Loài ký sinh trùng đáng sợ ‘ép’ vật chủ tự mọc thêm chân

Nguyễn Thị Mỹ Thuận06:40 02/03/2019

Được mệnh danh là loài ký sinh trùng tàn độc nhất thế giới, Ribeiroia bắt vật chủ của mình phải thay hình đổi dạng để phục vụ cho mục đích sinh tồn của chúng.

Khi khu vực miền tây nước Mỹ bắt đầu xuất hiện một số lượng lớn các cá thể lưỡng cư biến dị bất thường, các nhà khoa học hoài nghi liệu đây có phải đột biến thông thường hay do tác nhân nào khác.

Những con ếch xuất hiện biến dị bất thường (ảnh: Wikipedia).

Tiến hành nghiên cứu, các nhà khoa học tìm ra thủ phạm của các biến dị này là một loài giun dẹt có tên Ribeiroia ondatrae.

Ribeiroia có vòng đời sinh trưởng rất phức tạp và chúng liên tục thay đổi vật chủ trong suốt quãng đời của mình.

Vòng đời của chúng bắt đầu trong cơ thể của loài ốc sừng vô cùng phổ biến ở vùng đầm lầy miền Tây nước Mỹ. Tá túc trong cơ thể của con sên, loài ký sinh trùng tự nhân bản vô tính thành các phôi bào và hút chất dinh dưỡng của vật chủ để phát triển. Khi đã đạt được kích thước cơ thể phù hợp, loài ký sinh “lừa” vật chủ rằng chúng chính là phôi của con sên, ép con sên giải phóng chúng ra ngoài tự nhiên.

Sau khi được phát tán, ấu trùng của Ribeiroia bắt đầu đi tìm vật chủ mới của mình – nòng nọc. Một khi đã tiếp cận và xâm nhập các con nòng nọc con, loài ký sinh bắt đầu thực hiện “kế hoạch” tàn bạo của mình.

Ngay khi làm quen với môi trường sống bên trong con nòng nọc, loài ký sinh trùng sẽ tìm đến bộ phận phụ trách quá trình biến đổi của con nòng nọc và học cách điều khiển bộ phận đó.

Những con nòng nọc bị nhiễm Ribeiroia sẽ không thể trưởng thành như đồng loại bình thường. Chúng sẽ mọc thêm hoặc tiêu biến các bộ phận cơ thể, chủ yếu là chân. Các đột biến này sẽ cản trở khả năng cử động và di chuyển vật chủ.

Video đang HOT

Những con ếch bị ký sinh là con mồi tiềm năng cho thú săn mồi (ảnh: Tumblr).

Với hình dạng cơ thể đặc biệt, dễ phát hiện, di chuyển hạn chế, những con ếch/cóc nhiễm giun chính là con mồi tiềm năng của các loài chim ăn thịt. Vậy mục đích của việc thay đổi cơ chế sinh học của các loài lưỡng cư là để vật chủ của mình bị ăn thịt và Ribeiroia tiếp tục thay đổi vật chủ mới.

Một khi “kế hoạch” hoàn thành, loài ký sinh sẽ dành phần đời còn lại trong bụng của những con chim. Tại đây chúng tiếp tục phân bào vô tính để sản sinh ra các thế hệ mới. Cư ngụ trong ruột của vật chủ, những con ký sinh trùng con đợi chờ ngày được phân tán ra ngoài tự nhiên thông qua chất thải của con chim.

Vòng đời của loài giun dẹt tiếp tục tiếp diễn khi những con ốc sên ăn phải chất thải chứa ký sinh trùng của những con chim kia.

Vòng đời của ký sinh trùng Ribeiroia.

Bá Di

Theo netnews.vn

Sán ngọ nguậy ở ngực của cô gái mà nguyên nhân xuất phát từ thói quen ăn uống cũng rất nhiều người mắc phải

Cô gái đến từ Sơn La (30 tuổi) phát hiện vùng ngực phải có nốt đỏ, đau nhói và ngứa, khi nặn ra thấy một sinh vật sống đang ngọ nguậy. Thói quen ăn đồ tái sống là nguyên nhân dẫn đến bệnh tình của cô.

Tưởng mọc mụn ở ngực, cô gái phát hoảng khi biết đó là con sán ngọ nguậy

2 tuần trước khi bị ngứa ở nốt nhỏ trên ngực, bệnh nhân đến phòng khám tư kiểm tra, bác sĩ nghi ngờ bị viêm tuyến vú. Về nhà, nghĩ là mụn, chị nhờ người nặn ra và phát hiện một sinh vật khá lớn trồi lên cử động. Bệnh nhân hoảng sợ, đến Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương khám. Sau khi xét nghiệm, bác sĩ xác định con vật sống trong nốt mụn của bệnh nhân là sán lá gan lớn (Fasciola).

Bệnh nhân đang điều trị tại Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn Trùng TƯ.

Đây là trường hợp sán lạc chỗ rất hiếm gặp, bởi lẽ thông thường sán lá gan chủ yếu trú ngụ trong gan, nếu lạc chỗ cũng chỉ đến khu vực cơ thẳng gần bụng, cơ tim, phổi. Bệnh nhân này sán lá gan lại đi lạc lên vú.

Sau khi xét nghiệm, bác sĩ xác định con vật sống trong nốt mụn của bệnh nhân là sán lá gan lớn (Fasciola).

Khi được hỏi thăm, bệnh nhân tiết lộ có thói quen ăn lẩu, ăn các loại rau thủy sinh, trồng dưới nước như rau cần, rau ngổ... Theo bác sĩ Thọ, thói quen này là yếu tố nguy cơ nhiễm bệnh cao, do ấu trùng sán bơi trong nước sau đó tìm một cá thể để ký sinh như ốc, hoặc bám vào rau trồng thủy sinh.

Thói quen ăn đồ tái sống và nguy cơ nhiễm giun sán, không chỉ có mỗi sán lá gan!

Sán lá gan lớn là loại sán có kích thước 3-4 cm x 1cm. Sau khi đi vào cơ thể người, sán ký sinh trong gan mật, trường hợp bất thường sán có thể ký sinh trong cơ, dưới da (ký sinh lạc chỗ). Tùy vào số lượng sán và vị trí ký sinh trùng khu trú mà bệnh nhân nhiễm sán có những biểu hiện điển hình hoặc không điển hình.

Điều đáng lưu ý là sán lá gan lớn ngoài ký sinh ở gan, còn bất thường sán non có thể di chuyển và ký sinh trong cơ bắp, phúc mạc, đại tràng, khớp gối, tuyến vú, dưới da, tim, phổi, màng phổi, ổ mắt, thành bụng, ruột thừa, tuỵ, lách, hạch bẹn, hạch cổ, mào tinh hoàn... gây nên những khối u nơi ký sinh rất khó chẩn đoán. Đặc biệt, tại Việt Nam đã gặp ca bệnh sán lá gan lớn ký sinh ở dưới da ngực, tuyến vú, bắp chân và khớp gối.

Người hay ăn sống thực vật thủy sinh như rau ngổ, rau cải xoong, rau muống nước, rau cần hay uống nước lã có ấu trùng... sẽ bị nhiễm bệnh.

Dấu hiệu của người bị bệnh sán lá gan mệt mỏi, biếng ăn, gầy sút. Sốt thất thường, có thể sốt cao, rét run hoặc sốt chỉ thoáng qua rồi tự hết, đôi khi cơn sốt kéo dài. Đặc biệt, da xanh, niêm mạc nhợt sẽ gặp ở các trường hợp nhiễm kéo dài đặc biệt ở trẻ em. Bệnh nhân thường đau vùng hạ sườn phải lan về phía sau hoặc vùng thượng vị-mũi ức. Đau có tính không đặc hiệu, có thể đau âm ỉ, đôi khi dữ dội, cũng có trường hợp không đau. Bệnh nhân có cảm giác đầy bụng khó tiêu, rối loạn tiêu hóa, buồn nôn. Một số bệnh nhân có biểu hiện lâm sàng của các biến chứng như tắc mật, viêm đường mật, viêm tụy cấp, xuất huyết tiêu hóa...

Loại sán này chủ yếu ký sinh ở động vật ăn cỏ như trâu, bò, cừu, lạc đà... và có thể ký sinh gây bệnh ở người. Sán ký sinh trong hệ thống gan mật, chúng đẻ trứng theo dịch mật xuống ruột và theo phân ra ngoài môi trường.

Ở ngoài môi trường, trứng sán rơi xuống nước, nở ấu trùng lông chui vào ốc thích hợp phát triển thành ấu trùng đuôi bơi tự do trong nước và bám vào rau cỏ thủy sinh. Người hay ăn sống thực vật thủy sinh như rau ngổ, rau cải xoong, rau muống nước, rau cần hay uống nước lã có ấu trùng... sẽ bị nhiễm bệnh.

Rau ngổ là thực phẩm có nguy cơ nhiễm sán lá gan cao.

Tiến sĩ Từ Ngữ (Tổng thư ký Hội dinh dưỡng Việt Nam) cho biết thêm, nếu phải phân ra những thực phẩm nào dễ bị nhiễm sán thì chắc chắn ăn thức ăn có nguồn gốc từ động vật dễ bị nhiễm sán hơn. Sán đến từ hai nguồn: một là thực phẩm đó có sán, hai là thực phẩm bị ô nhiễm và lây sán từ những nguồn khác.

"Trong các loại thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, thực phẩm chế biến từ lợn có nguy cơ nhiễm sán cao hơn cả, sau đó mới đến gà, vịt... Trứng sán thường sẽ theo thức ăn hoặc nước uống chưa chín kỹ đi vào dạ dày và sinh sôi, nảy nở. Đó là lý do vì sao chúng ta không nên ăn thịt lợn chưa chín kỹ, còn tái hoặc ăn tiết canh, nội tạng lợn như lòng non, lòng già, dạ dày...", TS Từ Ngữ khẳng định.

Theo ông, môi trường đất đai trồng thực phẩm bị ô nhiễm cũng rất dễ khiến rau quả bị nhiễm sán, do đó rất khó để nhận định thực phẩm nào dễ bị sán hơn.

Nếu phải phân ra những thực phẩm nào dễ bị nhiễm sán thì chắc chắn ăn thức ăn có nguồn gốc từ động vật dễ bị nhiễm sán hơn.

Người bị nhiễm sán nói chung thường có các biểu hiện như đau bụng từng cơn, mơ hồ, rối loạn tiêu hóa, đi ngoài phân lỏng, thiếu máu, móng tay biến dạng, người xanh xao, ngứa, mày đay, suy nhược cơ thể... Nếu có những dấu hiệu này, bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để khám chữa kịp thời.

Theo chuyên gia, để không ăn phải thực phẩm nhiễm sán, cần phải làm sạch thực phẩm trước khi chế biến, tuân thủ nguyên tắc ăn chín uống sôi; Không phân biệt đối tượng, cả gia đình cần tẩy giun định kỳ 6 tháng một lần; Không ăn tiết canh, thịt lợn tái, nội tạng không đảm bảo, không rõ nguồn gốc; Tăng cường vệ sinh môi trường, giữ gìn nơi ở, vườn tược sạch sẽ; Quản lý phân rác chặt chẽ, tránh để lợn, gà, chó tha phân gây ô nhiễm môi trường.

Theo Helino

Bác sĩ ơi: Nhiễm ấu trùng sán dây lợn, có bị liệt nửa người, mù mắt? Vừa qua có ổ bệnh sán dây lợn được phát hiện với nhiều người mắc. Thịt lợn là thực phẩm hằng ngày của gia đình nên tôi rất lo lắng. Xin bác sĩ cho biết, bệnh sán dây lợn có dễ bị nhiễm không? Mẫu sán dây lợn tại Phòng khám bệnh Chuyên khoa Ký sinh trùng, Viện Sốt rét - Ký sinh...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: nhà khoa học ký sinh ấu trùng ốc súng con nòng nọc loài ký sinh trùng cá thể lưỡng cư giun dẹt loài giun dẹt giun dẹt ribeiroia ondatrae

Xem thêm Share

Xem nhiều

Hòa Minzy trả lời về con số 8 tỷ đồng làm MV Bắc Bling, cát-xê của Xuân Hinh gây xôn xao04:19

Vụ lộ hình ảnh thi hài nghệ sĩ Quý Bình: Nữ nghệ sĩ Việt lên tiếng xin lỗi01:32

Nghẹn ngào khoảnh khắc mẹ diễn viên Quý Bình bật khóc trong giây phút cuối cùng bên con trai00:30

1 triệu người Việt sững người xem clip bố lạnh lùng với con gái ở tòa: "Nếu chọn mẹ thì bố con mình cắt luôn từ đây", đau lòng với phản ứng của bé gái00:31

Clip sốc: Nhóm trẻ con vô tư dùng con trăn dài 2,5m chơi nhảy dây, nhận cái kết đắng tức thì00:18

Cảnh tượng gây bức xúc tại lễ viếng cố nghệ sĩ Quý Bình00:19

Sự cố chấn động điền kinh: VĐV bị đối thủ vụt gậy vào đầu, nghi vỡ hộp sọ02:05

Đám tang diễn viên Quý Bình: Ốc Thanh Vân - Thanh Trúc và các nghệ sĩ Việt đau buồn đến viếng00:30

Lễ tang nghệ sĩ Quý Bình: Xót xa cảnh mẹ nam diễn viên buồn bã, cúi chào từng khách đến viếng00:15

Vụ clip người mặc đồ giống "vua cà phê" Đặng Lê Nguyên Vũ đánh nhau: Trung Nguyên lên tiếng00:17

TP.HCM: Xôn xao clip nhóm người ngang nhiên chặn xe kiểm tra giấy tờ06:11

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Cây thiêng nghìn năm tuổi ở Phú Thọ, ai tìm đến cũng mong một điều

12:11:11 11/03/2025

Cây thị nghìn năm tuổi gắn với bao thế hệ người dân xã Quang Húc. Cùng với việc gìn giữ cây như báu vật, nhiều người khi đứng dưới gốc cây đều chung một nguyện cầu.

Loài hoa nhìn thì đẹp nhưng ẩn chứa sự thật hãi hùng

12:07:24 11/03/2025

Hoa Titan Arum là loài hoa có nguồn gốc từ những khu rừng mưa nhiệt đới của Sumatra, Indonesia. Loài hoa này nổi tiếng với kích thước khổng lồ của mình, có thể đạt đến độ cao từ 2 đến 3 mét

Ảnh đánh cá tại Việt Nam gây sửng sốt

15:10:57 09/03/2025

Khoảnh khắc chim diệc thoát khỏi cá sấu, linh dương trốn tìm trong cánh đồng lúa mì khắc họa vẻ đẹp của thiên nhiên hoang dã.

Đi đào măng vô tình tìm thấy 'rắn vàng', người đàn ông đổi đời ngay sau đó

11:08:06 09/03/2025

Trong một lần vào rừng đào đất tìm măng, ông Vương tình cờ phát hiện một vật thể sáng lấp lánh. Bị kích thích bởi sự tò mò, ông tiếp tục đào sâu hơn và dần lộ ra bảy thân cây có màu vàng rực như nghệ.

Video ghi lại cảnh tượng kỳ quái giữa đường cao tốc khiến mọi người đều sốc vì không hiểu tại sao

10:42:18 09/03/2025

Alexis Leonard, một chuyên gia tại trại sản xuất cá giống, đã ghi lại khoảnh khắc đáng kinh ngạc khi hơn chục con cá hồi bơi qua Quốc lộ 101 bị ngập lụt ở Shelton (Washington, Mỹ).

Chàng trai 18 tuổi lông mọc đầy mặt lập kỷ lục Guinness

10:41:33 09/03/2025

Một chàng trai 18 tuổi đến từ bang Madhya Pradesh (Ấn Độ) có 95% khuôn mặt được bao phủ bởi lông đã lập Kỷ lục Thế giới Guinness.

Bắt con cá nặng 1.080 kg đem bán lấy 16 triệu đồng, nhóm ngư dân nhận kết đắng

10:40:46 09/03/2025

Theo The New Indian Express, các viên chức lâm nghiệp đã bắt giữ những ngư dân đánh bắt con cá đuối manta khổng lồ và bán nó với giá 56.000 Rupee, vì loài này được bảo vệ theo Phụ lục 1 của Đạo luật Bảo vệ Động vật hoang dã năm 1972.

11 bức ảnh chứng minh Nhật Bản rõ ràng thuộc về một hành tinh khác

09:14:20 09/03/2025

Không ít người nước ngoài khi đến xứ sở hoa anh đào đã phải ngạc nhiên vì những chi tiết nhỏ thể hiện tính cách tinh tế và vô cùng chu đáo của người Nhật.

Dân mạng đùa cực hóm về ngày 8/3

17:17:06 08/03/2025

Không muốn phải đau đầu vắt óc nghĩ quà, mua quà cho chị em nhân ngày 8/3, nhiều anh em đưa ra đề xuất hài hước và ngay lập tức bị chị em phản công mạnh mẽ.

Video: Khoảnh khắc cá heo nặng hơn 400 cân "nhảy nhầm" lên thuyền, ngư dân có pha giải cứu nghẹt thở

13:59:21 08/03/2025

Rất may, không ai bị thương nặng khi con cá heo mũi chai dài 11 feet (khoảng 3,3 mét) bất ngờ nhảy lên khoang chiếc thuyền không mui, theo lời Dean Harrison - chủ nhân của chiếc thuyền dài gần 16 foot (gần 5 mét).

Ô tô bị dán "giấy phạt" dù đỗ đúng vị trí, tài xế bức xúc: Sao đỗ trong hầm cũng bị phạt?

10:50:39 08/03/2025

Như thường nhật, anh Lý (chủ xe) sau khi tan làm trở về nhà đã đỗ xe đúng vị trí trong hầm gửi xe của mình. Sáng hôm sau, khi chuẩn bị đi làm, người đàn ông tá hỏa phát hiện một tờ giấy phạt với nội dung đỗ xe sai quy định