Lần đầu tiên trong 7 năm, Trung Quốc không nhập khẩu đậu tương từ Mỹ

Trong tháng 9/2025, Trung Quốc đã hoàn toàn không nhập khẩu đậu tương từ Mỹ, đánh dấu lần đầu tiên kể từ tháng 11/2018, kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này từ Mỹ bằng không.

Sản phẩm đậu tương thu hoạch tại một trang trại ở Iowa (Mỹ). Ảnh tư liệu: EPA/TTXVN

Trái lại, lượng hàng nhập từ Nam Mỹ lại tăng vọt so với cùng kỳ năm ngoái, do các nhà mua hàng Trung Quốc chủ động tránh nông sản Mỹ do căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới .

Theo dữ liệu do Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố ngày 20/10, lượng đậu tương nhập khẩu từ Mỹ trong tháng trước đã giảm xuống mức 0, so với con số 1,7 triệu tấn của cùng kỳ năm ngoái. Sự sụt giảm này được cho là do hai yếu tố chính. Thứ nhất là mức thuế quan cao mà Trung Quốc đang áp đặt lên hàng nhập khẩu từ Mỹ. Thứ hai, nguồn cung đậu tương từ vụ thu hoạch trước của Mỹ (còn gọi là đậu tương vụ cũ) về cơ bản đã được giao dịch hết. Trung Quốc là nước nhập khẩu đậu tương lớn nhất thế giới.

Trong khi đó, dữ liệu hải quan cho thấy, lượng hàng nhập từ Brazil tháng trước đã tăng vọt 29,9% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 10,96 triệu tấn, chiếm 85,2% tổng lượng nhập khẩu đậu tương của Trung Quốc. Trong khi đó, lượng đậu tương nhập khẩu từ Argentina tăng 91,5%, lên 1,17 triệu tấn, tương đương 9% tổng lượng nhập khẩu. Tổng lượng đậu tương nhập khẩu của Trung Quốc trong tháng 9/2025 đạt 12,87 triệu tấn, mức cao thứ hai từng được ghi nhận.

Trong giai đoạn từ tháng 1-9 năm nay, Trung Quốc đã nhập khẩu 63,7 triệu tấn đậu tương từ Brazil, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm ngoái, và 2,9 triệu tấn từ Argentina, tăng 31,8% so với cùng kỳ. Dữ liệu cũng cho thấy, mặc dù các nhà mua hàng Trung Quốc đang ngừng mua đậu tương từ vụ thu hoạch mới của Mỹ, nhưng nhờ các giao dịch được thực hiện vào đầu năm 2025, tổng lượng nhập khẩu đậu tương Mỹ tính từ đầu năm đến nay vẫn đạt 16,8 triệu tấn, tăng 15,5%.

Tính đến nay, Trung Quốc vẫn chưa mua bất kỳ lô hàng đậu tương nào từ vụ thu của Mỹ. Cơ hội cho nông sản Mỹ đang dần khép lại, bởi các nhà nhập khẩu Trung Quốc đã chốt xong các đơn hàng cho đến hết tháng 11, chủ yếu từ hai nhà cung cấp lớn là Brazil và Argentina. Đáng chú ý, chính sách ưu đãi thuế tạm thời của Argentina cũng góp phần thúc đẩy xu hướng này.

Nếu không có đột phá trong các cuộc đàm phán thương mại, nông dân Mỹ có thể phải đối mặt với thiệt hại hàng tỷ USD khi các nhà máy ép dầu của Trung Quốc tiếp tục tìm nguồn cung từ Nam Mỹ. Tuy nhiên, Trung Quốc cũng có thể đối mặt với nguy cơ thiếu hụt nguồn cung vào đầu năm sau, thời điểm trước khi vụ mùa mới của Brazil được tung ra thị trường.

Ông Johnny Xiang , nhà sáng lập công ty tư vấn AgRadar có trụ sở tại Bắc Kinh, nhận định rằng một khoảng trống nguồn cung đậu tương có thể xuất hiện ở Trung Quốc từ tháng 2-4 năm sau nếu không có thỏa thuận thương mại nào được ký kết. Ông cho biết Brazil đã xuất đi một khối lượng khổng lồ, và không ai biết lượng tồn kho vụ cũ còn lại là bao nhiêu.

Các cuộc đàm phán thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ dường như đang có dấu hiệu khởi sắc sau nhiều tuần hai bên liên tiếp dọa áp thuế mới và kiểm soát xuất khẩu. Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây cho biết ông tin rằng một thỏa thuận về đậu tương sẽ được ký kết.