LHA-6 America “đè bẹp” tàu sân bay Nga, Trung, Ấn (1)

Ngày 05-11 vừa qua, Mỹ đã bí mật thử nghiệm siêu tàu đổ bộ đầu tiên thuộc lớp America LHA-6 tại một địa điểm bí mật. Phát triển lớp tàu đổ bộ siêu hạng này là một phần trong chiến lược xây dựng “lực lượng trên biển thế kỷ XXI” của hải quân Mỹ, trong đó nổi bật là tái cơ cấu lực lượng hải quân, chú trọng xây dựng 12 nhóm tác chiến đổ bộ, mỗi nhóm có ít nhất là 3 tàu đổ bộ tấn công.

Hoàn cảnh ra đời của tàu đổ bộ lớp Amerrca

Hải quân Mỹ xác định, ngoài 11 tàu sân bay (10 tàu sân bay hiện có) và thêm tàu sân bay khổng lồ USS Gerald R. Ford (CVN-78) mà hải quân Mỹ đang chế tạo) sẽ hình thành quả đấm sắt tiến công thứ nhất; 12 “hạm đội” tấn công viễn chinh, 9 nhóm tàu tác chiến mặt nước và 04 biên đội tàu ngầm hạt nhân tiến công lớp Ohio cải tiến sẽ hình thành quả đấm sắt tấn công thứ 2.

Với phương châm chỉ đạo đó, hải quân Mỹ đã đặc biệt coi trọng phát triển tàu tác chiến đổ bộ, nhấn mạnh cần phải xây dựng và duy trì 12 cụm đổ bộ tấn công, nòng cốt của mỗi cụm là 3 tàu đổ bộ và tăng cường thêm 4 tàu tác chiến. Kỳ hạm của nhóm tàu đổ bộ sẽ là LHA-6 “America”, 2 tàu còn lại là tàu vận tải đổ bộ lớp “San Antonio” (LPD) và tàu đổ bộ lớp “Whidbey Island” (LSD).

Lực lượng tàu tác chiến trực thuộc biên đội sẽ bao gồm 1 tuần dương hạm lớp Ticonderoga và 1 tàu khu trục tên lửa lớp Arleigh Burke (2 loại này được trang bị hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis); 1 tàu hộ vệ tên lửa và 1 tàu ngầm tấn công tên lửa hạt nhân. Để thay thế các tàu đổ bộ tấn công lớp Tarawa đã già cũ, Mỹ quyết định triển khai nghiên cứu, chế tạo tàu đổ bộ tấn công thế hệ mới nhất thuộc lớp “America”.

Tàu đổ bộ tấn công LHA-6 “America” đã lặng lẽ thử nghiệm trên biển ngày 05-11 vừa qua

Hải quân Mỹ đã ký hợp đồng chế tạo “America” với Tập đoàn công nghiệp đóng tàu Hungtington Ingalls vào năm 2006. Bước sang năm 2007 nó bắt đầu khởi công chế tạo, tháng 6-2012 hạ thủy và tiến hành chạy thử. Dự kiến sau khi bàn giao cho hải quân Mỹ, nó sẽ triển khai tại cảng chính là San Diego, California để thay thế cho tàu LHA-5 “Peleliu” lớp Iwo Jima đã phục vụ trong lực lượng hải quân được 33 năm.

Tàu lớp “America” có chiều dài 257m, rộng 32m, lượng giãn nước 4,5 vạn tấn, vận tốc tối đa 25 hải lý/h, với động cơ Diezen – tuốc bin khí. Nó có thể mang theo 1.687 lính hải quân đánh bộ và 1.060 thủy thủ (65 sĩ quan), khi biên chế đầy đủ phi công và nhóm bảo đảm không quân hạm, con số này có thể lên đến 3.000 người – một con số kỷ lục đối với bất cứ tàu đổ bộ tấn công nào.

Hải quân Mỹ dự định đóng mới 3 tàu thuộc lớp này, trị giá mỗi chiếc khoảng 2,4 tỷ USD. Ngày 31/5/2012, họ đã ký tiếp hợp đồng đóng chiếc thứ 2 thuộc lớp “America” là tàu LHA-7 “Tripoli”, trị giá hợp đồng 2,38 tỉ USD, dự kiến đến năm 2018 sẽ hoàn thành. Tuy nhiên, do chi phí phát sinh đóng chiếc LHA-6 America đã lên đến 3,4 tỷ USD làm cho hải quân Mỹ phải lùi thời hạn triển khai đóng tàu LHA-7 đến tận năm 2018.

LHA-5 “Peleliu” lớp Iwo Jima với tiêm kích cất cánh trên đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng AV-8B Harrier-II sẽ được thay thế bởi LHS-6 America

Khả năng tự vệ và tự bảo đảm xuất sắc

Mặc dù là tàu đổ bộ nhưng “America” được trang bị hỏa lực khá mạnh, chú trọng vào hệ thống phòng không. LHA-6 được trang bị 2 hệ thống pháo phòng không 6 nòng, tầm gần loại 20mm MK-15 Block 1B “Phalanx”; 2 hệ thống phóng tên lửa phòng không tầm gần RIM-116 “RAM”, mỗi hệ thống gồm 21 ống phóng; 2 bệ phóng tên lửa phòng không tầm trung RIM-162 “Sea Sparrow” cải tiến (ESSM) và 7 khẩu súng máy phòng không MZ.

Không kể các tàu sân bay hạt nhân, các tàu sân bay thông thường lớn nhất thế giới hiện nay là của Nga với Kuznetsov, Trung Quốc với Liêu Ninh và Ấn Độ là INS Vikramaditya… Thường các tàu sân bay kiểu cổ điển như trên không có khả năng hoạt động độc lập vì năng lực tự bảo đảm và tự vệ kém, đi kèm theo nó là biên đội tàu bảo vệ đông đảo, làm nhiệm vụ chống ngầm, chống hạm, phòng không và chi viện hậu cần.

Tàu đổ bộ tấn công lớp America có một điểm vượt trội các biên đội tàu sân bay là lực lượng tàu tác chiến đi kèm của nó có uy lực rất mạnh nhưng gọn nhẹ, bao gồm 1 tuần dương hạm lớp Ticonderoga và 1 tàu khu trục tên lửa lớp Arleigh Burke (2 loại này được trang bị hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis); 1 tàu hộ vệ tên lửa và 1 tàu ngầm tấn công tên lửa hạt nhân. Tuy chỉ có 4 tàu nhưng vẫn đảm bảo được yêu cầu nhiệm vụ ngang với 1 biên đội tàu sân bay.

Tàu sân bay INS Vikramaditya của hải quân Ấn Độ

Khả năng tự bảo đảm của “America” cũng được đánh giá rất cao. Do kết cấu hợp lý và khoa học, lượng nhiên liệu hàng không và lượng nhiên liệu dùng cho chiến hạm luôn bảo đảm cho LHA-6 duy trì hoạt động trên biển 45 ngày mà không cần tàu bảo đảm hậu cần. Trong khi đó, các tàu sân bay thông thường cũng chỉ có khả năng hoạt động với thời gian đó, nhưng luôn phải có 1 tàu vận tải cỡ lớn làm nhiệm vụ hậu cần, chi viện, sửa chữa, y tế.

Ngoài bảo đảm phòng ở cho thủy thủ và nhân viên tác chiến, LHA-6 còn được ví như một bệnh viện nổi. Trên tàu có hệ thống y tế quy mô với 600 giường bệnh, 6 phòng phẫu thuật, 4 phòng trị liệu nha khoa, 1 phòng chụp X quang, 1 ngân hàng máu mini và vài labo hóa nghiệm. Các phòng trên tàu đều có vách ngăn chống cháy, lắp đặt hệ thống bọt cứu hỏa cố định, các cấu kiện khác sử dụng nguyên liệu không gây cháy, bảo đảm tuyệt đối an toàn trong phòng chống cháy, nổ.

Các tàu sân bay không có khả năng chuyên chở người do lượng nhân viên bảo đảm rất lớn. Thủy thủ đoàn của Kuznetsov và Liêu Ninh khoảng 2.500 người, khi biên chế đầy đủ nhóm nhân viên bảo đảm máy bay và phi công sẽ là 3.000 người, trong khi đó “America” chỉ cần 1,060 thủy thủ và nhân viên bảo đảm, nhưng lại chuyên chở được 1.700 lính thủy đánh bộ, cùng vài trăm phi công và nhân viên kỹ thuật!

Biên đội tàu sân bay Kuznetsov của Nga

Không quân là định hướng thiết kế chủ đạo

Xuất phát từ định hướng tác chiến lấy không quân là chủ đạo, tàu đổ bộ tấn công lớp “America” không thiết kế mặt boong và hầm chứa ngầm kiểu ngập nước giống như các loại tàu đổ bộ khác như: tàu đổ bộ đa chức năng LHD, tàu đổ bộ tấn công chở trực thăng LPH, tàu đổ bộ xe tăng LST… nên nó cũng không có phương thức dùng tàu đổ bộ đệm khí (LCAC) để vận chuyển trực tiếp xe tăng lên bãi đổ bộ.

Chính vì vậy, LHA-6 đã mở rộng mặt boong và không gian hầm ngầm chứa máy bay, đồng thời tăng lượng dự trữ nhiên liệu hàng không lên 3.400 tấn, gấp đôi các tàu đổ bộ tấn công hiện đang sử dụng thuộc lớp Wasp, đồng thời cũng tăng số lượng thiết bị sửa chữa và linh kiện thay thế của máy bay. Khả năng tác chiến cực mạnh của lực lượng không quân trên hạm đã trở thành điểm đặc sắc trong chiến lược phát triển tàu đổ bộ tấn công lớp America của Mỹ.

Về khả năng chuyên chở, tàu có thể mang tới 38 máy bay các loại, bao gồm 10 máy bay chiến đấu tàng hình F-35B, 12 máy bay vận tải cánh quạt nghiêng, phiên bản hải quân đánh bộ MV-22 “Osprey”, 8 chiếc trực thăng tấn công AH-1Z “Viper” hoặc UH-1Y “Venom”, 04 chiếc trực thăng vận tải CH-53E “Super Stallion”, 04 chiếc trực thăng tìm kiếm, cứu hộ MH-60S “Seahawk”. Tuy nhiên, tùy theo yêu cầu nhiệm vụ mà số lượng chuyên chở này có thể được điều chỉnh lại cho phù hợp.

Máy bay vận tải cánh quạt nghiêng, phiên bản không quân CV-22 Osprey

Với khả năng mang theo máy bay chiến đấu tàng hình F-35B cất, hạ cánh dạng thẳng đứng và máy bay vận tải V-22 “Osprey”…, tàu đổ bộ tấn công lớp “America” được coi loại tàu đổ bộ tấn công mạnh nhất thế giới, có tính năng ngang ngửa, thậm chí là trội hơn các tàu sân bay hạng trung của Nga, Trung Quốc, Ấn Độ là Kuznetsov, Liêu Ninh và INS Vikramaditya, vượt trội các tàu sân bay hạng nhẹ của Nhật, Hàn Quốc, Anh, Italia… hiện đang sử dụng.

Theo kế hoạch, LHA-6 (USS America) sẽ chính thức được đưa vào biên chế hải quân Mỹ trong năm 2014. Các số liệu phân tích đều cho thấy nó xứng đáng được coi là một phương tiện tác chiến trên biển hàng đầu của Mỹ, 12 cụm tàu đổ bộ tấn công mà “America” làm nòng cốt sẽ là hạt nhân trong chiến lược “tấn công nhanh toàn cầu” của Mỹ với 3 nhiệm vụ cơ bản “chế áp đất liền từ hướng biển”, khống chế không gian đại dương và tác chiến đổ bộ, tấn công từ trên biển.

(Còn nữa)

Theo ANTD