Làng trường thọ của các “vị tiên” bên bãi bồi sông Hồng

Ít ai biết, ở một nơi không phải chốn “bồng lai tiên cảnh, thiên thu trù phú” lại xuất hiện một ngôi làng được mệnh danh là làng của những vị tiên. Nơi ấy có nhiều cụ cao niên tuổi ngoài thất thập vẫn còn khá minh mẫn, năng động hoạt bát không kém gì thanh thiếu niên mười tám đôi mươi.

Đó chính là câu chuyện về “làng trường thọ” xã Chuyên Ngoại, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam.

Làng có nhiều người cao tuổi

Về Hà Nam trong những ngày đầu thu, chúng tôi ghé thăm làng trường thọ xã Chuyên Ngoại, nơi vùng quê yên ả nằm bên tả ngạn sông Hồng được nhiều người nhắc đến với cái tên quen thuộc “làng của những vị tiên”. Vẫn hình ảnh cây đa, khóm trúc, sân đình, những rặng tre già nằm dọc triền đê quen thộc, nơi đây vẫn in đậm nét chân quê.

Theo chỉ dẫn của người dân, chúng tôi tìm gặp ông Phạm Văn Đình (chủ tịch Hội người cao tuổi xã Chuyên Ngoại) để tìm hiểu chi tiết về cái tên mà xưa nay người ta vẫn thường hay gọi là làng trường thọ.

Ông Phạm Văn Đình – Chủ tịch Hội người cao tuổi xã Chuyên Ngoại

Trò chuyện với chúng tôi, ông Đình chia sẻ: “Đã nhiều năm nay, xã Chuyên Ngoại vẫn thường được nhiều người nhắc đến là “làng trường thọ”. Vốn dĩ cái tên gọi này được nhắc nhiều bởi xưa nay người dân trong xã có truyền thống văn hóa lâu đời, cuộc sống tuy có khó khăn, sống dựa vào việc lao động thuần nông, nhưng chính những vất vả đó mà nghị lực sống bao giờ cũng luôn trỗi dậy, người dân nơi đây bao giờ cũng lấy lao động là niềm vui của cuộc sống. Chính vì vậy mọi người luôn có được niềm vui, lạc quan, yêu đời, tuổi thọ rất cao.”

Hiện trong toàn xã Chuyên Ngoại có tổng số 1.381 hội viên Hội người cao tuổi, tính trung bình các cụ tuổi từ 80 đến 100 tuổi có 577 cụ, trên 100 tuổi trong toàn xã có 4 cụ và các hội viên còn lại là các cụ có tuổi dưới 79.

Khi được hỏi về bí quyết sống lâu của làng trường thọ, ông Đình cười bảo: “Xã Chuyên Ngoại xưa kia là vùng tả sông Hồng, khí hậu quanh năm mưa thuận gió hòa. Người dân chủ yếu đều là thuần nông, nhờ có dòng sông Hồng nên người dân nơi đây luôn có những điều kiện thuận lợi như lượng phù sa màu mỡ, ruộng đồng tươi tốt cho nhiều năng suất cao, cuộc sống người dân được cải thiện.

Người dân cần cù chịu khó, tích cực lao động sản xuất nên có một nền tảng sức khỏe dẻo dai. Cuộc sống thuần nông quanh năm đồng áng nên phương châm sống của người dân cũng rất thân thiện, cần mẫn, lấy lao động làm niềm vui, xây dựng nếp sống văn minh, hạnh phúc chứ cũng chẳng có gì gọi là bí quyết sống lâu cả… Ông Đình cho biết thêm.

Đi thể dục để có được một sức khỏe dẻo dai

Hơn trăm tuổi vẫn “cầm – kỳ – thi – ca”

Hiện trong toàn xã có 4 cụ tuổi đã ngoài 100 nhưng vẫn có khả năng ngâm thơ, hát trống quân. Đó là các cụ Nguyễn Thị Nga (104 tuổi, xóm 8, thôn Yên Lệnh) cụ có biệt tài hát trống quân, cụ Nguyễn Thị Quyền (101 tuổi) có biệt tài đọc thơ Nôm và hai cụ còn lại là Lương Thị Mỵ (103 tuổi) và cụ Ngô Thị Hòa (100 tuổi) có biệt tài ngâm thơ.

Theo lời giới thiệu của bác chủ tịch Hội người cao tuổi, chúng tôi tìm đến nhà cụ Nguyễn Thị Quyền. Lúc chúng tôi đến cũng là lúc cụ đang đi dạo ngoài vườn, tay cầm cuốn Truyện Kiều vừa đi cụ vừa cất giọng ” Trăm năm trong cõi người ta/ Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau/ Trải qua một cuộc bể dâu/ Những điều trông thấy mà đau đớn lòng.”

Đã 101 tuổi nhưng cụ Quyền vẫn đọc được sách mà không cần dùng đến kính

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nhà nho, từ nhỏ cụ Quyền đã được tiếp cận với đèn sách. Sau này, khi cha cụ mất đi để lại cho cụ rất nhiều tập sách chữ Nôm. Cho đến nay, tuy đến nay đã 101 tuổi nhưng khi nào phía đầu giường của cụ cũng có cuốn Truyện Kiều được viết bằng chữ Nôm.

Mặc dù tuổi già nhưng trông cụ còn khá minh mẫn, đôi mắt cụ vẫn còn rất sáng. Ngồi trò chuyện với chúng tôi cụ bảo: ” Cuốn Kiều này đã hơn 100 năm nay, lúc nãy là tôi đọc theo chữ quốc ngữ cho dễ hiểu chứ quyển Kiều này là chữ Nôm, tuy có hơi cũ, chữ đã hơi nhòe nhưng vẫn còn đọc được”.

Nói xong cụ đưa cho chúng tôi xem qua quyển sách rồi bói cho anh em mỗi người một quẻ. Theo lời cụ Quyền thì bói Kiều có cái hay của nó. Như lời dặn của những vị cao tuổi của các thế hệ trước cách giải nghĩa và áp dụng đoạn văn lấy làm quẻ bói hoàn toàn độc lập với nội dung, cốt truyện và tình tiết của Truyện Kiều.

Bói bằng cuốn truyện Kiều viết bằng chữ Nôm

Điều đặc biệt khiến chúng tôi vô cùng ngạc nhiên là tuy tuổi đã cao nhưng cụ vẫn đọc được chữ mà không cần dùng đến kính, đôi mắt cụ vẫn sáng ngời, bước chân đi còn khá khỏe khoắn, lời nói chắc chắn.

Chia sẻ về bí quyết sống cụ bảo: “Muốn có một sức khỏe dẻo dai thì cái tâm phải được thanh thản, nghỉ ngơi. Sống lạc quan yêu đời chứ đừng nên bi quan gây thêm phiền toái. Đêm nào trước khi đi ngủ tôi cũng đọc quốn Kinh viết bằng chữ Nôm, cảm thấy rất dễ chịu. Không chỉ vậy mà còn phải thường xuyên luyện tập, rèn luyện bản thân thì sống mới tốt hơn được”.

Truyền thống “Lễ cưới vàng”

Chia tay cụ Quyền, chúng tôi tiếp tục tìm về thôn Từ Đài, xã Chuyên Ngoại. Nơi đây được nhiều người nhắc đến là thôn có nhiều “Lễ cưới vàng”.

Tuy tuổi đã cao nhưng hàng ngày cụ Đàm vẫn chặt tre về đan thuyền, thúng

Theo lời chia sẻ của ông Đình – chủ tịch Hội người cao tuổi xã Chuyên Ngoại, ở xã thường xuyên tổ chức đám cưới vàng cho các cặp đôi chung sống hạnh phúc bên nhau suốt hơn 50 năm. Hiện phong trào này được rất nhiều người tán thành và ủng hộ. Đây là phong trào nhằm tôn vinh vẻ đẹp hạnh phúc gia đình, một mặt muốn ca ngợi sức sống dẻo dai, hòa thuận, đầm ấm của các đôi vợ chồng. Mặt khác muốn răn dạy con cháu cần chung tay xây dựng một cuộc sống gia đình hạnh phúc, sống chan hòa, yêu thương đùm bọc nhau, góp phần xây dựng một xã hội phát triển…

Hiện thôn Từ Đài là thôn có số đôi tổ chức “Lễ cưới vàng” nhiều nhất xã. Tính đến nay, trong toàn thôn hiện đã có đến 11 đôi tổ chức đám cưới vàng.

Lễ cưới vàng được tổ chức cho các đôi vợ chồng đã chung sống hạnh phúc với nhau hơn 50 năm

Bằng công nhận Lễ cưới vàng của vợ chồng cụ Nguyễn Văn Đàm và Nguyễn Thị May

Nằm ngay cạnh triền đên là cuộc sống của đôi vợ chồng cụ Nguyễn Văn Đàm (93 tuổi) và cụ Nguyễn Thị May (95 tuổi). Năm 2013 vừa qua, gia đình vừa tổ chức “Lễ cưới vàng” cho hai cụ. Tuy tuổi đã cao nhưng cụ Đàm và cụ May vẫn còn khá minh mẫn. Riêng cụ Đàm thì rất đặc biệt, không ai có thể ngờ được ở cái tuổi “gần đất xa trời” nhưng cụ vẫn tự tay đi chặt tre về đan thuyền, thúng, rổ rá. Bước chân còn khá vững chải cụ vác cây tre già lên vai vừa đi vừa bảo: ” Ở đây tuổi như chúng tôi còn khá nhiều, đốn cây tre này về đan ít thúng bán lấy tiền sang tháng đi đám cưới vàng ông bạn cùng xóm.”

Ánh chiều tà dần lặn xuống sau lũy tre làng, rời Chuyên ngoại trở về chốn phồn hoa phố thị, nhưng trong lòng chúng tôi vẫn luôn băn khoăn không hiểu bí quyết gì khiến người dân nơi đây sống thọ đến thế.

Theo Khampha