Liên hợp quốc nỗ lực thúc đẩy thông thương hàng hóa từ Nga và Ukraine

Điều phối viên của Liên hợp quốc (LHQ) về Ukraine, Amin Awad cho rằng cần tiến hành thêm nhiều cuộc thương lượng để đạt được thỏa thuận xuất khẩu hàng hóa từ Nga như một phần trong trong kế hoạch đã được thống nhất nhằm khôi phục xuất khẩu thực phẩm của Ukraine.

Chuyển lúa mì lên xe tải tại làng Bogatoye ở Izmail, Ukraine, ngày 24/3/2022. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Trong cuộc họp báo trực tuyến từ Geneva (Thụy Sĩ) ngày 3/6, ông Amin Awad cho biết đã đạt được sự thông nhất trên nguyên tắc từ Nga về vấn đề này, nhưng cần có thêm các cuộc đàm phán để hỗ trợ hoạt động xuất khẩu của Nga.

Trong tuyên bố một ngày trước đó, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres bày tỏ hy vọng sớm giải tỏa cuộc khủng hoảng lương thực hiện nay, tuy nhiên ông lưu ý rằng các cuộc thương lượng về bất kỳ thỏa thuận nhằm gỡ bỏ lệnh chặn các lô hàng xuất khẩu như ngũ cốc vẫn chưa có kết quả.

Nga và Ukraine lần lượt là các nước xuất khẩu lúa mỳ lớn nhất và lớn thứ 5 thế giới. Hai nước này đóng góp 19% nguồn cung lúa mạch thế giới, 14% lúa mỳ và 4% ngô, chiếm hơn 30% lượng ngũ cốc xuất khẩu toàn cầu. Tuy nhiên, xung đột giữa Nga và Ukraine đã khiến hoạt động xuất khẩu ngũ cốc và nhiều loại hàng hóa bị đình trệ, gây ra cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu với giá ngũ cốc, dầu nấu ăn, nhiên liệu và phân bón tăng vọt.

Trong diễn biến liên quan, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko ngày 3/6 tuyên bố nước này sẵn sàng thảo luận về khả năng nước này trở thành trạm trung chuyển ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine.

Trước đó, hãng thông tấn quốc gia Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ dẫn các nguồn tin ngoại giao cho biết nước này cùng với Nga, Ukraine và Liên hợp quốc (LHQ) đang chuẩn bị lộ trình mở một hành lang để các tàu vận tải lương thực rời khỏi Ukraine một cách an toàn.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu xác nhận LHQ đã đề nghị thiết lập nhóm tiếp xúc 4 bên – gồm Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ – nhằm giải quyết hoạt động di chuyển của các tàu chở ngũ cốc từ các cảng của Ukraine và Ankara đã đồng ý về mặt nguyên tắc với đề nghị của LHQ.

Các bên đang có kế hoạch nhóm họp tại Istanbul trong vài ngày tới để thảo luận chi tiết về lộ trình di chuyển an toàn cho những con tàu chở lương thực. Hội nghị cũng dự định thiết lập một nền tảng tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) nhằm duy trì liên lạc giữa Nga và Ukraine liên quan tới hoạt động di chuyển an toàn của các tàu chở lương thực, với dự kiến khoảng 20 triệu tấn ngũ cốc được xuất khẩu ra các thị trường thế giới.