Lý do bạn bị muỗi đốt nhiều hơn người khác
Theo các chuyên gia, người bị muỗi đốt nhiều hơn có liên quan việc cơ thể tiết ra pheromone (chất dẫn dụ) thu hút muỗi.
Người tiết ra chất pheromone hấp dẫn được muỗi thì sẽ thu hút muỗi hơn. Ảnh: Drbenmedical.
Muỗi đốt không chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu, chúng còn có thể truyền ký sinh trùng sốt rét, virus gây bệnh, điển hình là sốt xuất huyết. Muỗi xuất hiện ở mọi nơi nên rất khó tránh khỏi nguy cơ bị chúng tấn công.
Lý do bạn luôn thu hút muỗi
Một câu hỏi nhiều người thường băn khoăn là tại sao dù ở cùng một không gian, chỉ có bạn bị muỗi “hỏi thăm”, trong khi người khác thì không.
Lý giải vấn đề này, TS Nguyễn Văn Dũng, Trưởng khoa Côn trùng, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương, cho biết người bị muỗi đốt nhiều hơn có liên quan việc cơ thể tiết ra pheromone (chất dẫn dụ) thu hút muỗi. Cơ thể của một số người tiết ra một chất pheromone hấp dẫn cảm thụ muỗi cho nên người này thường bị muỗi đốt nhiều.
“Người tiết ra chất pheromone hấp dẫn được muỗi thì sẽ thu hút muỗi hơn. Vì mỗi người sẽ tiết ra những chất pheromone khác nhau, có loại thu hút cảm thụ của muỗi, có loại thì không. Vậy nên mới có việc người bị muỗi đốt nhiều và ít”, TS Dũng nói.
TS Nguyễn Văn Dũng, Trưởng khoa Côn trùng, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương. Ảnh: Thanh Loan.
Video đang HOT
Đồng quan điểm, TS Trần Quang Phục, Phó Viện trưởng Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương, cho rằng việc một số người bị muỗi đốt nhiều hơn còn có liên quan tới nhiệt độ. Muỗi phát triển mạnh ở khí hậu nóng ẩm và thích con người có nhiệt độ cơ thể cao hơn tự nhiên.
Các nghiên cứu đã chỉ ra một số loài muỗi nhất định bị thu hút nhiều hơn ở các vùng khác nhau trên cơ thể. Một số loài thích đầu và vai trong khi những con muỗi khác thích bàn chân và mắt cá chân.
“Một số nghiên cứu cũng chỉ ra muỗi bị thu hút bởi thán khí (CO2) mà bạn thải ra khi thở và đặc biệt là khi tập thể dục. Muỗi có thể phát hiện ra CO2 từ cách xa khoảng 50 m và sẽ di chuyển về phía khu vực đó để tìm kiếm ‘vật chủ’ tiềm năng”, TS Trần Quang Phục cho hay.
Có nên tự phun hóa chất diệt muỗi?
Theo TS Nguyễn Văn Dũng, muỗi có bộ phận cảm thụ nằm ở râu. Đây là cơ quan muỗi dùng để tìm tới người và đốt. Bộ phận cảm thụ của muỗi rất mẫn cảm với mùi.
Tuy nhiên, không phải “thịt thơm” là muỗi thích. Thực tế, chúng rất mẫn cảm với mùi thơm. Theo TS Dũng, một số mùi hương muỗi thường không thích như sả, tinh dầu tràm, bạc hà…. Vì vậy, nhiều nhà sản xuất tạo ra các sản phẩm chiết xuất từ những nguyên liệu này để đuổi muỗi.
Chuyên gia cho biết trên thị trường có rất nhiều hóa chất diệt muỗi, tuy nhiên, người dân không nên tự mua về phun. Người dân có nhu cầu diệt muỗi nên liên hệ các đơn vị y tế dự phòng ở địa phương, không sử dụng các loại hóa chất không rõ ràng, tránh ảnh hưởng xấu sức khỏe và kháng thuốc ở muỗi.
“Về cơ bản, biện pháp phun xịt hóa chất chỉ có hiệu quả trong 1-2 tiếng là khuếch tán hết ra môi trường và không còn tác dụng. Không có bọ gậy, không có sốt xuất huyết. Hóa chất chỉ diệt được những con trưởng thành trong thời điểm đó. Nếu bọ gậy vẫn còn lại thì chỉ vài tiếng sau sẽ nở ra và bắt đầu chu kỳ tấn công con người mới”,TS Dũng nhấn mạnh.
Vì vậy, để phòng chống triệt để sốt xuất huyết, các chuyên gia cho rằng điều quan trọng nhất là người dân cần loại trừ nơi sinh sống của bọ gậy. Bạn có thể áp dụng biện pháp vệ sinh môi trường xung quanh nhà, lật úp các dụng cụ không cần thiết để tránh nước đọng vô tình thành ổ đẻ cho muỗi.
Sự thật về người 'thịt thơm' và nhóm m.áu O bị muỗi đốt nhiều hơn
Trước thông tin được chia sẻ trong cộng đồng: người 'thịt thơm', người có nhóm m.áu O dễ hút muỗi, bị muỗi đốt nhiều hơn, do đó, nguy cơ mắc bệnh do muỗi truyền cũng cao hơn, chuyên gia của Viện Sốt rét, ký sinh trùng T.Ư đã giải thích nguyên nhân khiến một số người 'hấp dẫn' hơn với muỗi.
TS Nguyễn Văn Dũng, Trưởng khoa Côn trùng, Viện Sốt rét, ký sinh trùng, côn trùng T.Ư (NIMPE), cho biết nhiều thông tin được lan truyền trong cộng đồng, cho rằng người nhóm m.áu O hoặc "thịt thơm" bị muỗi đốt nhiều hơn. "Tuy nhiên, thông tin này hiện chưa có cơ sở khoa học chứng minh", ông Dũng nói.
Mùi hương khác nhau từ cơ thể thu hút muỗi ở các mức độ khác nhau. Ảnh SHUTTERSTOCK
Về "năng lực" của muỗi khi tìm người để hút m.áu - nguồn "thực phẩm" của một số loài muỗi truyền bệnh, ông Dũng cho biết, muỗi có bộ phận cảm thụ nằm ở râu, được ví là "ăng ten cảm thụ" của chúng. Đây là cơ quan xác định phương hướng được muỗi dùng để tìm tới người và đốt. Bộ phận "ăng ten cảm thụ" của muỗi rất mẫn cảm với mùi.
"Không phải "thịt thơm" là muỗi thích, mà thực ra chúng rất mẫn cảm với mùi thơm. Ví như mùi nước hoa là thứ muỗi không thích và muỗi sẽ không dám tới gần", ông Dũng cho biết.
Cũng theo chuyên gia này, một số mùi hương muỗi cũng thường không thích như: sả, tinh dầu tràm, bạc hà... Dựa vào cơ chế này, con người đã sản xuất ra các sản phẩm xua đuổi muỗi hiệu quả.
"Với nhóm m.áu cũng như vậy, chưa có cơ sở chứng minh người có nhóm m.áu O muỗi sẽ đốt nhiều hơn các nhóm m.áu khác", ông Dũng thông tin.
Chất dẫn dụ thu hút muỗi
Về thực tế có người bị muỗi đốt nhiều hơn, ông Dũng lý giải, trường hợp này có liên quan tới việc cơ thể tiết ra pheromone (chất dẫn dụ) thu hút muỗi.
Cơ thể của một số người tiết ra một chất pheromone hấp dẫn cảm thụ muỗi cho nên người này thường bị muỗi đốt nhiều. Muỗi đương nhiên sẽ đ.ốt n.gười, nhưng trong gia đình hoặc quần thể sẽ có người tiết ra chất pheromone hấp dẫn được muỗi thì sẽ thu hút muỗi hơn.
Vì mỗi người sẽ tiết ra những chất pheromone khác nhau, có loại thu hút cảm thụ của muỗi, có loại thì không, do đó mới có thực tế là, có người bị muỗi đốt nhiều và người khác thì ít thu hút muỗi hơn.
Muỗi truyền virus gây sốt xuất huyết thường đẻ trứng tại các dụng cụ chứa nước trong các gia đình. Ảnh LIÊN CHÂU
Ông Dũng cho biết thêm, bản thân muỗi cũng tiết ra pheromone để thu hút bạn tình.
Trong tự nhiên, muỗi đực thường tiết ra pheromone để thu hút bạn tình (muỗi cái) đến g.iao p.hối. Nếu quan sát vào buổi sáng hoặc chiều tối chúng ta sẽ thấy những đàn muỗi thường bay thành vòng tròn, đó chính là muỗi đực. Muỗi đực vừa bay vừa tiết ra pheromone để thu hút muỗi cái.
Đặc tính của "muỗi sốt xuất huyết"
Trước diễn biến thời tiết tại một số tỉnh, thành bắt đầu có mưa sau nắng nóng, là điều kiện thuận lợi cho muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết sinh sôi, phát triển, GS Vũ Sinh Nam, chuyên gia của Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư (NIHE), lưu ý trong các giống muỗi hút m.áu người, truyền bệnh, muỗi Aedes aegypti là loài nguy hiểm nhất.
Muỗi này có màu đen, trên thân và chân có những đốm trắng nên thường được gọi là muỗi vằn, lây truyền virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết.
Muỗi vằn luôn theo sát lịch sinh hoạt của con người. Sáng sớm và chiều tối là hai thời điểm muỗi vằn hoạt động mạnh nhất, đó cũng là khi con người vừa ngủ dậy và đi làm về.
Chúng "cư trú" trong nhà, ở các góc tối, trên quần áo hay chăn màn và các đồ dùng. Đặc biệt, muỗi vằn cái chỉ thích hút m.áu người và chỉ khi có m.áu người thì trứng muỗi mới có thể phát triển và chọn đẻ trứng ở nơi có nước sạch.
"Sự tồn tại của virus Dengue trong cộng đồng cùng với quần thể muỗi vằn khiến dịch bệnh sốt xuất huyết dai dẳng và dễ dàng bùng phát. Cùng với vắc xin ngăn ngừa sốt xuất huyết, cộng đồng cũng cần lưu ý diệt lăng quăng, diệt muỗi truyền bệnh", ông Sinh Nam lưu ý.
Nhiều ca nhiễm ký sinh trùng đến từ thú cưng Chơi cùng, ngủ cùng, xem thú cưng như một thành viên trong gia đình ngày càng phổ biến, đặc biệt ở người trẻ t.uổi. Tuy nhiên, đây cũng là nguyên nhân khiến gia tăng người mắc ký sinh trùng do lây nhiễm từ chó mèo. Chăm sóc và điều trị bệnh nhân nhiễm ký sinh trùng từ thú cưng tại Bệnh viện Đặng...