Lộ diện hành tinh siêu kỳ dị, tưởng chỉ có trong thần thoại
Nằm cách Trái Đất 1.232 năm ánh sáng, các nhà khoa học gọi hành tinh WASP-193b là một trong những điều kỳ lạ nhất của vũ trụ.
Đó là một thế giới gần như toàn bằng mây.
Theo nhóm nghiên cứu quốc tế dẫn đầu bởi nhà thiên văn Khalid Barkaoui từ Đại học Liege (Bỉ), có thể tưởng tượng WASP-193 như một quả bóng mây hoặc một chiếc kẹo bông khổng lồ.
Nó có kích thước lớn hơn hành tinh vĩ đại nhất hệ Mặt Trời là Sao Mộc tới 50% nhưng khối lượng chỉ bằng… 0,139 lần.
Hành tinh kẹo bông WASP-193b – Ảnh đồ họa từ NASA
Video đang HOT
Từ kích thước của hành tinh này, các nhà khoa học suy ra mật độ của nó chỉ là 0,059 g/cm3, so với Trái Đất (5,51 g/cm3) thì nhẹ hơn cả trăm lần.
Theo Science Alert, các nhà nghiên cứu kết luận nó thực sự là một hành tinh mây, gần như làm toàn bằng mây, có thể kèm một lõi thật nhỏ ở giữa.
Trước đó, một số hành tinh siêu nhẹ đã được tìm thấy nhưng tình trạng đó chỉ là ngắn hạn, khi ngôi sao mẹ của nó còn trẻ và chỉ vài chục triệu năm tuổ.i, nên quá nóng và khiến bầu khí quyển hành tinh gần nó căng phồng lên.
WASP-193b gần sao mẹ thật, một ngôi sao giống với Mặt Trời, có kích thước và nhiệt độ xấp xỉ. Nó quay quanh sao mẹ mỗi 6,25 ngày, tức rất gần.
Nhưng có điều, theo các lý thuyết và mô hình đã được chứng minh thực tế bởi các hành tinh bị căng phồng khác, sau vài triệu đến vài chục triệu năm căng phồng, hành tinh này lẽ ra phải bị sao mẹ tước bỏ toàn bộ khí quyển và trở thành một viên đá nhỏ bé.
Điều vô lý nằm ở chỗ ngôi sao mẹ WASP-193 của “hành tinh kẹo bông” này đã 6 tỉ năm tuổ.i, tức tuổ.i của WASP-193b cũng xấp xỉ.
Đó là câu đố mà nhóm khoa học gia chưa thể giải đáp được, nhưng họ tin rằng khi kính viễn vọng không gian James Webb mạnh nhất thế giới nhắm vào WASP-139b, nó sẽ giúp cung cấp dữ liệu chi tiết hơn và đem đến câu trả lời được mong đợi.
Dù cho câu trả lời là như thế nào, “hành tinh kẹo bông” này là một phát hiện độc đáo và thú vị, cho thấy sự đa dạng khó tin của thế giới các hành tinh.
Phát hiện hành tinh trẻ nhất từ trước đến nay?
Báo cáo đăng trên chuyên san The Astrophysical Journal Letters tuyên bố đã phát hiện một trong những hành tinh trẻ nhất từ trước đến nay, nhiều khả năng là hành tinh nhỏ tuổ.i nhất mà nhân loại có thể tìm đến.
Sao AS 209 cách trái đất khoảng 395 năm ánh sáng ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)
Theo thông cáo của Đài thiên văn Vô tuyến Quốc gia của Mỹ, hành tinh này cách trái đất 395 năm ánh sáng, thuộc phạm vi chòm sao Xà Phu, và đang trong quá trình hội tụ khí và bụi. Điều này có nghĩa là nó vẫn chưa thật sự hình thành.
Hành tinh đang tượng hình xung quanh sao AS 209, khối lượng chỉ nhỉnh hơn mặt trời và mới 1,5 triệu năm tuổ.i. Nhờ vào kính thiên văn vô tuyến lớn nhất thế giới ALMA, các nhà nghiên cứu có thể quan sát được cái gọi là đĩa xung quanh sao.
Đĩa xung quanh sao là tập hợp khí, bụi và mảnh vụn xung quanh các hành tinh mới sinh. Những đĩa này tạo ra mặt trăng và các tiểu hành đá, cũng như điều phối quá trình phát triển của những hành tinh non trẻ và khổng lồ.
Các chuyên gia cho rằng với việc quan sát AS 209, nhân loại sẽ hiểu biết thêm về nguồn gốc của hệ mặt trời chúng ta và các mặt trăng của sao Mộc.
"Cứ như thể chúng ta đang nhìn vào quá khứ của hệ mặt trời", tờ The New York Times dẫn lời đồng tác giả Myriam Benisty, nhà thiên văn học của Viện Hành tinh học và Vật lý Thiên thể Grenoble (Pháp).
Theo nhóm của bà Myriam Benisty, cần thực hiện các quan sát kế tiếp đối với hệ sao AS 209 để xác nhận sự tồn tại của hành tinh này, hiện vẫn bị che phủ bởi hỗn hợp khí, bụi đang tạo ra nó.
Dự kiến kính thiên văn không gian James Webb sẽ được giao trách nhiệm đo đạc khối lượng của hành tinh, cũng như thành phần khí quyển của nó trong tương lai gần.
Tác giả Jaehan Bae, nhà thiên văn học của Đại học Florida (Mỹ), dự đoán kết quả từ quá trình quan sát sao AS 209 và hành tinh của nó sẽ giúp chúng ta tiến gần thêm một bước trong nỗ lực trả lời câu hỏi: "Con người chúng ta bắt nguồn từ đâu?".
Hành tinh phản chiếu ánh sáng từ ngôi sao chủ Một thế giới nóng như thiêu đốt, cách Trái đất hơn 260 năm ánh sáng, phản chiếu 80% ánh sáng từ ngôi sao chủ của nó. Hành tinh LTT9779b quay quanh ngôi sao của nó chỉ trong 19 giờ. Các nhà thiên văn học cho biết, một thế giới nóng như thiêu đốt - nơi những đám mây kim loại tạo mưa titan...