Liên Hợp Quốc quan ngại luật an ninh Hong Kong

Văn phòng Nhân quyền LHQ lo ngại các điều khoản “mơ hồ và quá rộng” trong luật an ninh Hong Kong có thể khiến các nhà hoạt động bị bắt.

“Chúng tôi được báo rằng những vụ bắt bớ theo luật được thực hiện ngay lập tức, dù chưa có đầy đủ thông tin và chưa rõ về phạm vi của các tội danh”, phát ngôn viên Văn phòng Quyền con người Liên Hợp Quốc Rupert Colville nói trong cuộc họp báo hôm nay tại Geneva, Thụy Sĩ.

Luật an ninh Hong Kong, có hiệu lực từ ngày 1/7, hình sự hóa 4 loại tội phạm an ninh quốc gia gồm ly khai, lật đổ, khủng bố và thông đồng với nước ngoài hoặc các phần tử bên ngoài để gây nguy hiểm cho an ninh. Cảnh sát Hong Kong bắt khoảng 370 người tham gia biểu tình phản đối luật an ninh ngay ngày đầu có hiệu lực, trong đó 10 người bị buộc tội theo đạo luật này.

“Chúng tôi quan ngại rằng định nghĩa về một số tội danh trong luật là mơ hồ và quá rộng, không phân biệt đầy đủ giữa hành vi bạo lực và phi bạo lực. Điều này có thể dẫn đến cách giải thích mang tính phân biệt hoặc mang tính cá nhân trong thực thi đạo luật, có thể làm suy yếu hoạt động bảo vệ nhân quyền”, Colville nói.

Colville cho rằng tội danh “thông đồng với nước ngoài hoặc các phần tử bên ngoài” có thể khiến các nhà hoạt động bị truy tố vì thực thi quyền tự do ngôn luận, lập hội nhóm và hội họp hòa bình. Các điều khoản trong đạo luật đảm bảo cho suy đoán vô tội cùng các quyền đối với thủ tục tố tụng và xét xử công bằng phải được giữ nguyên, phù hợp với các hiệp ước quốc tế bảo vệ quyền dân sự và chính trị, theo Colville.

Cảnh sát Hong Kong bắt một người biểu tình (ngồi dưới đất), ngày 1/7. Ảnh: AFP.

Bắc Kinh bị nhiều nước chỉ trích khi quyết định áp luật an ninh mới với đặc khu hành chính Hong Kong. Những người biểu tình ủng hộ phe dân chủ tại Hong Kong và nhiều quốc gia cho rằng đạo luật vi phạm nguyên tắc “một quốc gia, hai chế độ”, vốn được quy định trong Tuyên bố chung Anh-Trung năm 1984, làm xói mòn quyền tự trị của Hong Kong.

Quốc hội Mỹ thông qua dự luật Quyền tự trị Hong Kong và trình lên Tổng thống Donald Trump. Theo dự luật này, Mỹ sẽ áp lệnh trừng phạt đối với các cá nhân, doanh nghiệp hỗ trợ Trung Quốc thực thi luật an ninh, hạn chế quyền tự chủ của Hong Kong. Đối tượng bị trừng phạt có thể là các quan chức Trung Quốc, cảnh sát Hong Kong hoặc các ngân hàng hợp tác với những quan chức thực thi luật an ninh.

Dự luật Quyền tự trị Hong Kong sẽ trở thành luật khi được Trump ký thông qua. Tuy nhiên, Nhà Trắng chưa bình luận liệu Trump có ký dự luật này hay không.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và nhiều nghị sĩ Mỹ thể hiện sự bất bình khi Trung Quốc thông qua luật an ninh mới. Liên minh châu Âu (EU) nói luật có nguy cơ gây suy yếu nghiêm trọng mức độ tự trị cao của Hong Kong, đồng thời tác động tiêu cực đến sự độc lập tư pháp và pháp trị tại đặc khu.

Anh thông báo cho phép ba triệu người Hong Kong đủ điều kiện nhận hộ chiếu hải ngoại Anh, cùng những người phụ thuộc định cư ở nước này và có cơ hội nhập tịch. Quy định nhập cư mới sẽ được thực hiện “trong vài tháng tới”, Bộ Ngoại giao Anh cho biết.

Trung Quốc bác bỏ các cáo buộc cho rằng luật an ninh làm suy giảm quyền tự trị của Hong Kong. Bắc Kinh cũng yêu cầu các nước không can thiệp công việc nội bộ liên quan tới vấn đề Hong Kong.