Lào Cai: Nông dân Sa Pa mặc áo cộc tay gấp rút đưa loài hoa quý địa lan trần mộng đi tránh rét ở đâu?

Những ngày này, thời tiết Sa Pa (tỉnh Lào Cai) chuyển lạnh giá, nhiệt độ ban đêm xuống tới 5oC. Sương muối và băng giá sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình ra hoa của lan trần mộng (địa lan), nên các hộ dân đã di chuyển vườn lan xuống vùng thấp.

Địa điểm tốt để địa lan Sa Pa tránh rét là khu vực xã Tòng Sành, huyện Bát Xát (tỉnh Lào Cai), bởi ở đây có độ cao vừa phải, khí hậu không quá lạnh mà không bị nắng nóng.

Theo thống kê của Phòng Kinh tế thị xã Sa Pa, năm 2020, toàn thị xã có khoảng 96.000 chậu địa lan, tập trung chủ yếu ở các xã: Tả Phìn, Ngũ Chỉ Sơn, Mường Hoa… trong đó có 15.000 chậu lan trần mộng được tiêu thụ trong dịp Tết Tân Sửu 2021.

Ông Vũ Xuân Quý, Trưởng phòng Kinh tế thị xã Sa Pa (tỉnh Lào Cai), cho biết: Năm nay, thời tiết khá thuận lợi cho địa lan phát triển. Địa lan là loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, năm 2019, địa lan cho người dân địa phương nguồn thu 60 tỷ đồng.

Gia cố lại hàng rào sắt nơi địa lan trần mộng Sa Pa tránh rét.

Sáng 2/12, anh Giàng A Kìa cùng nhóm 3 người họ hàng di chuyển những chậu địa lan trong vườn xuống khu vực xã Tòng Sành, huyện Bát Xát để tránh rét.

Xã Tả Phìn nơi anh sống, nhiệt độ ngoài trời đã xuống thấp, theo dự báo có thể thời gian tới thường xuyên có sương muối, thậm chí là băng giá. Lo ảnh hưởng đến quá trình kết hoa của địa lan, anh tìm thuê một khu đất bằng có giá khoảng 12 triệu đồng từ nay đến Tết để làm nơi tránh rét cho hoa địa lan.

Cả 3 cùng chung tiền chi phí vận chuyển, đầu tư lưới chăng, quây rào sắt, ăn uống và chi phí thuê đất. Anh Giàng A Kìa chia sẻ: Năm nay tôi chỉ hy vọng bán được 50 chậu điạ lan vì dịch bệnh Covid-19 sẽ có ảnh hưởng đến tình hình tiêu thụ.

Kiểm tra nụ hoa địa lan.

Cách khu vực tập kết địa lan của anh em Giàng A Kìa không xa là khu đất mà anh Lý Phù On, xã Tả Phìn, thị xã Sa Pa cùng 2 người khác thuê. Khu đất rộng hơn 500m2, có giá thuê là 15 triệu đồng/đợt đặt hoa địa lan.

Nhóm của anh On đang tập trung chăng lưới đen nhằm điều tiết ánh nắng mặt trời và quây rào sắt bảo vệ vườn địa lan trần mộng. Lý do anh On chuyển địa lan xuống sớm vì khu vực Tả Phìn vài ngày qua nhiệt độ ban đêm xuống thấp, rét buốt như cứa da thịt.

Gia đình anh On có 600 chậu địa lan, mọi năm thời điểm này đã có tư thương về tận vườn đặt mua với giá từ 2 đến 4 triệu đồng/chậu. Nhưng năm nay chưa thấy người mua, anh On phải chuyển lan xuống vùng thấp tránh rét.

Cũng theo chia sẻ từ anh Lý Phù On, vụ hoa địa lan tết năm 2019, gia đình anh lãi 150 triệu đồng.

Nhọc nhằn chuẩn bị vườn để đưa địa lan đi tránh rét.

Lan trần mộng là giống địa lan được người dân Tả Phìn đi rừng lấy về, sau khi thuần chủng, nhân giống bằng kỹ thuật chăm sóc riêng đã tạo ra giống cây trồng đem lại giá trị kinh tế cao.

Địa lan có hàng trăm giống nhưng người dân Sa Pa thường trồng giống “Dung” và giống “Chẳn” tức là giống lan do ông Lý Phù Dung và Lý Quẩy Chẳn đưa về thuần chủng.

Hai giống dịa lan này dễ chăm sóc và cho hoa nở đẹp đúng dịp Tết. Trung bình một chậu địa lan phải mất hai năm chăm sóc sau đó mới có thể bán, chi phí chăm sóc địa lan khá cao.

Người trồng địa lan trần mộng tự đúc rút được kinh nghiệm chăm sóc, theo họ. Địa lan trần mộng Sa Pa ít phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hơn các loại phong lan hay hoa lan Trung Quốc.

Anh Lý Phù On kiểm tra những chậu địa lan đặt ở địa điểm mới.

Năm nào cũng vậy, khoảng 2 tháng trước Tết, người trồng địa lan lại thấp thỏm xem dự báo thời tiết để đưa ra quyết định di chuyển vườn lan vào thời gian thích hợp.

Với họ, hành trình di chuyển vườn lan gian nan, vất vả, tốn nhiều chi phí. Người trồng địa lan phải tìm mặt bằng, mua lưới, rào thép, thuê phương tiện vận chuyển địa lan…

Họ trải qua 2 tháng xa gia đình, vợ con đến ở căn lán tạm rét mướt, muỗi, gián. Cả 2 tháng đó là những đêm thấp thỏm canh chừng vườn địa lan với nỗi lo người xấu đột nhập ăn cắp những chậu lan đẹp.

Mong ước của họ vô cùng giản dị, chỉ là bán hết số địa lan kia với giá tốt, sớm trở về đoàn tụ gia đình, sắm Tết đủ đầy cho vợ con bù đắp lại một năm lao động vất vả.

Nhưng năm nay dự báo khó khăn với người trồng địa lan trần mộng bởi dịch bệnh Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, sức mua từ thị trường nhiều khả năng sẽ giảm.

Lường trước được những khó khăn đó, những người trồng địa lan đang quảng bá trên các mạng xã hội nhằm thu hút khách hàng đến thăm vườn địa lan và mua địa lan trần mộng chơi Tết.