Lễ hội chém lợn: “Hãy để chúng tôi tự quyết”
Người chủ trì cuộc họp về lễ hội chém lợn Ném Thượng liên tục ngắt lời các cụ cao niên, bởi quá nhiều cụ bày tỏ ý kiến phản đối việc chấm dứt nghi thức chém lợn và đổi tên lễ hội
Hơn 1 tuần nay, người dân làng Ném Thượng (Khắc Niệm, Tp.Bắc Ninh) sôi sục trước thông tin lễ hội của làng bị Tổ chức Động vật châu Á đề nghị chấm dứt. Tổ chức này bày tỏ lo ngại nghi thức “chém lợn” tác động tiêu cực đối với xã hội về nhiều mặt. Trong đó, ảnh hưởng xấu tới tâm lý của những người chứng kiến và tác động xấu tới ngành du lịch cũng như hình ảnh của Việt Nam.
Sân đình làng Ném Thượng, nơi diễn ra nghi lễ chém lợn tế thánh
Những ngày gần đây, làng quê xứ Kinh Bắc bỗng dưng mất đi vẻ bình yên vốn có. Từng đoàn nghiên cứu, đoàn báo chí nối tiếp nhau về làng. Mới đây, Sở Văn hóa Thể thao & Du lịch tỉnh Bắc Ninh tiếp tục có công văn gửi UBND TP. Bắc Ninh về việc quản lý Lễ hội Chém lợn. Sở đề nghị lấy ý kiến của cộng đồng dân cư về việc đổi tên Lễ hội chém lợn thành Lễ hội rước lợn.
Ngày 8.2, ban tổ chức lễ hội làng Ném Thượng mở cuộc họp lần thứ hai để lấy ý kiến người dân việc đổi tên Lễ hội chém lợn thành Lễ hội rước lợn và bàn bạc tổ chức lễ hội sắp tới.
“Hãy để chúng tôi tự quyết”
Ngày 8.2, ban tổ chức lễ hội làng Ném Thượng tổ chức cuộc họp thứ 2 để lấy ý kiến các cụ cao niên và người dân trong làng
Các cụ cao niên, trưởng họ trong làng đều có mặt đông đủ tại hội trường phía sau đình. Cuộc họp còn có đại diện chính quyền phường Khắc Niệm, phòng văn hóa thông tin thành phố Bắc Ninh.
Ông Trần Văn Đức, trưởng khu Thượng, trưởng ban tổ chức lễ hội thông báo kế hoạch lễ hội năm 2015 vẫn diễn ra theo nghi thức truyền thống. Tuy nhiên, nghi lễ chém lợn sẽ thay bằng chọc tiết lợn sau sân đình để làm cỗ tế thánh.
“Chúng tôi không đồng ý, năm nay vẫn chém lợn như bình thường – Đúng! Vẫn phải chém lợn”, cả hội trường bỗng chốc ồn ào bàn tán.
Khuôn mặt đỏ gắt, ông Nguyễn Hữu Chế, 60 tuổi nói: “Hai năm qua, dân làng đã chấp hành yêu cầu thay chém lợn bằng cắt cổ lợn. Mọi người bớt hào hứng hơn, tính chất gắn kết cộng đồng cũng giảm hẳn. Việc chém lợn, cúng tế thần linh hàng trăm năm của dân làng mà coi đó như hành động dã man. Chúng tôi cảm thấy mình bị xúc phạm. Đã vậy, việc làng chúng tôi, chúng tôi làm. Năm nay, làng vẫn chém lợn”.
“Đúng! Đúng” – những tiếng hô lớn, kèm tiếng vỗ tay ầm ầm.
Video đang HOT
Lần lượt các cụ cao niên trong làng đứng lên phát biểu đồng tình với ông Chế.
Người chủ trì cuộc họp liên tục phải ngắt lời các cụ bởi quá nhiều cụ lên tiếng phản đối gay gắt.
Ông Nguyễn Văn Diễm, 80 tuổi nói: “Từ bao đời nay, dân làng tổ chức hội theo nghi thức truyền thống, gìn giữ bản sắc quê hương, đảm bảo an toàn, không vi phạm luật pháp. Chẳng ai có quyền cấm cả, lễ hội là của chúng tôi, hãy để chúng tôi tự quyết”.
Việc bàn bạc tổ chức chém lợn giữa sân đình thay bằng chọc tiết lợn phải dừng lại mà chưa tìm được sự đồng thuận giữa ban tổ chức và bô lão trong làng.
Giữ nguyên tên lễ hội chém lợn
Đề xuất thứ hai được đưa ra lấy ý kiến người dân là thay tên gọi Lễ hội chém lợn thành Lễ hội rước lợn. Đề xuất này cũng không được dân làng Ném Thượng hưởng ứng.
Ông Nguyễn Đình Bình, 68 tuổi bày tỏ: “Vốn dĩ lễ hội chém lợn đã bao gồm màn rước lợn quanh làng rồi. Sao lại phải đổi tên? Chém lợn tế thành bắt nguồn từ tích xưa của thành hoàng làng chém lợn rừng nuôi quân, để thế hệ sau tưởng nhớ công lao của ông cha. Dân làng chúng tôi không đồng ý đổi tên lễ hội”.
Ông Nguyễn Đình Bình, 68 tuổi cùng nhiều người dân trong làng phản đối đề xuất đổi tên Lễ hội chém lợn thành Lễ hội rước lợn
Ông Nguyễn Hồng Chương, PCT phường Khắc Niệm cho biết nguyên nhân đề xuất sửa đổi lễ hội do nghi thức chém lợn giữa sân đình chưa phù hợp trong thời kỳ hội nhập hiện nay.
“Trong tất cả văn bản các cấp về lễ hội chém lợn làng Ném Thượng, chưa có văn bản nào thể hiện việc cấm lễ hội. Riêng tục chém lợn, chúng ta nên thay đổi sao cho phù hợp. Mong các cụ, người dân hiểu cho. Còn việc đổi tên lễ hội, cá nhân tôi nghĩ vẫn nên giữ nguyên, hoặc có thể gọi tên là Lễ hội truyền thống khu Thượng”, ông Chương nói.
Ông Chương khẳng định lại yêu cầu đối với ban tổ chức lễ hội Ném Thượng 2015, không tổ chức chém lợn ở sân đình.
Được biết, ban tổ chức lễ hội sẽ tiếp tục tổ chức cuộc họp thứ 3 vào ngày mồng 4 Tết để đưa ra quyết định cuối cùng cho lễ hội chém lợn Ném Thượng 2015.
Theo Tất Định (Danviet.vn)
Lễ hội chém lợn: Nên bỏ, bỏ cả đâm trâu...
Đây là những hành động vô nhân đạo, tàn ác và không phù hợp với truyền thống văn hóa của người Việt từ xưa đến nay.
Đó là những chia sẻ của GS Hoàng Chương - Giám đốc Trung tâm bảo tồn và nghiên cứu văn hóa dân tộc, khi nói về vấn đề Tổ chức Động vật châu Á đề nghị bỏ lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh và cho rằng đây là lễ hội phản cảm, tàn bạo.
Phong tục phản cảm, nên dẹp bỏ
Chia sẻ với Đất Việt, ngày 3/2, GS Hoàng Chương cho hay: "Tất cả những lễ hội có tính chém giết, chết chóc, tôi đều không đồng tình, vì nó vô nhân đạo, tàn bạo".
Theo ông Chương, trước đây, tại Bình Định cũng có lễ hội "Tranh heo" cũng sử dụng con lợn, nhưng về hình thức khác hoàn toàn với lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh.
Tại lễ hội này, các võ sư cao niên từ 4 hướng Đông - Tây - Nam - Bắc lần lượt quăng heo xuống. Võ sĩ thuộc các võ đường, làng võ nổi tiếng như: An Thái, An Vinh, Thuận Truyền, Trường Định...bắt đầu "tham chiến" theo cách "bài binh, bố trận" của võ phái mình. Tuy có nhiều "chiêu thức" khác nhau, song thuờng thì võ phái nào cũng chia làm 3 nhóm chính, gồm: tiên phong, tiếp ứng, cản hậu. Võ đường nào đột phá vòng vây, vác được heo về vị trí quy định thì phần thắng thuộc về bên đó.
Lễ hội Chém lợn: Người Ném Thượng muốn giữ truyền thống
Những đường quyền, cước, thế, miếng gia truyền độc đáo, "thoắt ẩn, thoắt hiện" của các lò võ, làng võ có dịp được thể hiện, phô diễn. Mặc dù, cuộc tranh heo diễn ra gay cấn, quyết liệt, song không hề có chuyện "cay cú ăn thua", ra đòn ác ý; tất cả đều vì mục đích đề cao nét đẹp truyền thống của võ thuật.
Đặc biệt, lợn đều được làm thịt, thui chảy mỡ ra, rồi mới tổ chức là dùng nghề võ thuật cướp con lợn, nên không có gì phản cảm.
Ông Chương nhận định: "Lễ hội chém lợn lại mang tính chất phản cảm, thể hiện sự hoang dã tàn bạo của con người với con vật, làm như vậy là không nên. Mặc dù, lợn cũng là con vật hay bị thịt nhưng đưa ra làm như vậy là phản cảm, vô nhân đạo, nên dẹp bỏ".
Trước việc người phương Tây lên tiếng thì cũng không có gì đáng ngạc nhiên, bởi đã từng sống ở nước ngoài nhiều, ông Chương cho hay, đến chặt cổ con gà, người phương Tây cũng không dám, nên khuyên VN bỏ lễ hội chém lợn đi là điều bình thường.
Mặt khác, ông Chương cũng không đồng tình với lễ đâm trâu của người Tây Nguyên, khi con trâu gắn liền với con người từ xa xưa, tạo nên sự sống cho con người. Hình ảnh thân thiết còn gắn liền với những câu ca dao: "Trâu ơi ta bảo trâu này/ Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta/Cấy cày giữ nghiệp nông gia/ Ta đây trâu đấy, ai mà quản công".
Lễ hội chém lợn Bắc Ninh là hành động vô nhân đạo
Thế mà, sau khi kết thúc lễ hội, những chú trâu bị đem ra làm thịt, như vậy có đáng chê trách hay không?
Chuyện trên thế giới cũng tồn tại rất nhiều các lễ hội liên quan đến chém giết, ông Chương cho rằng: "Các nước cũng có những lễ hội như vậy, nhưng nó không tàn bạo như lễ hội chém lợn. Nhất là người VN sống nhân đạo, lành tính, mà lại đem bày ra thanh thiên bạch nhật, sự tàn ác, như vậy là không nên làm.
Đặc biệt, cũng không nên so sánh, họ cũng có nên mình làm theo, hiện nay, trên TG vẫn còn tồn tại nhiều tục lệ của một số dân tộc. Chúng ta nên nhìn thấy cái gì có văn hóa, thể hiện không đúng với nhân tính thì làm, còn khiến người ta ghê sợ thì nên bỏ, chỉ nên tôn vinh, phát triển những nét đẹp văn hóa, đừng bắt chước một phong tục một số nước lạc hậu, cụ thể là những trò giết con vật tàn bạo".
Hãy đưa văn hóa đi lên theo chiều hướng tiến bộ
Về phong tục ăn thịt chó của người Việt đã từng bị lên án bởi người phương Tây, ông Chương nói: "Phong tục của nước ta, vấn đề ăn uống thịt chó có từ xưa, cũng như Triều Tiên, Hàn Quốc cũng ăn thịt chó, phong tục này vẫn tồn tại ở một số nước châu Á, từ đời này đến đời khác".
Trong khi, các nước phương Tây họ nuôi chó, yêu thương chăm sóc như người bạn, nên khi nhìn thấy con vật họ yêu thương bị giết thì họ phản ứng tục lệ ăn thịt chó là chuyện dễ hiểu. Nhưng tất nhiên là chúng ta không thể cấm, việc duy nhất có thể làm được đó là không khuyến khích nên phát huy, vì nó đã trở thành ẩm thực, trở thành món ăn thường ngày.
Lễ hội Chém lợn: Phán xét độc đoán, ai dã man hơn?
Đây chính là sự khác nhau về văn hóa, thế nhưng, hiện nay, nước ta đang hòa nhập với văn hóa thế giới, không như ngày xưa VN chỉ biết VN, nên chúng ta làm bất kỳ điều gì, cả TG cũng nhìn thấy. Vì vậy, cái gì đẹp thì sẽ được khen, cái gì vô văn hóa thì bị phản ứng, đó là điều tất yếu.
"Có lẽ vì thế mà nên dẹp dần những cái không phù hợp với văn hóa của nhân loại, không nên để ăn sâu vào tiềm thức của con người", ông Chương nhận định.
Phải đặt câu hỏi, tại sao những người nước ngoài đến VN nhìn thấy người hát ca trù, hát xẩm, quan họ đều thích vì đó là nét đẹp văn hóa VN.
Chính vì vậy, cho nên, với lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh kể cả Tổ chức động vật châu Á không lên tiếng loại bỏ, thì địa phương cũng nên loại bỏ, chúng ta không nên giữ lại những văn hóa hủ tục lạc hậu.
Từ đó mà mất đi nét đẹp của người VN: văn minh, nhân đạo, sống trên nền văn hiến lâu đời, đặc biệt, còn đang phát huy nền văn hóa tâm linh, văn hóa làm việc nghĩa, việc thiện.
Theo_Báo Đất Việt
Lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh: Truyền thống hay hủ tục? Nên hay không việc giữ lại lễ hội chém lợn? Đây là câu hỏi khó đang gây ra nhiều tranh cãi trái chiều trong thời gian gần đây. Truyền thống... Có mặt tại Phường Thượng (phường Khắc Niệm, TP. Bắc Ninh ) những ngày giáp Tết Ất Mùi, nhịp sống của người dân nơi đây dường như hối hả, nhộn nhịp hơn mọi...