Lương tăng, người lao động có tăng thu nhập?

Hội đồng Tiền lương Quốc gia ngày 03/9 chốt được mức tăng 12,4% cho lương tối thiểu năm 2016. Theo đó, mức tăng lần lượt được thống nhất là 400 ngàn đồng với vùng 1.350 ngàn đồng với vùng 2,300 ngàn đồng với vùng 3 và 250 ngàn đồng với vùng 4. Nếu mức đề nghị này được Chính phủ thông qua mức lương tối thiểu cho người lao động sẽ được tăng lên.

Luật Lao động của Việt Nam quy định lương tối thiểu phải đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu của người lao động. Hiện tại mức lương tối thiểu của Việt Nam đang ở mức thấp nhất trong khu vực. Tuy nhiên nhiều người lao động cũng không hề hồ hởi khi nghe tin tăng lương tối thiểu vùng. Họ lo lắng giá cả hàng hóa sẽ tăng theo lương. Bởi trên thực tế mỗi khi tăng lương thì tất cả các hàng hóa nhu yếu phẩm thiết yếu, dịch vụ… đều tăng. Như vậy việc tăng lương sẽ khó có thể giúp cho đời sống công nhân cao hơn được nếu Nhà nước không có biện pháp bình ổn giá.

Trên thực tế nhiều người lao động đang được nhận thu nhập thực tế cao hơn mức lương tối thiểu vùng. Lương tối thiểu vùng chỉ được dùng làm căn cứ để DN đóng các khoản bảo hiểm, công đoàn. Khi lương tối thiểu tăng, DN sẽ điều chỉnh lại cho đúng luật, còn thu nhập thực tế sẽ không thay đổi.

Đối với DN, bên cạnh nỗi lo tăng lương tối thiểu, một khó khăn sắp phải đối mặt đó là quy định mới về đóng bảo hiểm xã hội tính trên tổng thu nhập của người lao động sẽ bắt đầu được áp dụng từ ngày 01/01/2016. Theo đó, mức lương làm căn cứ đóng các chế độ bảo hiểm và kinh phí công đoàn cho người lao động sẽ bao gồm tiền lương và các khoản phụ cấp (Điều 91 trong Luật Bảo hiểm xã hội đã xác định đến năm 2018 thì mọi khoản đóng mới tính trên toàn bộ thu nhập). Còn hiện tại chỉ áp dụng mức lương ghi trên hợp đồng lao động. Điều này đồng nghĩa với việc, từ năm 2016, mức lương tối thiểu vùng sẽ không còn là căn cứ để đóng các loại bảo hiểm. Mức lương này sẽ chỉ có ý nghĩa đối với các khoản phí công đoàn.

Theo phân tích của các chuyên gia thì việc tăng lương tối thiểu hiện nay đang tăng cơ học vì tăng lương phải dựa theo mức tăng năng suất lao động, dựa trên tương quan với GDP bình quân đầu người. Tuy nhiên ơ Viêt Nam, năng suất lao động còn thấp. Thống kê những năm gần đây cho thấy tốc độ tăng năng suất lao động thấp, trong khi tốc độ tăng tiền lương lại cao, năng lực cạnh tranh của các DN đang suy giảm. DN không thể tăng cả lương và thưởng. Đây cũng là vấn đề cần được cân nhắc thực sự đúng với ý nghĩa của việc tăng lương, bảo đảm đời sống của người lao động.

Theo Báo Xây dựng