Loài cá biển đầu tiên tuyệt chủng ở thời hiện đại

Cá tay trơn bị xóa sổ ở vùng biển phía đông nam Australia do mất môi trường sống, ô nhiễm và tập tục đánh bắt cá.

Mẫu vật cá tay trơn ở bảo tàng. Ảnh: Flickr.

Cá tay trơn có tên khoa học Sympterichthys unipennis, sống ở đáy biển. Đây là một trong 14 loài cá tay trơn có vây ngực biến đổi đặc biệt để “đi” trên cát. Loài cá này được phát hiện lần đầu tiên vào đầu thế kỷ 19 trong một cuộc thám hiểm khoa học, nhưng chỉ có một mẫu vật nguyên vẹn thu thập từ chuyến lặn đó.

13 loài cá tay khác đang sinh sống ở vùng biển Australia có kích thước, hình dáng và màu sắc đa dạng. Tất cả chúng đều có vây dọc lưng, đầu nhọn và con mắt nhỏ ở hai bên. Nhưng điều khiến cá tay đặc biệt là chúng không có bong bóng giúp kiểm soát lực nổi. Thay vào đó, vây trước của chúng có hình dạng dẹt có thể hoạt động như bàn chân, giúp chúng di chuyển trên đáy biển. Cá tay cũng có bộ phận giống ăngten trôi nổi ở đỉnh đầu để lùa mồi bởi chúng không thể bơi.

Theo các nhà nghiên cứu ở tổ chức bảo tồn phi chính phủ Fauna and Flora International, đây là lần đầu tiên một loài cá biển biến mất trên Trái Đất ở thời hiện đại. Họ cho rằng hoạt động đánh bắt cá góp phần lớn dẫn tới sự tuyệt chủng của cá tay trơn. Chúng có thể chịu tác động trực tiếp như tử vong do bị đánh bắt nhầm hoặc chịu ảnh hưởng gián tiếp do môi trường sống bị phá hủy.

“Chúng tôi không biết nhiều về cá vây tay đủ để hiểu rõ vai trò sinh thái của chúng, hậu quả khi chúng tuyệt chủng. Cá vây tay trơn tuyệt chủng trước khi chúng tôi có cơ hội nghiên cứu chúng”, Jemina Stuart-Smith, nghiên cứu sinh ở Viện nghiên cứu Hải dương và Nam Cực, cho biết. Chỉ có 4 trong số 13 loài cá tay được bắt gặp trong 20 năm qua, khiến các chuyên gia tin rằng nhiều loài khác có thể sắp tuyệt chủng.