Lũ lụt tại Libya: LHQ cảnh báo nguy cơ bùng phát dịch bệnh ở thành phố Derna
Ngày 18/9, các cơ quan Liên hợp quốc (LHQ) cảnh báo thành phố Derna bị lũ lụt tàn phá nghiêm trọng của Libya đang đối mặt với nguy cơ bùng phát dịch bệnh và điều này có thể gây ra cuộc khủng hoảng thảm khốc thứ hai.
Người dân di dời khỏi khu vực đổ nát do lũ quét, gây ra bởi cơn bão Daniel, ở thành phố miền Đông Derna, Libya ngày 14/9/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Trận lũ quét lớn đã làm hàng chục nghìn người chết và mất tích. Lũ quét xảy ra khi quốc gia Bắc Phi bị chiến tranh tàn phá này hứng chịu cơn bão mạnh Daniel vào ngày 10/9. Nước dâng nhanh làm vỡ 2 con đập đầu nguồn ở Derna. Nước tràn ra xối xả trong đêm, ập xuống trung tâm thành phố ven biển 100.000 dân và cuốn trôi toàn bộ khu dân cư ra Địa Trung Hải.
Trong những ngày qua, các tổ chức của LHQ bao gồm Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF), Cao uỷ LHQ về người tị nạn (UNHCR) và Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) đã cử các nhóm có mặt tại Derna và các khu vực lân cận để trợ giúp những người còn sống sót.
Các cơ quan LHQ cảnh báo những cư dân chịu ảnh hưởng do lũ – 30.000 người trong số này đang lâm vào cảnh vô gia cư – rất cần nước sạch, lương thực và các nhu yếu phẩm cơ bản trong bối cảnh nguy cơ mắc bệnh tả, tiêu chảy, mất nước và suy dinh dưỡng ngày một gia tăng.
Phái bộ Hỗ trợ của LHQ tại Libya (UNSMIL) cho biết các nhóm thuộc 9 cơ quan của LHQ đã tới thành phố Derna, cung cấp viện trợ và hỗ trợ những người bị ảnh hưởng của bão Daniel cũng như lũ quét trong những ngày qua.
Tuy nhiên, phái bộ này cảnh báo, các quan chức địa phương, các cơ quan viện trợ và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đang quan ngại nguy cơ bùng phát dịch bệnh, đặc biệt do nguồn nước nhiễm khuẩn và môi trường không đảm bảo vệ sinh.
UNSMIL cho biết thêm các nhóm của UNICEF đã chuyển bộ dụng cụ y tế đến các dịch vụ chăm sóc ban đầu để hỗ trợ 15.000 người trong ba tháng. Trong khi đó, UNHCR phân phối vật tư bao gồm chăn, bạt và đồ nấu ăn cho 6.200 gia đình phải di dời ở Derna cũng như thành phố Benghazi.
Cho đến nay, các suất hỗ trợ thực phẩm đã được phân phối cho hơn 5.000 hộ gia đình thông qua WFP. WHO cũng đã chuyển 28 tấn vật tư y tế tới hỗ trợ khu vực thảm họa, đồng thời tài trợ xe cứu thương và các bộ dụng cụ y tế.
Tuần trước, LHQ kêu gọi viện trợ hơn 71 triệu USD cho hoạt động ứng phó khẩn cấp ở Derna và các khu vực khác ở miền Đông Libya.
Lũ lụt ở Libya: Số người chết vượt 11.000, thi thể bị nước cuốn trôi khắp nơi
Tổ chức Lưỡi liềm đỏ Libya cho biết tính đến cuối ngày 15.9, số người chết ở thành phố Derna của nước này sau khi cơn bão Daniel quét qua đã tăng vọt lên 11.300 người.
Do tình trạng chia cắt chính trị ở Libya nên các bên vẫn chưa thể thống nhất số liệu về thương vong chính thức. Dù vậy, giới chức Derna ước tính số người chết có thể cao hơn nhiều so với công bố, AP đưa tin.
Bão Daniel đổ bộ vào bờ biển Libya hôm 10.9. Khi đó, người dân ở Derna cho biết họ nghe thấy tiếng nổ lớn khi 2 con đập bên ngoài thành phố bị sập. Nước lũ tràn xuống Wadi Derna, một thung lũng cắt ngang thành phố, xuyên qua các tòa nhà và cuốn trôi người dân cùng nhiều nhà cửa ra biển.
Một khu vực bị thiệt hại do bão ở Derna. Ảnh REUTERS
Bà Marie el-Drese, người đứng đầu Tổ chức Lưỡi liềm đỏ Libya, thông tin thêm rằng 10.100 người đã được báo cáo mất tích trong thiên tai.
Trong khi chính phủ được quốc tế công nhận ở thủ đô Tripoli đã phân bổ số tiền tương đương 412 triệu USD để tái thiết Derna và các thị trấn phía đông khác, phe đối lập ở miền đông đang điều phối các nỗ lực cứu trợ.
Ông Othman Abduljaleel, lãnh đạo cơ quan y tế ở miền đông, cho biết Derna đã bắt đầu chôn cất những người chết, chủ yếu là trong các ngôi mộ tập thể. Derna dưới quyền quản lý của phe đối lập Libya.
Nhiều tòa nhà ở Derna bị lũ cuốn trôi ra biển. Ảnh REUTERS
Theo ông Abduljaleel, hơn 3.000 thi thể đã được chôn cất vào sáng 14.9, trong khi 2.000 thi thể khác vẫn đang được xử lý. Ông cho biết hầu hết người chết được chôn trong các ngôi mộ tập thể bên ngoài Derna, trong khi những người khác được chuyển đến các thị trấn và thành phố lân cận. Các đội cứu hộ vẫn đang kiểm tra các toà nhà ở trung tâm thành phố, trong khi nhóm thợ lặn đang rà soát vùng biển ngoài khơi Derna để tìm kiếm thi thể.
Sau khi nhận được lời kêu gọi hỗ trợ từ Derna, Ủy ban Chữ Thập Đỏ Quốc tế đã cung cấp 6.000 túi đựng tử thi, cũng như thuốc men, thực phẩm và nhiều hàng viện trợ để chính quyền phân bổ cho người dân và đội cứu hộ.
Thành phố đổ nát, 10.000 người có thể mất tích sau lũ lụt ở Libya
Hiện nhóm cứu hộ vẫn gặp khó khăn trong việc đưa các thiết bị hạng nặng đến khu vực bị ảnh hưởng bởi mưa lũ đã làm tắc nghẽn đường sá trong vùng.
Reuters dẫn lời người đứng đầu Tổ chức Khí tượng Thế giới Petteri Taalas hôm 14.9 nói rằng hầu hết thương vong đều có thể tránh được. "Nếu dịch vụ khí tượng hoạt động bình thường, họ có thể đã đưa ra cảnh báo. Các cơ quan xử lý tình trạng khẩn cấp lẽ ra đã có thể tiến hành sơ tán", theo ông Taalas.
Trước phát biểu trên, chính phủ Libya đã mở cuộc điều tra để xem liệu có yếu tố con người nào góp phần dẫn đến thảm họa thiên nhiên tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại của nước này hay không.
Ông Mohamed al-Menfi, người đứng đầu Hội đồng Tổng thống Libya, thông báo trên X (trước đây là Twitter) rằng hội đồng đã yêu cầu tổng chưởng lý điều tra thảm họa. Theo ông, những cá nhân có liên quan sự cố vỡ đập phải chịu trách nhiệm.
Liên Hợp Quốc điều chỉnh số liệu người thiệt mạng vì lũ lụt ở Libya Liên Hợp Quốc đã điều chỉnh dữ liệu thống kê số người thiệt mạng vì lũ lụt ở Libya xuống thấp hơn nhiều so với con số công bố trước đó. Theo một báo cáo do Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hợp Quốc (OCHA) mới cập nhật ngày 17/9, cơ quan này hiện ước tính ít nhất...