Lá chắn hạt nhân của Pháp có thể mở rộng khắp châu Âu

Trong bối cảnh Mỹ có dấu hiệu giảm cam kết với an ninh châu Âu, Tổng thống Emmanuel Macron tuyên bố sẵn sàng sử dụng năng lực răn đe hạt nhân của Pháp để bảo vệ khu vực.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (trái) tại cuộc họp báo chung ở Washington, D.C., ngày 24/2/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Giữa bối cảnh an ninh châu Âu đang bước vào giai đoạn mới, Pháp đã bày tỏ sự sẵn sàng sử dụng năng lực răn đe hạt nhân của mình để bảo vệ các nước láng giềng châu Âu. Một động thái được xem là nhằm đối phó với nguy cơ Mỹ có thể giảm cam kết an ninh đối với châu Âu dưới thời Tổng thống Donald Trump.

“Việc triển khai một số máy bay chiến đấu phản lực hạt nhân của Pháp ở Đức sẽ không khó khăn và sẽ gửi đi một thông điệp mạnh mẽ”, một quan chức Pháp tiết lộ với tờ The Telegraph của Anh hôm 25/2. Thông điệp này rõ ràng nhắm đến Tổng thống Nga Vladimir Putin, trong bối cảnh cuộc xung đột tại Ukraine đã bước sang năm thứ 4.

Động thái trên diễn ra sau khi Friedrich Merz , người được dự đoán sẽ trở thành Thủ tướng Đức tiếp theo sau chiến thắng trong cuộc bầu cử vào cuối tuần qua, đã kêu gọi Anh và Pháp mở rộng vành đai bảo vệ hạt nhân. Ông Merz đang tìm kiếm “sự độc lập” cho châu Âu khỏi nước Mỹ thời chính quyền Trump, người được cho là “thờ ơ với số phận của châu Âu”.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã nhanh chóng phản ứng trước tình hình này. Ông đã trao đổi với ông Merz vào tối 23/2 trước khi đến Nhà Trắng để trình bày kế hoạch về an ninh châu Âu và bảo vệ Ukraine với Tổng thống Trump.

Tại hội nghị thượng đỉnh tổ chức đúng vào ngày kỷ niệm 3 năm nổ ra xung đột Nga – Ukraine, Tổng thống Trump đã ám chỉ rằng Mỹ sẽ không cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine sau khi thỏa thuận hòa bình được ký kết. Đứng trên bục phát biểu bên cạnh ông Trump, ông Macron kêu gọi người dân châu Âu hành động nhiều hơn để bảo vệ lục địa của mình.

Hiện lực lượng răn đe hạt nhân của Pháp vẫn độc lập với NATO, trong khi lực lượng răn đe hạt nhân của Anh đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phòng thủ của liên minh này.

Áp lực lên Anh

Các nguồn tin ngoại giao Đức cho biết, đề xuất của Pháp sẽ tạo áp lực buộc Thủ tướng Anh Keir Starmer phải có động thái tương tự nhằm chứng minh cam kết đóng góp vào an ninh châu Âu.

“Nếu Pháp chuyển sang đặt một hệ thống răn đe hạt nhân ở Đức, điều đó thực sự sẽ làm tăng áp lực buộc Anh phải làm theo. Theo tôi hiểu, chúng tôi cần một chiếc ô hạt nhân, chúng tôi muốn có tiếng nói trong vấn đề này, chúng tôi nên sẵn sàng thảo luận về vấn đề này và chúng tôi sẵn sàng trả tiền cho điều đó”, một nhà ngoại giao châu Âu tiết lộ.

Thủ tướng Starmer đã đứng về phía các nhà lãnh đạo châu Âu thay vì ông Trump trong vấn đề giải quyết xung đột ở Ukraine và muốn ký một hiệp ước an ninh và quốc phòng với EU. Phát biểu tại hội nghị ở Kiev, ông Starmer khẳng định rằng Moskva “không nắm giữ mọi lợi thế trong cuộc chiến này” và Anh “sẵn sàng” hỗ trợ một thỏa thuận gìn giữ hòa bình trong tương lai với “lực lượng trên bộ”, khác với lập trường của Mỹ.

Lực lượng răn đe hạt nhân của Anh bao gồm bốn tàu ngầm lớp Vanguard, mỗi tàu có thể mang tới 16 đầu đạn. Tuy nhiên, các nguồn tin cảnh báo rằng yêu cầu về việc Anh cung cấp bảo vệ hạt nhân cho Đức khó có thể được đưa ra chính thức trừ khi Mỹ rút lực lượng răn đe hạt nhân của họ (khoảng 100 tên lửa hạt nhân) ra khỏi Đức.

Các nguồn tin ngoại giao Đức cho biết cuộc đàm phán về biện pháp răn đe của châu Âu đối với nước này vẫn chưa bắt đầu, trong khi ông Merz vẫn đang trong quá trình thảo luận về việc thành lập chính phủ liên minh.

Trong khi đó, Tổng thống Macron đã thúc đẩy châu Âu tổ chức một cuộc tranh luận về vai trò mà vũ khí hạt nhân của Pháp có thể đóng góp trong việc bảo vệ lục địa này.