Loài cá “bất tử” độc đáo bậc nhất thế giới, có khả năng tự tái tạo toàn bộ cơ thể

Nó có thể tự tái tạo tim, tuỷ sống và thậm chí cả não.

Trong thế giới đại dương bao la, một loài cá nhỏ bé đang nắm giữ chìa khóa của sự sống bất diệt. Không giống như con người, khi bị thương, loài cá này không chỉ tự chữa lành vết thương mà còn có khả năng tái tạo toàn bộ các bộ phận quan trọng của cơ thể, bao gồm tim, tủy sống và thậm chí cả não. Đó chính là cá ngựa vằn ( Zebrafish ) , một trong những sinh vật kỳ diệu nhất hành tinh.

Khả năng tái sinh thách thức mọi quy luật

Cá ngựa vằn, một loài cá nước ngọt có nguồn gốc từ Nam Á, đã trở thành một biểu tượng trong nghiên cứu y học nhờ khả năng tái tạo đáng kinh ngạc. Khi một phần vây của chúng bị cắt đứt, các tế bào sẽ ngay lập tức bắt đầu quá trình tái sinh. Trong vòng vài tuần, một chiếc vây mới sẽ mọc lại hoàn toàn, giống hệt chiếc vây ban đầu. Điều phi thường hơn nữa là chúng có thể tái tạo những cơ quan phức tạp như tim .

Nếu tim của một con cá ngựa vằn bị tổn thương, một nhóm tế bào đặc biệt sẽ được kích hoạt để tạo ra mô tim mới, lấp đầy vết sẹo và khôi phục chức năng tim hoàn toàn. Khả năng này trái ngược hẳn với con người, nơi một cơn đau tim có thể để lại sẹo vĩnh viễn và gây tổn thương không thể phục hồi.

Không chỉ dừng lại ở đó, cá ngựa vằn còn có thể sửa chữa những tổn thương nặng ở tủy sống . Các tế bào thần kinh bị đứt gãy sẽ được kết nối lại, cho phép cá khôi phục khả năng bơi lội và kiểm soát cơ thể. Chúng cũng có thể tái tạo các tế bào thần kinh và thậm chí cả một phần não sau khi bị tổn thương.

Bí mật đằng sau khả năng “bất tử”

Các nhà khoa học tin rằng khả năng tái sinh phi thường của cá ngựa vằn nằm ở các tế bào gốc đặc biệt của chúng. Không giống như con người, các tế bào này có thể tự nhân lên và biệt hóa thành nhiều loại tế bào khác nhau, cho phép chúng tái tạo mô và cơ quan bị mất.

Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu đã xác định được những gen cụ thể đóng vai trò quan trọng trong quá trình này. Bằng cách nghiên cứu cách những gen này hoạt động và kích hoạt các tế bào gốc, họ hy vọng có thể tìm ra phương pháp để kích hoạt khả năng tương tự ở con người.

Ấu trùng cá ngựa vằn dưới kính hiển vi

Hy vọng mới cho y học con người

Vì có cấu trúc gen và sinh học tương đồng với con người ở nhiều khía cạnh, cá ngựa vằn đã trở thành một mô hình lý tưởng trong nghiên cứu y sinh. Việc giải mã bí mật của loài cá này không chỉ là một khám phá khoa học thú vị mà còn mở ra những cánh cửa mới cho y học tái tạo.

Nếu các nhà khoa học có thể hiểu và ứng dụng được cơ chế của cá ngựa vằn, chúng ta có thể tạo ra các liệu pháp mới để điều trị các bệnh tim mạch, chấn thương tủy sống, và thậm chí là làm chậm quá trình lão hóa. Từ một loài cá nhỏ bé, cá ngựa vằn đang mang đến một hy vọng lớn lao về một tương lai mà cơ thể con người có thể tự chữa lành những tổn thương tưởng chừng như không thể.