‘Lạ lùng’ mổ u não không khâu vá, không sẹo

Với thiết bị phẫu thuật nội soi đi đến tận khối u não qua đường mũi, bệnh nhân hồi tỉnh sớm sau mổ loại bỏ khối u trong não, vùng não lành an toàn tối đa.

Bác sĩ Nguyễn Thanh Xuân thực hiện ca mổ nội soi qua đường mũi điều trị u não – ẢNH LIÊN CHÂU

Cuộc sống mới sau giấc ngủ ngon

Trong giai điệu nhẹ nhàng của bản nhạc không lời, tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thanh Xuân, Phó trưởng Khoa Phẫu thuật thần kinh 1, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), bắt đầu ca mổ u não cho bệnh nhân nam, lúc 10 giờ 10 phút sáng.

Dụng cụ phẫu thuật nội soi lấy khối u được đưa vào qua đường mũi. Đi đến cuối “con đường”, mũi khoan kim cương bé xíu, lợi hại cùng với rất nhiều dụng cụ hỗ trợ khác được bác sĩ sử dụng cho công đoạn khoan vách ngăn trong hốc mũi, mở đường đi vào sâu trong não.

Thao tác thành thục và gọn gẽ tạo một khoang cửa nhỏ, qua đó, thiết bị mổ tiếp tục trên con đường đến đích. “Đó là khối u tuyến yên lớn nằm vị trí khá hiểm vì ngay sát động mạch cảnh. Động mạch này có nhiệm vụ dẫn máu lên nuôi toàn bộ não. Nếu gây tổn thương, bệnh nhân có thể nguy hiểm tính mạng”, bác sĩ Xuân đánh giá.

Bác sĩ phẫu thuật đánh giá vị trí khối u não trước phẫu thuật cho bệnh nhân – ẢNH LIÊN CHÂU

Với thao tác chính xác của phẫu thuật viên, đầu kẹp nội soi gắp ra những mảnh u. Sau khoảng 20 phút, khối u được lấy hết, vùng não lành bao quanh u được bảo vệ nguyên vẹn đến tối đa.

Trong cuộc phẫu thuật, cùng với sự khéo léo của phẫu thuật viên, thiết bị định vị và dụng cụ siêu âm mạch được huy động để xác định vị trí khối u, các mạch máu và cấu trúc thần kinh liên quan. Dụng cụ mổ đi đến đâu sẽ được hiện lên màn hình định vị, cùng với những âm thanh từ máy siêu âm mạch máu theo nhịp đập của mạch, giúp phẫu thuật viên nhận biết và kịp thời điều khiển dao mổ, không gây tổn thương mạch máu trọng yếu.

Công đoạn cuối cùng, bác sĩ dùng các vật liệu để đóng kín vùng phẫu thuật. Keo sinh học được bơm vào, lấp kín vị trí khoan “mở cửa” ban đầu. “Chỉ vài tuần sau, khoang cửa này sẽ liền kín, vết mổ u não liền hoàn toàn”, bác sĩ Xuân cho hay.

Bình phục kỳ diệu

11 giờ 10 phút, bệnh nhân được đưa ra khỏi phòng mổ trên chiếc băng ca sạch sẽ, trong giấc ngủ say sưa.

15 giờ cùng ngày, đón bác sĩ Xuân đến thăm sau cuộc phẫu thuật, người đàn ông ngủ say khi rời phòng mổ 4 tiếng trước đã tươi tỉnh với nụ cười trên gương mặt không sẹo, không vết khâu, không gợn chút âu lo. Nắm chặt tay bác sĩ Xuân, bệnh nhân vui mừng thông báo: “Tôi hết mờ mắt ngay rồi, bác sĩ Xuân ạ. Kỳ diệu quá!”.

“Tôi bị khối u tuyến yên nằm ở vị trí khó, đã gây mờ mắt, đau đầu thường xuyên, và đặc biệt là ảnh hưởng rất lớn chất lượng sống, thậm chí bị bà xã nghi ngờ không chung thủy. Sau ca mổ này, tôi như vừa ngủ dậy, soi gương thấy mặt mũi đầu tóc còn nguyên cả”, nam bệnh nhân (37 tuổi) vui vẻ kể.

Thiết bị mổ nội soi u não chỉ đi qua đường mũi, đường đi của thiết bị được theo dõi chính xác trên màn hình – ẢNH LIÊN CHÂU

Bác sĩ Xuân cho hay, u tuyến yên gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến chức năng của nam giới. Với nữ giới cũng ảnh hưởng đến chu kỳ hàng tháng. Hiện tại, phẫu thuật nội soi đang là phương pháp tối ưu trong điều trị u não, trong đó có u tuyến yên.

Tại Khoa Phẫu thuật Thần kinh 1, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, nhiều bệnh nhân bị khối u não lớn, lan rộng chèn ép dây thần kinh gây mất thị lực, mất ý thức, đi lại yếu đã bình phục rất sớm sau phẫu thuật nội soi lấy khối u. Tỉnh dậy 2 – 3 tiếng sau mổ, bệnh nhân như chỉ thức dậy sau một giấc ngủ ngon, các triệu chứng do khối u não chèn ép họ từng phải chịu đựng đã biến mất. Bệnh nhân không còn mờ mắt, thị lực cải thiện rõ rệt, sức khỏe và tinh thần hồi phục hoàn toàn.

Với kinh nghiệm hàng trăm ca phẫu thuật nội soi đường mũi lấy u não đã thực hiện, bác sĩ Xuân chia sẻ: “Mổ nội soi u não qua đường mũi nhẹ nhàng hơn nhiều cho người bệnh so với mổ mở, do thiết bị có thể tiếp cận trực tiếp khối u mà không cần đi qua tổ chức não; xâm lấn tối thiểu vùng não lành, thời gian mổ ngắn, bệnh nhân bình phục rất sớm, như nhà báo đã chứng kiến từ đầu cuộc mổ”.

Theo giáo sư Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, phẫu thuật nội soi đường mũi điều trị u não – bệnh lý thần kinh là kỹ thuật mới, giúp bệnh nhân hồi phục rất tốt, kiểm soát tối đa tai biến do mổ. Đó là một trong những thành quả sau gần 30 năm phẫu thuật nội soi được ứng dụng tại bệnh viện này. Đến nay, nhiều bệnh lý đã được phẫu thuật nội soi qua các hốc tự nhiên (mũi), rốn, âm đạo, hoàn toàn không để lại sẹo.

Ngoài ra, phẫu thuật nội soi cho các ca mổ rất khó như: phẫu thuật não – thần kinh, cột sống, u tuyến thượng thận, cắt và tạo hình thực quản, cắt phổi, sửa van mạch vành trong phẫu thuật tim; hay phẫu thuật nội soi cắt khối tá tụy là kỹ thuật rất khó, hiện rất ít trung tâm lớn trên thế giới có thể làm, cũng được triển khai tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

Theo Thanh niên