Luật sư: Sao kê chưa đủ, còn rất nhiều nội dung cần làm để chứng minh sự minh bạch trong từ thiện

Theo phân tích của luật sư, sao kê chỉ kiểm soát đầu vào và ra của dòng tiền. Bởi vậy, còn rất nhiều nội dung cần làm rõ để chứng minh sự minh bạch trong từ thiện.

Những ngày qua, mặc dù một số nghệ sĩ đã tung sao kê tiền quyên góp làm từ thiện nhưng những đồn đoán nghi ngờ về sự minh bạch với các nghệ sĩ này vẫn còn. Theo phân tích của luật sư cũng cho thấy, ngoài sao kê thì còn rất nhiều vấn đề cần làm sáng tỏ.

Trao đổi với phóng viên, luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp – Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, trước hết phải khẳng định những nghi ngờ đồn đoán trên mạng xã hội là những thông tin chưa được xác thực, chưa có kết luận của cơ quan chức năng.

Để điều tra hoạt động từ thiện có gian lận hay không, người kêu gọi từ thiện có chiếm đoạt tài sản hay không thì cần phải làm rõ rất nhiều nội dung. Việc sao kê chỉ là 1 yếu tố trong đó.

Còn rất nhiều nội dung cần làm rõ như: Kêu gọi quyên góp ủng hộ; thời hạn quyên góp ủng hộ; tài khoản sử dụng để tiếp nhận tiền ủng hộ; thời điểm mở và đóng tài khoản.

Trấn Thành là 1 trong những nghệ sĩ đã tung sao kê tiền từ thiện, anh cũng khẳng định sẵn sàng chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu sai phạm

Bên cạnh đó là tổng số tiền nhận được và số tiền đã chuyển khoản hoặc rút ra. Với sao kê ngân hàng thì sẽ cung cấp được thông tin số tiền chuyển vào là bao nhiêu, thời gian nào và cụ thể từng lần chuyển khoản, qua đó sẽ biết được tổng số tiền thu về.

Ngoài ra, sao kê ngân hàng cũng sẽ xác định được tổng số tiền rút ra hoặc chuyển đi từ tài khoản là bao nhiêu. Nếu số tiền rút ra ít hơn số tiền chuyển vào hoặc có việc chuyển khoản cho bên thứ ba mà không phải là người được hưởng tiền từ thiện thì hành vi đó có dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 175 Bộ luật hình sự năm 2015.

Ngoài ra, từ thời điểm rút tiền từ ngân hàng đến thời điểm trao số tiền đó hoặc mua thành quà để trao cho người dân cũng là giai đoạn dễ bị chiếm dụng. Do đó, rất khó để kiểm soát nếu như không có bên thứ ba giám sát sự việc.

Bởi vậy, nếu cơ quan chức năng vào cuộc sẽ làm rõ các giấy xác nhận về việc từ thiện, xác nhận về việc đã chi tiêu như nào, có bị làm giả mạo, gian dối hay không; từ đó mới có thể xác định có hành vi chiếm đoạt tiền sau khi đã lấy từ ngân hàng ra hay không.

Luật sư Đặng Văn Cường

Vấn đề này cơ quan điều tra hoàn toàn có thể làm rõ để kết luận là có hành vi lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản thông qua hình thức kêu gọi từ thiện hay không.

Theo luật sư Cường, với những tính chất phức tạp nêu trên, nếu không có đơn tố cáo hoặc cơ quan chức năng không tiến hành xác minh tin báo thì không bao giờ dư luận biết được ai đúng, ai sai.

Theo quy định của pháp luật, một trong hai bên (người làm từ thiện và người tố cáo) có đơn tố cáo về hành vi vi phạm pháp luật, có dấu hiệu hình sự như: vu khống, xâm phạm trái phép vào tài khoản ngân hàng hoặc xâm phạm bí mật đời tư cá nhân hoặc lợi dụng tự do dân chủ xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân… thì cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh tin báo và có kết luận.

Trường hợp hai bên đều không có đơn tố cáo nhưng vụ việc được đưa lên báo chí, dư luận, mạng xã hội gây ảnh hưởng xấu đến dư luận xã hội thì cơ quan điều tra cũng có đủ căn cứ vào cuộc xác minh.

Đồng quan điểm trên, luật sư Trương Thanh Đức (Giám đốc điều hành Công ty Luật ANVI) cho rằng, khi đã tung sao kê thì không nghệ sĩ nào “dại dột” mà sửa đổi sao kê, bởi dữ liệu gốc sẽ được lưu trong ngân hàng rất nhiều năm. Cũng không ngân hàng nào dám sửa dữ liệu dù là 1 xu, 1 đồng.

Do đó, cốt lõi của vấn đề là cần làm rõ có tư lợi trong khi từ thiện hay không. Nếu vào cuộc để xác minh, cơ quan công an cũng sẽ phải điều tra rất cặn kẽ, chi tiết.