Lỗ đen nguyên thủy từng bị ủ trong kén khổng lồ

Các lỗ đen lớn đầu tiên trong vũ trụ có khả năng hình thành và phát triển sâu bên trong từ những cái kén khổng lồ, các chuyên gia tại Đại học Colorado, Mỹ cho biết.

Theo ông Clark Begelman, giáo sư và chủ tịch bộ phận khoa học vật lý thiên văn hành tinh Đại học Colorado ở Mỹ cho biết, quá trình hình thành lỗ đen nguyên thủy này gồm hai giai đoạn.

Giai đoạn đầu, các ngôi sao siêu lớn (thường hình thành khoảng vài triệu năm sau vụ nổ Big Bang) đã bắt đầu kích hoạt việc phát triển các lỗ đen nguyên thủy đầu tiên.

Lỗ đen nguyên thủy từng bị ủ trong kén khổng lồ - Hình 1

Nguồn ảnh: Popular Mechanics.

Trước mắt, các ngôi sao siêu lớn sẽ bước qua giai đoạn đốt cháy Hydro, bước vào giai đoạn rối loạn vòng quay, từ trường tại trung tâm của chúng hình thành các lỗ đen hạt giống đầu tiên.

Cùng lúc này, các ngôi sao siêu lớn bắt đầu bồi tụ vật chất mờ, dạng kén để nuôi dưỡng các lỗ đen dạng hạt gống ở một khoảng thời gian nhất định.

Sau một khoảng thời gian đủ lớn, các lỗ đen này bước vào giai đoạn “chuẩn hóa” hệ thống, nghĩa là các lỗ đen phát triển nhanh chóng, bằng cách nuốt vật chất từ lớp kén khí khổng lồ bao quanh chúng, cuối cùng phồng lên đến kích thước khổng lồ nhất định.

Kết thúc quá trình này, nhiều tia bức xạ trong lỗ đen sẽ toát ra bớt, khiến cho lớp khí phân tán và để lại các lỗ đen “chỉnh tề” nặng hơn 10.000 lần so với khối lượng của Trái Đất.

Mời quý vị xem video : Bí ẩn ngôi sao kỳ lạ nhất vũ trụ. Nguồn video: youtube

Huỳnh Dũng

Khoa học tốn 50 năm để chứng minh khả năng này của lỗ đen

Hiện tượng này đã được dự đoán từ năm 1970 nhưng đến bây giờ mới có thể xác nhận.

Chúng ta thường nghe nói không có loại vật chất hay ánh sáng nào có thể thoát ra khỏi lực hấp dẫn của lỗ đen. Điều này chỉ đúng ở môi trường tiếp giáp lân cận, nhưng xa hơn một chút, tại đĩa bồi tụ, ánh sáng vẫn có thể thoát ra.

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Astrophysical Journal chỉ ra không phải tất cả các luồng ánh sáng đều có thể dễ dàng thoát khỏi đĩa bồi tụ. Một số bị hút vào trường hấp dẫn của lỗ đen, quay ngược lại và bật ra khỏi đĩa.

Khoa học tốn 50 năm để chứng minh khả năng này của lỗ đen - Hình 1

Hình ảnh mô phỏng ánh sáng bị bẻ cong và thoát ra tại đĩa bồi tụ của lỗ đen. Ảnh: NASA/JPL-Caltech/R. Hurt (IPAC)/R. Connors (Caltech).

"Chúng tôi quan sát thấy ánh sáng từ khu vực gần lỗ đen đang cố gắng thoát ra, nhưng bị lỗ đen kéo lại như một chiếc boomerang", Riley Connors, tác giả bài viết, đồng thời là học giả tại Caltech cho biết.

Phát hiện mới này là kết quả từ việc rà soát lại các tài liệu lưu trữ về vệ tinh Rossi X-ray Timing Explorer (RXTE) (đã kết thúc nhiệm vụ từ năm 2012) của NASA. Các nhà nghiên cứu đặc biệt chú ý tới một lỗ đen được quay quanh bởi một ngôi sao giống như Mặt Trời, có tên gọi là XTE J1550-564.

Lỗ đen đã "nuốt chửng" ngôi sao này, nung nóng vật chất thành một cấu trúc phẳng xung quanh gọi là đĩa bồi tụ. Tại đĩa này phát ra các tia X và vùng sáng tạo thành hình xoắn ốc hướng về phía lỗ đen. Nhóm nghiên cứu đã tìm ra những dấu hiệu cho thấy ánh sáng bị bẻ cong, quay ngược về phía đĩa bồi tụ rồi phản xạ lại.

"Về cơ bản thì đĩa bồi tụ tự phát sáng. Các nhà khoa học đã dự đoán một phần của ánh sáng sẽ quay trở lại tại vùng đĩa này từ năm 1970, và giờ đây lần đầu tiên, chúng ta xác nhận điều đó là đúng. Vì các lỗ đen có khả năng quay rất nhanh nên chúng không chỉ bẻ cong mà còn xoắn ánh sáng", Javier Garcia, đồng tác giả bài nghiên cứu nói thêm.

Các nhà khoa học cho biết kết quả này giúp khẳng định gián tiếp Thuyết tương đối của Albert Einstein và hỗ trợ tính toán tốc độ quay của lỗ đen, cũng như khám phá những điều chưa được lý giải về vùng không gian kỳ diệu này.

Ann

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Người đàn ông 44 tuổi hoảng loạn gọi cảnh sát vì bị phụ nữ U60 lạ mặt liên tục đến nhà đòi cưới, xin conNgười đàn ông 44 tuổi hoảng loạn gọi cảnh sát vì bị phụ nữ U60 lạ mặt liên tục đến nhà đòi cưới, xin con
12:41:29 26/09/2025
Không có chỗ đỗ nên để tạm ô tô ở ven đường, người phụ nữ chết lặng khi chứng kiến cảnh bên trong xeKhông có chỗ đỗ nên để tạm ô tô ở ven đường, người phụ nữ chết lặng khi chứng kiến cảnh bên trong xe
18:01:04 25/09/2025
Bức ảnh cô dâu thử váy cưới ngỡ bình thường nhưng phóng to 4 lần lên mới thấy chi tiết "lạ"Bức ảnh cô dâu thử váy cưới ngỡ bình thường nhưng phóng to 4 lần lên mới thấy chi tiết "lạ"
17:58:51 25/09/2025
Loài cây "độc nhất vô nhị" trên thế giới sắp tuyệt chủng: Đã hơn 250 tuổi, hạt giống được gửi vào vũ trụ để nhân giống trong không gianLoài cây "độc nhất vô nhị" trên thế giới sắp tuyệt chủng: Đã hơn 250 tuổi, hạt giống được gửi vào vũ trụ để nhân giống trong không gian
12:25:06 26/09/2025
Tinh tinh biết "nhậu" như con người, dùng đồ có cồn mỗi ngàyTinh tinh biết "nhậu" như con người, dùng đồ có cồn mỗi ngày
19:37:45 26/09/2025
Chàng trai ăn thức ăn cho mèo để tiết kiệm tiền khi học tiến sỹ ở nước ngoàiChàng trai ăn thức ăn cho mèo để tiết kiệm tiền khi học tiến sỹ ở nước ngoài
17:58:35 25/09/2025
Đi bộ quanh hồ, người đàn ông phát hiện cảnh tượng nổi da gàĐi bộ quanh hồ, người đàn ông phát hiện cảnh tượng nổi da gà
17:59:06 25/09/2025
Bạn sẽ sốc khi biết có gì bên trong bụng chú cá voi nàyBạn sẽ sốc khi biết có gì bên trong bụng chú cá voi này
17:59:02 25/09/2025

Tin đang nóng

Bố đẻ nguy kịch, mẹ vợ cho vay vượt mức mong đợi: Con rể trả lại ngay vì một câu nóiBố đẻ nguy kịch, mẹ vợ cho vay vượt mức mong đợi: Con rể trả lại ngay vì một câu nói
10:24:32 27/09/2025
Hơn 50 người đã đến công an trình báo sau vụ vỡ hụi ở TPHCMHơn 50 người đã đến công an trình báo sau vụ vỡ hụi ở TPHCM
10:43:05 27/09/2025
Em gái út bị đuổi thẳng cổ vì đem 1 triệu đồng đến cúng 49 ngày chaEm gái út bị đuổi thẳng cổ vì đem 1 triệu đồng đến cúng 49 ngày cha
10:14:36 27/09/2025
Xác minh clip người phụ nữ ở Lạng Sơn lớn tiếng khi bị nhắc đỗ ô tô chắn lối điXác minh clip người phụ nữ ở Lạng Sơn lớn tiếng khi bị nhắc đỗ ô tô chắn lối đi
14:18:52 27/09/2025
"Tóm gọn" Phạm Băng Băng hẹn hò trai lạ, còn mua nhà chung sống với nhau ở Nhật Bản?"Tóm gọn" Phạm Băng Băng hẹn hò trai lạ, còn mua nhà chung sống với nhau ở Nhật Bản?
13:16:11 27/09/2025
Touliver trực tiếp có động thái thể hiện thái độ với Tóc TiênTouliver trực tiếp có động thái thể hiện thái độ với Tóc Tiên
12:42:23 27/09/2025
Lý do 'Mưa đỏ' rời rạpLý do 'Mưa đỏ' rời rạp
14:55:02 27/09/2025
"Đám cưới thế kỷ" của Selena Gomez: 1 sao hạng A đột ngột rút lui, Taylor Swift quyết không "chung đụng" với rừng sao khác"Đám cưới thế kỷ" của Selena Gomez: 1 sao hạng A đột ngột rút lui, Taylor Swift quyết không "chung đụng" với rừng sao khác
12:25:40 27/09/2025

Tin mới nhất

Người Neanderthal có giọng nói như thế nào?

Người Neanderthal có giọng nói như thế nào?

10:11:00 26/09/2025
Người Neanderthal, những người họ hàng đã tuyệt chủng của chúng ta, từ lâu bị gán hình ảnh những sinh vật tiền sử thô lỗ, chỉ biết gầm gừ.
Lõi Trái Đất chứa đựng những gì?

Lõi Trái Đất chứa đựng những gì?

21:04:56 24/09/2025
Lõi rắn của Trái Đất không chỉ gồm sắt, mà còn chứa cả carbon, oxy và silicon. Phát hiện này mở ra lời giải cho bí ẩn hàng thế kỷ về cách lõi hình thành và duy trì từ trường bảo vệ sự sống.
Loài cá cô đơn nhất thế giới

Loài cá cô đơn nhất thế giới

17:59:12 24/09/2025
Trong đại dương rộng lớn, một loài cá nhỏ bé nhưng đầy bí ẩn đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học và công chúng. Được mệnh danh là loài cá cô đơn nhất thế giới, cá vây chân tay (handfish) đã trở thành biểu tượng của sự mong manh
Con bò 5 chân được trả 826 triệu đồng, người đàn ông từ chối bán

Con bò 5 chân được trả 826 triệu đồng, người đàn ông từ chối bán

17:53:41 24/09/2025
Dù được trả tới 826 triệu đồng cho con bò 5 chân, người chủ vẫn quyết định không bán vì tin rằng nó là một con vật may mắn.
Cậu bé sống sót thần kỳ sau 94 phút trốn trong khoang chứa càng đáp máy bay

Cậu bé sống sót thần kỳ sau 94 phút trốn trong khoang chứa càng đáp máy bay

10:09:45 24/09/2025
Một cậu bé 13 tuổi người Afghanistan đã sống sót kỳ diệu sau khi trốn trong khoang chứa càng đáp của một chiếc máy bay chở khách thuộc hãng Kam Air.
Cô dâu 50 tuổi cưới chú rể 30 tuổi, dân mạng dậy sóng

Cô dâu 50 tuổi cưới chú rể 30 tuổi, dân mạng dậy sóng

06:51:52 24/09/2025
Một đám cưới diễn ra tại Sơn Đông (Trung Quốc) đã trở thành tâm điểm chú ý bởi sự chênh lệch tuổi tác và ngoại hình của cô dâu, chú rể. Loạt ảnh đăng tải nhanh chóng thu hút sự quan tâm của cư dân mạng.
Bí ẩn chiếc răng trên trán cá mập ma và chiến lược giao phối khác thường

Bí ẩn chiếc răng trên trán cá mập ma và chiến lược giao phối khác thường

22:32:29 23/09/2025
Khám phá về bộ răng trên trán của loài cá này không chỉ cho thấy một đặc điểm độc đáo, mà còn mở ra hướng nghiên cứu mới về sự linh hoạt và sáng tạo của quá trình tiến hóa.
Nữ công nhân nghèo bất ngờ đổi đời sau khi tìm thấy 8 viên kim cương

Nữ công nhân nghèo bất ngờ đổi đời sau khi tìm thấy 8 viên kim cương

19:47:49 23/09/2025
Mới đây, một nữ công nhân tại quận Panna, bang Madhya Pradesh (Ấn Độ) đã bất ngờ đổi đời sau khi tìm thấy 8 viên kim cương quý hiếm trong một mỏ khai thác.
Cãi nhau với vợ, người đàn ông lái ô tô đi trộm cây ATM

Cãi nhau với vợ, người đàn ông lái ô tô đi trộm cây ATM

19:03:34 23/09/2025
Sijtse Korlaar, 60 tuổi, đã cãi nhau với vợ là Waraporn Thitsathien, 37 tuổi, trước khi lái xe đến một ngân hàng ở Khon Kaen, đông bắc Thái Lan, để thực hiện vụ cướp lúc nửa đêm.
12 phụ nữ lập xóm "không đàn ông, không rắc rối"

12 phụ nữ lập xóm "không đàn ông, không rắc rối"

18:24:00 23/09/2025
Nơi đây yên bình và thân thiện. Những người muốn sống ở đây cần tuân theo 2 quy tắc đơn giản: không đàn ông và không gây rắc rối.
26 con vẹt gây tranh cãi toàn cầu

26 con vẹt gây tranh cãi toàn cầu

18:21:33 23/09/2025
Loài vẹt đuôi dài Spix màu xanh lam hiếm gặp, được tuyên bố tuyệt chủng trong tự nhiên vào năm 2019 trước khi một chương trình nhân giống nuôi nhốt bắt đầu tái du nhập chúng vào Brazil, đã trở thành trung tâm của một cuộc tranh chấp quố...
Hố đen trong vũ trụ hình thành như thế nào?

Hố đen trong vũ trụ hình thành như thế nào?

15:40:41 23/09/2025
Hố đen là những "gã khổng lồ" có khối lượng gấp hàng triệu đến hàng tỷ lần Mặt Trời của chúng ta. Chúng tạo ra lực hấp dẫn mạnh đến mức ngay cả ánh sáng cũng không thể thoát ra được.

Có thể bạn quan tâm

Ngôi nhà sạch tinh tươm của phụ nữ 49 tuổi sống một mình 19 năm khiến ai cũng ghen tị

Ngôi nhà sạch tinh tươm của phụ nữ 49 tuổi sống một mình 19 năm khiến ai cũng ghen tị

Sáng tạo

16:02:01 27/09/2025
Một phụ nữ 49 tuổi ở Tô Châu đã sống một mình suốt 19 năm. Ngôi nhà của bà trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội nhờ sự sạch sẽ, gọn gàng và tinh tế đến từng chi tiết.
AEM-47 thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực và thế giới

AEM-47 thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực và thế giới

Thế giới

15:57:19 27/09/2025
Bộ trưởng Zafrul Aziz nhấn mạnh kết quả nổi bật của AEM-57 là các bộ trưởng đã thảo luận và hoan nghênh tiến triển tốt đẹp trong việc thực hiện 18 Mục tiêu kinh tế ưu tiên (PED), trong đó có 9 PED thuộc thẩm quyền trực tiếp của AEM.
Thêm 1 cặp chị - em Vbiz lệch 11 tuổi đang muốn "đòi danh phận"?

Thêm 1 cặp chị - em Vbiz lệch 11 tuổi đang muốn "đòi danh phận"?

Sao việt

15:25:02 27/09/2025
Hậu đổ vỡ cuộc hôn nhân đầu tiên, Diệp Lâm Anh vướng nghi vấn hẹn hò tình trẻ kém 11 tuổi là Phạm Kiên. Dù không lên tiếng xác nhận nhưng loạt hint chất lượng của cả hai đã nói lên tất cả.
Kaity Nguyễn: Ngoại hình nhỏ bé không cản trở tôi vào vai tiếp viên hàng không

Kaity Nguyễn: Ngoại hình nhỏ bé không cản trở tôi vào vai tiếp viên hàng không

Hậu trường phim

15:20:44 27/09/2025
Kaity Nguyễn chia sẻ vóc dáng nhỏ bé không phải rào cản khi hóa thân thành nữ tiếp viên hàng không trong Tử chiến trên không.
Bất ngờ với MV dựng hoàn toàn bằng AI của tân binh Thoại Nghi

Bất ngờ với MV dựng hoàn toàn bằng AI của tân binh Thoại Nghi

Nhạc việt

15:18:19 27/09/2025
MV Đầu hàng đi của Thoại Nghi gây chú ý bởi được đạo diễn Phạm Vĩnh Khương thực hiện hoàn toàn bằng điện thoại, ứng dụng công nghệ AI
2 ngày 1 đêm: Lê Dương Bảo Lâm khiến anh em "bất bình" về kết quả bình chọn

2 ngày 1 đêm: Lê Dương Bảo Lâm khiến anh em "bất bình" về kết quả bình chọn

Tv show

15:16:03 27/09/2025
Tiếp nối chặng hành trình tại Vĩnh Long, 6 anh em 2 ngày 1 đêm cùng với 2 khách mời Lâm Hùng và RHYDER tiếp tục đến với những thử thách thú vị, không hài hước đời không nể của 2 ngày 1 đêm.
Khởi tố đối tượng lợi dụng quyền tự do dân chủ bôi nhọ tổ chức, cá nhân

Khởi tố đối tượng lợi dụng quyền tự do dân chủ bôi nhọ tổ chức, cá nhân

Pháp luật

15:07:57 27/09/2025
Ngô Trí Cường thường xuyên sử dụng tài khoản Facebook đăng tải các bài viết, hình ảnh, video có nội dung xúc phạm, bôi nhọ danh dự, uy tín đối với một số cá nhân, tổ chức.
Ngày ra toà, thẩm phán hỏi một câu khiến tôi bật khóc không ly hôn nữa

Ngày ra toà, thẩm phán hỏi một câu khiến tôi bật khóc không ly hôn nữa

Góc tâm tình

15:07:00 27/09/2025
Vị thẩm phán nhìn tôi, còn tôi thì đau lòng, không biết phải nói gì lúc đó. Nỗi đau cứ thế vỡ òa, tôi ôm mặt khóc nức nở.
Diễn biến vụ chủ tịch tập đoàn tổ chức tiệc 'tuyển phi' có nhiều nghệ sĩ, người mẫu

Diễn biến vụ chủ tịch tập đoàn tổ chức tiệc 'tuyển phi' có nhiều nghệ sĩ, người mẫu

Sao châu á

15:02:25 27/09/2025
Chủ tịch Tập đoàn CJ Lee Jae Hyun đối mặt đơn tố cáo gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc, yêu cầu điều tra nghi vấn ông đứng sau tiệc DJ thác loạn gây chấn động.
Con gái lấy chồng cách nhà 500m, ông bố ở Thanh Hóa khóc không ngừng

Con gái lấy chồng cách nhà 500m, ông bố ở Thanh Hóa khóc không ngừng

Netizen

14:42:52 27/09/2025
Dù con gái lấy chồng gần nhà nhưng trong giây phút tiễn con về nhà chồng, ông bố Thanh Hóa vẫn không thể kìm nén nỗi xúc động.
5 món dân dã, dễ nấu mà đậm đà cho cuối tuần mát mẻ, chị em nhớ thêm vào thực đơn đảm bảo cả nhà cực thích

5 món dân dã, dễ nấu mà đậm đà cho cuối tuần mát mẻ, chị em nhớ thêm vào thực đơn đảm bảo cả nhà cực thích

Ẩm thực

14:40:19 27/09/2025
5 món dân dã, dễ nấu mà đậm đà cho cuối tuần mát mẻ. Đều là những món đơn giản nhưng nếu biết cách nấu, chúng sẽ ngon, hấp dẫn vô cùng.