Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn Hà Nam có lịch sử như thế nào?

Mai Hoàng Minh16:24 05/02/2017

Không chỉ mang ý nghĩa khuyến nông, cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi, lễ hội Tịch điền Đọi Sơn (tổ chức tại xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) vào ngày mùng 7 tháng Giêng hàng năm còn là nơi lưu giữ nét đẹp, bản sắc văn hóa của dân tộc.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang trực tiếp lái máy cày tại Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn (Hà Nam) ngày 3.2 (mùng 7 tháng Giêng Âm lịch).

Ông Nguyễn Xuân Đông – Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam cho biết: “Theo sách sử ghi lại, mùa xuân năm 987, lần đầu tiên vua Lê Đại Hành cùng văn võ bá quan cày ruộng ở Đọi Sơn và bắt được chum vàng, năm 988, nhà vua cày ruộng ở Bàn Hải bắt được chum bạc, vì thế những thửa ruộng này còn được gọi là Kim Ngân Điền. Từ đó, lễ tịch điền được nhiều đời vua sau duy trì. Đến triều Nguyễn, lễ tịch điền có nhiều “niêm luật” cụ thể, được tổ chức quy mô, do bộ lễ chủ trì. Sau một thời gian dài gián đoạn, từ năm 2009, phong tục tốt đẹp này được phục hồi lại cho đến ngày nay”.

Theo ông Đông, lễ hội Tịch điền không chỉ mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện sự quan tâm của các vị vua đối với người nông dân mà còn tuyên truyền, giáo dục các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ lòng biết ơn tiền nhân, ý thức tích cực phát triển sản xuất nông nghiệp.

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn gồm liên hoàn các nghi lễ và diễn xướng, kết hợp với văn hóa, nghệ thuật, thể thao, diễn ra trong không gian rộng từ mùng 5 – 7 với nhiều hoạt động như: rước chân nhang vua Lê Đại Hành từ đền Lăng, xã Liêm Cần, huyện Thanh Liêm về xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, lễ rước nước, lễ sái tịnh…

Video đang HOT

Cụ Định Trọng Tế (người nhiều năm đóng vua Lê Đại Hành) hành lễ nhập linh khí vua Lê Đại Hành cày tịch điền tại Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn (Hà Nam) ngày 3.2(mùng 7 tháng Giêng âm lịch).

Cũng theo ông Đông, nghi lễ chính trong toàn bộ lễ hội là lễ tịch điền Đọi Sơn, tái hiện huyền tích từ thời Thập đạo tướng quân Lê Hoàn. Theo đó, ông đã nhận thấy núi Đọi có vị trí chiến lược quan trọng đối với kinh đô Hoa Lư nên đến khi lên ngôi vua, Lê Đại Hành quyết định về chân núi Đọi cày ruộng để khuyến khích mở mang nông trang. Lễ tịch điền được tiến hành theo thứ tự: vua Lê Đại Hành (do vị bô lão của làng Đọi nhập thế, khoác long bào) cày 3 sá, lãnh đạo tỉnh Hà Nam cày 5 sá, lãnh đạo huyện Duy Tiên cày 7 sá, lãnh đạo xã Đọi Sơn và các bô lão cày 9 sá).

“Điểm mới của lễ hội Tịch điền năm nay là bên cạnh việc thực hiện nghi thức cày tịch điền bằng trâu truyền thống còn có sự xuất hiện của máy cày. Sau khi một cụ cao niên trong làng (cụ Định Trọng Tế (người nhiều năm liền đóng vai vua) hành lễ nhập linh khí vua Lê Đại Hành cày tịch điền, Chủ tịch nước Trần Đại Quang mặc áo xanh, đội mũ bảo hộ tự lái máy cày cày ruộng vừa nhằm cầu mua thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi, quốc thái dân an, vừa nhằm khuyến khích công nghiệp hoá – hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn” – ông Đông chia sẻ.

Hội thi trang trí trâu cũng là một hoạt động khá sôi nổi trong lễ hội này. Thay vì trang trí bằng vải đỏ thời xưa, nay những chú trâu tham gia lễ hội Tịch điền được trang trí bằng những nét vẽ tứ linh, tứ quý…

Theo Dantri

Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu khi đi lễ hội đầu năm

Muốn hạn chế các hành vi tiêu cực, phản cảm, để lễ hội Xuân đúng là lễ hội văn hóa, người đi lễ hội thực hiện đúng nếp sống văn minh thì các cán bộ, đảng viên phải gương mẫu thực hiện trước để quần chúng học tập.

Tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017 đã cận kề, cả nước cũng sắp đón một mùa lễ hội đầu Xuân năm mới, trao đổi với phóng viên TTXVN, ông Phạm Xuân Phúc, Phó Chánh thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, khẳng định năm 2017, các địa phương sẽ cơ bản khắc phục được những tồn tại hạn chế trong công tác tổ chức, quản lí lễ hội năm 2016. Muốn vậy, công tác tuyên truyền, dân vận để nâng cao ý thức của người dân phải được chú trọng hơn nữa. Cán bộ, đảng viên phải tiên phong gương mẫu trong thực hiện nếp sống văn minh nơi lễ hội, để người dân noi theo...

Lễ rước "Cầu húc" thôn Xuân Dục, xã Tân Minh (Sóc Sơn-Hà Nội). Ảnh minh họa: Minh Quyết/TTXVN

Cán bộ, đảng viên phải nêu gương

Ông Phạm Xuân Phúc cho biết, mùa lễ hội năm 2016 đã có những chuyển biến rõ nét, hạn chế được nhiều tiêu cực so với những mùa lễ hội trước. Đó là nhờ các cấp, các ngành, địa phương đã nghiêm túc thực hiện Chỉ thị số 41-CT/TW năm 2015 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý và tổ chức lễ hội; công điện 229/CĐ-TTg năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác quản lý và tổ chức lễ hội cùng nhiều văn bản khác của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Tuy vậy, mùa lễ hội 2016, vẫn còn đó những tồn tại nhất định không thể tránh khỏi do lượng người đổ về các lễ hội quá đông trong thời gian ngắn, không gian tổ chức lễ hội quá chật nên vệ sinh môi tường còn chưa đảm bảo, rác thải chưa được thu gom kịp thời. Hơn nữa, lượng người đổ về quá đông trong không gian hẹp đã dẫn đến tình trạng chen lấn xô đẩy. Cá biệt có những nơi dù đã tăng cường an ninh nhưng vẫn diễn ra tình trạng tranh cướp lộc trên ban thờ, cướp lộc hoa tre; các hình ảnh tranh giành cướp phết ở một số lễ hội đã dẫn đến những hình ảnh phản cảm không đáng có. Cũng phải kể tình trạng lợi dụng lễ hội để trục lợi như việc một số địa phương phục dựng lễ hội chọi trâu, giết mổ trâu tràn lan và bán với giá trên trời. Đây chính là hành vi trục lợi vì người tiêu dùng không thể phân biệt được trâu chọi với trâu thường...

Phó Chánh thanh tra Phạm Xuân Phúc khẳng định: Năm 2017, muốn hạn chế các hành vi tiêu cực, phản cảm, để lễ hội xuân đúng là lễ hội văn hóa, người đi lễ hội thực hiện đúng nếp sống văn minh thì các cán bộ, đảng viên phải gương mẫu thực hiện trước để quần chúng học tập vì vẫn còn có việc một số cán bộ đảng viên chưa thực sự gương mẫu. Người cán bộ, đảng viên, công chức đi lễ hội vào dịp nghỉ tết, ngày nghỉ lễ là việc bình thường, không ai cấm vì lúc đó họ là công dân bình thường. Nhưng đã là cán bộ, đảng viên khi đến lễ hội thì tư cách là công dân nhưng ý thức phải của người am hiểu pháp luật, nắm rõ các quy định của Đảng, Nhà nước, nắm được nội dung thực hiện nếp sống văn minh nơi di tích, lễ hội, thậm chí khi thấy người dân chưa làm đúng phải gương mẫu nhắc nhở...Có như vậy mới tạo ra sự chuyển biến tích cực trong thực hiện nếp sống văn minh nơi lễ hội, hạn chế những hình ảnh tiêu cực, phản cảm.

Do đó, cá nhân ông Phạm Xuân Phúc cho rằng tổ chức Đảng từ cấp Chi bộ trở lên phải tuyên truyền, phổ biến, cho cán bộ đảng viên tinh thần của Chỉ thị 41, Công điện 229 và yêu cầu cán bộ đảng viên khi đi lễ hội phải nghiêm túc thực hiện. Khi Thanh tra phát hiện các sai phạm nếu có chế tài xử phạt thì người vi phạm sẽ bị xử lý như nhau chứ không phân biệt cán bộ, đảng viên, công chức hay dân thường...

Hạn chế tối đa hình ảnh phản cảm ở lễ hội

Theo ông Phạm Xuân Phúc, những năm qua, đại đa số các lễ hội diễn ra rất tốt, có nghĩa nhân văn sâu sắc, đa phần đều diễn ra vào dịp đầu xuân năm mới. Các lễ hội góp phần tạo không khí vui tươi, phấn khởi, tạo động lực làm việc năng suất chất lượng, hiệu quả. Tuy nhiên, cũng có những lễ hội trong lịch sử là có diễn ra nhưng ở giai đoạn hiện nay mọi thứ đều quá tải, dẫn đến hình ảnh phản cảm, báo chí cho là lễ hội có tính chất bạo lực. Có thể kể đến lễ hội Đả cầu cướp phết tại xã Bàn Giản, huyện Lập Thạch (tỉnh Vĩnh Phúc); Hội Phết Hiền Quan tại xã Hiền Quan huyện Tam Nông (Phú Thọ); lễ hội cầu trâu ở Hương Nha, huyện Tam Nông (Phú Thọ); lễ hội chém lợn ở Ném Thượng...

Về vấn đề này, ngay từ cuối năm 2016, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch mà tham mưu là Cục Văn hóa Cơ sở đã ban hành nhiều văn bản đề nghị các địa phương không phục dựng, thực hiện các nghi lễ có tính chất bạo lực trong lễ hội. Trước đó, Bộ đã chỉ đạo các địa phương rà soát các lễ hội có tục hiến sinh nhằm loại bỏ những tập tục lạc hậu, không còn phù hợp. Các địa phương đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, tổ chức các cuộc hội thảo, tọa đàm lấy ý kiến của người dân, nhà quản lý, các nhà khoa học để tìm các giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị của lễ hội, giảm bớt những tập tục không còn phù hợp.

Điển hình tại lễ hội làng Ném Thượng (phường Khắc Niệm, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh) năm 2016 đã không công khai nghi thức chém đứt thủ lợn giữa sân đình. Xã Xuân Quang, Hương Nha, UBND huyện Tam Nông cũng tổ chức hội thảo, Ban Tổ chức lễ hội khẳng định khi tổ chức lễ hội trong thời gian tới không tổ chức đập đầu trâu cho đến chết mà sẽ thay thế bằng hình thức khác phù hợp. Một số địa phương vẫn tổ chức hội chọi trâu, lễ hội chọi trâu mà không phải là lễ hội truyền thống của địa phương, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã có văn bản yêu cầu địa phương tăng cường công tác quản lý và tổ chức lễ hội, không cấp phép, tổ chức lễ hội vì mục đích thương mại, vi phạm các quy định về thực hiện nếp sống văn minh; dừng tổ chức đối với những lễ hội đã cấp phép trước đây nhưng có nội dung phản cảm, kích động bạo lực, gây bức xúc dư luận xã hội trong thời gian tới.

Riêng về Hội Phết Hiền Quan tại xã Hiền Quan, Ban tổ chức kiên quyết không để tái diễn tình trạng tranh cướp tự do, cướp bằng được dẫn đến hình ảnh hàng ngàn người dẫm đạp lên nhau tranh cướp như trước. Thay vào đó, mỗi thôn làng sẽ thành lập một tổ từ 4-5 người, đầu tư trang phục giống nhau trong một tổ, phân biệt với các làng khác, các thôn làng sẽ "cướp phết" trong trật tự, tạo hình ảnh đẹp, đúng chất văn hóa, không phản cảm như những năm trước...

Ban tổ chức các lễ hội hàng năm đều mong muốn lễ hội diễn ra thành công, không có hiện tượng tiêu cực, phản cảm và thực sự văn hóa, thu hút đông đảo nhân dân tham gia. Tuy vậy, lễ hội đông đúc trong không gian mở, nhỏ hẹp thường kéo theo nhiều hiện tượng phát sinh khó lường trước, không giống như tổ chức các cuộc hội họp trong không gian kín. Do đó, công tác tuyên truyền, dân vận để người dân hiểu; sự gương mẫu, làm gương của cán bộ, đảng viên để người dân học tập, noi theo là cần thiết. Lễ hội là văn hóa, việc tổ chức, quản lí lễ hội cũng không thể chăm chăm áp dụng các biện pháp hành chính mà cần phối hợp đa chiều, nhiều ngành cùng tham gia mới đạt được hiệu quả như mong muốn.

(Theo Vietnam )

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: lễ hội đầu năm lễ hội tịch điền đọi sơn – hà nam

Xem thêm Share

Xem nhiều

Xác minh người mặc đồ GrabBike chỉnh tín hiệu đèn giao thông ở TPHCM12:11

Củng cố hồ sơ để xử lý TikToker có nồng độ cồn, livestream khi bị cảnh sát giao thông kiểm tra01:03

CSGT hú còi mở đường cho xe chở người bị điện giật nguy kịch đi cấp cứu01:10

11 'quái xế' chạy vào cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu bị phạt 78 triệu đồng501:27

Vợ Xuân Son "lén lút" mang "hàng cấm" thăm chồng, bác sĩ "khóc thét"?02:54

Thông tin về ô tô 'tự di chuyển' ở sân bay Tân Sơn Nhất09:00

Anh trai Phương Nhi lộ diện: Visual "đỉnh cao", rộ hành động "ngọt lịm"?03:03

Cảnh sát Liên Hiệp Quốc bổ nhiệm sĩ quan công an Việt Nam làm chánh văn phòng cố vấn09:41

Xe tải bốc cháy trên đường giữa trưa08:24

Trục vớt ô tô mất lái lao xuống mương khiến 7 người tử vong ở Nam Định14:39

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Bí thư Nam Định thăm hỏi nạn nhân trong vụ tai nạn ô tô khiến 7 người tử vong

05:12:17 31/01/2025

Bí thư Tỉnh ủy Nam Định Đặng Khánh Toàn thăm hỏi, động viên người nhà và nạn nhân bị thương trong vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng trên Quốc lộ 21.

Trục vớt ô tô mất lái lao xuống mương khiến 7 người tử vong ở Nam Định

05:09:48 31/01/2025

Ô tô do bà Nguyễn Thị D. điều khiển di chuyển trên QL 21 địa phận phường Nam Vân hướng Cầu Vòi đi TP Nam Định bất ngờ mất lái lao xuống dòng nước bên đường.

Xu hướng thể thao kết hợp cộng nghệ trong xã hội hiện đại

20:47:05 30/01/2025

Thể thao đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Từ việc luyện tập thường xuyên để nâng cao sức khỏe cho đến việc theo dõi các sự kiện thể thao quốc tế, mỗi người ngày càng yêu thích và gắn bó với các môn thể tha...

11 'quái xế' chạy vào cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu bị phạt 78 triệu đồng5

18:01:01 30/01/2025

Ngày 30-1 (mùng 2 Tết), thông tin từ Đội tuần tra đường bộ cao tốc số 4, Cục Cảnh sát giao thông cho biết đơn vị đã lập biên bản vi phạm hành chính, xử phạt 78 triệu đồng đối với 11 thanh thiếu niên đang là học sinh THCS, THPT cùng ngụ ...

Mùng 2 tết nhiều tuyến đường ùn tắc kéo dài

16:08:54 30/01/2025

Theo đó tại một số tuyền đường cao tốc như Nội Bài - Lào Cai hay nút giao tuyến đường Cao Bồ hướng về cầu Nam Bình ( nối 2 tỉnh Nam Định và Ninh Bình) đã ùn tắc kéo dài.

Điều tra vụ lao xe xuống ruộng tử vong nghi do say rượu

16:01:43 30/01/2025

Sáng ngày 29/1, người dân ấp Tây 2, xã Long Định, huyện Châu Thành (Tiền Giang) phát hiện một người té ngã xuống ruộng, đã tử vong. Sự việc được thông báo đến cơ quan công an địa phương.

Lùi xe trên đường một chiều sẽ bị phạt tới 3 triệu đồng

14:29:17 30/01/2025

Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ lùi xe ở đường một chiều là bị nghiêm cấm.

Bé gái đi lạc trong lúc xem bắn pháo hoa đêm giao thừa

23:13:33 29/01/2025

Nhận tin bé gái đi lạc trong lúc xem bắn pháo hoa đêm giao thừa, lực lượng Cảnh sát cơ động Công an Lạng Sơn đã nhanh chóng giúp gia đình tìm kiếm và đưa cháu về nhà an toàn.

Đón tết trong tù

18:26:45 29/01/2025

Tết là khoảng thời gian ai ai cũng nghĩ về gia đình, mong muốn được sum họp, đoàn viên với người thân bên mâm cơm ấm cúng.

Cháy rụi 4 ki-ốt trên quốc lộ ngày mùng 1 Tết

18:24:34 29/01/2025

Ngay ngày đầu năm mới, hoả hoạn bất ngờ bùng phát dữ dội tại dãy ki-ốt kinh doanh nằm trên mặt tiền quốc lộ ở Bình Phước, khiến nhiều tài sản bị thiêu rụi.

Nhiều tài xế dính án phạt vì uống bia rượu khi đi chúc Tết ngày mùng 1

18:08:27 29/01/2025

Ngay trong ngày đầu năm mới, lực lượng CSGT Hà Nội đã xử lý nhiều trường hợp vi phạm nồng độ cồn. Nhiều người lấy lý do đi chúc Tết và uống rượu bia, đều bị CSGT xử phạt.

Mùng 1 Tết, phạt hơn 960 tài xế vi phạm nồng độ cồn

18:04:44 29/01/2025

Trong ngày Mùng 1 Tết Nguyên đán, CSGT toàn quốc đã xử lý hơn 960 trường hợp vi phạm nồng độ cồn; hơn 960 trường hợp vi phạm về tốc độ...

Có thể bạn quan tâm

Báo Thái 'cay' khi Táo quân 2025 chế giễu Supachok

Netizen

06:29:50 31/01/2025

Trang Thairath thuật lại trích đoạn nhắc đến Supachok no fair play ở ASEAN Cup 2024 trong chương trình Táo quân đêm giao thừa Ất Tỵ 2025.

Quỳnh Lương và thiếu gia Trà Vinh: Nên duyên từ show hẹn hò, từng 5 lần 7 lượt vướng tin chia tay

Sao việt

06:23:55 31/01/2025

Quỳnh Lương và Tiến Phátnhận được sự quan tâm của khán giả sau khi công khai chuyện tình cảm. Vào đúng mùng 1 Tết, Quỳnh Lương gây bất ngờ khi chia sẻ thông tin đang mang thai con lần thứ 2.

Vụ va chạm máy bay trên không ở Washington DC: không có người sống sót

Thế giới

06:07:26 31/01/2025

Tờ The Guardian ngày 30.1 dẫn lời Lãnh đạo Sở Cứu hỏa và Dịch vụ khẩn cấp Washington DC (Mỹ) John Donnelly cho rằng không còn người nào sống sót trong vụ máy bay chở 64 người va chạm với trực thăng quân sự tại khu vực thủ đô Mỹ.