Làm ơn đừng để thú cưng phải chết oan vì những tin đồn thất thiệt liên quan đến dịch Covid-19

Thông tin một chú chó ở Hongkong nhiễm virus Corona từ người chủ đã dấy lên mối lo ngại về khả năng lây lan dịch bệnh từ chó mèo. Vậy thực hư ra sao?

Hồi cuối tháng 2, truyền thông Hongkong đưa tin chú chó đầu tiên được phát hiện dương tính với Covid-19 đã khiến nhiều người hoang mang. Được biết, chú chó bị nhiễm virus Corona từ chủ và chú chó đó cũng được cách ly, chăm sóc tại Viện nông, ngư nghiệp và bảo tồn Hongkong. Vậy liệu thú cưng có tiềm ẩn nguy cơ làm lây lan dịch bệnh?

Thú cưng đã bị vứt bỏ, thậm chí bị giết hại dã man vì nỗi sợ lây lan dịch bệnh

Sau khi trên truyền thông, mạng xã hội lan truyền tin đồn động vật có khả năng làm lây nhiễm virus Corona sang người, một số người Trung Quốc đã bỏ rơi, thậm chí sát hại dã man thú cưng của mình.

Tại tòa nhà chung cư Heyuan Guohe Garden ở thành phố Thiên Tân, tỉnh Hà Bắc, xác một chú chó đã được phát hiện nằm bên cạnh một chiếc ô tô đỗ dưới sân. Truyền thông địa phương cho biết người chủ đã ném con chó từ tầng cao của tòa nhà chung cư vào lúc 4 giờ sáng, nó rơi trúng chiếc xe hơi rồi rơi xuống đất. Chú chó nhỏ nằm chết tức tưởi trên vũng máu. Ở Thượng Hải cũng phát hiện ra có ít nhất 5 con mèo bị ném xuống đất từ những căn hộ trên cao.

Xác chú chó bị ném từ trên cao.

Những cái chết oan uổng xảy ra sau khi lời của chuyên gia dịch tễ học Lý Lan Quyên trên CCTV rằng ‘nếu thú cưng tiếp xúc với bệnh nhân nghi nhiễm virus Corona thì chúng cũng phải được cách ly’ bị trang Zibo China ‘bẻ lái’ thành ‘chó mèo có thể lây nhiễm virus Cornona mới cho con người’ và tin đồn thất thiệt sau đó đã lan khắp mạng xã hội Weibo.

Không chỉ người dân thẳng tay vứt bỏ thú cưng, nhiều địa phương ở Trung Quốc cũng có những biện pháp xử lý mạnh tay. Tờ Mail đưa tin, một xã ở Hà Bắc kêu gọi các hộ dân tự ‘giải quyết’ thú cưng, vật nuôi trong vòng 5 này, nếu không các cơ quan chức năng sẽ xử lý hộ. Một nơi khác ở Thiểm Tây chỉ thị người dân xử lý chó, mèo ngay lập tức. Một khu phố ở Vũ Hán, giới chức trách đã cấm người dân mang vật nuôi ra khỏi nhà. Chính quyền cảnh cáo sẽ bắt, giết và chôn sống chúng ngay lập tức nếu bắt được chúng ngoài đường. Một khu khác ở Thượng Hải thì cấm người dân cho chó mèo hoang ăn để kiểm soát và phòng chống dịch bệnh. Theo tổ chức bảo vệ động vật Humane Society International, các quy định tương tự xuất hiện ở nhiều nơi như Bắc Kinh, Thiên Tân, Sơn Đông, Hắc Long Giang, Sơn Tây,…

Mèo bơ vơ không nơi nương tựa.

Tổ chức từ thiện bảo vệ động vật (LAP) đã phải gửi thư lên chính phủ nước này và nói rằng thông báo về việc chú chó ở Hongkong dương tính với virus Corona đã gây ra sự hoảng sợ lớn. McClelland, người sáng lập LAP cho biết: ‘Trong tình trạng lo lắng, nhiều người sẽ bỏ hoặc giết chết vật nuôi của mình. Những người nuôi chó, mèo sẽ bị kỳ thị khi dắt chúng đi dạo ở trên đường’. Thực tế số lượng vật nuôi bị bỏ rơi đã tăng lên đáng kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát.

Ở Vũ Hán, nhiều vật nuôi bị nhốt trong nhà một mình khi chủ của chúng bị mắc kẹt bên ngoài thành phố. Đội tình nguyện từ Hiệp hội bảo vệ động vật Vũ Hán cho biết họ đã giải cứu hàng trăm vật nuôi lâm vào tình cảnh này.

Thú cưng thật sự cần sự chăm sóc của con người.

WHO và các chuyên gia y tế khẳng định Covid-19 không lây từ thú cưng sang người

WHO cùng nhiều tổ chức y tế và chuyên gia trên khắp thế giới đều khẳng định cho đến nay hoàn toàn chưa có bằng chứng về việc lây nhiễm virus Corona từ thú cưng sang người. Kết quả xét nghiệm dương tính cho thấy chó có khả năng bị phơi nhiễm từ người chủ nhiễm bệnh nhưng điều đó không có nghĩa rằng nó mang mầm bệnh hoặc có khả năng lây sang người.

Janem Gray, một bác sĩ thú y tại Hongkong cho biết chủng Corona đang gây ra dịch Covid-19 hiện nay, cũng như chủng virus đã gây nên dịch SARS hồi 2003 không gây bệnh và lây nhiễm trên chó, mèo.

Không có bằng chứng cho thấy virus lây từ thú cưng sang người.

Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, cách lây lan chính của virus SARS-CoV-2 là từ người sang người.

Vậy thực hư chuyện chú chó ở Hongkong dương tính với Covid-19

Mặc dù chú chó ở Hongkong được phát hiện ‘dương tính yếu’ với Covid-19 và sau đó được Bộ Nông nghiệp, ngư nghiệp và bảo tồn Hongkong (AFCD) mang đi cách ly nhưng cả AFCD lẫn WHO đều cho rằng không có bằng chứng cho thấy vật nuôi như chó, mèo có khả năng nhiễm virus Corona.

Vậy tại sao chú chó lại dương tính với virus Corona?

Bởi lẽ virus Corona có thể sống trên bề mặt và vật thể trong một khoảng thời gian nhất định, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được là chúng có thể tồn tại bao lâu. Như vậy nếu thú cưng tiếp xúc với người chủ nhiễm bệnh, virus Corona cũng có thể bám trên bề mặt như da, lông của chúng. Điều đó có nghĩa là chú chó chỉ phơi nhiễm do tiếp xúc với bề mặt có virus chứ không chính thức nhiễm bệnh.

Phơi nhiễm do tiếp xúc với virus khác với mắc bệnh và lây bệnh cho người khác.

Sheila McClelland, nhà sáng lập Tổ chức từ thiện bảo vệ động vật trọn đời (LAP) chia sẻ trên CNN rằng: ‘Bằng chứng hiện tại cho thấy cho không có nguy cơ làm lây lan virus Corona.’ Ông cũng cho biết hiện chưa có tường hợp xác nhận chó, mèo bị nhiễm virus Corona trên thế giới.

Tiến sĩ Peter J. Li thuộc Tổ chức Nhân đạo Quốc tế cho biết ông đã ghi nhận thông tin vài địa phương ở Trung Quốc ra lệnh cấm và giết chó, mèo đi lạc: ‘Đây không phải việc làm đúng giúp Trung Quốc đối phó với cuộc khủng hoảng cấp quốc gia. Những người bạn thú cưng không liên quan đến sự bùng phát dịch SARS năm 2002 – 2003. Và chúng cũng không liên quan gì đến đại dịch Vũ Hán’.

Ảnh minh họa

Vậy chúng ta nên làm gì với những người bạn nhỏ?

Theo chuyên gia Janem Gray, việc cách ly thú cưng không phải là việc gì đó quá đáng sợ. Đây là cơ hội để các nhà khoa học quan sát và nghiên cứu về khả năng lây nhiễm virus trên động vật.

Việc một số chủ nhân trang bị khẩu trang cho thú cưng khi đi ra đường, Gray cho rằng không cần thiết vì chúng chẳng có tác dụng gì cả. Đeo khẩu trang và rửa tay thường xuyên chỉ hiệu quả với con người. Ngoài ra lưỡi của chó đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp chúng tỏa bớt nhiệt, làm mát cơ thể.

Các ‘con sen’ nên vệ sinh cho ‘boss’ sạch sẽ, hạn chế ôm hôn thú cưng, rửa tay sạch sẽ trước và sau khi chạm vào chó, mèo. Hạn chế dắt chó, mèo ra ngoài đi dạo. Nếu đưa chúng ra ngoài, hãy vệ sinh thân thể cho chúng sạch sẽ khi trở về nhà.

Khẩu trang thật sự không có tác dụng với thú cưng.

Sau tất cả, thú cưng là bạn, không phải là mầm họa

Hãy giữ lại những người bạn ấy bên mình, chăm sóc và bảo vệ chúng. Chuyên gia Gray cho biết thú cưng sẽ giúp chủ của chúng bớt căng thẳng khi phải vượt qua giai đoạn khủng khoảng vì dịch bệnh. Nếu chúng ta căng thẳng thì hệ miễn dịch cũng suy giảm, thú cưng sẽ giúp chúng ta được xoa dịu.

Susan Ryan – một bác sĩ ở Trung tâm y tế Rose (Denver, Mỹ) đã đưa chú chó trị liệu của mình đến nơi làm việc để giúp động viên tinh thần, chăm sóc sức khỏe cho các đồng nghiệp, những người đang ở tuyến đầu chống dịch và rất mệt mỏi.

Chú chó Wynn làm nhiệm vụ ‘chữa lành’.

Chú chó Wynn nhanh chóng trở thành người bạn mới của cả trung tâm. Bác sĩ Susan Ryan cho biết: ‘Phải đối diện với những điều khó khăn hàng ngày ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần các y bác sĩ. Vì vậy, tôi đem Wynn tới đây. Dù chỉ có thể vuốt ve, ôm ấp nó trong ít phút, tinh thần của mọi người cũng có thể khá hơn nhiều. Đó dường như là khoảnh khắc hạnh phúc nhất trong ngày của chúng tôi’.

Wynn được sắp xếp ở trong một căn phòng đặc biệt, bất cứ ai gặp vấn đề về tinh thần đều có thể vào đây để trò chuyện, ôm ấp chú chó sau khi đã rửa tay sạch sẽ. Chú chó cũng luôn tỏ ra thân thiện và hoàn thành tốt công việc của mình.

Thú cưng là bạn, không phải là mầm họa.

Những người bạn nhỏ chính là liều thuốc tinh thần hữu hiệu nhất trong giai đoạn căng thẳng này.