Lo âu thái quá: Đừng chủ quan, hãy gặp bác sĩ

Không ít người mắc chứng lo âu thái quá nhưng luôn tìm cách né tránh việc đi khám chuyên khoa vì họ sợ bị người khác cho là người ‘hèn yếu’ hoặc ‘điên’…

Lo âu thái quá, đừng chủ quan…hãy gặp bác sĩ

Lúc nào cũng sợ có người ‘tranh chỗ’

TS Trần Thị Hồng Thu (PGĐ BV Tâm thần Ban ngày Mai Hương) cho biết, bình thường ai cũng có lúc cảm thấy lo lắng, đặc biệt lo âu thường xuất hiện ở giai đoạn cuộc sống căng thẳng.

Tuy nhiên, lo lắng trở nên nghiêm trọng, liên tục gây trở ngại các hoạt động hàng ngày thì đây có thể là một dấu hiệu của chứng bệnh rối loạn lo âu. Chứng bệnh này có thể gặp ở cả người lớn cũng như trẻ em.

Theo đó, trẻ có thể rơi vào tình cảnh này khi quá sợ hãi đến trường, sợ hãi bị gọi lên bảng, sợ hãi khi bị bắt nạt ở lớp học… Còn người lớn thì cuộc sống càng nhiều áp lực thì càng dễ xảy ra tình trạng này.

Anh Nguyễn Minh Chiến (Hoàng Mai, Hà Nội) là trường hợp điển hình. Theo học một trường ĐH chuyên ngành kỹ thuật top đầu của Hà Nội, nhưng do chểnh mảng, nhà trường buộc anh thôi học. Anh gia nhập đội quân bán bảo hiểm. Từ nhân viên, anh phấn đấu trở thành trưởng nhóm… Công việc áp lực, luôn đòi hỏi tháng sau cao hơn tháng trước, nếu không vị trí ấy sẽ được nhường cho người khác, doanh thu sẽ tụt giảm…

Điều này khiến anh lo sợ – có người sẽ ngồi vào vị trí của mình, lúc nào cũng sợ có người rình cướp hợp đồng… Anh trở nên thủ thế, không giao tiếp với ai, ăn không ngon, ngủ không yên… Thấy bất thường, người thân bắt anh đi viện khám, nhưng chàng trai trẻ nhất quyết không đi vì sợ mọi người nghĩ mình “điên”. Mới đây, anh còn quyết định viết đơn xin nghỉ việc.

Đừng tự dằn vặt mình

TS Trần Thị Hồng Thu (PGĐ BV Tâm thần Ban ngày Mai Hương) cho biết thêm, rối loạn lo âu có các triệu chứng tương tự như rối loạn hoảng sợ, rối loạn ám ảnh cưỡng chế và các loại khác của sự lo âu, nhưng có những điểm khác nhau nhất định.

Theo đó, các triệu chứng rối loạn lo âu tổng quát có thể khác nhau, có thể bao gồm: Liên tục lo lắng, ám ảnh về mối quan tâm nhỏ hay lớn; Bồn chồn; Mệt mỏi; Khó tập trung tâm trí; Khó chịu; Cơ bắp căng thẳng hoặc đau nhức bắp thịt; Run rẩy, cảm thấy bối rối hoặc dễ dàng bị giật mình; Khó ngủ; Ra mồ hôi, buồn nôn hoặc tiêu chảy; Khó thở hoặc nhịp tim nhanh.

Có thể có lần khi lo lắng không hoàn toàn biến mất, nhưng vẫn cảm thấy lo lắng ngay cả khi không có lý do rõ ràng. Ví dụ, có thể cảm thấy lo lắng căng thẳng về sự an toàn hoặc của những người thân yêu, hoặc có thể có một cảm giác chung là một cái gì đó tồi tệ sắp xảy ra. Thậm chí có những người còn xuất hiện ý nghĩ tử tự, hoặc hành vi tìm kiếm sự điều trị khẩn cấp ngay lập tức.

Đáng lưu ý, nếu không được tư vấn hỗ trợ kịp thời, rối loạn lo âu dẫn đến lo lắng, hoặc tồi tệ hơn là dẫn đến bệnh về tinh thần và thể chất khác bao gồm: Trầm cảm; Lạm dụng thuốc; Khó ngủ (mất ngủ); Các vấn đề về tiêu hóa hay đường ruột; Nhức đầu; Nghiến răng (bệnh nghiến răng).

Để chẩn đoán mắc chứng rối loạn lo âu, các tiêu chí nêu ra trong hướng dẫn chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần (DSM). Hướng dẫn này được Hiệp hội Tâm thần Mỹ công bố và được các chuyên gia sức khỏe tâm thần sử dụng. Nếu bác sĩ nghi ngờ lo lắng có thể có một nguyên nhân y tế, họ có thể yêu cầu xét nghiệm máu hoặc nước tiểu hoặc xét nghiệm khác để tìm dấu hiệu của một vấn đề vật lý.

TS Trần Thị Hồng Thu cũng nhấn mạnh, trong khi hầu hết mọi người mắc chứng rối loạn lo âu cần trị liệu tâm lý hoặc thuốc để có được sự lo lắng dưới sự kiểm soát, tuy nhiên, thay đổi lối sống cũng có thể tạo sự khác biệt.

Đầu tiên, người mắc chứng này cần tập thể dục hàng ngày. Tập thể dục làm giảm căng thẳng mạnh mẽ, có thể cải thiện tâm trạng và giữ cho cơ thể khỏe mạnh.

Người mắc chứng rối loạn lo âu cần có chế độ ăn uống lành mạnh, tránh chất béo, thức ăn có đường… tăng cường thức ăn giàu axit béo omega-3 và các vitamin B.

Đặc biệt người mắc chứng này cần tránh uống rượu và thuốc an thần khác, điều này theo TS Hồng Thu “có thể làm trầm trọng thêm sự lo lắng”. Do đó, người bệnh cần ngủ đủ giấc, nếu không ngủ, khó ngủ nên gặp bác sĩ.

Để đối phó với chứng rối loạn lo âu, TS Hồng Thu đưa ra một số điều mà người bệnh có thể làm: Tham gia một nhóm hỗ trợ lo lắng, có thể tìm thấy sự thông cảm, sự hiểu biết và kinh nghiệm chia sẻ…

“Đừng tự mình dày vò, dằn vặt, sống trong lo âu sợ hãi, đừng bám víu vào mối quan tâm trong quá khứ…hãy tìm gặp bác sĩ tâm thần để tìm ra những gì đang làm cho bạn lo lắng và giải quyết nó…”, TS Hồng Thu khuyến cáo.