Lũ lụt kinh hoàng tại Italy là do một hiện tượng thời tiết lạ

Phóng viên TTXVN tại Rome dẫn kết quả một nghiên cứu của tổ chức World Weather Attribution (WWA) cho biết một hiện tượng thời tiết lạ mới chính là nguyên nhân gây ra trận lũ lụt chết người vừa qua tại khu vực Emilia-Romagna, phía Đông Bắc Italy.

Cảnh ngập lụt tại Bologna, thuộc vùng Emilia-Romagna, Italy, ngày 17/5/2023. Ảnh: THX/TTXVN

Nghiên cứu cho rằng vào tháng 5 vừa qua, khu vực này đã chứng kiến một hiện tượng thời tiết “200 năm mới có một lần”, gây mưa lớn chưa từng thấy trong hai thế kỷ.

Ngày 31/5, tại một cuộc hội thảo, đồng tác giả và là nhà nghiên cứu về vật lý khí hậu tại Viện Pierre-Simon Laplace (Pháp), ông Davide Faranda cho biết: “Hiện tượng này quá hiếm gặp. Trước đợt mưa lớn đầu tiên ngày 2/5, Italy đã trải qua một đợt hạn hán xảy ra do biến đổi khí hậu”.

Ông Faranda đề cập đến hai năm ít mưa, thậm chí không có mưa đã khiến cho đất đai tại vùng Emilia-Romagna khô cằn đến mức không thể hấp thụ được lượng nước. Ngoài ra, tình trạng hạn hán phần lớn bắt nguồn từ việc thiếu tuyết rơi trên núi Alpine, vốn thường bổ sung nước cho sông Po và các tuyến đường thủy nhỏ khác ở phía Bắc Italy.

Người sáng lập tổ chức WWA, ông Friederike Otto từ Đại học Hoàng gia London nhấn mạnh, nghiên cứu này thực hiện để tìm ra sự liên kết giữa biến đổi khí hậu và tình trạng lũ lụt tại vùng Emilia-Romagna.

Sử dụng các mô phỏng trên máy tính và các quan sát trước đó, nhóm các nhà nghiên cứu của WWA đã tìm kiếm, nhưng không thấy bằng chứng nào về sự nóng lên do con người gây ra đằng sau hiện tượng thời tiết trên, không giống như trong nhiều nghiên cứu trước đây. Tuy nhiên, việc liên tiếp xảy ra ba trận mưa đặc biệt lớn, diễn ra trong một khoảng thời gian 3 tuần ngắn ngủi là rất hiếm, vì vậy các chuyên gia khí hậu cảnh báo rằng họ cần thêm thời gian để nghiên cứu thêm về vấn đề này.

Theo nghiên cứu, mặc dù vùng Emilia-Romagna có lịch sử bị lũ lụt và sạt lở đất nghiêm trọng, tuy nhiên khu vực chưa từng phải hứng chịu đợt mưa dữ dội như trong 3 tuần đầu của tháng 5. Các nhà khoa học cũng cho biết, trong số 19 mô phỏng được sử dụng, không có trường hợp nào cho thấy khả năng xảy ra một hiện tượng thời tiết cực đoan như vậy, đồng nghĩa với việc không có dấu hiệu cho thấy mưa lớn có thể diễn ra ở vùng phía Bắc Italy vào mùa xuân.

Tuy nhiên, phát hiện này đã giúp chứng thực một nghiên cứu trước đó, cho rằng do biến đổi khí hậu, số lượng các hệ thống áp suất thấp ở trung tâm Địa Trung Hải đã giảm, dẫn đến việc giảm lượng mưa, bù đắp cho lượng mưa dự kiến tăng do sự nóng lên toàn cầu.

Trận lũ lụt lịch sử vừa qua tại Italy đã cướp đi sinh mạng của 15 người, gây ra khoảng 300 trận lở đất và khiến gần 20 con sông bị tràn bờ. Emilia-Romagna là một trong những khu vực sản xuất nông nghiệp và chế tạo lớn nhất tại Italy. Giống như những nơi khác ở vùng phía Bắc, trong thời kỳ bùng nổ kinh tế sau Thế chiến thứ hai, phần lớn khu vực này đã được đô thị hóa nhanh chóng, lấy đi diện tích cần thiết cho hệ thống thoát nước, khiến cho hầu hết cơ sở hạ tầng không được chuẩn bị để chống lại các trận mưa lớn và làm tăng nguy cơ lũ lụt.