Liên doanh để… bán đất sản xuất của dân

Theo hợp đồng liên doanh, Cty CP Tân Phương (xã Krông Na, huyện Buôn Đôn) đầu tư trồng caosu trên đất của dân, khi có sản phẩm người dân góp đất được hưởng 20%. Nhưng Cty này không thực hiện đúng cam kết mà bán đất để trục lợi, khiến những hộ dân góp đất có nguy cơ trắng tay.

Từ hợp đồng liên doanh…

Năm 2003, UBND tỉnh Đắc Lắc có quyết định giải quyết đất ở, đất sản xuất cho các hộ đồng bào dân tộc thiểu số thiếu đất tại xã Krông Na, huyện Buôn Đôn theo Quyết định 132/2002/QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đến năm 2008, DNTN Năm Hường (nay là Cty CP Tân Phương) đã ký hợp đồng liên kết với 231 hộ có đất, diện tích 240ha để trồng caosu và rừng nguyên liệu tại các tiểu khu 478 và 481.

Theo các hợp đồng này, khi khai thác mủ caosu, người dân góp đất được hưởng 20% sản phẩm/năm. Sau khi kết thúc hợp đồng, Cty Tân Phương sẽ “trả lại đất liên kết như hiện trạng ban đầu” cho người dân. Quá trình thực hiện hợp đồng liên kết, đến nay đã có 172ha caosu được trồng trong khu vực dự án, song những người dân tộc thiểu số góp đất vào Cty CP Tân Phương đang có nguy cơ trắng tay.

Bà H’Bhéc BYă – buôn Trí B – cho biết: “Chỗ đất Nhà nước cấp cho, trước đây mình trồng lúa và bắp, mỗi năm cũng thu được cả chục triệu đồng. Từ khi ký hợp đồng với Cty Tân Phương, mình không biết ai trồng caosu trên đất của mình nữa. Người trồng caosu nói đất này họ mua của Cty Tân Phương rồi, không có liên quan gì tới mình hết”.

Cũng vì thiếu vốn đầu tư, chị H’Phiên BYă – cùng buôn với bà H’Bhéc – góp 1ha đất vào Cty Tân Phương. Bây giờ H’Phiên không biết ai là chủ vườn caosu 5 năm tuổi trên đất của mình, lần nào chị đến khu vực này cũng đều bị xua đuổi. Như vậy, sau khi được Nhà nước cấp đất sản xuất, hầu hết các hộ thụ hưởng chương trình 132 ở xã Krông Na vẫn hoàn… thiếu đất. Còn 20% lợi nhuận trên đất như cam kết của Cty Tân Phương thì không còn hy vọng.

…đến hợp đồng bán đất

Theo tìm hiểu của phóng viên, sở dĩ những người dân góp đất bị “hất cẳng” là do Cty Tân Phương không đầu tư vốn trồng caosu, mà bán đất liên doanh cho những cá nhân khác để thu lợi. Trong đó Cty Tân Phương giao cho ông Nguyễn Văn Ảnh 200ha, ông Ảnh bán lại toàn bộ cho các ông Thiều Hải Nhân, Vũ Bá Nhượng và Phạm Xuân Thiệu. Tương tự, Cty giao cho ông Nguyễn Văn Hường 83ha, ông Hường bán lại cho ông Thiện 20ha, trồng caosu được 10ha…

Bị Cty Tân Phương bán đất, người dân chỉ còn lại những bản hợp đồng liên doanh.

Do bị mua đi bán lại nhiều lần, Cty CP Tân Phương không kiểm soát được việc trồng caosu trên đất liên doanh. Đến nay, trên diện tích 172ha caosu có tới 21 ông chủ đến từ các tỉnh Tây Ninh, Bình Phước, Kiên Giang, TP.Hồ Chí Minh… Những người này đã bỏ tiền ra mua đất, đầu tư trồng caosu nên không có nghĩa vụ gì với hơn 200 hộ dân là chủ đất liên doanh.

Ông Trần Văn Nhượng – Chủ tịch UBND huyện Buôn Đôn – cho biết, Cty CP Tân Phương ký hợp đồng với dân và trồng caosu trên đất 132 khi chưa lập đề án, chưa được cấp thẩm quyền phê duyệt là sai. Việc Cty sang nhượng đất cho các hộ dân ngoài tỉnh với danh nghĩa là cổ đông góp vốn cũng không đúng pháp luật. Do vậy UBND huyện đã đề nghị thường trực Huyện ủy thống nhất thu hồi chủ trương liên doanh giữa Cty Tân Phương với các hộ dân có đất 132 và chỉ đạo Công an huyện tiếp tục điều tra, làm rõ các sai phạm của Cty này để xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo laodong