Liên hợp quốc sa thải các nhân viên bị tố liên quan đến vụ đột kích ngày 7/10/2023 của Hamas

Chương trình Cứu trợ Liên hợp quốc dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA) ngày 26/1 tuyên bố cơ quan này đã sa thải một số nhân viên bị Israel cáo buộc có liên quan đến cuộc đột kích hôm 7/10/2023 của Hamas vào miền Nam Israel khiến hơn 1.200 người thiệt mạng.

Người dân Palestine phải rời bỏ nhà cửa theo lệnh của Israel tại thành phố Khan Younis, miền Nam Dải Gaza ngày 26/1/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Người đứng đầu UNRWA ông Philippe Lazzarini tuyên bố sẽ “có trách nhiệm, kể cả truy tố hình sự” bất kỳ nhân viên UNRWA nào bị phát hiện tham gia vào các hành động khủng bố.

Phản ứng trước động thái sa thải, ông Stephane Dujarric – người phát ngôn của Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres cho biết lãnh đạo cơ quan này cam kết sẽ tiến hành đánh giá độc lập khẩn cấp và toàn diện về UNRWA.

Trong một tuyên bố mới đây, Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay họ vô cùng quan ngại trước những cáo buộc chống lại UNRWA và đã tạm dừng tài trợ bổ sung trong khi xem xét những cáo buộc này và các bước mà LHQ đang thực hiện để giải quyết chúng vấn đề. Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, có khoảng 12 nhân viên có thể đã tham gia cuộc đột kích.

Ngày 25/1, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã trò chuyện với ông Antonio Guterres để nhấn mạnh sự cần thiết của một cuộc điều tra kỹ lưỡng và nhanh chóng về vấn đề này.

Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh UNRWA đóng một vai trò quan trọng trong việc cung cấp hỗ trợ cứu sinh cho người Palestine, bao gồm thực phẩm thiết yếu, thuốc men, nơi trú ẩn và hỗ trợ nhân đạo quan trọng khác.

“Công việc của họ đã cứu được nhiều mạng sống. Điều quan trọng là UNRWA phải giải quyết những cáo buộc này, thực hiện mọi biện pháp khắc phục thích hợp, bao gồm cả việc xem xét lại các chính sách và thủ tục hiện có của mình”, Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ.

Sau đó một ngày, Bộ Ngoại giao Israel cho biết họ mong đợi “một cuộc điều tra khẩn cấp của UNRWA về sự liên quan của các nhân viên trong vụ tấn công khủng bố ngày 7/10″.

Đại sứ Israel tại LHQ Gilad Erdan cho biết hành động sa thải đã chứng minh những tuyên bố lâu nay rằng các nhân viên của UNRWA là cộng tác viên của tổ chức Hamas.

Mối quan hệ giữa Israel và UNRWA ngày càng xấu đi trong những ngày gần đây khi cơ quan này cho biết xe tăng đã pháo kích vào một nơi trú ẩn dành cho người di tản ở thành phố chính Khan Younis phía Nam Gaza hôm 24/1. Theo UNRWA, hàng chục nghìn người tại nơi trú ẩn đó phải sơ tán và vụ pháo kích bằng xe tăng đã giết chết 13 người.

Khi được hỏi về vụ việc, quân đội Israel trả lời đang tiến hành đánh giá kỹ lưỡng hoạt động của các lực lượng trong khu vực lân cận, đồng thời cho biết thêm họ đang xem xét khả năng cuộc tấn công là kết quả từ hỏa lực Hamas.

Người đứng đầu UNRWA Lazzarini chỉ trích vụ bắn phá ngày 24/1 là “sự coi thường trắng trợn các quy tắc chiến tranh cơ bản”, do khu trú ẩn này đã được đánh dấu là cơ sở của Liên hợp quốc và tọa độ của nó được chia sẻ với chính quyền Israel. Quân đội Israel là lực lượng duy nhất được biết có xe tăng hoạt động ở Dải Gaza.

Trong những năm gần đây, UNRWA luôn chật vật để đáp ứng các yêu cầu tài trợ. Tình trạng thiếu hụt ngân sách kinh niên của cơ quan này trở nên trầm trọng hơn vào năm 2018 khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cắt hỗ trợ cho cơ quan này.

Tuy nhiên, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã khôi phục hoàn toàn khoản hỗ trợ, cung cấp 340 triệu USD trong năm 2022, trở thành nhà tài trợ lớn nhất của cơ quan này.

Theo cơ quan y tế do Hamas phụ trách, ít nhất 26.083 người Palestine, khoảng 70% trong số đó là phụ nữ, trẻ nhỏ và thanh thiếu niên, đã thiệt mạng ở Dải Gaza trong các cuộc ném bom và tấn công trên bộ của Israel kể từ đầu tháng 10/2023.