Lãi suất ngân hàng bất ngờ biến động trái chiều
Biểu lãi suất huy động mới nhất của các ngân hàng trong tuần giữa tháng 9/2021 tuy vẫn ở mức thấp nhưng đã có sự điều chỉnh tăng giảm trái chiều đối với nhiều kỳ hạn tại một số ngân hàng.
Khách hàng giao dịch tại Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Bắc Ninh. Ảnh: Thái Hùng/TTXVN
Theo đó, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) đã tiếp tục giảm lãi suất từ 0,1-0,2%/năm đối với nhiều kỳ hạn. Lãi suất tiết kiệm cao nhất đang áp dụng tại ngân hàng này giảm từ 6,3%/năm xuống còn 6,2%/năm đối với tiền gửi trực tuyến, kỳ hạn 36 tháng. Các kỳ hạn 15, 18 và 24 tháng, lãi suất cũng giảm tương ứng xuống còn từ 5,9-6,1%/năm.
Trừ lãi suất tiền gửi trực tuyến 12 tháng vẫn giữ ở mức 5,7%/năm thì các kỳ hạn khác, lãi suất đều giảm 0,2%/năm so với 1 tuần trước xuống còn từ 3,1-3,3%/năm với tiền gửi dưới 6 tháng và từ 4,6-4,8%/năm với tiền gửi từ 6 đến dưới 12 tháng. Tuy giảm nhưng biểu lãi suất huy động trực tuyến này vẫn cao hơn từ 0,4-0,5%/năm so với huy động tại quầy của Sacombank.
Trước đó, Sacombank cũng vừa có đợt điều chỉnh lãi suất giảm từ 0,3-0,4%/năm với nhiều kỳ hạn vào nửa cuối tháng 8/2021.
Tương tự, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) mới đây công bố bảng lãi suất huy động giảm khoảng 0,1%/năm với một số kỳ hạn ngắn. Cụ thể, lãi suất tiết kiệm kỳ hạn từ 1-3 tháng giảm xuống còn 2,6-2,8%/năm; kỳ hạn 6 tháng giảm còn 4,1%/năm… Hồi cuối tháng 8/2021, Techcombank cũng đã có đợt giảm lãi suất đối với nhiều kỳ hạn từ 0,1-0,15%/năm.
Trước đó, trong tuần đầu tháng 9/2021, lãi suất tiết kiệm nhiều ngân hàng đã giảm trung bình từ 0,2-0,4%/năm. Cá biệt, có ngân hàng giảm đến gần 1%/năm so với biểu lãi suất đầu tháng 8/2021.
Trong đó, Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) đã giảm mạnh lãi suất gửi tiết kiệm kỳ hạn 18 tháng xuống còn 6%/năm, thay vì mức 6,8%/năm trước đó; lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 9 tháng cũng giảm mạnh từ 6,2%/năm xuống còn 5,7%/năm. Đối với khách hàng gửi tiết kiệm trực tuyến, TPBank áp dụng lãi suất cao nhất là 6,15%/năm, giảm tới 0,75%/năm so với hồi đầu tháng 8.
Tại các ngân hàng lớn như Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), mức lãi suất huy động cao nhất đã giảm nhẹ từ 5,6%/năm hồi đầu tháng 8 xuống còn 5,5%/năm trong tháng 9 này đối với các kỳ hạn dài từ 12-36 tháng. Mức lãi suất này tương đồng với lãi suất tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), thuộc nhóm lãi suất thấp nhất trong hệ thống.
Video đang HOT
Riêng Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank), lãi suất tiết kiệm cao nhất tháng 9 vẫn đang giữ ở mức 5,6%/năm với khoản gửi từ 12 tháng trở lên. Lãi suất tiền gửi kỳ hạn từ 1-3 tháng ở nhóm ngân hàng này hiện ở mức từ 3,1-3,4%/năm; lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 6-9 tháng niêm yết là 4%/năm.
Trong bối cảnh mặt bằng lãi suất tiếp tục giảm sâu hoặc duy trì ổn định ở mức thấp, một số ngân hàng lại có động thái ngược chiều.
Cụ thể, tại Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BaoViet Bank), lãi suất tiền gửi cao nhất đã tăng 0,1%/năm lên mức 6,7%/năm dành cho khách hàng gửi tiết kiệm Ez Saving, kỳ hạn từ 13 tháng trở lên. Với một số kỳ hạn ngắn, lãi suất cũng tăng tương tự, như kỳ hạn 1 tháng tăng lên mức 3,55%/năm, 6 tháng là 6,1%/năm…
Còn tại Ngân Hàng TMCP Xăng Dầu Petrolimex (PGBank), lãi suất cao nhất được niêm yết là 6,6%/năm cho kỳ hạn 18-37 tháng, tăng 0,4%/năm so với tháng trước; lãi suất kỳ hạn 12 tháng cũng tăng 0,2%/năm lên 6,1%/năm.
Theo giới chuyên gia, việc tăng lãi suất xảy ra cục bộ ở một số ngân hàng, không phải xu hướng chung. Mặt bằng lãi suất huy động vẫn đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm. Bên cạnh đó, tuy lãi suất huy động giảm tạo điều kiện thuận lợi cho việc giảm lãi suất cho vay nhưng việc cho vay cũng không phải là dễ dàng do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Do đó, thanh khoản của ngân hàng nhìn chung vẫn khá dồi dào.
TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng của BIDV cảnh báo, nếu lãi suất tiền gửi quá thấp, người dân và doanh nghiệp sẽ có xu hướng đầu tư vào các kênh sinh lời cao hơn nhưng cũng rủi ro hơn như bất động sản, chứng khoán, vàng, tiền kỹ thuật số…. Khi đó, hệ thống ngân hàng vừa thiếu tiền gửi, vừa hứng chịu rủi ro thanh khoản, lại vừa thiếu vốn phục vụ sản xuất kinh doanh, tiêu dùng.
Nợ xấu: Cần một thị trường mua bán minh bạch
Dịch COVID-19 làm đứt gẫy chuỗi cung ứng gây gián đoạn dòng tiền khiến tỷ trọng vay mượn ngân hàng của doanh nghiệp để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh tăng cao...
Điều này dễ phát sinh nợ và gây ra nhiều nguy cơ tiềm ẩn cho nền kinh tế.
Khách hàng giao dịch tại Ngân hàng Vietcombank. Ảnh minh họa: Hoàng Hải/TTXVN
Trong khi đó, thị trường mua bán nợ của Việt Nam còn sơ khai, công cụ và hành lang pháp lý chưa đồng bộ đang đòi hỏi Việt Nam nhanh chóng có sàn giao dịch nợ để đảm bảo công khai minh bạch thông tin.
Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Nghị quyết số 42/2017/QH14 (Nghị quyết 42) của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng có hiệu lực thi hành từ ngày 15/8/2017 đã tạo cơ chế xử lý đồng bộ, hiệu quả giúp các tổ chức tín dụng đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu.
Sau 3 năm thực hiện Nghị quyết, đến nay toàn hệ thống các tổ chức tín dụng đã xử lý được khoảng 530 nghìn tỷ đồng nợ xấu. Trong số đó, lũy kế từ ngày 15/8/2017 đến 30/4/2021, toàn hệ thống các tổ chức tín dụng đã xử lý được gần 350 nghìn tỷ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42, chiếm 66% tổng số nợ, đạt trung bình khoảng 8 nghìn tỷ đồng/tháng.
Nợ xấu không chỉ được bán cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) mà còn được chính các ngân hàng tự mua về xử lý và làm sạch bảng cân đối.
Riêng đối với VAMC, từ năm 2018 đến nay, công ty đã bán đấu giá thành công gần 3 nghìn tỷ đồng các khoản nợ và tài sản bảo đảm, có 21 tổ chức tín dụng đã tất toán dư nợ tại VAMC.
Tuy nhiên, hiện nay, mua bán nợ chủ yếu theo hình thức cạnh tranh hoặc đấu giá, còn rất sơ khai. Chuyên gia kinh tế TS. Cấn Văn Lực cũng cho rằng, Việt Nam đang thiếu vắng một thị trường mua bán nợ chính thức thực sự, các nghiệp vụ phái sinh cho khoản nợ xấu, như chứng khoán hóa chưa có, dẫn đến thiếu nhà đầu tư có năng lực, thiếu tính thanh khoản của các khoản nợ.
Do đó, lãnh đạo VAMC kiến nghị, cần nâng tầm, thể chế hóa Nghị quyết 42 sau khi kết thúc thời gian thí điểm, đồng thời sớm hình thành hệ thống thị trường mua bán nợ; xây dựng khung khổ pháp luật cho thị trường này và các công cụ cũng phải được hoàn thiện.
Vừa qua, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã chấp thuận chủ trương thành lập Sàn giao dịch nợ VAMC theo mô hình chi nhánh. Theo đó, VAMC đã thành lập Công ty TNHH MTV Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam - Chi nhánh Sàn giao dịch nợ (tên viết tắt: Sàn giao dịch nợ VAMC), cũng như ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của sàn giao dịch nợ VAMC.
Ngoài ra, VAMC cũng đã triển khai thủ tục đăng ký hoạt động của Sàn giao dịch nợ VAMC theo mô hình chi nhánh và đã được Phòng Đăng ký kinh doanh - Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động.
Theo VAMC, Sàn giao dịch nợ VAMC ra đời với hoạt động trọng tâm là cung cấp các dịch vụ tư vấn, môi giới mua, bán nợ và tài sản của các tổ chức, cá nhân thông qua việc sử dụng các kiến thức chuyên môn để phát hiện vấn đề, đề xuất các giải pháp liên quan đến hoạt động mua, bán nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu và làm trung gian. Sàn cũng là nơi dàn xếp việc mua bán nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu giữa các bên.
Sàn giao dịch nợ VAMC được thành lập để hướng tới mục tiêu tạo lập, cung cấp một loại hình dịch vụ mới, chuyên nghiệp, hiệu quả trong hoạt động xử lý nợ xấu. Từ đó nâng cao vị thế, vai trò của VAMC, góp phần xử lý nhanh, dứt điểm nợ xấu, thúc đẩy thị trường mua bán nợ phát triển; trong đó VAMC đóng vai trò trung tâm của thị trường.
Ông Đoàn Văn Thắng cho biết, VAMC hiện đang hoàn thiện những thủ tục cuối cùng để chính thức khai trương Sàn giao dịch nợ xấu dự kiến trong quý III/2021.
Theo các chuyên gia kinh tế, việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chấp thuận chủ trương thành lập sàn giao dịch nợ VAMC theo mô hình chi nhánh sẽ góp phần xử lý nhanh, dứt điểm nợ xấu, thúc đẩy thị trường mua bán nợ phát triển. Tuy nhiên, để Sàn giao dịch nợ VAMC có thể vận hành theo đúng mục tiêu đề ra có nhiều vướng mắc cần được tháo gỡ.
Theo chuyên gia tài chính ngân hàng TS Nguyễn Trí Hiếu, thời gian qua thị trường mua bán nợ còn nhỏ lẻ, hạn chế với sự tham gia của một số chủ thể gồm khoảng 30 Công ty quản lý tài sản, mua bán nợ (AMCs) trực thuộc các ngân hàng thương mại, Công ty Mua bán nợ Việt Nam (DATC), VAMC, tổ chức tín dụng và các tổ chức, cá nhân khác được thực hiện hoạt động kinh doanh mua, bán nợ. Tuy nhiên, hoạt động mua bán nợ trên thị trường hiện tại chủ yếu tập trung vào DATC và VAMC.
Do đó, TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng cần phải hình thành một thị trường mua bán nợ công khai, đủ các thành phần kinh tế, doanh nghiệp hay cá nhân trong và ngoài nước đều có thể tham gia.
Song trong quá trình hoạt động, VAMC cũng là một chủ thể tham gia vào thị trường mua bán nợ. Vì thế, để tránh hiện tượng vừa "đá bóng vừa thổi còi", TS Nguyễn Trí Hiếu đề nghị cần phải có một ủy ban quản lý và cơ chế hoạt động tương tự như sàn giao dịch chứng khoán, với thông tin công bố đầy đủ về các giao dịch, các khoản nợ cần bán, cần mua. Các thông tin này cần được công khai, minh bạch để nhiều nhà đầu tư thêm cơ hội lựa chọn và tăng niềm tin.
Ông Đoàn Văn Thắng cũng thừa nhận thị trường mua bán nợ hiện còn sơ khai, khuôn khổ pháp lý cho các chủ thể tham gia thị trường chưa đồng bộ, hạ tầng mới bước đầu hình thành và phương thức mua, bán nợ xấu vẫn còn hạn chế.
Các giao dịch mua bán nợ vẫn chủ yếu thông qua hợp đồng nghĩa là bên mua nợ và bên bán nợ ký kết hợp đồng chuyển giao quyền và nghĩa vụ đối với một hoặc một số khoản nợ cụ thể.
Ông Đoàn Văn Thắng kỳ vọng sàn giao dịch nợ của VAMC sẽ thúc đẩy quá trình xử lý, mua bán nợ xấu, tài sản bảo đảm của các khoản nợ xấu đồng thời thu hút nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia thị trường này.
Giải pháp để doanh nghiệp cơ cấu lại các khoản nợ vay Người dân, doanh nghiệp đang có các khoản nợ vay tại các ngân hàng và có thu nhập, doanh thu sụt giảm đáng kể do ảnh hưởng của dịch bệnh kéo dài có thể liên hệ với các ngân hàng để được cơ cấu lại thời hạn trả nợ hoặc giảm lãi vay. Đáng chú ý, các khoản nợ sẽ được cơ cấu...