Lạ miệng với cù kỳ
Cù kỳ là một loại cua. Nó còn có những cái tên khác là cua sấm, cua đá hay cùm vùm. Việc có những cái tên như thế bởi chúng sống ở các kẽ đá vùng biển và mấy cái chân luôn co rúm lại. Vùng biển Nha Trang có rất nhiều đảo có nhiều khe đá.
Ở các đảo ngoài khơi ấy, ngư dân neo đậu thuyền, bắt gặp những con cù kỳ, thế là có một bữa ăn ngon.
Ngày trước, ít ai quan tâm đến mấy con cù kỳ này. Khi ra các đảo, vào các ghềnh đá vùng biển ở Nha Trang có rất nhiều. Nó có mai màu nâu, không xanh óng ả như cua biển, mắt màu xanh lá cây giương ra lơ láo quan sát. Dễ nhận dạng nhất chính là 2 cái càng rất lớn, đó là phương tiện kiếm mồi, cũng là vũ khí của cù kỳ.
Để rồi có lần mấy anh bạn đi đảo, bắt một số con cù kỳ nướng ăn chơi, phát hiện ngon, thế là giới thiệu trên facebook và ngay tức khắc trở thành “đặc sản”. Vài nhà hàng ở Nha Trang lên thực đơn với nhiều món chế biến khác nhau: Hấp, nướng, nhồi thịt, miến xào… nói chung cũng như cách chế biến cua hoặc ghẹ.
Video đang HOT
Bạn đã ăn thịt cù kỳ chưa? Đó là câu hỏi khó vì đâu phải nhà hàng nào cũng có món cù kỳ? Vả lại, ngoài 2 tỉnh Quảng Ninh và Khánh Hòa có con cù kỳ với số lượng rất ít do săn bắt ở các đảo, đây là loại không được nhân nuôi. Nếu bạn được ăn sẽ thấy sự khác biệt so với con cua.
Con cù kỳ đực có 2 cái càng rất lớn. Phần thịt của càng cù kỳ rất chắc, không bị óp đi bởi con trăng như cua hay ghẹ. Chỉ cần ăn càng hoặc chế biến thức ăn bằng càng cù kỳ là đủ. Càng cù kỳ rất cứng nên phải dùng kẹp hoặc búa đập vỡ lớp vỏ rồi lấy thịt ra. Con cái cũng có gạch giống như cua, gạch cù kỳ béo béo. Vì mọi cái ngon đều dồn ở càng nên phần thân con cù kỳ nhỏ và ít thịt. Thân cù kỳ không trắng đẹp, thường có màu xanh rêu biển, có thể do cù kỳ ăn rong rêu bám trên vách đá chăng?
Tôi đã được ăn món cù kỳ hấp. Cảm giác ăn con cua ấy rất ngon và lạ miệng.
Ngon lạ với cù kỳ Vĩnh Thực
Những con cù kỳ tươi rói được luộc chín đỏ vẫn còn vương những sợi lưới, chỉ bẻ 2 chiếc càng lớn nhâm nhi để thưởng thức vị thơm và ngon, ngọt của biển.
Vừa rồi, trong chuyến thăm đảo Vĩnh Thực (TP Móng Cái, Quảng Ninh), chúng tôi được đi xem kéo lưới và được người bạn là dân bản địa chiêu đãi món "cua sấm nổ mới buông gọng..." - cù kỳ. Kỳ thực đây là món ăn không lạ nhưng cách chế biến, trải nghiệm và tình cảm của người dân đảo khiến chúng tôi nhớ mãi.
Món cù kỳ Vĩnh Thực luộc hấp dẫn.
Đặt chân lên đảo, chúng tôi đi thăm thú cảnh quan và xem người dân kéo lưới. Cùng với cá đuối, cá mòi, ghẹ, ốc, sam biển còn có cả những con cù kỳ. Một anh trong đoàn chúng tôi hỏi mua chục con để nhậu bữa tối. Song người bạn là dân địa phương đã biếu chục con để chúng tôi luộc ăn thử vị. Anh nói rất tình cảm: Lâu lắm bác mới ra thăm đảo, hôm nay sẽ chiêu đãi bác món ăn này theo đúng cách ở đảo".
Ngồi chờ gỡ lưới, thấy tôi tò mò, anh giải thích thêm: Cù kỳ, hay nhiều nơi còn gọi là cua đá, cùm vùm, là một giống cua chỉ sinh trưởng ở những vùng biển ấm. Khác với thịt cua biển, cù kỳ tuy thịt không dày, nhiều như cua biển nhưng lại chắc và có vị thơm, ngon đặc trưng... và rất dễ gây "nghiện". Cù kỳ có mai màu nâu, mắt màu xanh lá cây.
Cù kỳ nổi bật với 2 chiếc càng to, là "vũ khí" lợi hại khi kiếm ăn, chiến đấu với kẻ thù... và bám vào đá rất chắc chắn. Thế mới có câu chuyện cù kỳ ít dùng càng để cắp nhưng một khi đã cắp thì giữ rất chặt. Dân gian vẫn lưu truyền câu chuyện về phải chờ sấm nổ, tiếng to rền thì cù kỳ mới buông cắp. Có lẽ vì thế mà con vật này còn được đặt cái tên khá kỳ quặc: Cua sấm. Do vậy, khi bị cù kỳ cắp thì phải mang xoong, nồi ra gõ thật lớn, may ra thì cù kỳ mới chịu nhả gọng ra.
Càng cù kỳ nấu bún.
Tôi đã nhiều lần thưởng thức cù kỳ nướng, sốt me ở các nhà hàng tại TP Hạ Long, song đây là lần đầu tiên thưởng thức món cù kỳ tươi rói vừa đánh lên cho vào chế biến. Nói là làm, chúng tôi hì hục mượn nồi, chất lửa luộc ngay. Bạn tôi giải thích, không cần thêm gia vị gì để giữ được nguyên chất hương vị của biển cả mới ngon.
Những con cù kỳ tươi rói được luộc chín đỏ vẫn còn vương những sợi lưới, chỉ bẻ 2 chiếc càng lớn nhâm nhi để thưởng thức vị thơm và ngon, ngọt của biển. Chiếc càng to nhìn hung dữ là thế lại chắc và chứa nhiều thịt hơn hẳn càng cua, càng ghẹ. Cắn những chiếc càng lớn đã gỡ vỏ thật đã miệng.
Thưởng thức món cù kỳ tươi rói luộc sát bãi biển, nghe sóng vỗ rì rào cùng với gió biển thổi vào thật đã, như tình cảm mặn mòi của người dân đảo.
Về Nha Trang thưởng thức "món quà của biển" Là món ăn đặc trưng của người dân xứ biển, bún cá sứa Nha Trang lấy lòng không chỉ người dân bản địa mà còn là những du khách sành ăn mỗi khi ghé thăm. Bún cá sứa được ví như "món quà của biển". Ngay ở tên gọi của món bún nước này thì mọi người cũng có thể hình dung ra...