Lầu Năm Góc âm thầm gửi vũ khí từ Israel cho Ukraine

Lầu Năm Góc đang khai thác một kho đạn dược khổng lồ nhưng ít được biết đến của Mỹ ở Israel để giúp đáp ứng nhu cầu cấp bách về đạn pháo của Ukraine trong cuộc xung đột với Nga.

Trang bị đủ đạn dược cho quân đội Ukraine là một phần trong nỗ lực lớn hơn do Mỹ dẫn đầu nhằm tăng sức mạnh chiến đấu tổng thể. Ảnh: NYT

Theo tờ New York Times, kho dự trữ này cung cấp vũ khí và đạn dược cho Lầu Năm Góc sử dụng trong các cuộc xung đột ở Trung Đông. Mỹ cũng đã từng cho phép Israel tiếp cận kho vũ khí trong trường hợp khẩn cấp.

Cuộc xung đột Ukraine đã trở thành một cuộc chiến tiêu hao lớn về pháo khi mỗi bên dùng hàng nghìn quả đạn pháo mỗi ngày. Ukraine đã cạn đạn dược cho vũ khí thời Liên Xô và phần lớn đã chuyển sang bắn pháo, đạn do Mỹ cũng như các đồng minh phương Tây khác tài trợ.

Các nhà phân tích quân sự cho biết pháo là xương sống của hỏa lực chiến đấu trên bộ đối với cả Ukraine và Nga. Kết quả của cuộc chiến có thể phụ thuộc vào việc bên nào hết đạn pháo trước. Khi các kho dự trữ ở Mỹ đang cạn dần và các nhà sản xuất vũ khí Mỹ chưa thể theo kịp tốc độ ở Ukraine, Lầu Năm Góc đã chuyển sang hai nguồn cung cấp đạn pháo thay thế: một ở Hàn Quốc, một ở Israel.

Trước đây, chưa có thông tin nào về việc dùng đạn pháo ở hai nước này cho xung đột Ukraine. Việc vận chuyển hàng trăm nghìn quả đạn pháo từ hai kho dự trữ trên để giúp Ukraine cho thấy hạn chế riêng của Mỹ và tính chất nhạy cảm ngoại giao của hai đồng minh quan trọng của Mỹ. Hàn Quốc và Israel đã công khai cam kết không gửi viện trợ quân sự sát thương cho Ukraine.

Israel đã liên tục từ chối cung cấp vũ khí cho Ukraine vì sợ làm tổn hại đến quan hệ với Nga và ban đầu bày tỏ lo ngại nếu Lầu Năm Góc rút vũ khí từ kho dự trữ trên lãnh thổ mình. Các quan chức Israel và Mỹ cho biết khoảng một nửa trong số 300.000 quả đạn dành cho Ukraine đã được chuyển đến châu Âu và cuối cùng sẽ được chuyển thông qua Ba Lan.

Một phân tích của Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại cho rằng nếu Ukraine tiếp tục nhận được nguồn cung cấp đạn dược ổn định, đặc biệt là pháo, cũng như phụ tùng thay thế, thì họ sẽ có cơ hội tốt để giành lại nhiều lãnh thổ hơn.

Đạn bên trong một khẩu pháo tự hành gần Kreminna, Ukraine. Ảnh: NYT

Trang bị đủ đạn pháo cho quân đội Ukraine là một phần trong nỗ lực lớn hơn do Mỹ đứng đầu nhằm tăng sức mạnh chiến đấu tổng thể cho Ukraine.

Mỹ cho đến nay đã gửi hoặc cam kết gửi cho Ukraine hơn 1 triệu quả đạn 155 mm. Một quan chức cấp cao Mỹ cho biết một phần đáng kể trong số đó đến từ các kho dự trữ ở Israel và Hàn Quốc. Các nước phương Tây khác như Đức, Canada, Estonia và Italy, đã gửi đạn pháo 155 mm tới Ukraine.

Quân đội Ukraine sử dụng khoảng 90.000 viên đạn pháo mỗi tháng, gấp khoảng hai lần so với tốc độ sản xuất của Mỹ và các nước châu Âu cộng lại. Phần còn lại phải đến từ các nguồn khác, gồm các kho dự trữ hiện có hoặc mua thương mại.

Các quan chức Lầu Năm Góc nói rằng họ phải đảm bảo rằng ngay cả khi họ vũ trang cho Ukraine thì các kho dự trữ của Mỹ không giảm xuống mức thấp nguy hiểm. Theo hai quan chức cấp cao của Israel, Mỹ đã cam kết với Israel rằng họ sẽ bổ sung những gì đã lấy từ các kho trên lãnh thổ Israel và sẽ ngay lập tức vận chuyển đạn dược tới trong trường hợp khẩn cấp nghiêm trọng.

Năm ngoái, khi Lầu Năm Góc lần đầu tiên nêu ý tưởng rút vũ khí ra khỏi kho dự trữ ở Israel, các quan chức Israel đã bày tỏ lo ngại về phản ứng của Nga. Israel đã áp đặt lệnh cấm vận gần như hoàn toàn đối với việc bán vũ khí cho Ukraine, lo ngại rằng Nga có thể trả đũa.

Mối quan hệ của Israel với Nga đã được theo dõi chặt chẽ kể từ khi Nga đưa quân vào Ukraine vào tháng 2/2022. Các quan chức Ukraine đã chỉ trích chính phủ Israel vì chỉ hỗ trợ hạn chế.

Ảnh minh họa: NYT

Khi xung đột kéo dài, Lầu Năm Góc và Israel đã đạt được thỏa thuận chuyển khoảng 300.000 quả đạn pháo 155 mm.

Mong muốn chuyển số vũ khí này của Mỹ đã chính thức được đề cập trong một cuộc điện đàm giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd J. Austin và ông Benny Gantz, Bộ trưởng Quốc phòng Israel vào thời điểm đó. Thủ tướng Israel khi đó là Yair Lapid đã chấp thuận yêu cầu của Mỹ.

Các quan chức Israel khẳng định Israel không thay đổi chính sách không cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine và thay vào đó chỉ là đang tán thành quyết định của Mỹ.

Kho dự trữ vũ khí và khí tài quân sự của Mỹ ở Israel có từ Chiến tranh Arab – Israel năm 1973. Khi đó, Mỹ vận chuyển vũ khí bằng máy bay để tiếp tế cho lực lượng Israel. Sau chiến tranh, Mỹ đã thành lập các kho ở Israel để có thể sử dụng trong khủng hoảng.

Israel được phép rút vũ khí của Mỹ khỏi kho dự trữ trong cuộc chiến với Hezbollah vào mùa hè năm 2006 và một lần nữa trong các chiến dịch chống Hamas ở Dải Gaza vào năm 2014.