Lãnh đạo Nhật-Trung lần đầu gặp thượng đỉnh sau 2 năm lạnh nhạt

Thủ tướng Nhật Shinzo Abe và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ có cuộc gặp thượng đỉnh lần đầu tiên trong tuần tới, bên lề hội nghị APEC 2014, báo giới Nhật đưa tin.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và thủ tướng Nhật Shinzo Abe có thể sẽ sớm gặp gỡ tại Bắc Kinh

Thông tin được kênh truyền hình quốc gia NHK của Nhật đăng tải. Theo đó các bên “đã đồng ý thu xếp một cuộc họp thượng đỉnh trong tuần tới” tại Bắc Kinh, bền lề Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC).

Tương tự, kênh truyền hình Fuji cũng đăng tải bản tin với nội dung: “Hiện tại chúng tôi đã có chung nhận thức hướng tới một cuộc họp thượng đỉnh, và chúng tôi sẽ bắt đầu thực hiện những sắp xếp chắc chắn cho nó”, một nguồn tin trong chính phủ Nhật tiết lộ.

Trước đó, xuất hiện trong một chương trình thời sự tối thứ Sáu, ông Abe tỏ ra thận trọng, khi chỉ nói rằng hai nước đang phối hợp để tổ chức một cuộc họp cấp cao. Ông cho biết thêm rằng Tokyo sẽ nêu ý tưởng về một cơ chế liên lạc hàng hải đối với các hòn đảo có tranh chấp trên biển Hoa Đông “nếu cuộc họp thượng đỉnh diễn ra”.

“Đáng tiếc là cho tới thời điểm này cánh cửa đó vẫn còn đóng”, ông Abe nói, nhưng “chúng tôi đã tạo lập một môi trường tích cực để mở cánh cửa đó”.

Tokyo từ lâu đã thúc đẩy để một cuộc họp thượng đỉnh được diễn ra, nhưng Bắc Kinh vẫn từ chối, do hai bên không chỉ bất đồng về chủ quyền lãnh thổ mà còn có những khác biệt về quá khứ trong Thế chiến II.

Cùng dịu giọng quanh vấn đề tranh chấp biển đảo

Để tiến hành cuộc gặp này, Trung Quốc, vốn vẫn khắc họa ông Abe nhưng một người theo chủ nghĩa xét lại lịch sử nguy hiểm, được cho là đã yêu cầu vị thủ tướng Nhật thề sẽ không lặp lại các chuyến thăm đền chiến tranh tại Tokyo. Ngôi đền thờ những binh sỹ Nhật tử trận trong chiến tranh, bao gồm cả một số tội phạm chiến tranh.

Bắc Kinh thời gian qua yêu cầu Tokyo thừa nhận có tranh chấp liên quan đến quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà Nhật kiểm soát. Đến nay Tokyo vẫn bác bỏ yêu cầu này, tuy nhiên những tuyên bố có lời lẽ tương tự được cả hai bên đưa ra trong ngày thứ Sáu cho thấy đã có những nhượng bộ nào đó đối với tranh chấp quanh quần đảo này.

“Hai bên thừa nhận rằng những khác biệt về lập trường vẫn tồn tại giữa hai bên liên quan tới những căng thẳng phát sinh trong những năm gần đây, quanh quần đảo Điếu Ngư và một số vùng nước tại biển Hoa Đông”, một tuyên bố bằng tiếng Anh của giới chức Trung Quốc viết.

Thông báo cũng khẳng định hai bên “đồng ý ngăn chặn tình hình trở nên xấu đi thông qua đối thoại và tham vấn, và thiết lập các cơ chế ứng phó khủng hoảng để tránh những tình huống bất ngờ”.

Thanh Tùng

Theo AFP