Loạt giải pháp làm mát không máy lạnh của các trường học Singapore
Trang Straits Times giới thiệu loạt giải pháp làm mát dễ thực hiện và không quá tốn kém mà các trường học ở Singapore triển khai giữa mùa nắng nóng.
Nắng nóng cực đoan cùng chỉ số tia cực tím (UV) đạt mức cực cao khiến không ít trường học châu Á phải đóng cửa để đảm bảo sức khỏe cho học sinh lẫn giáo viên. Từ đầu năm đến nay, Singapore cũng từng ghi nhận chỉ số UV lên đến 14 (tối đa 15) vào ngày 15.2 và nhiệt độ cao nhất trong ngày chạm mức 36,4 độ C (ngày 26.4) ở khu vực Paya Lebar.
Tại đảo quốc sư tử, hầu hết trường tiểu học lẫn trung học đều không lắp máy lạnh, thay vào đó, họ chọn triển khai giải pháp xanh và bền vững hơn.
Đồng phục thoáng mát
Năm 2020, trường trung học Beatty ra mắt bộ đồng phục với áo thun có cổ làm bằng chất liệu thoáng mát và thấm hút mồ hôi. Đây là một trong số ít trường có đồng phục thứ hai thoải mái hơn khi mặc.
Áo thun có cổ chất liệu thoáng mát – Ảnh: Straits Times
Học sinh Lucas Tan chia sẻ: “Bộ đồng phục chính thức hạn chế chuyển động của em, hơn nữa lại dính vào cơ thể khi em đổ mồ hôi. Khi mặc nó với cà vạt trong thời tiết nóng bức, em cảm thấy rất chật chội, thường xuyên đổ mồ hôi nên rất khó tập trung trong giờ học”.
Theo Tan, chất liệu của áo thun có cổ thoáng mát đồng thời giúp mồ hôi khô nhanh hơn. Kể từ tháng 4, trường cho phép học sinh mặc đồng phục mới mỗi ngày. Trước đó các em phải mặc đồng phục truyền thống (sơ mi cùng cà vạt) vào ngày thứ Hai.
Giáo viên cũng được mặc đồng phục áo thun có cổ để đi dạy hằng ngày thay vì chỉ mặc lúc trường tổ chức sự kiện. Cô giáo tiếng Anh Toh Ji Rong nhận xét trang phục này rất thoải mái mà lại không xuề xòa.
“Là giáo viên, chúng tôi phải giữ hình tượng. Vì vậy người không phải giáo viên thể dục như chúng tôi không thể ăn mặc xuề xòa với áo thun được. Áo thun có cổ phù hợp hơn”, theo cô Toh.
Trồng thêm cây xanh và quạt hơi nước
Năm 2005, trường tiểu học Yu Neng bắt tay thực hiện nỗ lực trồng cây khắp khuôn viên. Straits Times ghi nhận hầu hết không gian ngoài trời không dùng làm lối đi hay phục vụ hoạt động vui chơi/ tập thể dục đều trở thành mảng xanh mát mẻ.
Trường có cây cao su, cây xoài cùng cây cọ cao tạo bóng mát. Họ lựa chọn cây dựa trên mức độ phát triển và dễ chăm sóc.
Học sinh Ashton Choo xem mảng xanh như một phần bản sắc của trường: “Chúng em có khu vườn sinh thái nơi có thể ngắm nhìn nhiều loại cây khác nhau cũng như tận hưởng bóng mát. Cảm giác của chúng em là cây cối thuộc về trường, không có chúng trường không còn bình thường nữa”.
Khuôn viên trường tràn ngập cây xanh – Ảnh: Straits Times
Ở nơi không thể phủ xanh, trường tìm đến giải pháp công nghệ. Mười chiếc quạt công suất lớn do một nhà hảo tâm tặng năm 2015 được đặt ở căng tin, hội trường, lối đi. Giám đốc điều hành Lim Yew Chai cho biết quạt giúp lưu chuyển không khí mát và tạo ra gió xa khoảng 10 mét.
Sơn chống nóng, quạt trần, rèm cửa
Video đang HOT
Trường trung học Tampines sử dụng sơn chống nóng và bố trí quạt trần, rèm cửa, ghế có lỗ thoáng khí một cách hợp lý để học sinh lẫn giáo viên thấy mát mẻ hơn.
Ghế có lỗ thoáng khí, quạt điện một chiều thông minh là hai trong số giải pháp hạ nhiệt độ trong lớp học – Ảnh: Straits Times
Lớp sơn chống nóng được sơn lên mái có tác dụng phản xạ nhiều bức xạ mặt trời hơn, khiến nhiệt độ bề mặt mái giảm tối đa 12 độ C, còn nhiệt độ trần lớp học giảm trung bình 1,8 độ C.
Tám quạt điện một chiều thông minh đặt so le trong lớp học cải thiện tốc độ luồng không khí lưu thông đồng thời phân phối không khí đồng đều hơn. Ngoài ra tấm chắn mưa ngoài cửa sổ được cải biến thành rèm che tạo bóng khiến nhiệt độ sàn giảm 1,2 độ C.
Còn ghế có lỗ thoáng khí tăng khả năng truyền nhiệt bề mặt lên 37%, giúp học sinh thấy thoải mái hơn vì mồ hôi khô nhanh hơn.
Cư dân quốc gia 'nghiện máy lạnh' tìm cách giải cứu hóa đơn điện
Nhiều cư dân Singapore đang cố gắng chống lại sức hấp dẫn của máy lạnh và tìm kiếm cách làm mát thân thiện với môi trường hơn.
Nhiệt độ tăng vọt trong những tháng gần đây tại Singapore khiến hóa đơn điện tăng cao khi nhiều người hạ nhiệt độ điều hòa xuống thấp.
Ở "quốc gia điều hòa không khí" này - cụm từ được phổ biến bởi học giả Cherian George - thiết bị ngốn nhiều năng lượng trên được xem là tiêu chuẩn cho sự thoải mái và dễ chịu trong nhiều văn phòng, gia đình.
Cố thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu từng gọi điều hòa không khí là "phát minh vĩ đại nhất thế kỷ XX" và góp phần giúp đảo quốc trở thành một trong những trung tâm tài chính ưu việt của thế giới.
Tuy nhiên, một số người dân Singapore, do lo ngại về tính bền vững và mong muốn duy trì hóa đơn điện thấp trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng cao, đang tìm thêm cách làm mát khác.
Họ tránh sử dụng máy điều hòa nhiệt độ và hạ nhiệt bằng các biện pháp tự nhiên, theo Straits Times.
Chúng bao gồm mở cửa trước và cửa sổ, làm việc bên cạnh chậu nước, đi dạo trong khu vườn xanh, sử dụng sữa tắm sảng khoái, uống đồ uống giải nhiệt . Một số thậm chí không cần quạt.
Các chuyên gia cho biết thêm những thói quen lâu dài, cảm giác chủ quan và thậm chí cả sự bình tĩnh bên trong của mỗi người cũng có thể ảnh hưởng đến cảm giác mát mẻ của họ, bất kể nhiệt độ tăng cao.
Một số người dân Singapore đang tránh sử dụng máy điều hòa nhiệt độ và tìm cách hạ nhiệt bằng các biện pháp tự nhiên.
Thông gió tự nhiên
Jeryl Yep (31 tuổi), đồng sáng lập Semula - công ty tái chế rác thải nhựa - đã tận dụng hệ thống thông gió tự nhiên để làm mát căn hộ 5 phòng không có máy lạnh ở Yishun.
Gia đình ông chuyển đến căn hộ này vào năm 2023. Trước đó, trong khi tìm nhà, họ đã đề ra danh sách mong muốn bao gồm nhà bếp ngập nắng và có khu vực giặt là để phơi quần áo.
Căn hộ trên không chỉ đáp ứng được yêu cầu này mà còn cho phép gió ngoài trời lưu thông mạnh mẽ theo đường chéo giữa cửa sổ nhà bếp và cửa sổ trong phòng khách, giúp không gian mát mẻ hơn.
Họ cũng để cửa trước mở khi về nhà - lối vào được chặn bằng lưới kim loại có khóa - để gió mát lùa vào.
Yep thỉnh thoảng ra ngoài hành lang khu nhà để hạ nhiệt trong những ngày nắng nóng oi bức. Vào những dịp hiếm hoi khi vợ chồng anh không thể chịu được nhiệt độ tăng cao, họ sẽ ngủ trên sàn lát gạch mát mẻ trong phòng ngủ.
Họ cũng lắp đặt rèm chắn sáng trong phòng ngủ chính.
Ông Jeremy Kong, chủ nhiệm chương trình tại Trường Khoa học Ứng dụng thuộc Republic Polytechnic, ủng hộ hành động này.
"Vải dày, chặt chẽ thường được sử dụng làm rèm chắn sáng giúp ngăn bức xạ mặt trời chiếu vào phòng và làm nóng không gian bên trong, đặc biệt vào ngày nắng. Nó sẽ giúp căn phòng mát hơn và giảm nhu cầu sử dụng điều hòa", ông nói.
Các chuyên gia khác cũng khen ngợi Yep vì tận dụng cách bài trí ngôi nhà để chống chọi với cái nóng.
Ông Lim Chun Keat, quản lý cấp cao tại Trường Kiến trúc và Môi trường Xây dựng thuộc Singapore Polytechnic, giải thích việc mở cửa chính căn hộ quay mặt ra hành lang chung sẽ cho phép xảy ra thông gió chéo.
Thông gió chéo là hiện tượng tự nhiên trong đó gió đi vào một khe hở, chẳng hạn như cửa sổ hoặc cửa ra vào, thổi trực tiếp vào không gian và thoát ra qua khe hở ở phía đối diện.
"Việc bố trí đồ nội thất trong nhà cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường luồng không khí và trao đổi. Không nên đặt đồ nội thất cao gần cửa sổ hoặc lối vào chính, chẳng hạn xây tấm chắn riêng tư ở lối vào", ông nói thêm.
Bài trí ngôi nhà một cách hợp lý có thể giúp hạ nhiệt căn phòng.
Việc mở cửa sổ cũng có tác dụng.
Phó giáo sư Chew Lup Wai thuộc Đại học Quốc gia Singapore cho biết việc mở nhiều cửa sổ và cửa ra vào thường có tác dụng làm mát trong thời tiết nắng nóng.
Ông cho biết nhiệt lượng tỏa ra từ nhiều thiết bị điện như đèn, máy tính hay tủ lạnh sẽ tích tụ và làm tăng nhiệt độ trong nhà nếu đóng cửa sổ và cửa ra vào.
"Ngược lại, nếu mở ra, nhiệt có thể bị phân tán qua các cửa này, khiến nhiệt độ trong nhà thấp hơn... Hệ thống thông gió cho phép phân tán nhiệt trong nhà", ông nói.
"Nếu gió ngoài trời thổi từ nam lên bắc thì việc mở các cửa sổ hướng bắc và nam sẽ tối đa hóa sự thông gió chéo. Tuy nhiên, gió ngoài trời luôn đổi hướng và chúng ta thường không biết nó thổi theo hướng nào. Vì vậy, tốt nhất là nên mở càng nhiều cửa sổ càng tốt để tối đa hóa khả năng thông gió chéo", ông chia sẻ thêm.
Tâm trí "mát mẻ" sẽ giúp ích
Theo các chuyên gia, cảm giác hài lòng về nhiệt độ của cơ thể con người ảnh hưởng bởi các yếu tố như nhiệt độ và độ ẩm.
Trong khi đó, Hiệp hội Kỹ sư sưởi ấm, điện lạnh và điều hòa không khí Mỹ nhận định cảm giác hài lòng nhiệt độ được xác định là "trạng thái tinh thần thể hiện sự hài lòng với môi trường nhiệt độ và được đánh giá thông qua đánh giá chủ quan".
Tiến sĩ Zheng Kai tại Đại học Công nghệ và Thiết kế Singapore (SUTD) cũng lưu ý cảm giác thoải mái về nhiệt độ mang tính chủ quan cao, tùy thuộc vào nhận thức và định nghĩa của mỗi cá nhân.
Tâm trí có thể ảnh hưởng đến cảm giác mát mẻ của cơ thể, bất kể nhiệt độ tăng cao.
Trên thực tế, phó giáo sư Chew chỉ ra chẳng hạn, quạt "không làm mát không khí vì chúng không thể làm giảm nhiệt độ của không khí".
"Đúng hơn, luồng không khí do quạt tạo ra sẽ làm mát cơ thể chúng ta bằng cách loại bỏ nhiệt khỏi cơ thể. Luồng không khí càng mạnh thì càng có thể loại bỏ nhiều nhiệt. Do đó, chúng ta cảm nhận được hiệu quả làm mát mạnh mẽ hơn khi tăng tốc độ quạt", ông giải thích.
Do đó, tiến sĩ Zheng từ SUTD khuyến nghị các lựa chọn thay thế sử dụng ít năng lượng hơn máy điều hòa như hệ thống phun sương.
"Người Trung Quốc có câu nói 'xin jing zi ran liang' (khi tâm trí tĩnh lặng, bạn sẽ cảm thấy mát mẻ hơn). Những hành động mang lại cảm giác thoải mái, chẳng hạn xoa dịu bản thân bằng thiền định, sẽ làm giảm nhu cầu đối với hệ thống cơ thể của bạn", ông Kong cho hay.
Để giảm bớt cảm giác quá nóng trong đợt nắng nóng vừa qua, Yep đã tắm nước lạnh tới 3 lần mỗi ngày, kể cả trước khi đi ngủ. Anh cũng sử dụng sữa tắm có tinh dầu bạc hà.
Ông Kong nhận định đây là ví dụ khác về giá trị của hiệu ứng làm mát thông qua cảm nhận.
"Cảm giác mát lạnh và bạc hà là kết quả của sự kích thích giác quan, thay vì giảm nhiệt độ thực tế", ông nói. "Menthol - hợp chất được tìm thấy trong bạc hà - tạo ra cảm giác lạnh bằng cách kích thích các thụ thể nhạy cảm với cái lạnh của cơ thể mà không làm thay đổi nhiệt độ da".
14 cách làm mát không gian sống mà không cần điện Đóng tất cả cửa, không nấu ăn, dùng khăn ướt... sẽ giúp bạn hạ nhiệt cơ thể và không gian sống mà không cần điện. Thời tiết vẫn đang nắng nóng và bạn cần nhiều giải pháp hơn để "hạ nhiệt" cơ thể, không gian: Hãy đóng tất cả cửa sổ để ngăn không khí nóng lọt vào nhà, đồng thời đóng rèm...