Lạ kỳ ngôi làng gọi nhau bằng huýt sáo
Các bà mẹ từ ngôi làng Kongthong, Ấn Độ đã sáng tác những giai điệu đặc biệt danh cho từng đứa trẻ của mình.
Ngôi làng gọi nhau bằng huýt sáo
Những tiếng huýt sáo lớn vang vọng khắp khu rừng quanh một ngôi làng xa xôi của Ấn Độ. Kongthong là nơi mọi người gọi nhau bằng âm nhạc – một hình thức truyền thống có thể nói là duy nhất trên thế giới còn tồn tại.
Ở trên những ngọn đồi trập trùng, tươi tốt phía đông bắc bang Meghalaya, các bà mẹ từ Kongthong và một vài ngôi làng địa phương khác đã sáng tác những giai điệu đặc biệt danh cho từng đứa trẻ của mình.
Mọi người trong làng, nơi sinh sống của người Khasi, sau đó sẽ xưng hô với người đó bằng giai điệu nhỏ quyến rũ này suốt đời. Họ cũng có tên “thật” thông thường, nhưng chúng hiếm khi được sử dụng. Phong tục này đã khiến Kongthong có biệt danh là “ngôi làng huýt sáo”.
Ngôi làng Kongthong nép mình trong những ngọn đồi trập trùng, tươi tốt của bang Meghalaya, Ấn Độ.
Đi bộ dọc theo con đường chính trong ngôi làng, trải dài là những túp lều bằng gỗ lợp tôn lợp tôn. Có thể nói bạn đang đi qua một bản giao hưởng của những tiếng huýt sáo trên sườn núi.
Một bên là bà mẹ gọi con trai về nhà ăn tối, ở bên khác là trẻ em chơi đùa và ở đầu bên kia thì nhóm trẻ khác quậy phá, tất cả đều vang lên bằng một thứ ngôn ngữ âm nhạc khác thường của riêng chúng.
Kongthong từ lâu đã bị chia cắt với phần còn lại của thế giới. Điện chỉ mới có vào năm 2000.
Bà mẹ ba con Pyndaplin Shabong nói với AFP: “Bản nhạc là giai điệu xuất phát từ tận đáy lòng tôi. Nó thể hiện niềm vui và tình yêu của tôi dành cho con tôi”, bà mẹ 34 tuổi cho biết.
Xã hội mẫu hệ đã phát minh ra ngôn ngữ âm nhạc để ca ngợi nữ thần trong thần thoại của Khasi.
Rothell Khongsit, một nhà lãnh đạo cộng đồng cho biết: “Nếu con trai tôi làm điều gì sai trái, nếu tôi tức giận với nó vì đã làm tan nát trái tim tôi, ngay lúc đó tôi sẽ gọi nó bằng tên thật, thay vì hát một cách âu yếm”.
Video đang HOT
Kongthong từ lâu đã bị chia cắt với phần còn lại của thế giới. Địa điểm này cách vài giờ đi bộ vất vả từ thị trấn gần nhất. Điện chỉ mới xuất hiện vào năm 2000, còn đường đất thì mãi tới năm 2013 mới hoàn thành.
Phong tục tạo ra những giai điệu độc đáo được gọi là “jingrwai lawbei”.
Ngôi làng gọi nhau bằng huýt sáo: Mỗi người sở hữu một bản nhạc khác nhau
Dân làng có nguồn thu chính từ việc lấy cỏ chổi trong rừng, vì vậy ngày bình thường, nơi đây không có mấy bóng người trừ lũ trẻ.
Để gọi nhau khi ở trong rừng, người dân Kongthong sẽ sử dụng một phiên bản dài khoảng 30 giây của “tên” âm nhạc của nhau, lấy cảm hứng từ âm thanh của thiên nhiên xung quanh.
“Chúng tôi sống ở một ngôi làng hẻo lánh, bao quanh bởi rừng rậm và những ngọn đồi. Vì vậy, chúng tôi được đùm bọc giữa thiên nhiên và gần gũi với tất cả những sinh vật tươi đẹp mà Chúa đã tạo ra.
Mỗi sinh vật đều có bản sắc riêng của chúng. Các loài chim và các loài động vật khác sở hữu cách gọi nhau hoặc giao tiếp riêng biệt”, Khongsit nói.
Tục lệ này được gọi là “jingrwai lawbei”, có nghĩa là bài hát từ người phụ nữ đầu tiên của thị tộc”, ám chỉ người mẹ gốc trong thần thoại của người Khasi.
Người dân địa phương sử dụng một giai điệu độc đáo để giao tiếp và ngôi làng tràn ngập trong âm nhạc.
Bên cạnh cách gọi nhau đặc biệt, người dân Kongthong còn có chút bất thường đối với Ấn Độ bởi đây là một xã hội mẫu hệ. Tài sản và đất đai được truyền từ mẹ sang con gái, trong khi người chồng chuyển đến ở cùng vợ và đứng tên cô ấy.
“Chúng tôi coi mẹ là nữ thần của gia đình. Mỗi người mẹ chăm sóc một gia đình”, Khongsit nói.
Nhưng theo nhà nhân chủng học Tiplut Nongbri, giáo sư tại trường đại học Jamia Millia Islamia ở Delhi, Ấn Độ thì có thể gọi đây là một “chế độ phụ hệ trá hình”.
Cô ấy nói với AFP: “Phụ nữ không có quyền ra quyết định. Theo truyền thống, họ không thể tham gia hoạt động chính trị, các quy tắc được phân định rất rõ ràng giữa nam và nữ. Chăm sóc con cái là trách nhiệm của phụ nữ. Ngoài ra thì nam giới toàn quyền quyết định những vấn đề khác”.
Nguồn gốc của tục gọi nhau truyền thống “jingrwai lawbei” không được biết đến, nhưng người dân địa phương cho rằng nó lâu đời như một ngôi làng, đã tồn tại 5 thế kỷ.
Tuy nhiên, những tục lệ truyền thống cũng dần bị xâm lấn bới văn hóa hiện đại, khi thế giới bên ngoài len lỏi vào Kongthong dưới hình dạng của những chiếc tivi và điện thoại di động.
Làng muốn gọi ai thì... huýt sáo
Tại Kongthong, Meghalaya (Ấn Độ), mỗi người đều có 2 cái tên. Một tên là danh xưng bình thường, nhưng chỉ được sử dụng trên các giấy tờ tùy thân và tên còn lại là... một đoạn nhạc. Nó được gọi là tên giai điệu.
Khi cần gọi ai, người Khasi làng Kongthong huýt sáo tên giai điệu của người đó.
Văn hóa mẫu hệ
Kongthong là ngôi làng hẻo lánh giáp biên giới Bangladesh của Ấn Độ. Nó nổi tiếng sở hữu những "chiếc cầu sống" tuyệt đẹp, được kết bằng rễ của cây đa búp đỏ (Ficus elastica).
Trong các cánh rừng nhiệt đới, đa búp đỏ là loài thực vật quen thuộc. Chúng xòe tán rộng, có phần rễ trên không phát triển mạnh. Rễ đa búp đỏ dày, dai và lớn rất nhanh. Tại những nơi có dòng suối chảy qua, người làng Kongthong cố tình đan rễ của những cây đa búp đỏ đối diện nhau thành cầu.
Trải qua thời gian, chiếc cầu rễ cây tự nhiên ngày một trưởng thành, vững chắc. Trừ khi cây đa búp đỏ chết, còn không thì chiếc cầu sống mãi. Hiện tại, trong Kongthong có vài cây cầu rễ đa búp đỏ đã "già" đến 500 năm tuổi.
Cư dân của làng Kongthong là người Khasi. Đây là một trong các bộ lạc thiểu số ở bang Meghalaya. Họ nói tiếng Khaisi và có tổng dân số khoảng 1,4 triệu người. Người Khasi phân tách thành 7 nhóm nhỏ: Khynriam, Pnar, Bhoi, War, Maram, Lyngngam và Diko. Tuy nhiên, tất cả đều thuộc văn hóa mẫu hệ.
Trong gia đình Khasi, con gái út được quyền thừa kế tài sản và có trách nhiệm phụng dưỡng cha mẹ già. Sau khi mẹ mất, con gái út thay thế vị trí chủ gia tộc. Làng Kongthong có 130 hộ với khoảng 700 người. Gần như toàn bộ dân làng sống dựa vào trồng trọt và chăn nuôi. Nhà của họ là những túp lều đơn sơ, được be lợp bằng phên tre và tranh.
Nhà lá truyền thống của người Khasi làng Kongthong.
Tên dài 20 giây
Truyền thuyết của người Khasi làng Kongthong kể rằng, trong rừng rậm có linh hồn ác quỷ chuyên gây ốm yếu cho con người. Nó rình rập nghe trộm tên và nếu biết được, gọi lên thì sẽ khiến con người lăn ra đau bệnh.
Từ xưa, dân làng Kongthong cố tình đặt tên con cái bằng giai điệu. Chúng thường dài từ 15 - 20 giây khi gọi tên. Mỗi lần cần gọi ai, người làng Kongthong lại huýt sáo tên giai điệu của người đó.
Họ tin rằng cái tên dài ngoẵng và tiếng huýt sáo sẽ khiến ác quỷ khó phát hiện, nghe lỏm mất tên. Ngoài tên địa danh Kongthong, ngôi làng này còn được biết đến với biệt danh độc nhất vô nhị: Làng Huýt sáo (Whistling village).
Tuy bộ lạc Khasi có hàng triệu thành viên, nhưng tục đặt tên bằng giai điệu lại chỉ có ở 700 người Khasi làng Kongthong. Vào một buổi chiều tiết trời có vẻ ảm đạm, Shidiap Khongsti (50 tuổi) huýt sáo một giai điệu. Vài giây sau, Barailang Khongsti (23 tuổi) - cháu trai của bà đáp lại cũng bằng tiếng huýt sáo và chạy tới gần.
Trong túp lều, Shidiap thong thả rót một tách trà lal sha (trà đỏ địa phương). "Chúng tôi không nhớ truyền thống đặt tên bằng giai điệu này có từ bao giờ" - Barailang bắt đầu câu chuyện - "Từ khi mới lớn lên và mỗi lần vào rừng đi săn, tôi đều thấy cha anh mình gọi nhau bằng tiếng huýt sáo".
Ở Kongthong, chỉ trong vòng một tuần sau khi sinh con, người mẹ phải sáng tạo ra làn điệu âm nhạc mới làm tên cho đứa trẻ của mình. Họ rất kỵ bị trùng với người khác, bao gồm cả những cư dân đã khuất. Cả 700 thành viên của Kongthong đều có tên giai điệu khác biệt, không ai bị lặp với ai.
"Tôi nhớ hết tên giai điệu của bọn trẻ trong làng" - Shithoh Khongsti (50 tuổi), chủ một cửa hàng tạp hóa lên tiếng - "Mỗi khi chúng chạy qua, tôi lại huýt sáo tên từng đứa. Tuy chưa nhớ hết tên giai điệu của tất cả mọi người trong làng, nhưng tôi vẫn thuộc lòng khoảng 500 người".
Cầu rễ đa búp đỏ ở làng Kongthong.
Tự hào lưu truyền
Trong tiếng Khasi, truyền thống đặt tên bằng giai điệu được gọi là jingrwai iawbei, có nghĩa "bài hát được truyền từ người mẹ đầu tiên của gia tộc". Người Khasi tin tổ mẫu của họ là bà Ka Iawbei.
Mặc dù không chắc cái tên này và jingrwai iawbei có liên quan gì với nhau không, Giáo sư lịch sử CA Mawlong (Đại học North-East Hill, Shillong) hồ nghi giữa cả 2 tồn tại sự "dây mơ rễ má".
Ngày nay, mỗi cư dân Khasi làng Kongthong vẫn có 2 cái tên, 1 tên bình thường và 1 tên giai điệu. Trên tất cả các giấy tờ tùy thân, họ dùng tên thật (vì tên giai điệu quá dài). Ngoại trừ kiêng dè quỷ dữ, cư dân ở đây còn thích huýt sáo gọi tên nhau vì nó du dương, chất chứa nhiều tình cảm.
Thiếu nữ làng Kongthong khi lấy chồng xa sẽ mang theo truyền thống đặt tên giai điệu, cố gắng phát huy và giữ gìn. Người bên ngoài đến làng sinh sống hoặc làm dâu, rể thì được đặt tên giai điệu mới.
"Nếu sau này, người tôi kết hôn là con gái làng khác và cô ấy muốn sống ở Kongthong" - Barailang đỏ mặt giả sử - "Mẹ hoặc các dì ruột của tôi sẽ đặt cho cô ấy một cái tên giai điệu để gọi".
Đặc biệt, người Khasi làng Kongthong còn có 2 tên giai điệu khác nhau: Dài (tên đầy đủ) và ngắn (tên thân mật). Khi ở trong làng, họ thường gọi nhau bằng tên ngắn cho tiện, còn khi giữa rừng thì sử dụng tên dài.
Những năm gần đây, nhiều thanh niên Kongthong đã rời làng ra thành phố lập nghiệp. Song dù ở đâu, họ vẫn thân ái gọi nhau bằng cách huýt sáo. "Chúng tôi tự hào về tên giai điệu của mình" - Barailang cho biết - "Chúng tôi muốn giữ gìn truyền thống đặt tên này, để nó sống mãi".
Tại Meghalaya, Kongthong là một trong những điểm nóng du lịch. Sự nên thơ của những cây cầu rễ đa búp đỏ cùng không khí thiên nhiên trong lành thu hút du khách các nơi ghé thăm.
Kongthong có một số lều được dựng riêng với mục đích phục vụ khách du lịch. Họ luôn vui vẻ và sẵn lòng giới thiệu văn hóa tên gọi độc đáo của mình cho bất cứ ai quan tâm.
Chàng trai Việt dầm tuyết, mưa đá 4 tiếng 'săn ảnh' ngôi làng đẹp hơn phim Hàn Quốc Đức Anh đã trải qua 4 tiếng "kinh hoàng" trên đỉnh núi, chấp nhận chịu mưa, gió mạnh, tuyết dày và cả mưa đá để có thể ngắm nhìn ngôi làng trên đảo Sinsido (Hàn Quốc) khi lên đèn. Lỗ Hữu Đức Anh là một bạn trẻ Việt Nam đang sống và làm việc tại Hàn Quốc. Trong hơn 2 năm ở xứ...