Loài cua khổng lồ nặng 4kg biết bóc tách vỏ dừa, “thống trị” hòn đảo xa xôi
Loài cua dừa khổng lồ nặng trung bình khoảng 4kg một con, có khả năng bóc tách vỏ quả dừa, trở thành sinh vật thống trị hòn đảo xa xôi ở Nam Thái Bình Dương vì không có động vật bản xứ cạnh tranh.
Cua dừa là loài động vật không xương sống lớn nhất trên cạn. Chúng có thể đạt trọng lượng lên đến 4,1kg, dài 1m. Màu sắc chúng đa dạng, thay đổi từ đỏ cam tới xanh tím.
Sinh sống trên những hòn đảo giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, cua dừa mới là “sát thủ” ở đảo. Chúng trở thành sinh vật thống trị hòn đảo Metoma ở Vanuatu vì không có động vật bản xứ cạnh tranh.
Theo các chuyên gia, cua dừa cũng là động vật không xương sống trên cạn lớn nhất hành tinh. Về đêm, cuộc sống của chúng trở nên sống động hơn.
Ngoài thức ăn yêu thích là những trái dừa, chúng còn săn nhiều động vật có kích thước lớn, chẳng hạn như chuột, nhiều loài chim, trái cây cũng như các loại hạt.
Bởi vậy, sự hiện diện của cua dừa trên đảo khiến ảnh hưởng tới việc làm tổ của chim. Tại những hòn đảo nơi cua dừa sinh sống, người ta dễ dàng phát hiện không có chim xung quanh.
Dù được tìm thấy trên khắp Thái Bình Dương, nhưng chỉ tại những hòn đảo nguyên sơ, người ta mới tìm thấy chúng với số lượng lớn.
Cua dừa khổng lồ trên đảo hoang (Ảnh: Britannica).
Lý do tại sao cua dừa có kích thước khổng lồ khác hẳn với kích thước các loài cua bình thường, hiện chưa có câu trả lời chính xác. Tuy nhiên, các chuyên gia sinh vật học cho rằng, rất ít loài có thể đặt chân tới những hòn đảo xa xôi này.
Bởi vậy, loài giáp xác to lớn dường như đang lấp đầy chỗ trống vốn do động vật có vú cỡ trung bình thống trị. Nhờ kích thước ngoại cỡ nên cua dừa có thể tận dụng tài nguyên dồi dào. Trong đó, những trái dừa là món ăn yêu thích của chúng.
Cua dừa còn được mệnh danh là “dũng sỹ” siêu khỏe với đôi càng chắc khỏe. Chúng leo lên cây hái dừa. Sau đó, để ăn trái, chúng sẽ dùng càng xé toạc xơ dừa, đập đi đập lại cho tới lúc sọ dừa vỡ ra. Sau khi bóc tách lớp bên ngoài, cua dừa uống nước rồi mới ăn cùi. Đây có lẽ cũng là động vật duy nhất trên thế giới có thể phá vỡ quả dừa.
Đôi khi, cua dừa còn săn cả chim biển. Nhà sinh vật học Mark Laidre khi nghiên cứu loài cua dừa ở quần đảo Chagos cho biết, những loại chim trên đảo sẽ không làm tổ dưới mặt đất và tránh xa “sát thủ” này.
Đoàn làm phim của BBC từng ghi lại những thước phim tư liệu về hoạt động của loài cua này. Video cho thấy, chúng có thể mang quả dừa nặng đi xa 5km về hang.
Dù thống trị trên đất liền nhưng chúng không phải là kẻ thiện xạ ở biển. Một con cua trưởng thành có thể bị chết đuối chỉ trong vòng vài phút. Điều này làm dấy lên những câu hỏi nghi ngờ. Vậy làm thế nào chúng có thể đặt chân tới nhiều hòn đảo xa xôi ở phía nam của Thái Bình Dương như vậy?
Với cặp càng sắc khỏe, chúng đập vỡ được trái dừa (Ảnh: Trip).
Những con cua cái mang theo hàng nghìn quả trứng. Chúng lắc nhẹ là đưa những ổ trứng đi xa. Sau đó, số trứng được thả trôi theo dòng hải lưu đại dương. Tiếp đó, ấu trùng chỉ có 50 ngày để tìm “nhà mới” ngay trên mặt nước.
Theo nhà sinh vật học Laidre, dù có bộ càng chắc khỏe, nhưng cua dừa không hiếu chiến. “Chúng không làm hại con người hay cắn người. Thậm chí, chúng còn sợ người”.
Hiện các nhà nghiên cứu chưa thống kê đầy đủ số lượng cua dừa trên các quần đảo là bao nhiêu và liệu chúng có đang bị đe dọa hay không.
Tiếng kêu của một loài còn khiến muôn loài ở châu Phi sợ hãi hơn sư tử
Trong hơn 10.000 bản ghi âm về động vật hoang dã trên thảo nguyên châu Phi, 95% các loài được quan sát phản ứng với mức độ kinh hoàng hơn nhiều trước âm thanh của một loài.
Sư tử không còn là loài đáng sợ nhất ở châu Phi
Với móng vuốt sắc nhọn, sở hữu cơ bắp cuồn cuộn, đôi mắt sắc bén, phản xạ nhanh nhẹn và bộ hàm khỏe đầy răng nanh, sư tử chắc chắn là kẻ săn mồi mà hầu hết các loài động vật đều sợ hãi. Đặc biệt là chúng cũng có khả năng săn mồi theo bầy rất thông minh.
Nhà sinh vật học bảo tồn Michael Clinchy từ Đại học Western ở Canada vào năm 2023 cho biết: "Sư tử là loài trên cạn lớn nhất săn mồi theo bầy và do đó phải là loài đáng sợ nhất". Nhưng mới đây, thực tế lại phản bác quan điểm này.
Trong hơn 10.000 bản ghi âm về động vật hoang dã trên thảo nguyên châu Phi, 95% các loài được quan sát phản ứng với mức độ kinh hoàng hơn nhiều trước âm thanh của một loài hoàn toàn khác. Về mặt kỹ thuật, loài động vật này thậm chí không phải là loài săn mồi có nanh, vuốt hay tốc độ nhưng đơn giản là... vô đối. Đó là chúng ta: con người.
Trong mắt các loài thú khác, con người chúng ta là những kẻ thù đáng sợ hơn nhiều. Clinchy thừa nhận: "Nỗi sợ hãi con người đã ăn sâu trong tâm thức và lan rộng trong giới động vật. Có ý kiến cho rằng các loài động vật sẽ làm quen với con người nếu chúng không bị chúng ta săn bắt. Nhưng chúng tôi đã chứng minh rằng thực tế không phải như vậy".
Trong nghiên cứu được công bố năm ngoái, nhà sinh thái học Liana Zanette và đồng nghiệp của Đại học Western đã phát một loạt âm thanh cho động vật tại các hồ nước ở Công viên Quốc gia Greater Kruger của Nam Phi và ghi lại phản ứng của chúng.
Khu bảo tồn này là nơi sinh sống của quần thể sư tử (Panthera leo) lớn nhất thế giới, vì vậy các loài động vật có vú khác đều có nhận thức rõ về mối nguy hiểm mà loài mèo lớn này gây ra.
Các nhà nghiên cứu đã phát âm thanh cuộc trò chuyện của con người bằng các ngôn ngữ địa phương, bao gồm tiếng Tsonga, tiếng Bắc Sotho, tiếng Anh và tiếng Afrikaans, cũng như âm thanh săn bắn của con người, gồm cả tiếng chó sủa và tiếng súng. Họ cũng phát ra âm thanh của những con sư tử đang gầm gừ với nhau.
Clinchy nói: "Điều quan trọng là tiếng kêu của sư tử là gầm gừ, giống như trong 'cuộc trò chuyện' chứ không phải gầm vang. Bằng cách đó, tiếng kêu của sư tử có thể so sánh trực tiếp với giọng nói của con người khi trò chuyện".
Hầu như tất cả 19 loài động vật có vú được quan sát trong các thí nghiệm đều tìm cách rời bỏ hố nước khi nghe con người nói chuyện, tỷ lệ cao gấp đôi so với khi chúng nghe tiếng gầm gừ của sư tử hoặc thậm chí là âm thanh các cuộc đi săn. Các động vật có vú như tê giác, voi, hươu cao cổ, báo, linh cẩu, ngựa vằn và lợn lòi cách phản ứng với nguy hiểm theo cách riêng của chúng trước tiếng động của sư tử, nhưng riêng nghe tiếng người là chúng chạy xa.
Nhóm nghiên cứu giải thích trong báo cáo của họ rằng chính việc nghe thấy tiếng kêu của con người đã truyền cảm hứng cho nỗi sợ hãi lớn nhất, "cho thấy rằng động vật hoang dã nhận ra con người là mối nguy hiểm thực sự, trong khi những xáo trộn liên quan như tiếng chó sủa chỉ là những tác nhân ít gây nguy hiểm hơn".
Với mức độ phổ biến của con người hiện nay, không gian để các loài cảm thấy an toàn hiện nay ngày càng bị bóp nghẹt. Điều này không tốt cho quần thể vốn đã suy giảm của nhiều loài thảo nguyên, gồm cả những loài săn mồi như sư tử. Nghiên cứu trước đây của nhóm cho thấy, chỉ riêng nỗi sợ hãi liên tục có thể làm giảm số lượng động vật săn mồi qua nhiều thế hệ.
Nhưng các nhà sinh học bảo tồn cũng có thể khai thác kiến thức này để giúp đỡ các loài quý hiếm. Bằng cách phát lại tiếng trò chuyện của con người ở những khu vực được biết đến là điểm nóng của nạn săn trộm ở Nam Phi, họ hy vọng sẽ cảnh báo hữu hiệu để loài tê giác trắng phương Nam đang có nguy cơ tuyệt chủng tránh đến chỗ an toàn.
Zanette nói: "Tôi nghĩ nỗi sợ hãi lan rộng khắp cộng đồng động vật có vú ở thảo nguyên là một minh chứng thực sự cho các tác động môi trường xấu mà con người gây ra. Chỉ cần có sự hiện diện chúng ta ở đâu đó cũng đủ là một tín hiệu nguy hiểm với các loài. Chúng sợ con người đến chết đi được, hơn bất kỳ loài săn mồi nào khác".
Trang The Daily Mail (Anh) mới đây đưa tin người phụ nữ tên Lidia Hernández (4a0 tuổi, đang sống tại bang Aguascalientes, miền trung Mexico) đã bị một con sư tử tấn công trước cửa nhà khi đang chuẩn bị giặt quần áo.
Con sư tử tên là Salomé với thân dài 1,8 mét đã thoát khỏi lồng nhốt trước đó tại một cơ sở nuôi thú tư nhân. Nó cũng đã tấn công và cắn chết 2 con chó và 1 con mèo trên đường đi, trước khi mai phục trước nhà của cô Hernández.
Sau khi bị con thú bất ngờ tấn công và để lại vết cào trên người, cô Hernández đã cắn vào phần thịt gần mắt của nó và khiến con sư tử hoảng sợ.
Chủ của con thú - anh Geovany Javier (34 tuổi), đã xuất hiện sau đó và kiểm soát được con vật. Không lâu sau, sư tử Salomé cũng bị cơ quan chức năng Mexico thu giữ vì hành vi gây nguy hiểm.
Cá voi Sei khổng lồ tái xuất sau 100 năm Sau một thế kỷ vắng bóng do nạn săn bắt, những con cá voi Sei khổng lồ màu xanh xám đang quay trở lại vùng biển Patagonia của Argentina. Cá voi Sei - Ảnh: marinebio.org Vào những năm 1920 và 1930, hoạt động săn bắt cá voi dọc theo bờ biển Argentina và nhiều nơi khác đã khiến số lượng cá voi Sei...