Liệu Houthi có thể gây thêm rắc rối cho xung đột ở ‘chảo lửa’ Trung Đông?

Sau hàng loạt cuộc tấn công của Mỹ, Irael và một số quốc gia khác, lực lượng Houthi dường như không chịu “thương tích nặng” mà vẫn tiếp tục gây hoang mang cho các tàu di chuyển qua Biển Đỏ.

Thủ lĩnh lực lượng Houthi ở Yemen, Abdul-Malik al-Houthi. Ảnh: IRNA/TTXVN

Trong khi đó, kể từ tháng 10/2023, Israel đã tăng cường tấn công vào các mục tiêu Hamas và Hezbollah, tiêu diệt nhiều nhân vật cấp cao và xóa sổ các cơ sở hạ tầng của hai lực lượng này tại Gaza, Liban.

Theo DW, cho đến nay, dường như không có gì có thể ngăn cản được Houthi. Ông Mike Knights tại Viện Chính sách Cận Đông Washington đánh giá: “Houthi mạnh hơn, thành thạo hơn về mặt kỹ thuật và là thành viên nổi bật của Trục kháng chiến, so với giai đoạn đầu xung đột”.

Trục kháng chiến bao gồm các nhóm vũ trang ở Gaza, Liban, Iraq và Yemen được Iran ủng hộ và có quan điểm phản đối Israel, Mỹ.

Ông Knights phân tích: “Có thể nói Houthi đã vượt qua năm xung đột mà không phải chịu thất bại lớn”.

Trong một bài phát biểu gần đây, thủ lĩnh Houthi ở Yemen đã tự hào công bố số liệu của lực lượng này trong năm qua: Houthi kiểm soát phần lớn miền Bắc Yemen, nhắm mục tiêu vào 193 tàu thuyền và phóng hơn 1.000 tên lửa cùng thiết bị bay không người lái vào kẻ thù của họ, bao gồm cả Israel.
Lãnh đạo Houthi Abdul-Malik al-Houthi khẳng định các động thái này nhằm hỗ trợ Hamas và Hezbollah.

Houthi trước đây gắn với cụm từ “lực lượng dân quân hỗn tạp đi sandal” hoặc “những người nông dân cầm súng”. Tuy nhiên, hiện nay, Houthi đã có khả năng phóng tên lửa đạn đạo vào Israel và bắn hạ thiết bị bay không người lái của Mỹ.

Houthi đang trở thành thành viên nổi bật hơn của Trục kháng chiến với thủ lĩnh al-Houthi thậm chí còn được coi là một trong những nhân vật tiềm năng thay thế thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah, người đã tử vong trong cuộc không kích của Israel vào tháng trước.

Nhà phân tích Mohammed Albasha tại Mỹ đánh giá với DW: “Houthi đã chiếm được sự chú ý”.

Các chuyên gia đã chỉ ra một số yếu tố khiến Houthi có thể gây rắc rối nhiều hơn trong thời gian tới. Đầu tiên, khoảng cách của họ với Israel là một lợi thế. Không giống Hezbollah và Hamas, Houthi cách Israel hơn 2.000 km.

Houthi cũng đã tham gia chiến đấu trong nhiều thập niên. Và qua quãng thời gian này, Houthi đã phi tập trung hóa mọi khía cạnh trong hoạt động của lực lượng, từ nguồn cung cấp nhiên liệu, thực phẩm, đến sản xuất vũ khí. Căn cứ nơi thành viên Houthi ẩn náu nằm trong các ngọn núi, đường hầm của Yemen, gây khó cho các cuộc không kích.

Houthi cũng đã thiết lập các mối liên hệ xa hơn. Lực lượng này có văn phòng tại Iraq và tự nhận đã tấn công Israel bằng cách hợp tác với các lực lượng vũ trang tại Iraq.

Houthi cũng nhận được hỗ trợ vũ khí tốt từ Iran. Nhà nghiên cứu Albasha giải thích: “Trước ngày 7/10/2023, Iran cung cấp cho Houthi các phiên bản tên lửa và thiết bị bay không người lái cũ. Hiện tại, Houthi đang phóng biến thể đã sửa đổi của tên lửa đạn đạo tầm trung Kheibar Shekan của Iran”.

Ngoài ra, ông Knights lập luận rằng Yemen sẽ là địa điểm lý tưởng cho các tên lửa bởi vị trí địa lý và khả năng giấu vũ khí trong núi.

Lực lượng Houthi tuần hành phản đối các cuộc không kích của Mỹ và Israel tại thủ đô Sanaa (Yemen) ngày 22/1. Ảnh: AFP/TTXVN

Đáng chú ý, với vị trí gần Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Houthi cũng có khả năng tấn công các nước này, gia tăng gián đoạn hoạt động thương mại, kinh doanh toàn cầu. Tuần trước, khi tuyên bố tấn công tên lửa vào Israel, người phát ngôn của Houthi cảnh cáo rằng tất cả lợi ích của Mỹ và Anh trong khu vực đều “nằm trong tầm bắn của chúng tôi”.

Nếu Israel tấn công các cơ sở dầu mỏ của Iran để trả đũa cho cuộc tấn công tên lửa tối 1/10 của Tehran, Houthi có thể đáp trả bằng cách nhắm vào các cơ sở năng lượng của các đồng minh Mỹ. Houthi từng phóng tên lửa vào cơ sở sản xuất dầu của Saudi Arabia vào tháng 3/2021.

“Đó chắc chắn là điều đáng lo ngại. Houthi có thể tấn công cơ sở hạ tầng của các nước láng giềng trong khi Iran thả mìn Eo biển Hormuz “, Mick Mulroy – cựu phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói. Theo ông Mulroy, viễn cảnh này sẽ dẫn đến đóng băng vận chuyển năng lượng ra khỏi khu vực, kích hoạt làn sóng chấn động về kinh tế.