Lần đầu công bố hình ảnh x.ác ư.ớp lâu đời nhất trên thế giới: Cách ướp xác gây bất ngờ!
Cách ướp xác của x.ác ư.ớp 8.000 năm t.uổi ở Bồ Đào Nha khiến các nhà khoa học bất ngờ.
Khoảng 60 năm trước, Manuel Farinha dos Santos, một nhà khảo cổ học đã chụp được những bức ảnh về một số bộ h.ài c.ốt chôn cất trong các ngôi mộ 8.000 năm t.uổi ở thung lũng Sado, miền Nam Bồ Đào Nha.
Một phân tích mới hiện nay về những bức ảnh này cho thấy có thể những x.ác ư.ớp cổ xưa nhất của con người không phải đến từ Ai Cập hay Chile, mà là ở châu Âu.
Các nhà nghiên cứu cho biết, hơn chục bộ h.ài c.ốt thời cổ đại đã được tìm thấy ở thung lũng Sado, thuộc phía Nam của Bồ Đào Nha trong các cuộc khai quật vào những năm 1960.
Sau khi phân tích các hình ảnh và quan sát bãi chôn cất, các nhà nghiên cứu cho biết, ít nhất một trong số những h.ài c.ốt trên đã được ướp xác, có thể là để vận chuyển dễ dàng hơn trước khi chôn cất. Điều này cho thấy tập tục ướp xác đã phổ biến tại khu vực này vào thời điểm đó.
Các nhà khoa học đã tiến hành xem xét lại tài liệu của nhà khảo cổ học người Bồ Đào Nha Manuel Farinha dos Santos (qua đời năm 2001). Trong nghiên cứu mới này, các chuyên gia đã phát hiện ra các bức ảnh đen trắng của 13 ngôi mộ từ thời kỳ đồ đá giữa.
Bức ảnh chụp về cuộc khai quật cho thấy một số người đã được ướp xác trước khi chôn cất cách đây khoảng 8.000 năm. Ảnh: Peyroteo-Stjerna et al/European Journal of Archaeology.
Dù có một số tài liệu và bản đồ vẽ tay về khu chôn cất này ở thung lũng Sado được lưu giữ trong Bảo tàng Khảo cổ học Quốc gia ở Lisbon, nhưng những bức ảnh trên chưa từng được công bố. Theo Rita Peyroteo-Stjerna, nhà khảo cổ học tại ĐH Uppsala, đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu, những bức ảnh đã cho các nhà khảo cổ có cơ hội để nghiên cứu về các ngôi mộ.
Video đang HOT
Cách ướp xác cổ xưa gây bất ngờ
Sau khi sử dụng các bức ảnh đen trắng để tái dựng lại các ngôi mộ, các nhà khoa học quan sát thấy phần tay và chân của một số bộ h.ài c.ốt bị kéo đến vị trí mà vượt quá giới hạn tự nhiên. Điều này cho thấy rằng người c.hết đã bị trói chặt bằng những sợi dây nhưng sau đó đã tan ra hết. Bên cạnh đó, các đoạn xương của h.ài c.ốt vẫn còn gắn liền với nhau sau khi chôn cất, trong khi thực tế những xương bàn chân rất nhỏ thường bị rời ra hoàn toàn khi cơ thể p.hân h.ủy.
Kỳ lạ là không có dấu hiệu nào cho thấy rằng phần đất của ngôi mộ từng bị dịch chuyển khi mô mềm của cơ thể người p.hân h.ủy. Điều này cũng đồng nghĩa với việc không xảy ra sự p.hân h.ủy.
Cách ướp xác cổ xưa này khiến nhiều nhà nghiên cứu ngạc nhiên. Ảnh: Peyroteo-Stjerna et al/European Journal of Archaeology.
Nhà khảo cổ học Peyroteo-Stjerna chia sẻ, những dấu hiệu trên cho thấy người này được ướp xác sau khi qua đời. Có thể cơ thể người c.hết được làm khô và sau đó dần dần thu nhỏ lại bằng cách quấn chặt dây xung quanh.
Việc nghiên cứu và phân tích các ngôi mộ cổ này dựa trên những phát hiện từ các thí nghiệm p.hân h.ủy được thực hiện tại Cơ sở Nghiên cứu Nhân chủng học Pháp y tại ĐH bang Texas.
Những thí nghiệm trên các h.ài c.ốt này cho thấy người cổ đại có thể từng thực hiện những thao tác nào đó khi ướp x.ác n.gười c.hết ở thung lũng Sado.
Trong nghiên cứu mới, các chuyên gia cho rằng nhiều khả năng những cư dân xưa đã trói người c.hết lại, sau đó đặt lên trên một cấu trúc cao, chẳng hạn như bệ nâng, để cho phép chất lỏng p.hân h.ủy thoát ra ngoài và tránh tiếp xúc với cơ thể.
Mặt khác, ngưa xưa cũng có khả năng dùng lửa để làm khô t.hi t.hể và dùng các dây buộc trên cơ thể, thắt chặt dần qua thời gian. Cách làm này giúp giữ được tính toàn vẹn về mặt giải phẫu, đồng thời tăng khả năng uốn dẻo của các chi.
Nhà khảo cổ học Peyroteo-Stjerna cho biết, nếu một số h.ài c.ốt được đưa từ nơi khác đến thung lũng Sado để chôn cất, thì việc ướp xác để giúp x.ác c.hết nhỏ và nhẹ hơn nhiều, sẽ giúp cho quá trình vận chuyển trở nên dễ dàng hơn.
Nghiên cứu này mới công bố trên tạp chí European Journal of Archaeology.
"Tái sinh" người đàn bà từ mộ cổ 4.000 năm: kết quả bất ngờ
Nhà khảo cổ học nổi tiếng với tài tái tạo khuôn mặt người c.hết dựa vào h.ài c.ốt Oscar Nilsson đã phối hợp với Bảo tàng Vsternorrlands (Thụy Điển) "tái sinh" người đàn bà thời đồ đá từ một ngôi mộ cổ bí ẩn nằm sâu trong rừng Đông Bắc Thụy Điển.
Người đàn bà bí ẩn đã được phát hiện cách đây 1 thế kỷ trong một ngôi mộ cổ bằng đá nằm sâu trong rừng phía Đông Bắc Thụy Điển, nằm cạnh một cậu bé 7 t.uổi mà các nhà khảo cổ nghi ngờ là con trai của cô.
Ngôi mộ cổ bằng đá bí ẩn trong rừng - Ảnh: Swedish National Heritage / Gustaf Hallstrm
Các nghiên cứu sơ bộ dự đoán rằng người đàn bà và đ.ứa t.rẻ thuộc về một nhóm thợ săn du mục đã theo đuổi những đàn động vật di cư dọc con sông Indalslven dài 430 km. Ước tính niên đại ngôi mộ đã lên tới 4.000 năm.
Nhà khảo cổ Oscar Nilsson, người đã tái tạo hơn 100 khuôn mặt người cổ đại, đã quyết định phục dựng gương mặt của người đàn bà bí ẩn này.
Hộp sọ cổ đại được quét và dùng máy in 3D để tạo ra một bản sao y hệt. Sau nhiều bước đo đạc, tiến sĩ Nilsson lần lượt sắp xếp các lớp đất sét mô phỏng cơ của người phụ nữ. Tất cả những cấu trúc giải phẫu được phục dựng dựa trên các phép đo chi tiết từ hộp sọ.
Quá trình tái tạo hộp sọ - Ảnh: Oscar Nilsson
Sau đó, khuôn mặt tiếp tục được đắp da bằng đất sét dẻo, sau đó khuôn mặt hoàn thiện sẽ được đúc lại bằng silicone có màu da, trong đó tái tạo cả những nếp nhăn một cách cẩn thận.
Người đàn bà khoảng 30 t.uổi khi qua đời nên trông khá trẻ trung, nhưng vẫn mang những nét hoang dã, sương gió của một thợ săn du mục.
Thành quả gây bất ngờ - Ảnh: Oscar Nilsson
Điều khó khăn là không có DNA nào có thể khôi phục được từ hộp sọ do điều kiện bảo quản không tốt, nên màu da, màu tóc và vài đặc điểm khác của cô đã được suy đoán dựa theo các dữ liệu di truyền mà các nhà khoa học thu thập được trong khu vực.
Thực hư về chiều cao khác lạ của Khang Hi: Nhà truyền giáo người Pháp cũng phải ngưỡng mộ Liệu chiều cao của Khang Hi có đúng như trên phim ảnh và sử sách miêu tả? Trong các bộ phim cổ trang cũng như trong sử sách, các vị hoàng đế thường được mô tả là "đế vương chi tư, long phượng chi nghi", có nghĩa là 1 người có tư thế và phong thái long phượng. Vì thế, hậu thế vẫn...
