Lôi Báo đã đủ để gọi là phim siêu anh hùng hay chưa?

Thuộc số ít tác phẩm điện ảnh Việt ra mắt vào thời điểm cuối năm, Lôi Báo ấp ủ giấc mơ của Victor Vũ về một siêu nhân người Việt đúng nghĩa. Nhưng liệu bộ phim đã hoàn thành “giấc mộng anh hùng” của Victor Vũ chưa hay chỉ là một canh bạc liều lĩnh?

Nhắc đến siêu anh hùng, hầu hết mọi người đều nghĩ ngay đến hai thương hiệu truyện tranh tiêu biểu nhất của Hoa Kỳ là Marvel với DC. Xuất hiện vào thập niên 30 của thế kỷ trước, hai đế chế ấy đã khuấy đảo tuổi thơ của biết bao nhiêu thế hệ độc giả bằng vô số anh hùng kinh điển nào là Batman, Superman hay Captain America, Spider-man… những con người sở hữu hoặc sức mạnh siêu nhiên hoặc đồ chơi công nghệ tân tiến để hành hiệp trượng nghĩa, giữ gìn nền hòa bình nhân loại khỏi các mối nguy hiểm tiềm tàng.

Hình tượng siêu anh hùng Lôi Báo

Mức độ nổi tiếng của những siêu anh hùng to lớn đến mức họ dần được phát triển thành những tác phẩm điện ảnh để thỏa mãn trí tưởng tượng bay bổng của con người. Theo thời gian, từ từng bộ phim riêng lẻ, khái niệm “vũ trụ điện ảnh siêu anh hùng” ra đời và tạo nên loạt chuẩn mực riêng cho thể loại hành động viễn tưởng đặc biệt này. Chắc không mấy người còn nhớ Việt Nam cũng từng sản xuất một bộ phim sử dụng chất liệu siêu anh hùng là Siêu Nhân X. Tiếc thay, đứa con tinh thần của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng bị đánh giá là nửa vời, chưa lột tả được hết cái chất đặc trưng cần có ở dòng phim này.

Giấc mơ về một siêu anh hùng người Việt tưởng chừng đã dập tắt từ đó. Vậy mà vào cuối năm 2016, đạo diễn triệu đô Victor Vũ lại khiến cộng đồng điện ảnh xôn xao khi tuyên bố chuẩn bị thực hiện Lôi Báo, dự án mang tham vọng xây dựng hình tượng siêu anh hùng mới mẻ mà gần gũi, đậm nét Á Đông. Thế nhưng, liệu Lôi Báo có tìm thấy bản sắc riêng cũng như tránh khỏi vết xe đổ của người tiền nhiệm?

Lôi Báo là câu chuyện về cuộc đời Tâm ( Cường Seven), chàng họa sĩ dành cả “tuổi thanh xuân” gắn bó bên các trang bản thảo truyện tranh. Anh sống hạnh phúc cùng gia đình nhỏ có cô vợ tảo tần ( Nhã Phương) và cậu con trai kháu khỉnh (A Pù). Ngày nọ, Tâm phát hiện bản thân mắc phải căn bệnh hiểm nghèo, chỉ còn sống hơn hai tuần nữa. Cảm thương số phận chàng trai trẻ, giáo sư Mã (Hoàng Sơn) đã quyết định tiến hành ca phẫu thuật cấy ghép đầu Tâm sang một thân thể lành lặn khác, cứu chữa cho anh khỏi bệnh. Từ đây, Tâm dần nhận ra cơ thể mới giúp mình sở hữu những sức mạnh thể chất vượt xa giới hạn thông thường…

Motif cũ nhưng góc nhìn khác lạ

Dễ dàng nhận thấy Lôi Báo đi theo motif (mô típ) siêu anh hùng kinh điển: một người bình thường vô tình có siêu năng lực sau khi trải qua biến cố thập tử nhất sinh. Anh ta sử dụng nó để làm việc tốt và được mọi người tôn vinh. Xui xẻo thay, chính điều này cũng khiến anh rơi vào tầm ngắm của các thế lực đen tối, xấu xa. Phần kịch bản viết khá chắc tay, các cài cắm tình tiết được tận dụng triệt để, thông minh mang đậm phong cách điện ảnh Hollywood. Tuy nhiên, bộ phim vẫn để lại dấu ấn đáng nhớ nơi người xem bởi cách khai thác lẫn góc nhìn thú vị.

Chẳng cần phải gánh vác trọng trách giải cứu nhân loại hay giữ gìn hòa bình thế giới vô cùng lớn lao, siêu anh hùng Lôi Báo được khắc họa gần gũi, bình dị hơn rất nhiều. Mới nghe qua thoạt có vẻ buồn cười: Một gã đàn ông trung niên háo hức vì được “sống thật” với những ước mơ gửi gắm trong từng trang truyện, cả ngày khoác áo da chạy lòng vòng quanh khu thị trấn nhỏ bé tìm xem có ai gặp khó khăn hoạn nạn để giúp đỡ. Thú vị là ở chỗ đó, Lôi Báo không hề nghĩ ngợi xa xôi, danh hiệu “anh hùng thị xã” mà người dân nơi đây dành tặng cũng đủ khiến gã sướng tít mắt. Hình tượng người hùng ấy nào có đâu xa, chính là chân dung những hiệp sĩ đường phố hào hiệp giữa đời thường đó thôi.

Khác hẳn hầu hết hình mẫu siêu anh hùng phương Tây suốt ngày chỉ biết chăm chăm vận đồ lao ra đường trừ gian diệt bạo, lại được gia đình, người thân nhất mực ủng hộ; Lôi Báo xuất thân là chàng thanh niên áo vải phàm trần. Vì vậy, gã gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa nếp sống cũ vốn yên ả, êm đềm với khao khát làm người hùng xông pha mạo hiểm. Còn gì nặng nề hơn khi mỗi lần trở về nhà an toàn sau một ngày vất vả đi lo chuyện bao đồng, gã lại bắt gặp ánh mắt nửa vui mừng, nửa buồn phiền, ái ngại từ cô vợ, người mình yêu thương nhất. Lôi Báo vì thế trở nên thực tế, khắc nghiệt và độc đáo hơn các tác phẩm cùng đề tài.

Vẫn chưa hết, cái hay của siêu anh hùng Lôi Báo còn nằm ở sự hòa hợp, thích nghi bối cảnh Việt Nam hiện đại. Dẫu mang sức mạnh dễ dàng địch nổi vài chục người, Lôi Báo vẫn luôn tin tưởng, sẵn sàng hợp tác với cơ quan pháp quyền trong các trường hợp cần thiết. Vai trò người anh hùng trong thời đại mới vì thế lại càng được nhấn mạnh: tích cực hỗ trợ lực lượng chức năng đưa cái ác ra trước ánh sáng công lý chứ không phải tự tung tự tác, cho mình cái quyền phán xét người khác và xem thường sức mạnh pháp luật. Tình huống trên được lồng ghép khá khéo léo, hợp lý nên không gây cảm giác gượng ép cho người xem.

Hành động: Tất nhiên là có, lại còn “sướng” dù thời lượng không nhiều

Đã nhắc tới siêu anh hùng thì không thể thiếu những màn hành động đặc sắc. Không cháy nổ, kĩ xảo hoành tráng thì chí ít cũng phải đánh đấm ra trò. Được chỉ đạo bởi chuyên gia hành động Hollywood tên tuổi Vincent Wang và ekip khói lửa từ Thái Lan, yếu tố hành động của Lôi Báo chỉ có thể tóm gọn bằng hai từ: đã mắt.

Hàng loạt trường đoạn cận chiến, bắn súng, rượt đuổi nhịp độ cao đạt chuẩn bom tấn hạng A khó có thể chê được, chí ít là so với mặt bằng phim Việt, thậm chí là khu vực Đông Nam Á. Khá lâu rồi mới thấy một phim điện ảnh Việt đầu tư mảng này chỉn chu, nghiêm túc đến vậy. Dưới sự kết hợp nhịp nhàng giữa hàng loạt góc máy ấn tượng cùng hiệu ứng slow motion và các đòn thế đẹp mắt, mỗi nhân vật một thế đánh riêng biệt, khán giả có thể tự hào Việt Nam có siêu anh hùng Lôi Báo giống như người Mỹ có Superman hay Captain America vậy.

Các cảnh hành động trong Lôi Báo

Cấu trúc phim có thể gây… cụt hứng

Đáng tiếc, Lôi Báo vẫn mắc phải một vài nhược điểm khiến yếu tố siêu anh hùng của bộ phim chưa thực sự vững vàng. Gần 2/3 thời lượng tác phẩm duy trì thành công giữa chất liệu siêu anh hùng với tâm lý tình cảm gia đình, nhưng càng về cuối thì vai trò nhân vật chính dần bị lấn át bởi thể loại truy bắt tội phạm, điều tra, mang màu sắc cá nhân Victor Vũ khá nhiều. Nếu cắt 20 phút cuối phim để chiếu riêng thì không ít khán giả sẽ nhầm tưởng rằng họ đang xem cảnh sát hình sự phiên bản chiếu rạp.

Một trong những điểm yếu đáng kể chính là phe ác, mà mọt phim siêu anh hùng hay gọi là “villain”. Villain chính là đối trọng của superhero. Người anh hùng sẽ càng nổi bật hơn khi họ gặp một đối thủ xứng tầm đẳng cấp. Giống như mỗi lần nhắc tới Batman thì phải đề cập tới Joker. Tuy nhiên, tuyến phản diện ở Lôi Báo chưa làm được điều này. Họ khá mờ nhạt, thiếu quan điểm và lý tưởng hắc ám độc đáo. Dẫu sở hữu kỹ năng võ thuật cũng vô cùng bá đạo, khả năng tài chính vô tiền khoáng hậu lẫn quân số áp đảo, nhưng mục đích của họ lại chỉ xoay quanh vấn đề rất cá nhân của một cá nhân. Khán giả không thấy được sự ghê gớm của kẻ thù cũng như tham vọng, đã thế lại còn dễ dàng bị hạ, chủ yếu làm nền cho người hùng thỏa sức phô diễn kỹ năng.

Phân đoạn Tâm đấu với Lực (Quách Ngọc Ngoan) ở cuối thật sự rất ấn tượng, thót tim, thể hiện kĩ thuật điều khiển hành động rất tốt của phim nhưng cũng diễn ra khá nhanh chóng, nó vô tình khiến tổng thể phim bị hụt so với không khí phần đầu được xây dựng rất tốt.

Một điểm đáng lưu ý thứ hai có thể khiến khán giả đi xem ra không cảm thấy đã, hoặc rùng mình là bởi cấu trúc phim được cố tình thay đổi. Với những phim siêu anh hùng bình thường, cảnh trận đánh cuối cùng chính là trường đoạn hoành tráng, đầu tư nhất, nó sẽ vừa tạo ra cảm giác khải hoàn, vừa khiến cho lý tưởng của siêu anh hùng được đẩy lên cao.

Ở Lôi Báo, không phải nhân vật Tâm không có lý tưởng. Rõ ràng bản năng cứu giúp người khác là thứ sẵn có trong mỗi người. Bạn sẽ sẵn sàng giúp đỡ ai đó nếu làm được. Tâm cũng vậy, từ chỗ vô tình cứu người, Tâm trở thành cố tình cứu người. Dù những cảnh này không được thể hiện nhiều nhưng qua mạch phim và cách các nhân vật đối thoại, ta có thể hiểu được. Thế nhưng đến cuối phim, anh chọn gia đình và từ bỏ chức vị người hùng sau những biến cố. Chính điều này sẽ làm cho những khán giả ruột của dòng phim siêu anh hùng cảm thấy… sai sai.

Nhưng khoan đã, nghĩ kĩ lại xem. Tâm không chọn làm người hùng nữa vì gia đình, nhưng bù lại vợ anh lại tạo điều kiện và muốn anh tiếp tục cứu người. Dù đoạn kết của Lôi Báo nhẹ nhàng, mang hơi hướm phim gia đình nhiều hơn nhưng cảnh cuối phim khi máy quay zoom vào chiếc mặt nạ da đã phần nào khơi gợi được không khí siêu anh hùng đó chứ! Thành thử, có thể khán giả sẽ thấy chưng hửng, hụt hẫng khi một phim siêu anh hùng lại có cái kết hơi uỷ mị, đằm thắm nhưng thiết nghĩ lại là lựa chọn hợp lý dựa trên điều kiện sẵn có của điện ảnh nước nhà, cũng như quan niệm về văn hoá anh hùng của người phương Đông.

Tạm kết

Tóm lại, siêu anh hùng là mảnh đất màu mỡ nhưng chưa bao giờ dễ dàng để đặt chân vào. Một tác phẩm đạt chuẩn hiện nay đòi hỏi không chỉ các pha hành động đỉnh cao, hiệu ứng CGI mãn nhãn ngập tràn mà còn phần nội dung có chiều sâu, khắc họa chân thực tâm lý nhân vật. Vì vậy, xét về tổng thể, Lôi Báo đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình khi đem đến màn trình diễn hết sức ấn tượng của “siêu anh hùng thuần Việt” thực sự đầu tiên, dù đúng theo công thức Hollywood nhưng vẫn pha trộn hài hòa nét truyền thống Á Đông, nặng tình cảm gia đình. Hy vọng với bước khởi đầu tốt đẹp dù có thể chưa hoàn toàn khiến mọi người hài lòng này, Victor Vũ cùng nhóm ekip sẽ tiếp tục mạnh dạn kéo dài chuỗi thương hiệu độc quyền tiềm năng.

Lôi Báo khởi chiếu từ ngày 22/12/2017 tại các hệ thống rạp trên toàn quốc.

Theo Trí Thức Trẻ