Kỳ vọng lớn vào chỉ thị của Thủ tướng

Là địa bàn tiêu thụ gần 50% lượng thuốc lá (TL) nhập lậu vào Việt Nam với trung bình mỗi ngày xấp xỉ 1 triệu bao song công tác bắt giữ, xử lý chưa tới 0,5%… , thực trạng này đến nay vẫn chưa có biện pháp xử lý triệt để. Chính vì vậy, Chỉ thị (CT) 30/CT- TTg của Thủ tướng Chính phủ về Tăng cường công tác đấu tranh chống TL lậu vừa ban hành được kỳ vọng sẽ giúp giải quyết dứt điểm vấn nạn này trên địa bàn thành phố.

Thu giữ èo uột

Càng chống càng tăng là thực tế về TL lậu tại TPHCM hiện nay. Theo Quốc lộ 22, Tỉnh lộ 2, 6, 7, 8, 9, 15, các đường liên xã, liên ấp và tuyến kênh Thầy Cai…, TL lậu tràn vào thành phố khiến lực lượng chức năng kiểm soát không xuể.

Theo ông Phan Hoàn Kiếm – Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TPHCM, chỉ riêng quý III/2014 chi cục đã kiểm tra 547 vụ, thu giữ 195.717 bao TL lậu, 116 xe máy, 4 ôtô… Tuy nhiên, con số đó khá khiêm tốn so với trên 1 triệu bao TL nhập lậu vào thành phố mỗi ngày. Lý giải nguyên nhân hơn 99% lượng TL lậu vẫn tự do tung hoành trên thị trường, ông cho biết do giá thuốc từ Campuchia vào TPHCM chênh lệch nhiều đã dẫn đến tình trạng buôn lậu lộng hành.

Thu giữ thuốc lá ngoại nhập lậu.

Ônng Phạm Kiến Nghiệp – Tổng thư ký Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam (VTA) – cho rằng chênh lệch giá chỉ là một trong nhiều nguyên nhân dẫn đến lượng TL lậu gia tăng như hiện nay. Vấn đề cốt lõi vẫn do chế tài xử lý quá nhẹ, không mang tính răn đe. Theo Thông tư 36/2012 ngày 7-12-2012, vận chuyển từ 1.500 bao TL trở lên mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự, vì vậy các đối tượng thường lách luật bằng cách chia nhỏ để vận chuyển. Nếu bị bắt cũng chỉ có thể phạt hành chính, song cũng không dễ bởi nhiều đối tượng đã bỏ của chạy lấy người!

Một vấn đề nữa khiến lượng TL nhập lậu bị thu giữ còn hạn chế, theo Ban chỉ đạo (BCĐ) 389, chính quyền các quận huyện và thành phố dù đã vào cuộc quyết liệt song có nơi vẫn buông lỏng… Công tác phối hợp giữa các lực lượng tuy đã có nhiều cố gắng nhưng quá trình thực hiện còn xảy ra hiện tượng chồng chéo hoặc bỏ trống, tạo tâm lý thụ động, ỷ lại, đùn đẩy cho nhau… dẫn đến hiệu quả chưa cao.

Cần cơ quan giám sát chặt chẽ

Ông Vũ Văn Cường – Chủ tịch VTA – cho biết, năm 2014 TL nhập lậu tăng tới 30% – 40% so với 2013, chiếm 25% thị phần cả nước, có khả năng gây thất thu ngân sách 8.000 tỷ đồng thay vì 6.500 tỷ như dự báo.

Kiểm đếm tang vật một vụ bắt thuốc lá lậu.

Trước tình hình đó, CT30 ra đời yêu cầu tất cả bộ, ngành và chính quyền địa phương vào cuộc. Đặc biệt trong đó nhấn mạnh vai trò và trách nhiệm của các địa phương khi để xảy ra tình trạng buôn lậu TL trên địa bàn.

Theo Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải, sau khi CT được ban hành, với sự chỉ đạo quyết liệt và vào cuộc đồng bộ của các bộ, ngành, cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương sẽ từng bước ngăn chặn, tiến tới giải quyết dứt điểm vấn nạn này. Ban chỉ đạo 389 cũng cho rằng việc quy định rõ trách nhiệm của các ngành, các cấp trong công tác chống buôn lậu đã giải quyết hầu hết vấn đề tồn tại hiện nay. Tuy nhiên, cơ quan nào giám sát trách nhiệm của các bộ, ngành địa phương và xử lý như thế nào với địa phương để xảy ra tình trạng buôn lậu TL tràn lan cũng phải tính đến, nếu không hiệu quả sẽ không cao.

Theo Công An