Làng phong xoay xở mưu sinh
Nơi nhà thơ Hàn Mặc Tử từng sống những ngày cuối đời giờ là chốn mưu sinh của 419 bệnh nhân phong.
Hơn 15 năm nay, chị Trần Thị Sanh ngồi xe lăn may đồ để mưu sinh
Mất cả tay chân vì bệnh nhưng họ không chấp nhận mình là người tàn phế, vẫn bươn chải nuôi sống gia đình.
Làng phong Quy Hòa nằm nép mình tĩnh lặng bên Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Ngày ngày, những cư dân trong làng vừa vật lộn với căn bệnh phong vừa bươn chải với miếng cơm manh áo.
Nhọc nhằn, lặng lẽ
Làng biển Quy Hòa vẫn giữ được những chiếc ghe bầu cổ xưa của dân vạn chài. Hàng chục chiếc ghe bầu là phương tiện kiếm cơm của gần 50 hộ dân sống bằng nghề biển. Đó là những chiếc ghe nan được gắn với 2 mái chèo nhưng không có bánh lái. Mũi ghe nhọn nhưng phần sau bầu bĩnh, tiếp xúc nhiều với mặt nước để có thể trụ được với sóng biển mà không cần lướt nhanh. “Nó phù hợp với chúng tôi – kẻ mất tay, người cụt chân, không còn xoay xở linh hoạt được – giá lại rẻ, chỉ 4 triệu đồng”- ông Nguyễn Hữu Trí, một bệnh nhân phong, cho biết.
Gần 5 giờ, những chiếc ghe lưới bắt đầu về bến. Xa xa trên mặt biển, những bóng người nặng nhọc gò lưng bên mái chèo để đưa ghe vào bờ. Không như những làng biển khác, Quy Hòa không ồn ào, náo nhiệt. Buổi sáng, thuyền đua nhau về bến nhưng chỉ có những người vợ lặng lẽ đợi chồng, chỉ có tiếng sóng vỗ ì oạp vào bờ và những câu trao đổi ngắn gọn nhưng đượm tình.
Video đang HOT
Vừa về bến, ông Lương Thành Tân lê những bước chân cà nhắc, gồng người đẩy chiếc ghe lên bờ. Sau khi đưa vợ mớ cá ít ỏi để kịp ra chợ bán, ông ngồi bệt trên bãi cát thở dốc. Do bệnh phong, bàn chân phải của ông đùn lại, các ngón đã bị tháo bỏ. “Bàn chân tôi giờ không còn cảm giác. Có hôm, sau chuyến biển về nhà ngủ để lấy lại sức, tỉnh dậy tôi thấy m.áu c.hảy lênh láng. Lật bàn chân kiểm tra, tôi mới phát hiện nó bị nguyên cả vỏ sò đ.âm t.hủng mà không hay biết” – ông kể.
Ông Tân vốn là người ở TP Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận, bị bệnh phong từ năm 13 t.uổi. Sau khi đến Quy Hòa chữa bệnh, ông gặp bà Lê Thị Thu, cũng bị bệnh phong. Cả 2 nương tựa nhau, giờ đã có 2 mặt con.
Người cuối cùng về bến hôm ấy là ông Lê Văn Sanh. Không đủ t.iền mua ghe, ông chấp nhận đ.ánh lưới bằng thúng chai. Cả 2 bàn tay ông đã bị rút lại, co quắp, nhiều ngón không còn. Loay hoay mãi, ông vẫn chưa buộc được bọc lưới để mang về nhà. “Ra biển suốt đêm nhưng mớ cá đ.ánh được này có lẽ chỉ bán được 50.000 đồng. Vậy là may rồi, đêm trước còn chẳng được con nào. Gắng làm để dành dụm cho đứa con thứ hai ra thành phố học lớp 10, chứ cả vợ chồng đều bị bệnh, biết kiếm đâu ra t.iền…” - ông tâm sự.
Chuyện nữ diễn viên đóng thế
Ngoài nghề biển, ở Quy Hòa còn có những nghề không đâu thấy, như may quần áo cho bệnh nhân phong. Ở nơi nhà thơ Hàn Mặc Tử từng sống những ngày cuối đời này, tôi gặp chị Trần Thị Sanh, từng là diễn viên đóng thế trong bộ phim Bến sông trăng sản xuất năm 2000. Chị là thợ may quần áo nữ duy nhất ở Quy Hòa.
Chị Sanh cho biết khi thực hiện Bến sông trăng, đạo diễn Đỗ Phú Hải cần diễn viên đóng thế cho nhân vật Hạnh – một cô gái xinh đẹp nhưng bị bệnh phong, phải cắt bỏ một chân – và được giới thiệu đến chị. “Ban đầu tôi không đồng ý, không muốn mình mang vóc dáng bệnh tật lên phim. Nhưng rồi Ban Hội đồng bệnh nhân Quy Hòa thuyết phục mãi, tôi cũng chấp nhận. Tuy nhiên, tôi chẳng dám xem phim ấy lần nào” – chị thổ lộ.
Bị bệnh phong từ năm 14 t.uổi nhưng chị Sanh vẫn giữ được nét mặn mòi của phụ nữ xã đảo Nhơn Hải, TP Quy Nhơn. “Khi gia đình đưa vào đây chữa bệnh, tôi nghĩ mình phải tìm một nghề để sống cho sau này và đã học may. Đó là những ngày tháng cơ cực. Bàn chân trái của tôi không còn cảm giác để đạp máy may. Ngồi học suốt ngày, chân trái sưng phù, đau nhức và tôi sốt liên miên” - chị rùng mình nhớ lại.
Cắt bỏ chân trái nhưng căn bệnh phong vẫn cứ đeo bám chị Sanh. Chị còn chân phải nhưng giờ cũng đã bị viêm. Song, chị vẫn cắn răng đạp máy may. Chồng chị cũng là một bệnh nhân phong ngày ngày làm thuê kiếm sống. “Tôi vẫn thường dạy con rằng tôi chỉ có thể gắng nuôi chúng trên 2 bánh xe lăn. Thương cha mẹ, con tôi học rất giỏi” – chị khoe.
Nhờ quyết chí sống với nghề may nên tay thợ của chị Sanh được nhiều người biết đến. Không chỉ bệnh nhân phong, nhiều người ở phường Gềnh Ráng cũng tìm đến chị để đặt may quần áo. Giá t.iền may một bộ quần áo dành cho bệnh nhân phong bao giờ cũng được chị lấy rẻ khoảng 10.000 đồng so với người bình thường, dù phải tốn nhiều công sức hơn. “May đồ cho bệnh nhân phong thì mình phải biết rõ từng người. Với người bị mất các ngón tay, cả cánh tay hay mất chân…, mình phải may khác đi cho phù hợp” – chị tiết lộ.
Giờ đây, chị Sanh đang lo một ngày nào đó, chân phải của chị cũng bị cắt bỏ nốt, không còn gì để đạp máy may. “Đêm qua, tôi mơ thấy mình được may máy may công nghiệp. Ở đó có một cần gạt bằng tay, chỉ gạt nhẹ là máy chạy, thật thích” – chị bộc bạch.
Không làm thì sao sống!
Theo ông Trần Công Nghĩa, Trưởng Ban Hội đồng bệnh nhân Quy Hòa, trong số 419 bệnh nhân của 255 hộ nơi đây, 276 người bị bệnh nặng phải nằm một chỗ, còn lại mỗi người phải tìm một nghề để mưu sinh.
“Mỗi bệnh nhân phong được hỗ trợ chữa bệnh miễn phí và sinh hoạt phí 150.000-235.000 đồng/tháng. Họ còn phải lo chuyện ăn uống, con cái học hành, không làm thì sao sống?” – ông Nghĩa băn khoăn.
Theo Xahoi
Kí ức kinh hoàng về "Đảo Hủi"
Người bị bệnh hủi bị đưa ra một hòn đảo hoang nằm chơ vơ, cô quạnh giữa lòng Hồ Thác Bà. Ở đó, họ vật lộn với đau đớn vì hủi ăn đến cụt chân, cụt tay, khuyết mắt...
Ám ảnh mang tên hủi
Ký ức khủng khiếp về căn bệnh phong cùi (bệnh hủi) đã lùi vào quá khứ mấy chục năm nay, nhưng khi nghe chúng tôi khơi lại chuyện cũ, ánh mắt của ông Nguyễn Văn Vinh, cư dân Đảo Hủi năm xưa lại trào dâng tủi hờn, giận dữ xen lẫn sự tự hào...
Ông Vinh nghẹn ngào: "Năm 1972 chúng tôi bị đày ra một hòn đảo mà sau này người đời gọi với cái tên miệt thị - Đảo Hủi. Thời đó, rất nhiều người bị bệnh hủi phải ra ngoài đảo này sinh sống và chống đỡ lại căn bệnh kỳ quái. Có người bị hủi ăn khuyết tay, chân... và đục khoét cơ thể cho đến khi con bệnh giãy đành đạch ra c.hết. Chúng tôi chỉ biết bậm môi nuốt nước mắt cùng sự tủi hờn vì số phận nghiệt ngã để tiễn đưa người c.hết về chốn vĩnh hằng".
Theo ông Vinh thì hồi đó dân Đảo Hủi bị miệt thị một cách triệt để đến mức những cư dân trên đảo "sống không được, c.hết không xong". Người dân Đảo Hủi làm ra hàng chục tấn ngô, lúa và nuôi được rất nhiều ngan, vịt, nhưng những thứ đó không thể bán ra ngoài vì đường vận chuyển xa xôi cách trở, người dân trong và ngoài huyện Yên Bình biết lúa gạo của Đảo Hủi thì tuyệt đối không mua. Sản phẩm làm ra không bán được, người dân trên đảo không có t.iền mà mua muối ăn... Thấy dân Đảo Hủi khốn khổ, cùng cực, có người thương hại đem cho muối ăn mà không lấy t.iền, cũng không lấy bất kỳ sản phẩm nào như lúa gạo, vịt, ngan từ tay người đảo Hủi vì sợ ăn những thứ đó sẽ bị lây bệnh hủi.
Bàn tay của ông Vinh bị hủi ăn khiến các đốt tay quắp lại
Ông Vinh kể lại: "Ngày đó, mỗi vụ lúa nhà tôi thu hoạch được 4 - 5 tấn, khi nào bí t.iền thì xay lúa thành gạo rồi phải đi thật xa, càng ít người biết đến gạo Đảo Hủi càng tốt, bán gạo được rồi thì mua muối về chia nhau ăn dần. Có những lần chúng tôi đẹm gạo ra chợ huyện bán, không biết ai mách rằng đó là gạo ở Đảo Hủi, từ đó không ai còn mua gạo chúng tôi đem ra nữa. Cả chục tấn lúa, gạo ở ngoài đảo ăn không hết chúng tôi đem nuôi ngan, vịt. Thời điểm cao nhất riêng gia đình tôi đã nuôi tới 400 - 500 con vịt. Những bầy vịt hàng ngàn con của Đảo Hủi bơi trắng một vùng Hồ Thác Bà. Nhưng rồi lúa gạo thừa vịt ăn cũng không xuể, tự tay tôi đem đổ xuống Hồ Thác Bà cho cá ăn. Hàng ngàn con vịt ở Đảo Hủi đem bán ra chợ bán cũng chẳng ai mua, dân Đảo Hủi phải ngày hai bữa ăn thịt vịt đến chán chê".
Không những phải chống đỡ với sự miệt thị của người đời, cư dân Đảo Hủi còn phải chống đỡ với những cơn đau nhức đến tận xương, tủy.
Bà Lý Thị Chu, một cư dân trên Đảo Hủi bảo: "Có những người bị hủi ăn đến thối cả thịt, những miếng thịt cứ l.ở l.oét, đêm ngày rỉ m.áu, trong khi đó, người bị bệnh vẫn phải lặn lội lên nương xuống ruộng để cấy lúa, đ.ánh cá, có người bị n.hiễm t.rùng thối cả bàn chân. Hồi đó đến nhà nào trên Đảo Hủi cũng nồng nặc mùi thối, tanh của t.hịt n.gười. Cái mùi ngai ngái đó mỗi khi nghĩ đến lại thấy rùng mình khiếp sợ".
Rồi những điều khủng khiếp và nỗi ám ảnh của bệnh tật cũng dần qua đi khi Nhà nước có chính sách đưa tất cả cư dân ở Đảo Hủi đi chữa bệnh.
Đảo Hủi bây giờ, ngày nào cũng có thuyền bè của người dân xung quanh đến để đ.ánh bắt cá
Đảo Hủi lên bờ
Nhắc lại thời điểm cách đây gần 30 năm, ông Vinh bảo: "Lúc chúng tôi nghe tin được đưa đi chữa bệnh ở Thái Bình, Nghệ An ai nấy đều vui lắm. Chúng tôi chữa bệnh ở Nghệ An mất gần 10 năm ròng rã. Tại đây, tôi đã tìm được người vợ yêu quý của mình, đó là bà Lý Thị Chu. Hồi đó chúng tôi ở hai dãy nhà đối diện nhau, hễ chúng tôi ra cửa là đụng mặt nhau, lâu dần thành quen, tôi và bà ấy chăm sóc cho nhau những lúc tôi hoặc bà ấy lên cơn đau, ngứa. Rồi chúng tôi tổ chức một đám cưới nho nhỏ vào đúng hôm xuất trại phong và dìu dắt nhau về Làng Ven sinh sống".
Khi về Làng Ven sinh sống, ông rất bất ngờ vì được chính quyền quan tâm, giao đất, giao rừng cho quản lý, ông và gia đình không phải lênh đênh ngoài đảo giữa lòng Hồ Thác Bà như trước kia nữa. Có đất, có ruộng, vợ chồng ông ra sức trồng ngô, sắn... Mỗi năm gia đình ông thu gần trăm triệu đồng từ việc bán cây lâm nghiệp, bán ngô, lúa...
Vợ chồng ông Vinh, bà Chu sống hạnh phúc bên ngôi làng vốn một thời bị miệt thi và cô lập
Ông Vinh bảo: "Giờ nhận thức của người dân được nâng cao hơn, bà con chòm xóm không còn miệt thị dân Đảo Hủi nữa, những sản phẩm mà gia đình tôi như keo, lát, lúa, gạo, gà, vịt... làm ra đến đâu bán hết đến đó. Trước đây, gia đình tôi được một người bán hàng trong chợ xã cho một gói muối lúc khó khăn, cùng kiệt đến giờ gia đình tôi vẫn nhớ. Năm ngoái, gia đình người bán hàng tốt bụng đó gặp khó khăn, tôi và vợ đã đem lúa, gạo đến tận nhà để giúp đỡ lại, ngoài ra, những cư dân trước đây của Đảo Hủi khi lên bờ gặp khó khăn gì gia đình tôi đều nhiệt tình giúp đỡ".
Giờ đây vợ chồng ông sinh được hai cháu, một trai, một gái đều không dính phải bệnh hủi như ông, bà. "Chúng tôi rất mừng, hai con tôi đều học hành chăm chỉ và cần mẫn làm ăn, với chúng tôi thì chỉ cần gia đình được quây quần bên nhau, sống chan hòa với hàng xóm láng giềng là vui mừng, hạnh phúc lắm rồi. Nếu như không có sự quan tâm, giúp đỡ của chính quyền thì chúng tôi không có cuộc sống tươm tất như ngày hôm nay", ông Vinh cho biết.
Theo 24h
N.ữ s.inh 15 t.uổi t.ự v.ẫn trong phòng ngủ Chiều 17/5, gia đình em Lê Thị Thu N. (15 t.uổi, trú thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, Quảng Trị) phát hiện em N. đã t.reo c.ổ tự vẫn bằng chiếc khăn len trong phòng. ảnh minh họa Người thân em N. cho biết, N. đang theo học tại trường THCS Lao Bảo. Sau kỳ thi học kỳ II căng thẳng, em...
