nghe băng ghi âm vụ giết hại tàn bạo nhà báo Saudi Arabia Jamal Khashoggi, nói rằng đây là hành động xấu xa.

Nhà báo Jamal Khashoggi bị giết hại ở lãnh sự quán Saudi Arabia tại Istanbul hôm 2.10. Ảnh: AP

Trong cuộc phỏng vấn với Fox News Chủ nhật, Tổng thống Donald Trump nói với người dẫn chương trình Chris Wallace: “Tôi không muốn nghe đoạn băng, chẳng có lý do gì để tôi nghe cả”.

Thông tin được đưa ra sau kết luận của CIA rằng vụ giết hại Jamal Khashoggi được lệnh của Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman.

Trong cuộc phỏng vấn với Fox News, ông Donald Trump nói, vụ giết hại nhà báo Khashoggi ở lãnh sự quán Saudi tại Istanbul hôm 2.10 là “rất bạo lực, xấu xa và khủng khiếp”. Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết ngay sau khi Khashoggi mất tích thì đã có băng ghi âm vụ giết hại mặc dù Nhà Trắng chậm chạp thừa nhận điều này.

Sau khi nói không nghe đoạn băng, người dẫn chương trình hỏi ông Donald Trump: “Vì sao ông không muốn nghe?”. Tổng thống trả lời: “Đó là một đoạn băng kinh khủng và đau đớn. Tôi đã được tóm tắt đầy đủ về nó”.

Ông Donald Trump cho biết chính phủ Mỹ sẽ có báo cáo đánh giá các chi tiết và tác động của vụ giết người, cũng như những lựa chọn đáp trả của Mỹ với đối tác thương mại và đồng minh Saudi Arabia ở Trung Đông.

Video đang HOT

KHÁNH MINH

Theo Laodong

Vụ Khashoggi: Mỹ nắm con át chủ bài khiến Saudi Arabia nể sợ

Giới quan sát cho rằng, Mỹ có thể dùng ảnh hưởng gây sức ép buộc Saudi Arabia thay đổi hành vi sau kết luận của CIA về vụ haj sát nhà báo Khashoggi.

Tờ Washington Post ngày 16/11 dẫn các nguồn thạo tin cho biết, Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã kết luận Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman (MbS) chính là người ra lệnh ha sat nhà báo Jamal Khashoggi tại lãnh sự quán ở Istanbul hồi tháng 10/2018.

Thái tử Mohammed bin Salman tại Mỹ hồi tháng ba. Ảnh: Reuters.

Theo tờ báo này, CIA đã đưa ra kết luận trên sau khi xác minh các bằng chứng, bao gồm cuộc điện thoại giữa nhà báo Khashoggi và em trai thái tử MbS, Khalid, hiện là đại sứ Saudi Arabia ở Mỹ. Về phần minh, chính phủ Saudi Arabia đã tuyên bố Thái tử Mohamed không liên quan tới vụ hạ sát nhà báo Khashoggi.

Kết luận của CIA là động thái mới nhất gây ảnh hưởng đến uy tín của Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman sau một loạt những đồn đoán cho rằng MbS đã củng cố quyền lực bằng cách khiến người anh họ của mình là cựu bộ trưởng nội vụ Muhammed bin Nayef (thường gọi tắt là MBN) bị phế truất và giam giữ các đối thủ của ông tại khách sạn 5 sao Ritz-Carlton ở Riyadh vào năm 2017. Hiện giờ đang nổi lên một cuộc tranh luận về việc Mỹ có thể tăng cường gây sức ép buộc Saudi Arabia thay đổi hành vi sau khi Bộ Tài chính Mỹ tuyên bố trừng phạt 17 công dân Saudi Arabia, bao gồm cả những người thân cận với thái tử.

Mỹ và Saudi Arabia: Ai cần ai hơn?

Quan hệ giữa Saudi Arabia và Mỹ vô cùng tạp. Riyadh đã phô trương thanh thế theo cách mà có thể gây ảnh hưởng tới lợi ích của Mỹ trong khu vực, nhưng Washington vẫn không phản đối, thậm chí ủng hộ "cuộc phiêu lưu" của đồng minh, trong đó có việc hỗ trợ quân sự hạn chế cho một số chiến dịch của Saudia Arabia tại quốc gia khác. Nhiều người cho rằng, Mỹ dường như đang phụ thuộc vào Saudi Arabia.

Song trên thực tế Saudi Arabia lại cần Mỹ hơn là Mỹ cần Saudi Arabia. Những quyết định sai lầm của Riyadh đã gây tổn hại nghiêm trọng đến danh tiếng của Vương quốc này, buộc họ phải gia tăng sự phụ thuộc vào Mỹ. Saudi Arabia từ lâu dựa vào Mỹ như một nhà bảo trợ chính về an ninh. Quốc gia Trung Đông này được hưởng nhiều lợi ích từ chương trình đào tạo quân sự, giao dịch mua bán vũ khí, hợp tác tình báo với Mỹ.

Trong nội bộ nước Mỹ, đã nổi lên một cuộc tranh luận về quan hệ giữa hai quốc gia trong trục chính sách đối ngoại của xứ cờ hoa. Một số nhân vật đã đặt ra câu hỏi liệu chiều sâu của mối quan hệ giữa hai quốc gia có thực sự phục vụ cho các lợi ích của Mỹ hay không. Mặc dù Mỹ đóng vai trò thiết yếu trong vấn đề an ninh của Saudi Arabia nhưng Washington không phải lúc nào cũng sử dụng điều này để thúc đẩy các giá trị và lợi ích của mình, hoặc xem đây là đòn bẩy tác động đến Riyadh. Tuy nhiên, tình thế hiện giờ đã khác. Sau một loạt các diễn biến, đặc biệt là vụ hạ sát nhà báo Jamal Khashoggi, nhiều nhân vật bảo thủ cho rằng Mỹ vẫn phải gây sức ép buộc các nhà hoạch định chính sách Riyadh thay đổi hành vi, cho dù Saudia Arabia là đồng minh gắn bó lâu dài.

Những lời chỉ trích về chính sách của Riyadh ngày càng trở nên gay gắt tại Mỹ, kể từ khi Saudi Arabia dẫn đầu liên minh can thiệp vào cuộc chiến ở Yemen năm 2015 và 2 năm sau đó là cuộc khủng hoảng vùng Vịnh khi Saudi Arabia cùng các đồng minh cô lập Qatar về mặt kinh tế và ngoại giao. Giờ đây, căng thẳng tiếp tục leo thang sau tuyên bố của CIA cáo buộc Thái tử Saudi Arabia ra lệnh hạ sát nhà báo Khashoggi. Trước tuyên bố này, hôm 24/10, một nhóm gồm 21 nghị sỹ lưỡng đảng tại Hạ viện Mỹ do Hạ nghị sỹ Jim McGovern thuộc đảng Dân chủ, đại diện cho bang Massachusetts, đứng đầu, đã đệ trình dự luật ngừng ngay lập tức tất cả các thương vụ bán vũ khí cho Chính phủ Saudi Arabia.

Dù đối mặt với sức ép từ dư luận và chính giới về việc áp đặt lệnh trừng phạt đối với Riyadh hay chấm dứt hỗ trợ cho nước này trong cuộc chiến tranh tại Yemen, song chính quyền Tổng thống Trump dường như không có sự thay đổi cơ bản nào trong đường lối với đồng minh.

Quan hệ giữa Mỹ và Saudi Arabia luôn gắn liền với hai lợi ích cốt lõi kể từ khi được xây dựng vào năm 1945, đó là an ninh và dầu mỏ. Hợp tác về an ninh đã đóng vai trò to lớn trong quan hệ song phương, đặc biệt trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động như hiện nay. Dẫu vậy không phải là không có những thời kỳ Mỹ và Saudi Arabia rơi vào đỉnh điểm căng thẳng, đặc biệt phải kể đến cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973, tiếp đến là vụ tấn công khủng bố tòa tháp đôi ở Mỹ ngày 11/9/2001.

Bất chấp mâu thuẫn và rạn nứt nêu trên, mối liên kết giữa Riyadh và Washington vẫn được duy trì. Có nhiều lý do dẫn đến sự hợp tác vững bền này, trong đó phải kể đến sự hội tụ về nhu cầu và lợi ích kéo dài đến hôm nay đó là dùng dầu mỏ để đổi lấy an ninh. Tuy nhiên, những lợi ích này có thể thay đổi khi Mỹ theo đuổi nguồn năng lượng tái tạo trong một nỗ lực giảm bớt sự phụ thuộc vào các nước xuất khẩu dầu mỏ, còn Saudi Arabia thì đang nỗ lực "đi theo cách riêng" để đảm bảo an ninh của chính mình.

Dùng ảnh hưởng gây sức ép

Kể từ khi Thái tử Mohammed thực hiện một loạt các bước đi củng cố quyền lực, sự bất đồng về lợi ích và quan điểm giữa Mỹ và Saudi Arabia ngày càng gia tăng. Ban đầu nhiều người Mỹ ca ngợi MbS như một nhà cải cách lớn - người cải tổ và dẫn đầu các nỗ lực hiện đại hóa Saudi Arabia nhưng họ đã nhanh chóng thất vọng vì sự cải cách mà MbS đưa ra không mang lại kết quả như kỳ vọng, cùng với đó là việc nảy sinh một loạt vấn đề trong chính sách đối ngoại và đối nội của quốc gia này. Trong số này, phải kể đến cách thức mà MbS "bịt miệng" những người mà ông xem là đối thủ, chẳng hạn như nhà báo Khashoggi, hay sự can dự của Saudi Arabia vào cuộc xung đột tại Yemen, dẫn đến cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất trong lịch sử và việc gây rạn nứt giữa các đồng minh trong Hội đồng hợp tác vùng Vịnh.

Trong bối cảnh các chính sách của Saudia Arabia ngày càng trở nên cứng rắn hơn, đã có nhiều ý kiến cho rằng Mỹ không thể thay đổi được các toan tính của Saudi Arabia. Nhưng suy luận này khác xa thực tế. Là đối tác chính trị và quân sự lớn của Saudi Arabia, Mỹ sẽ có ảnh hưởng đáng kể đối với việc đề ra các quyết sách của giới chức Saudi Arabia. Hiện giờ, Mỹ đang có cơ hội dùng ảnh hưởng của mình để thay đổi hành vi của Saudi Arabia hơn bất cứ lúc nào khác.

Các nhà phân tích cho rằng, chính quyền Tổng thống Donald Trump nhiều khả năng sẽ không chấm dứt sự hỗ trợ cho đồng minh vùng Vịnh này hoặc buộc họ phải thay đổi hoàn toàn cách tiếp cận. Thay vì đó, Mỹ có thể xem xét dùng ảnh hưởng để khiến các nhà lãnh đạo Saudi Arabia ôn hòa hơn trong chính sách đối ngoại và đối nội. Ngoài ra Mỹ cũng có thể dùng việc hỗ trợ không hoàn lại làm con bài mặc cả, đổi lấy cam kết thay đổi hành vi từ Saudi Arabia.

Tuy nhiên, biện pháp này của Mỹ không phải là không có rủi ro. Điều đó sẽ khiến chính phủ Saudi Arabia giảm việc chia sẻ thông tin tình báo với Mỹ hoặc ngừng cung cấp dầu mỏ cho Washington, như những gì các nước OPEC đã thực hiện vào năm 1973. Nhưng thời điểm hiện nay đã khác trước, Mỹ không còn phụ thuộc nhiều vào nguồn dầu mỏ của Saudi Arabia. Mặt khác, những hành động quyết liệt và cứng rắn của Saudi Arabia trong khu vực lại đang có nguy cơ gây tổn hại lợi ích của Mỹ. Vì thế việc Mỹ dùng ảnh hưởng tác động tới Saudi Arabia sẽ mang lại nhiều lợi ích cho Washington hơn là rủi ro.

Nhìn bề ngoài, sự hỗ trợ có điều kiện của Mỹ đối với Saudi Arabia sẽ khiến Thái tử Mohammed không hài lòng. Nhưng Nhà Trắng có thể sử dụng đòn bẩy này để xác định lại mối quan hệ giữa hai bên, đăc biệt là hạn chế những quyết sách từ phía Saudi Arabia gây ảnh hưởng đến lợi ích của Mỹ. Mỹ có thể buộc Saudi Arabia phải chịu trách nhiệm về vụ hạ sát nhà báo Khashoggi, chấm dứt hoạt động quân sự tại Yemen, kiềm chế phản ứng cứng rắn của chính phủ Saudi Arabia đối với phe đối lập bên trong và bên ngoài Vương quốc, chấm dứt cuộc khủng hoảng ngoại giao với Qatar.

Những người phản đối biện pháp nêu trên có thể cho rằng nó chỉ làm sâu sắc thêm sự tương tác qua lại mà quan hệ giữa Mỹ và Saudi Arabia. Nhưng cần phải xét đến thực tế là quan hệ đối tác được thành lập dựa trên sự liên kết rõ ràng về lợi ích chứ không phải giá trị. Bằng cách thừa nhận thực tế đó, Mỹ sẽ xác định được một cách tiếp cận mang lại lợi ích tốt hơn cho nước này. Bởi ở thời điểm hiện tại, chính phủ Saudi Arabia cần sự hỗ trợ của Mỹ nhiều hơn Nhà Trắng cần Saudi Arabia.

Theo Hồng Anh

VOV

Hoang mang về nhà báo Saudi bị hạ sát sau thú nhận bất ngờ của một phụ nữ giấu mặt Một phụ nữ Ai Cập tuyên bố đã kết hôn với nhà báo Jamal Khashoggi trong một nghi lễ tôn giáo ở Mỹ trong năm nay, vài tháng trước khi nhà báo này bị sát hại trong lãnh sự quán Saudi ở Istanbul khi vào lấy giấy tờ để chuẩn bị kết hôn với vị hôn thê người Thổ Nhĩ Kỳ. Tang lễ...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Ông Trump và ông Biden đều nhận công về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza09:00

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Phát hiện linh cẩu đốm ở Ai Cập sau 5.000 năm

05:46:07 27/01/2025

Một con linh cẩu đốm đã được phát hiện ở khu vực Đông Nam Ai Cập, lần đầu tiên sau khoảng 5.000 năm, đánh dấu một sự kiện quan trọng trong lịch sử động vật hoang dã của khu vực này.

Tổng thống Mỹ yêu cầu Ai Cập, Jordan nhận thêm người Palestine

05:45:32 27/01/2025

Ông cũng cảnh báo rằng việc này sẽ mở đường cho một kịch bản tương tự ở Bờ Tây, khiến người Palestine bị đẩy sang Jordan, đồng thời phá hủy ý nghĩa của một nhà nước Palestine trong tương lai.

Thổ Nhĩ Kỳ bắt 15 người liên quan vụ cháy khách sạn làm 78 người tử vong

05:44:49 27/01/2025

Theo các chuyên gia độc lập, khách sạn Grand Kartal ở khu trượt tuyết Kartalkaya ở phía Tây Thổ Nhĩ Kỳ thiếu các biện pháp an toàn cơ bản để phòng chống cháy nổ. Thảm kịch đã đặt ra vấn đề về trách nhiệm của các bên liên quan.

Anh siết chặt luật mua dao sau vụ thảm sát tại Southport

05:31:43 27/01/2025

Các biện pháp này sẽ được đưa vào một dự luật dự kiến trình lên cơ quan lập pháp Anh trong vài tháng tới, nhằm đảm bảo an toàn công cộng và ngăn chặn những bi kịch tương tự tái diễn trong tương lai.

Hầu hết người dân Thái Lan phản đối hợp pháp hóa sòng bạc

05:16:20 27/01/2025

Khi được hỏi liệu có đồng ý với nỗ lực hợp pháp hóa cờ bạc trực tuyến của chính phủ hay không: 58,32% cho biết họ hoàn toàn không đồng ý; 19,92% hoàn toàn đồng ý; 11,45% đồng ý một phần và 10,31% không đồng ý một phần.

Bước đột phá lớn của Ukraine trong chiến lược chống tên lửa hành trình của Liên bang Nga

04:53:34 27/01/2025

Một bài đăng trên kênh Telegram của Hải quân Ukraine vào ngày 25/1 cho thấy một tên lửa đất đối không gắn trên tàu đã bắn hạ một tên lửa hành trình của Liên bang Nga đang tấn công một cảng thương mại ở Biển Đen.

Tấn công nhằm vào bệnh viện chính của Sudan khiến 70 người tử vong

04:29:58 27/01/2025

Trong tuyên bố đăng tải trên tài khoản mạng xã hội cá nhân, người đứng đầu WHO cho biết vụ tấn công kinh hoàng đã xảy ra tại thời điểm bệnh viện đông bệnh nhân đang điều trị.

Thái Lan triển khai sáng kiến để chống khói bụi

04:27:55 27/01/2025

Theo đó, chính quyền cho phép người dân sử dụng phương tiện công cộng miễn phí trong vòng một tuần, bắt đầu từ 25/1, nhằm giảm lượng xe cá nhân và cải thiện chất lượng không khí.

Thủ tướng Slovakia tuyên bố Ukraine khó gia nhập NATO

04:25:36 27/01/2025

Tuyên bố của ông Fico được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Slovakia và Ukraine, khi chính phủ của ông theo đuổi lập trường chỉ trích các chính sách của phương Tây về xung đột Ukraine.

Fed đối diện với quyết định khó khăn

04:21:43 27/01/2025

Fed đã giảm lãi suất cho vay chủ chốt tổng cộng 1% trong 4 tháng cuối năm 2024 và cho biết sẽ hành động thận trọng hơn trong tương lai khi lạm phát vượt mục tiêu dài hạn 2%.

Đức triển khai tên lửa Patriot bảo vệ Ukraine từ xa

21:35:26 26/01/2025

Dự kiến, các tổ hợp phòng thủ tên lửa Patriot do Đức triển khai ở Ba Lan để bảo vệ trung tâm hậu cần của Ukraine sẽ đi vào hoạt động đầy đủ từ ngày 27/1.

Ông Trump: Mỹ sẽ sớm mở rộng lãnh thổ

21:32:35 26/01/2025

Vài tuần trở lại đây, ông Trump liên tục nhắc lại tham vọng mở rộng lãnh thổ Mỹ, bày tỏ mong muốn mua lại đảo Greenland, sáp nhập Canada và giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama.

Có thể bạn quan tâm

Đây là món ăn cực dễ nấu mà rất ngon lại làm "bừng sáng", nâng cấp mâm cơm ngày Tết

Ẩm thực

11:36:20 27/01/2025

Chỉ cần bạn làm theo các bước hướng dẫn chi tiết dưới đây là sẽ có món ngon, đẹp mắt trong bữa cơm ngày Tết. Chế biến một lần, ăn được trong nhiều ngày.

Hoa cúc tốt đủ bề nhưng không dùng loại bán trưng Tết

Sức khỏe

11:33:23 27/01/2025

Theo tài liệu cổ, cúc hoa trắng có tác dụng tán phong thanh nhiệt, bình can, minh mục, giải sang độc. Cúc hoa vàng vị đắng cay, tính ôn, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, minh mục, hạ áp. Liều dùng có thể từ 10-15g dưới dạng thuốc sắc.

Huyền thoại game thế giới mở bất ngờ có khuyến mại "khủng", mức giá thấp nhất từ trước tới nay trên Steam

Mọt game

11:32:57 27/01/2025

Các game thủ không nên bỏ lỡ mất siêu phẩm đầy chất lượng này. Các tựa game thế giới mở luôn có tính chơi lại rất cao vì ở đó, có vô số những điều thú vị chờ đợi các game thủ khám phá.

6 món đồ tôi ưng "hết nước chấm", Tết năm sau xin hứa tiếp tục mua

Sáng tạo

11:32:18 27/01/2025

Dịp Tết năm nay, tôi thấy nhà nào cũng trang hoàng nhà cửa rất bắt mắt. Đây là cách mà đỗ nghèo khỉ là tôi trang trí nhà cửa chơi Tết: Đẹp ngất ngây lại còn rất sang!

Bắt giữ 7 đối tượng cưỡng đoạt tài sản dưới hình thức bảo kê bán đào Tết

Pháp luật

11:26:57 27/01/2025

Mỗi ngày các nhóm đối tượng thu được khoảng 500 - 1.000 trường hợp (tính trên đầu gốc đào). Tổng số tiền bọn chúng thu được khoảng 2 tỷ đồng.

Tử vi 12 cung hoàng đạo ngày 27/1: Kim Ngưu phát triển, Bọ Cạp thuận lợi

Trắc nghiệm

10:52:47 27/01/2025

Xem tử vi 12 cung hoàng đạo hôm nay 27/1 về sự nghiệp, tài lộc, tình yêu. Hôm nay, Kim Ngưu hãy tự tin thể hiện khả năng, Bọ Cạp cần nhanh chóng nắm bắt cơ hội.