Lễ lớn chưa từng có ở Triều Tiên

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh ông Kim Nhật Thành, CHDCND Triều Tiên tổ chức nhiều hoạt động được cho là nhằm thể hiện sự phồn thịnh của mình.

Ngày 5.4, Bình Nhưỡng khánh thành Nhà máy thủy điện Huichon. Hãng thông tấn KCNA không nói rõ chi phí xây dựng và công suất của nhà máy nhưng tuyên bố đây là một trong những công trình lớn nhất nước, có khả năng giảm tình trạng thiếu điện tại thủ đô Bình Nhưỡng, bảo vệ đất nông nghiệp và nhà cửa dọc sông Chongchon khỏi lũ lụt, đồng thời đảm bảo nguồn nước cho công nghiệp. Theo AFP, Nhà máy thủy điện Huichon được hoàn thành sau 3 năm, nhanh hơn rất nhiều so với mức bình thường là 10 năm và đảng Lao động Triều Tiên ca ngợi đây là một “chiến công lịch sử”.

Sở dĩ dự án Huichon phải “chạy đua với thời gian” vì đây là một trong những công trình trọng điểm trong đợt kỷ niệm 100 năm ngày sinh Chủ tịch Kim Nhật Thành (Kim Il-sung) và phải hoàn thành trước ngày đại lễ 15.4. Nhiều chuyên gia, vì thế, tỏ ra lo ngại về chất lượng và độ an toàn của công trình này.

Ngày sinh Chủ tịch Kim Nhật Thành (15.4.1912 – 8.7.1994) được gọi là “Ngày Thái Dương” và là một trong những ngày lễ quan trọng nhất của Triều Tiên. Cũng trong tháng 4, nước này sẽ kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Triều Tiên (25.4). Tờ Rodong Sinmun, cơ quan ngôn luận của đảng Lao động Triều Tiên viết: “Trong lịch sử của chúng ta, chưa tháng nào có nhiều sự kiện quan trọng như tháng 4 năm nay. Chúng ta cần đánh dấu dịp này bằng một đại lễ chưa từng có tiền lệ”.

Học sinh Triều Tiên tập diễn mừng ngày sinh Chủ tịch Kim Nhật Thành – Ảnh: Reuters

“2 tỉ USD và 10.000 khách mời”

Để chào mừng các sự kiện trọng đại nói trên, CHDCND Triều Tiên đã thực hiện nhiều dự án xây dựng lớn trong 3 năm qua, theo tờ Chosun Ilbo. Một số công trình nổi bật gồm khách sạn Ryugyong 150 tầng, một chung cư cao cấp, và một làng văn hóa dân gian ở Bình Nhưỡng. Ngày 5.4, Triều Tiên khánh thành công trình điêu khắc dài 30m thuộc thành phố Kaesong, gần biên giới với Hàn Quốc. Theo KCNA, công trình này là dòng chữ khổng lồ: “Lãnh đạo vĩnh cửu của chúng ta – Đồng chí Kim Nhật Thành: Mừng ngày sinh thứ 100 của nhà lãnh đạo, 15 tháng 4, Juche 101 (2012)” được khắc trên mặt đá tự nhiên gần khu vực thác Pakyon. Để bổ sung nguồn nhân lực cho các dự án, chính quyền đã huy động cả binh sĩ, sinh viên lẫn nhân viên bản xứ tại các đại sứ quán nước ngoài.

Ngoài ra, một chương trình nghệ thuật sẽ được tổ chức ở Bình Nhưỡng từ ngày 11-19.4 với sự tham gia của khoảng 800 nghệ sĩ từ 23 quốc gia. Chosun Ilbo dẫn lời một quan chức giấu tên của một nước thuộc Liên Xô trước đây cho hay: “CHDCND Triều Tiên đã mời 100 đại biểu nước tôi đến dự lễ và đề nghị chi trả vé máy bay và ăn ở”. Quan chức này ước tính khách mời có thể lên tới 10.000 người.

Theo một quan chức thuộc Bộ Thống nhất Hàn Quốc, miền Bắc từng chi từ 300 – 800 triệu USD cho những dịp kỷ niệm ngày sinh ông Kim Nhật Thành. Chosun Ilbo thì dẫn nguồn tin từ chính quyền Seoul ước tính chi phí cho lần này lên tới 2 tỉ USD, chưa tính số tiền cho kế hoạch phóng vệ tinh dự kiến vào khoảng 12-16.4. Tuy nhiên, không có bất kỳ thông tin nào nói rõ 2 tỉ USD được chi như thế nào và Bình Nhưỡng cũng chưa lên tiếng chính thức về chuyện này. Vì thế, có ý kiến cho rằng con số trên bị truyền thông Hàn Quốc thổi phồng hoặc gộp luôn chi phí cho các công trình được thực hiện trong 3 năm qua.

Thể hiện sức mạnh, củng cố vị thế

Trong các hoạt động nhân dịp kỷ niệm, sự kiện thu hút sự chú ý nhiều nhất và cũng gây tranh cãi nhất là kế hoạch phóng tên lửa đẩy vệ tinh với chi phí khoảng 850 triệu USD, theo Chosun Ilbo. Theo Đài YTN của Hàn Quốc, CHDCND Triều Tiên có thể phóng tên lửa vào ngày 14.4. Đến ngày 15.4, Bình Nhưỡng được cho là sẽ tổ chức một lễ diễu binh có quy mô lớn nhất từ trước tới nay, phô diễn những vũ khí hạng nặng, bao gồm cả tên lửa.

Giới quan sát nhận định những hoạt động và dự án hoành tráng như vậy là nhằm thể hiện sức mạnh và sự phồn thịnh của mình. Trong tháng 4, tại Hàn Quốc diễn ra kỳ bầu cử quốc hội và Bình Nhưỡng muốn dư luận miền Nam thấy rằng những chính sách cứng rắn của đảng Saenuri cầm quyền và chính quyền Tổng thống Lee Myung-bak không thể “khuất phục được miền Bắc” mà chỉ làm căng thẳng dâng cao. Ngày 6.4, Triều Tiên còn kêu gọi người dân Hàn Quốc không bỏ phiếu cho đảng Saenuri, theo AFP.

Mặt khác, đợt kỷ niệm 100 năm ngày sinh ông Kim Nhật Thành diễn ra trong bối cảnh Triều Tiên đang trong giai đoạn hoàn tất chuyển giao quyền lãnh đạo. Vì thế, đây được cho là dịp củng cố vị thế cho lãnh đạo trẻ Kim Jong-un, thể hiện những thành tựu của đất nước dưới sự lãnh đạo của ông. Dự kiến, Triều Tiên sẽ tổ chức hội nghị đặc biệt của đảng Lao động vào ngày 11.4 và phiên họp quốc hội ngày 13.4. Trong 2 sự kiện này, lãnh đạo Kim Jong-un có thể chính thức được bổ nhiệm vào những vị trí cấp cao nhất, hoàn tất quá trình chuyển giao.

Trung Quốc quan ngại tình hình Triều Tiên

Ngày 8.4, Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì bày tỏ quan ngại về những diễn biến căng thẳng xung quanh CHDCND Triều Tiên và kêu gọi các bên kiềm chế. Cùng ngày, AFP đưa tin Nhật đã điều tên lửa đánh chặn tới Tokyo cũng như 3 tàu khu trục tới biển Hoa Đông để ứng phó tên lửa mang vệ tinh của Triều Tiên. Trong khi đó, theo KCNA hôm qua, khoảng 30 phóng viên nước ngoài thuộc 20 cơ quan truyền thông, trong đó có AP, CNN, NHK, AFP, Reuters, đã đến Bình Nhưỡng để theo dõi sự kiện phóng vệ tinh.

Theo Thanh Niên