Lý do Nga và Ukraine tập trung lực lượng, biến Bakhmut thành chiến trường ác liệt nhất hiện nay
Từ quan điểm quân sự, Bakhmut không có ý nghĩa chiến lược, nhưng giờ đây Bakhmut đã trở thành chiến trường chính với việc cả Ukraine và Nga đều đổ quân, xe tăng và pháo binh về đây.
Lính pháo binh Ukraine ở t.iền tuyến Bakhmut tháng 11/2022. Ảnh: Getty Images
Đạn pháo của Nga dội xuống ngày càng gần hơn khi bà Ludmyla Bondarenko và bà Zoya Shilkova, mặc áo khoác lông bên ngoài nhiều lớp quần áo, ngồi trên chiếc ghế dài bên ngoài khu chung cư của họ, hít thở không khí trong lành vào một buổi chiều lạnh giá giữa những gì còn sót lại ở Bakhmut, thành phố miền đông Ukraine.
Tại một giao lộ gần đó, quân đội Ukraine đã sử dụng cần cẩu để đặt các tấm bê tông, gia cố cho khu phố. Ba chiếc xe tăng mới đến gầm rú chạy qua, với những lá cờ màu xanh và vàng phấp phới trên tháp pháo. Có thể nghe thấy tiếng s.úng máy ngắt quãng từ xa giữa những tiếng pháo nổ.
Bà Bondarenko, 76 t.uổi, nói khi chỉ vào miệng hố gần đó do một quả đạn pháo để lại: “Chúng tôi đã quá quen với việc đó rồi, không còn chú ý nhiều nữa. Nó đã diễn ra trong nhiều tháng. Khi nào mới kết thúc đây?”.”Có lẽ sẽ không bao giờ kết thúc,” bà bạn Shilkova, 75 t.uổi, trả lời.
Khu căn hộ của họ không có hệ thống sưởi, điện hay nước sinh hoạt từ nhiều tháng nay. Thực phẩm có sẵn duy nhất là từ các tình nguyện viên. “Đó là một thảm họa nhân đạo. Đó là cách chúng tôi đang sống”, bà Bondarenko nói.
Người phụ nữ gạn nước mưa trong vũng, gần tòa nhà bị pháo kích hư hại nặng ở Bakhmut, Ukraine. Ảnh: AFP/Getty Images
Các lực lượng Nga và Ukraine đã giao tranh để giành giật Bakhmut, một thành phố 70.000 dân trước xung đột, nổi tiếng với rượu vang sủi tăm, trong gần sáu tháng nay.
Tiếng s.úng nổ hàng ngày đã biến trung tâm thành phố một thời thanh lịch thành một chuỗi các mặt t.iền bị phá hủy nham nhở, vô số mảnh vỡ vương vãi trên đường phố giữa những chiến hào mới đào và hàng rào chống tăng.
Quân Nga đã tiến đến vùng ngoại ô phía Đông của Bakhmut vào đầu tháng 7/2022, sau cuộc tấn công thành công của họ, chiếm được thành phố Lysychansk và Severodonetsk gần đó. Kể từ đó, làn sóng xung đột đã thay đổi đáng kể theo hướng có lợi cho Kiev ở những nơi khác trong nước, khi các lực lượng Ukraine đ.ánh bật quân đội Nga khỏi các khu vực rộng lớn ở Kharkiv, Donetsk và Kherson vào tháng trước.
Giờ đây, Bakhmut đã trở thành chiến trường chính của cuộc xung đột, với việc Ukraine và Nga đều đổ quân, xe tăng và pháo binh vào một cuộc tập trung hỏa lực hiếm thấy kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu khoảng 10 tháng trước. Ukraine và các nước phương Tây cho rằng lực lượng quân sự tư nhân Wagner của Nga đã tham gia tấn công Bakhmut, bên cạnh hàng nghìn tân binh mà Moskva mới động viên hồi tháng 10.
Tương lai của Bakhmut rất quan trọng đối với Prigozhin, ông chủ của Wagner, người từng ca ngợi Wagner là lực lượng chiến đấu tốt nhất của đất nước và cam kết sẽ chiếm được thành phố này.
Binh sĩ Ukraine b.ắn s.úng cối về phía đối phương tại Bakhmut. Ảnh: AP
Với Tổng Tư lệnh lực lượng liên hợp Nga tham gia “chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine”, Tướng Sergey Surovikin, trận chiến Bakhmut cũng là một bài kiểm tra quan trọng. Được bổ nhiệm vào đầu tháng 10, Tướng Surovikin đã biện minh cho việc rút quân khỏi Kherson vào tháng trước một phần bằng cách viện dẫn nhu cầu sử dụng lực lượng được rút cho các hoạt động tấn công ở những nơi khác.
Fedir Venislavskiy, một thành viên của Ủy ban An ninh quốc gia, quốc phòng và tình báo của Quốc hội Ukraine, nhận xét: “Surovikin phải thể hiện một số chiến thắng sau khi được bổ nhiệm. Điều mà giới lãnh đạo quân sự và chính trị Nga vô cùng mong muốn là chiếm được Bakhmut. Và đó là lý do tại sao cả Surovikin và Prigozhin đều dốc toàn lực vào đó.”
Video đang HOT
Tính toán của Ukraine cũng không hoàn toàn dựa trên cơ sở quân sự. Bởi nếu Bakhmut thất thủ, thị trấn Chasiv Yar nằm ngay phía Tây của nó có thể cung cấp một tuyến phòng thủ thuận tiện cho 40% khu vực Donetsk do Ukraine kiểm soát mà Nga tuyên bố đã sáp nhập.
“Từ quan điểm quân sự, Bakhmut không có ý nghĩa chiến lược”, chỉ huy lực lượng bộ binh Ukraine, Đại tá Oleksandr Syrsky, cho biết trong một lần xuất hiện trên truyền hình Ukraine trong tháng 12 này. “Nhưng, nó lại có ý nghĩa tâm lý”.
Một cuộc rút lui khỏi Bakhmut sẽ báo hiệu Ukraine mất thế chủ động sau bốn tháng tiến công ổn định, trong khi nâng cao tinh thần của Nga và khiến việc theo đuổi các cuộc tấn công tiếp theo của Ukraine ở Donetsk và khu vực Luhansk gần đó trở nên khó khăn hơn. Đó là lý do tại sao, trong ba tuần qua, Ukraine đã mạnh mẽ đưa quân và thiết bị mới vào khu vực này.
Trong phần lớn cuộc giao tranh ở Bakhmut, Ukraine thường cố gắng tránh các trận đ.ánh dàn quân, nơi cả hai bên đều tập trung nguồn lực của mình, nhận thức được rằng kiểu chiến tranh này có thể mang lại lợi thế cho Nga.
Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky (phải) trao huy chương Nhà nước cho một binh sĩ trong chuyến thăm của ông tới Bakhmut, ngày 20/12. Ảnh: AFP/Văn phòng TT Ukraine
“Một số điều khiến chúng tôi mạnh mẽ, chẳng hạn như tính độc lập, chủ động, khả năng hành động ngay cả khi không có mệnh lệnh rõ ràng, cũng có thể trở thành điểm yếu của chúng tôi khi nhiều đơn vị ở cùng một địa điểm và mỗi đơn vị lại có quan điểm riêng”, Mykola Volokhov, một chỉ huy đơn vị trinh sát máy bay không người lái Terra, nói. Đơn vị của Volokhov được điều đến Bakhmut từ mặt trận Kherson trong tháng này. “Kết quả ở Bakhmut sẽ phụ thuộc vào khả năng phối hợp giữa các lực lượng của chúng tôi”, Volokhov nói thêm.
Một phần khác quyết định trận chiến Bakhmut là những gì xảy ra trên mặt trận Kreminna-Svatove ở phía Bắc, nơi các hoạt động tấn công của Ukraine đã bị sa lầy theo đúng nghĩa đen do điều kiện thời tiết khiến họ không thể vượt qua những con đường lầy lội. Tuy nhiên, các chỉ huy Ukraine cho biết, nhiệt độ đang giảm kéo dài có thể sẽ làm mặt đất đóng băng và cho phép các lực lượng Ukraine tiếp tục đẩy mạnh về phía Đông.
Nếu thành công, điều đó sẽ gây nguy hiểm cho hậu phương quân Nga đang tấn công Bakhmut, có khả năng buộc họ phải rút lui.
Ngược lại, những bước tiến của Nga ở Bakhmut, nếu đến trước, sẽ làm giảm áp lực của Ukraine đối với Kreminna và Svatove.
Cách tiếp cận ban đầu của Nga ở Bakhmut trong mùa hè là dội mưa pháo hạng nặng vào thành phố, trước khi tổ chức tấn công bằng bộ binh. Đó là cách Nga chiếm thành phố Mariupol vào tháng 5, và cách họ chiếm Severodonetsk và Lysychansk vào tháng 6 và tháng 7. Tuy nhiên, nhiều tháng giao tranh ác liệt gần Bakhmut chỉ mang lại những lợi ích hạn chế cho phía Nga.
Một chỉ huy của khẩu đội lựu pháo Akatsiya 152 mm của Ukraine, mang biệt danh là “Captain”, nói rằng cường độ hỏa lực của Nga ở Bakhmut những ngày này thấp hơn nhiều so với những gì anh đã trải qua ở mặt trận Kherson trước khi tái triển khai đến đây vào đầu tháng 12.
“Chúng tôi tập trung rất nhiều pháo binh ở đây” – “Đại úy” nói khi một khẩu lựu pháo M109 Paladin do Mỹ sản xuất, đặt phía sau anh khai hỏa. “Và tôi đoán người Nga đang bắt đầu hết đạn.”
Binh sĩ Ukraine trong chiến hào ở Bakhmut. Ảnh: NYT
Cố gắng chiếm được các vị trí của Ukraine, lực lượng Wagner đang điều hết làn sóng này đến làn sóng khác các tay s.úng xông lên.
Trong khi đó, người Ukraine cũng đang gánh chịu thương vong ở đây. Tại một cơ sở y tế tạm thời được thành lập ở ngoại ô thành phố, sau khi bệnh viện dã chiến ở trung tâm Bakhmut liên tục bị pháo kích và đóng cửa, những chiếc túi nhựa đựng t.hi t.hể đang chất đống, chờ vận chuyển.
Mặc dù bị quân Nga bao vậy, cho đến nay ít nhất ba con đường tiếp tế chính cho Bakhmut vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine. Giao thông quân sự ra vào Bakhmut bất cứ lúc nào, với đạn dược, nhiên liệu và thực phẩm được chuyển đến t.iền tuyến và binh sĩ luân phiên đổi ca tại các vị trí chiến đấu đến các t.iền đồn ở phía sau.
Khoảng 1/10 dân số Bakhmut trước xung đột vẫn ở lại thành phố. Họ gồm nhóm những người ủng hộ Moskva đang chờ Nga tiếp quản, những người quá nghèo, già yếu hoặc ốm yếu không thể rời đi, và những người Ukraine tin tưởng vào khả năng bảo vệ thành phố của quân đội Ukraine.
Tetiana Shcherbak là một y tá điều hành Trung tâm Phục hồi mới của Bakhmut được mở trong một cửa hàng bỏ hoang hồi đầu tháng 12. Ở đó, các tình nguyện viên phân phát trà, cà phê, thức ăn nóng và một số loại thuốc cho người dân địa phương.
Theo Tetiana Shcherba, sự giúp đỡ chính mà mọi người cần ở đây là giúp đỡ về mặt tâm lý và nó không đơn giản chút nào. Ở trung tâm, ít nhất mọi người có thể nói chuyện với nhau, xem tin tức trên TV và điều đó giúp họ dễ dàng tồn tại hơn.
Binh sĩ Ukraine và Nga đối đầu sát sạt ở Bakhmut trong cái lạnh thấu xương
Thành phố Bakhmut- nơi binh lính hai bên phải hứng chịu cái lạnh thấu xương cùng sự thiếu thốn vật tư - hiện là mặt trận khốc liệt nhất của cuộc xung đột.
Một người lính Ukraine trong con mương cạn ở t.iền tuyến Bakhmut, vùng Donetsk. Ảnh: Anadolu Agency/Getty Images
Khi Nazar và những người lính của anh đến ngôi làng ở ngoại ô thành phố trọng điểm Bakhmut mà họ được lệnh tấn công, họ chỉ nghĩ sẽ ở đó trong một ngày. Họ đến mà không có túi ngủ hay khẩu phần ăn thêm trong lúc tuyết đã phủ đầy mặt đất.
Nhưng thay vì đối đầu với 15 người Nga như được cảnh báo trước, họ gặp phải 50 người, nấp dưới những chiến hào sau hàng cây, gây ra một cuộc giao chiến kéo dài vài ngày. Nazar nhớ lại: "Có những nơi chúng tôi chỉ cách nhau 100 mét. Chúng tôi ở trên một ngọn đồi thấp và họ ở trên một ngọn đồi khác. Đôi khi, chúng tôi thậm chí có thể nghe thấy tiếng cười của họ".
Với xạ thủ s.úng máy 19 t.uổi thuộc Lữ đoàn Cơ giới 24, đây là trận chiến đầu tiên của anh kể từ khi kết thúc khóa huấn luyện. Tuy nhiên, đối với nhiều binh sĩ khác cùng tiểu đoàn, đây chỉ là trận mới nhất trong một loạt trận mà họ đã chiến đấu ở Popasna (Donbas), ở Kherson và sau đó là xung quanh Bakhmut, thành phố đang bị Nga bao vây ở phía đông, hiện là mặt trận ác liệt nhất.
Trên t.iền tuyến Bakhmut, âm thanh của rocket hạng nặng và pháo liên tục gầm rít trong một khung cảnh băng giá, nơi tất cả các con đường đã bao phủ trong lớp băng.
Một người lính Ukraine trong con mương cạn ở t.iền tuyến Bakhmut, vùng Donetsk. Ảnh: Anadolu Agency/Getty Images
Chính tại đây, trên tuyến đầu này, người Nga đã mất gần 6 tháng tìm mọi cách tấn công để mở đường tiếp cận các thành phố Sloviansk, Kramatorsk và Konstantinovka. Cuộc giao tranh đang diễn ra từ các chiến hào lầy lội lạnh giá, nơi các tay s.úng chật vật cất bước trên những cánh đồng và cánh rừng rậm rạp ở miền Đông Ukraine.
Hôm 9/12, trận giao tranh ác liệt nhất trên lãnh thổ Ukraine lại diễn ra gần Bakhmut và Avdiivka, trong bối cảnh có các báo cáo về việc Nga pháo kích dọc theo chiến tuyến ở khu vực Donetsk. "Toàn bộ chiến tuyến đang bị pháo kích", Thống đốc Donetsk của Ukraine, Pavlo Kyrylenko cho biết, đồng thời thông tin thêm rằng 5 thường dân đã t.hiệt m.ạng và 2 người bị thương.
Trong khi vẫn còn dân thường ở các thị trấn và làng mạc xung quanh Bakhmut, thành phố từng là nơi sinh sống của 72.000 người, đang bị tấn công từ hai hướng này là bằng chứng về quy mô của cuộc xung đột đang tiếp diễn ở khắp mọi nơi.
Xe tăng ẩn nấp giữa những tán cây. Trong những con đường hẹp, một dòng xe thiết giáp và ô tô chở binh lính qua lại giữa "khu vực 0" - cách gọi của t.iền tuyến - và các vị trí phía sau.
Xa hơn nữa tại các điểm tập kết thương vong, xe cứu thương và tổ lái run rẩy chờ bên cạnh các đường hào để sơ tán người bị thương. Khi pháo binh và tên lửa của Ukraine được khai hỏa trong tiếng rít lớn, pháo của Nga sẽ b.ắn trả trong vòng vài phút.
Nhưng những người lính nói rằng, khi các khẩu s.úng của Nga nã hỏa lực trong một trận địa pháo kéo dài và dừng lại đột ngột, thì đó mới là lúc phải lo lắng. Nó có nghĩa là bộ binh Nga sẽ đến nhanh, dường như chỉ trong vòng một phút.
Lời kể của Nazar và binh lính dưới quyền anh sẽ vô cùng quen thuộc với nhiều người chiến đấu trên mặt trận tàn khốc này, nơi hai bên giành giật từng centimet lãnh thổ để đạt được lợi ích gần như không thể nhận thấy.
Đồ họa của Viện Nghiên cứu Chiến tranh: màu vàng là nơi Ukraine đã giành kiểm soát, màu hồng là khu vực Nga kiểm soát; vùng khoanh tròn là nơi giao tranh dữ dội vào ngày 8/12.
Trong khi đối với Moskva, giành được Bakhmut, sau một loạt thất bại trên chiến trường, là rất quan trọng, thì đối với người Ukraine, việc họ chỉ đơn giản là chịu đựng sức ép tấn công của Nga đã có ý nghĩa.
Một sự may mắn, nếu có thể được gọi như vậy, là khoảng cách quá gần giữa người Nga và người Ukraine, khiến các lực lượng Nga - chủ yếu là những tân binh mới động viên - đã không thể gọi trợ giúp pháo binh.
"Chúng tôi có thể nhìn thấy họ trong hàng cây b.ắn mù mịt, giống như họ ở Somalia, không muốn ló đầu ra", Nazar kể lại.
Sau khi một số người Nga trong nhóm đối đầu với Nazar t.hiệt m.ạng ở trận giao tranh đầu, trận chiến đã ổn định sau nỗ lực của người Nga nhằm đẩy lùi đội Nazar khỏi ngọn đồi của họ. Phía Nga đến thành từng nhóm nhỏ vào ban đêm, chuyển động của họ bị người Ukraine phát hiện bằng hình ảnh nhiệt.
Trong những đêm đầu tiên, những người lính Ukraine xoay xở không có túi ngủ, nằm trên mặt đất đóng băng và đốt lửa để sưởi ấm. Những đôi ủng và quần áo cháy sém là bằng chứng cho thấy họ đã co ro gần ngọn lửa đến mức nào.
Đồ họa của Viện Nghiên cứu Chiến tranh: màu vàng là nơi Ukraine đã giành kiểm soát, màu hồng là khu vực Nga kiểm soát; vùng khoanh tròn là nơi giao tranh dữ dội vào ngày 8/12.
"Sau đó, tôi tìm thấy một chiếc túi ngủ của ai đó và một người khác tìm thấy một tấm thảm ngủ. Cái lạnh rất khắc nghiệt. Ban đầu chúng tôi không có thức ăn nóng và nước chúng tôi có thì bị đóng băng", Nazar kể.
Vasyl, phó chỉ huy tiểu đoàn 29 t.uổi, đã chiến đấu tại khu vực này vào mùa hè ở Popasna đúng lúc cao điểm của cuộc tấn công của quân Nga nhằm chiếm các thành phố Lysychansk và Sievierodonetsk. Anh nói, trận pháo kích hồi đó nặng nề hơn so với các trận chiến hiện tại: "Họ pháo kích mọi thứ. Giống như tạo ra một bức tường lửa. Bây giờ họ dường như có ít đạn dược hơn và sử dụng một cách tiết kiệm hơn."
Những người lính lưu ý rằng khi quân Nga tấn công thì thường có rất ít xe tăng hỗ trợ, với bộ binh được thả xuống và được yêu cầu tấn công theo một hướng nhất định.
Bakhmut đã trở thành một mục tiêu quan trọng đối với cả hai bên, với việc cả người Nga và người Ukraine chuyển quân từ tỉnh Kherson và các nơi khác đến để củng cố cho nỗ lực của họ. Đối với nhiều binh sĩ ở mặt trận này, quyết tâm chiếm Bakhmut của Nga là khó hiểu, bất chấp thực tế đây là một giao lộ đường sắt. Ngay cả khi quân Nga chiếm được thành phố, những người lính Ukraine chỉ ra rằng địa hình bên ngoài thậm chí còn khó tấn công hơn và được phòng thủ tốt hơn.
Khi Nazar chờ đợi nhiệm vụ tiếp theo, anh suy nghĩ về thực tế là ở ngôi làng mà họ đã rời đi gần đây, người Nga đã không tấn công trong ba ngày qua. Ba ngày nữa là sinh nhật Nazar. "Tôi sẽ tròn 20 t.uổi. Nhiệm vụ tiếp theo của chúng tôi có thể đến vào ngày sinh nhật tôi", anh dừng lại một lúc, "Hoặc nó có thể đến ngay hôm nay."
Ukraine: Sẽ phản công mạnh khi mặt đất đóng băng khiến Nga không đạt mục đích 'đ.ánh để đàm' Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov nói các chiến dịch phản công tích cực sẽ tiếp tục khi mặt đất đóng băng, trở nên vững chắc hơn cho các phương tiện di chuyển. Binh sĩ Ukraine b.ắn s.úng cối trên t.iền tuyến gần Bakhmut, vùng Donetsk hôm 27/10/2022. Ảnh: AP Theo CNN, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov ngày 11/12 cho...
