LHQ cảnh báo sự trỗi dậy của ‘chủ nghĩa gia trưởng’

Trước làn sóng phản đối quyền phụ nữ gia tăng, 193 quốc gia thành viên Liên hợp quốc (LHQ) đã cam kết thúc đẩy bình đẳng giới trên hơn một chục lĩnh vực nhằm đạt được các mục tiêu bình đẳng giới.

Ngày 8/3/2025 (giờ địa phương), hàng vạn phụ nữ đã đổ xuống những trục đường trung tâm ở Thủ đô Mexico nhân Ngày Quốc tế Phụ nữ, đồng loạt lên tiếng đòi chấm dứt bạo lực và bất bình đẳng giới. Ảnh minh họa: Phi Hùng/PV TTXVN tại Mexico

Trong tuyên bố thông qua ngày 10/3 tại cuộc họp thường niên của Ủy ban Địa vị Phụ nữ ( CSW), cơ quan hàng đầu của LHQ về thúc đẩy quyền của phụ nữ và tr.ẻ e.m gái, các nước cho rằng nam giới và tr.ẻ e.m trai phải là “các đồng minh và đối tác chiến lược” để đạt được mục tiêu bình đẳng giới. Tuyên bố công nhận những tiến bộ đạt được trong việc thực hiện tuyên bố Bắc Kinh nhưng đồng thời cũng khẳng định sau 30 năm, chưa có nước nào trên thế giới đạt được bình đẳng giới. Các tiến bộ trong lĩnh vực này tiến triển chậm và không đồng đều, với những khoảng cách và trở ngại lớn cần vượt qua.

Bản tuyên bố dài 8 trang kêu gọi có các hành động cụ thể để thúc đẩy bình đẳng giới như thúc đẩy phụ nữ tiếp cận tín dụng và khởi nghiệp; giảm gánh nặng công việc không lương của phụ nữ bằng cách mở rộng hệ thống chăm sóc tr.ẻ e.m, người cao tuổ.i và người khuyết tật; thúc đẩy phân chia công việc gia đình công bằng giữa nam và nữ; thu hẹp khoảng cách giới tính trong lĩnh vực kỹ thuật số để tất cả phụ nữ có thể hưởng lợi từ công nghệ và đổi mới; đảm bảo giáo dục chất lượng cho tr.ẻ e.m gái và việc học tập suốt đời cho phụ nữ; thực hiện các kế hoạch quốc gia về phòng ngừa và xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ và tr.ẻ e.m gái.

Đáng chú ý, tuyên bố cũng khuyến khích các quốc gia thành viên đề cử phụ nữ cho vị trí Tổng Thư ký LHQ vào năm tới, khi nhiệm kỳ của Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres kết thúc. Trong suốt lịch sử LHQ, tổ chức này chưa từng có nữ Tổng Thư ký.

Trong một phát biểu tại cuộc họp, Tổng thư ký Guterres cho rằng phụ nữ phải có tiếng nói trong mọi quyết định ở mọi cấp độ và rằng các biện pháp như hệ thống hạn ngạch và bổ nhiệm có mục tiêu đã chứng minh hiệu quả trong việc thúc đẩy bình đẳng giới. Cũng theo ông, các quyền của phụ nữ đang bị “giới hạn” và những thành quả về bình đẳng giới mà khó khăn lắm mới đạt được đang bị đẩy lùi. Người đứng đầu tổ chức đa phương lớn nhất thế giới lên án các cuộc tấ.n côn.g nhằm vào quyền sinh sản, loại bỏ các sáng kiến thúc đẩy bình đẳng giới và sự gia tăng trở lại của “ chủ nghĩa gia trưởng” dưới hình thức mới, dẫn đến sự kìm hãm hành động và phá hủy các tiến bộ đã đạt được.

Ngoài ra, cũng theo ông Guterres, chênh lệch lương theo giới vẫn ở mức 20%. Trên toàn cầu, cứ 3 phụ nữ thì có 1 người chịu cảnh bạo lực và nạn xâm hại tìn.h dụ.c nghiêm trọng ở các vùng xung đột vẫn đang xảy ra từ Haiti đến Sudan. Ông kêu gọi áp dụng công nghệ mới, trong đó có trí tuệ nhân tạo (AI), để tạo các nền tảng chống bạo lực và lạm dụng, chống lại sự co.i thườn.g phụ nữ và sự bắt nạt trực tuyến. Theo số liệu thống kê, có tới 95% hình ảnh deepfake trực tuyến là hình ảnh khiê.u dâ.m và có tới 90% trong số này là về phụ nữ.

Theo một báo cáo mới được công bố hồi tuần trước của UN Women, có gần 25% chính phủ trên thế giới báo cáo đã có sự phản đối đối với việc gia tăng quyền cho phụ nữ trong năm ngoái. Tuy nhiên, theo Giám đốc chương trình và chính sách của UN Women, Sarah Hendriks, con số này có thể chưa phản ánh đúng tình trạng thực tế, cho thấy “môi trường cản trở phụ nữ đang dần tăng lên”.

Cuộc họp của CSW năm nay đán.h dấu kỷ niệm 30 năm diễn ra Hội nghị Phụ nữ Bắc Kinh năm 1995, nơi các quốc gia đã xây dựng lộ trình cho việc đạt được bình đẳng giới.