Lai Châu bứt phá du lịch cộng đồng từ “điểm tựa vàng” văn hóa

Giữa mây trời Tây Bắc , những bản làng Mông, Thái, Dao, Lự… ở Lai Châu đang “thức giấc” theo một cách rất riêng bằng tiếng khèn, điệu xòe, bằng căn nhà trình tường, nếp nhà sàn và những nụ cười hồn hậu của người dân bản địa.

Văn hóa các dân tộc nơi đây không chỉ được giữ gìn, mà trở thành tài sản quý để người dân làm du lịch , làm kinh tế và làm giàu ngay trên chính quê hương mình.

Trở lại bản du lịch cộng đồng nổi tiếng Sin Suối Hồ tại Lai Châu, khi sương còn giăng phủ trên những nếp nhà trình tường, từng vạt hoa địa lan rực rỡ khoe sắc bên lối nhỏ. Nơi đây được mệnh danh là “bông hoa giữa rừng” và du khách không chỉ được tận hưởng cảnh sắc như tranh vẽ, mà còn trải nghiệm đời sống văn hóa của người Mông một cách sống động và chân thực.

Bản du lịch cộng đồng Sin Suối Hồ mùa lúa chín

Sin Suối Hồ vừa vinh dự được vinh danh là điểm du lịch cộng đồng tốt nhất Việt Nam năm 2025, sau khi giành danh hiệu điểm du lịch cộng đồng tiêu biểu ASEAN. Từ một bản nghèo khó, nay Sin Suối Hồ đã trở thành điểm sáng trong phát triển du lịch cộng đồng của cả nước, thu hút hàng vạn du khách mỗi năm.

Ông Giàng A Chỉnh, Trưởng bản du lịch cộng đồng Sin Suối Hồ, chia sẻ: “Bản du lịch chúng tôi có rất nhiều khách đến chơi, đi khám phá các nhà truyền thống, nhà trình tường, bức tường đá trăm năm, các gian hàng chợ. Thứ hai là bản chúng tôi có một thác mới là thác Ma Quai Thàng. Nếu mà đi khám phá thác đó thì du khách sẽ nhìn thấy hết cả khu vườn của bản, với cả khám phá được hết cả ruộng bậc thang của xã Sin Suối Hồ chúng tôi rất là đẹp”.

Từ khi phát triển du lịch, nhiều hộ dân ở Sin Suối Hồ đã mạnh dạn đầu tư homestay, quán ẩm thực, mô hình trải nghiệm văn hóa. Du lịch không chỉ giúp người dân giữ gìn bản sắc, mà còn mở ra sinh kế mới, nâng cao thu nhập ngay trên mảnh đất quê hương mình.

Bản sắc văn hóa nguyên sơ của đồng bào các dân tộc là sức hút với du khách khi đến với Lai Châu

Anh Chang A Xà, một người dân bản Mông trẻ tuổi chính là hình mẫu khởi nghiệp từ du lịch cộng đồng. “Gia đình mình bắt đầu làm du lịch từ năm 2021, mình làm nhà homestay và sau đó mở thêm quán cà phê lấy tên là H,Mong cofee để mình giữ được bản sắc và nếp sống của người Mông. Mình vẫn làm thêm dịch vụ như hướng dẫn viên, sposter, nếu có khách thì mình vẫn thường đưa khách đi leo núi các đỉnh như Sơn Bạc Mây, Răng Cưa, Tả Liên Sơn”.

Du lịch cộng đồng Lai Châu không chỉ hấp dẫn bởi thiên nhiên hùng vĩ, mà còn mê hoặc bởi những trải nghiệm văn hóa độc đáo. Mỗi điệu khèn, bát thắng cố, mỗi nụ cười hiền lành, cảm mến của người dân bản đều để lại ấn tượng khó quên với du khách.

Cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp cũng là thế mạnh của các bản du lịch cộng đồng địa phương

Anh Nguyễn Xuân Nguyên, hướng dẫn viên du lịch đến từ Hà Nội, chia sẻ: “Mình là hướng dẫn viên, đi rất nhiều lần tại Sin Suối Hồ này rồi; tuy nhiên sự thơ mộng cũng như nét văn hóa đặc trưng tại nơi đây thì mỗi lần mình đến đều có cảm giác mới để giới thiệu cho du khách thật sự là hùng vĩ và tuyệt vời. Mặc dù bản này mới đưa vào khai thác du lịch thôi nhưng mà đã để lại trong lòng tôi ấn tượng rất sâu sắc”.

Không chỉ Sin Suối Hồ, bản Vàng Pheo, ở xã biên giới Phong Thổ, cũng đang trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách. Nơi được ví là “xứ sở xòe Thái” với những nhà sàn truyền thống, điệu Then, điệu Xòe rộn rã và ẩm thực dân dã đậm chất bản địa.

Mỗi năm bản du lịch cộng đồng Sin Suối Hồ đón hàng vạn lượt du khách tới tham quan

Ông Teo Văn Duyên, Bí thư Chi bộ bản Vàng Pheo, phấn khởi nói: “Nghị quyết 59 của HĐND tỉnh đã hỗ trợ về làm nhà homestay của bản được 10 hộ và nhà vệ sinh được 10 hộ. Từ đầu năm đến nay bà con trong bản đã được đón nhiều đoàn khách đến từ thành phố Hồ Chí Minh, Bà rịa – Vũng tàu, Hà Nội lên. Khách đến đã ngủ qua đêm và rất hài lòng đối với các gia đình phục vụ khách cũng như cảnh quan thiên nhiên, môi trường trong bản. Giờ bản đổi thay rõ rệt, nhà cửa khang trang, bà con yên tâm làm ăn để phát triển kinh tế nên bà con rất phấn khởi”.

Từ đầu năm đến nay Lai Châu đã đón hơn 1,2 triệu lượt khách, trong đó hơn một nửa du khách khám phá cảnh quan, văn hóa các bản làng. Để có được kết quả trên và thương hiệu du lịch cộng đồng tại địa phương, tỉnh Lai Châu đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ về hạ tầng, đào tạo nghiệp vụ, xây dựng sản phẩm đặc trưng, ứng dụng chuyển đổi số và kết nối tour tuyến. Đây là nền tảng quan trọng để nâng cao sức cạnh tranh, đưa du lịch cộng đồng trở thành mũi nhọn phát triển.

Việc tuyên truyền người dân gìn giữ văn hóa là trách nhiệm của các cấp, các ngành ở Lai Châu

Ông Trần Mạnh Hùng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lai Châu nhấn mạnh: “Thời gian tới ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ rà soát lại các sản phẩm du lịch của tỉnh; nhất là đa dạng hóa các hoạt động trong phát triển du lịch cộng đồng ở địa phương, nhất là các hoạt động trải nghiệm văn hóa của cộng đồng các dân tộc. Đặc biệt là hỗ trợ người dân trong việc định hướng, xây dựng khu, điểm du lịch cộng đồng trở thành sản phẩm tạo ấn tượng cho du khách khi đến thăm quan. Và điều quan trọng nữa là ở các điểm du lịch cộng đồng cần phải đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong thông tin quảng bá, giới thiệu về sản phẩm”.

Không chỉ gìn giữ ký ức văn hóa, những bản làng Mông, Thái, Dao, Lự… ở Lai Châu đang trở thành nơi khởi nguồn của những giá trị mới; nơi văn hóa sống, lan tỏa và làm giàu cho chính người dân bản địa. Du khách đến để trải nghiệm, để thấu hiểu và để muốn quay trở lại. Người dân làm du lịch để giữ văn hóa, để phát triển kinh tế và để tự hào về quê hương mình. Đó chính là hành trình Lai Châu đang đi – hành trình biến văn hóa thành “điểm tựa vàng” cho du lịch cộng đồng phát triển bền vững.