LHQ ấn định thời gian thông qua Hiệp ước Biển khơi
Ngày 18/4, Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) đã ra nghị quyết ấn định thời gian chính thức thông qua Hiệp ước Biển khơi, văn kiện lịch sử của tổ chức này vào tháng 6 tới.
Quang cảnh phiên họp Đại hội đồng LHQ ngày 29/3/2023. Ảnh minh họa: Thanh Tuấn/Pv TTXVN tại Mỹ
Văn bản hiệp ước đã được các bên thống nhất vào tháng 3 vừa qua, sau 15 năm thảo luận và 4 năm đàm phán chính thức. Hiệp ước sẽ là cơ sở pháp lý cho việc mở rộng phạm vi bảo vệ môi trường ra các vùng biển quốc tế trên toàn thế giới.
Hiệp ước trước tiên cần được các chuyên gia pháp lý xem xét và chuyển ngữ sang 6 thứ tiếng chính thức của LHQ. Cuộc họp thông qua hiệp ước dự định diễn ra trong các ngày 19-20/6. Sau đó, từng nước thành viên sẽ tiến hành phê chuẩn. Hiệp ước cần được tối thiểu 60 nước phê chuẩn để có hiệu lực áp dụng.
Hiện tại, hầu hết các khu vực biển được bảo vệ đều nằm trong lãnh hải của các nước thành viên LHQ. Hiệp ước sẽ mở rộng phạm vi bảo vệ môi trường ra bên ngoài vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của các quốc gia, vốn mở rộng 200 hải lý (370 km) tính từ đường cơ sở. Hơn 60% đại dương nằm bên ngoài vùng EEZ. Hiệp ước cũng yêu cầu nghiên cứu tác động đối với môi trường từ các hoạt động như thăm dò, khai thác vùng biển sâu.
Theo các nhà khoa học, việc bảo vệ biển khơi cũng là bảo vệ sự đa dạng sinh học biển, vốn đóng vai trò to lớn trong việc tạo ra oxy cũng như hấp thụ carbon dioxide, góp phần bảo vệ môi trường. Thực tế hiện nay cho thấy biển và đại dương đang đối mặt các nguy cơ từ ô nhiễm môi trường, hiện tượng Trái đất ấm lên và tình trạng đ.ánh bắt quá mức.
Tổng Thư ký LHQ kêu gọi các nước nhất trí về hiệp ước bảo vệ các vùng biển quốc tế
Ngày 2/3, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres hối thúc các nước nhất trí về một hiệp ước "mạnh mẽ và tham vọng" nhằm bảo vệ các vùng biển quốc tế trong bối cảnh các cuộc đàm phán trong khuôn khổ Hội nghị liên chính phủ lần thứ 6 (IGC6) sắp kết thúc.
Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres. Ảnh: THX/TTXVN
Trong thông điệp gửi tới các nhà đàm phán, ông Guterres nói rằng: "Các đại dương của chúng ta đang chịu sức ép trong nhiều thập kỷ qua. Chúng ta không thể phớt lờ tình trạng khẩn cấp của các đại dương". Các tác động của biến đổi khí hậu, sự mất đa dạng sinh học và ô nhiễm đang được cảm nhận rõ rệt trên toàn cầu, ảnh hưởng đến môi trường, sinh kế và cuộc sống của con người. Tổng thư ký Liên hợp quốc nhấn mạnh nếu cuộc họp của LHQ thông qua một thỏa thuận "mạnh mẽ và tham vọng", thế giới có thể đạt được bước tiến quan trọng, đảo ngược xu hướng này và nâng cao "sức khỏe" của các đại dương cho thế hệ tiếp theo.
Sau hơn 15 năm triển khai các cuộc thảo luận chính thức và không chính thức, đây là lần thứ 3 trong chưa đầy 1 năm qua, các nhà đàm phán quy tụ tại New York (Mỹ) với mong muốn đây sẽ là vòng đàm phán cuối cùng, mang lại kết quả cụ thể là một "Hiệp ước biển quốc tế". Hội nghị dự kiến kết thúc ngày 3/3.
Vùng biển quốc tế là tất cả những phần biển không thuộc vùng đặc quyền kinh tế, lãnh hải hay nội thủy của một quốc gia cũng như không nằm trong vùng nước quần đảo của một quốc gia quần đảo. Dù chiếm tới hơn 60% diện tích các đại dương trên thế giới và gần 50% diện tích bề mặt Trái Đất, các vùng biển quốc tế lại nhận được rất ít sự quan tâm so với các vùng biển duyên hải. Các hệ sinh thái đại dương đang bị đe dọa nghiêm trọng do tình trạng biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và khai thác thủy sản bừa bãi dù đây là nơi tạo ra tới 50% lượng oxy cho Trái Đất và góp phần quan trọng giảm thiểu tình trạng ấm lên toàn cầu nhờ hấp thu phần lớn lượng CO2 thải ra từ hoạt động của con người.
Bản thảo Hiệp ước biển quốc tế hiện còn nhiều điều khoản mở và nhiều lựa chọn về một số vấn đề quan trọng mà các bên chưa thể nhất trí. Hiện các bên vẫn bất đồng về cách thiết lập các khu vực bảo tồn biển. Các đoàn đàm phán còn tranh cãi về việc phân chia lợi nhuận thu được từ các vật chất mới được phát hiện dưới lòng biển. Các nước đang phát triển vốn không đủ phương tiện để tiến hành các hoạt động nghiên cứu tốn kém cũng lo ngại bị bỏ lại phía sau trong khi các nước khác hưởng lợi lớn. Mặc dù vậy, với tiến bộ đáng kể đạt được trong cuộc đàm phán những ngày gần đây, giới quan sát bày tỏ lạc quan các nhà đàm phán rất có thể sẽ nhất trí về hiệp ước này.
Vụ nổ đường ống Nord Stream: Thụy Điển kêu khó, Nga sẽ không "buông tay" Cơ quan Công tố Thụy Điển ngày 6-4 cho biết sẽ khó xác định thủ phạm phá hoại đường ống Nord Stream ở biển Baltic vào năm ngoái. Các vụ nổ vào tháng 9-2022 trên hai đường ống Nord Stream 1 và Nord Stream 2, được xây dựng để vận chuyển khí đốt của Nga tới Đức. Các vụ nổ xảy ra trong...
